26. Rozwijanie procesów poznawczych u dzieci i młodzieży

Procesami poznawczymi nazywa się wszystkie czynności psychiczne, które służą człowiekowi do uzyskania orientacji w otoczeniu, odnosi się do wszystkich psychicznych form aktywności, które związane są z nabywaniem, przetwarzaniem, organizowaniem i używaniem wiedzy (spostrzeganie, myślenie, uwaga, pamięć).

Teoria rozwoju poznawczego Piageta: rozwój intelektualny jest rozumiany jako adaptacja struktur poznawczych (schematów i operacji do wymagań środowiska). Taka adaptacja zachodzi poprzez procesy poznawcze asymilacji i akomodacji. Asymilacja to proces, w którym nowy przedmiot zostaje zrozumiany w terminach pojęć lub czynności (schematów) jakie dziecko posiada. Akomodacja jest komplementarnym procesem, który umożliwia jednostce modyfikowanie pojęć i czynności, tak by pasowały one do nowych sytuacji, przedmiotów lub informacji. Akomodacja jest procesem, który polega na zmianie istniejących schematów i wytwarzania nowych. Z powodu niezmiennej natury tych procesów Piaget określa asymilację i akomodację jako funkcje niezmienne. Zanim dziecko zdobędzie nowej wiedzy, znajduje się w stanie równowagi (lub poznawczej harmonii). Gdy ten stan równowagi zostaje zaburzony – to jest gdy jednostka napotka coś nowego lub wymagającego innego podejścia – procesy asymilacji i akomodacji działają w celu przywrócenia go. Piaget mówi o procesie równoważenia i w ten sposób rozwijają się struktury poznawcze.

Stadium 1 – sensoryczno – motoryczne (od urodzenia do końca 2 r.ż.)

Stadium 2 – przedoperacyjne (od 2 r.ż. do 7 r.ż)

Stadium 3 – operacje konkretne ( od 7 – 11 r.ż.)

Stadium 4 – operacje formalne (od 11 r.ż)

Wygotski natomiast różnił się od Piageta w sprawie znaczenia jakie w rozwoju dziecka mają inni ludzie, posiadający większą wiedzę. Wygotski twierdził, że dzieci nabywają mechanizmy myślenia i uczenia się w rezultacie społecznych interakcji, w jakie angażują się z dorosłymi ze swojego otoczenia.