Wstęp

Współcześnie pojawia się coraz więcej czynników, które mogą wpływać na to, że rodzinę będziemy określać jako dysfunkcyjną. W dużej mierze to kim będziemy w przyszłości zależy od wychowania w rodzinie. Rodzina pełna, w której nie występują żadne czynniki, pozwalające sklasyfikować ją jako dysfunkcyjną, to najlepsze środowisko dla rozwoju dziecka. W każdym etapie rozwoju dziecka rodzina odgrywa decydujący wpływ na kształtowanie jego charakteru, postaw i aspiracji. Warunki wychowywania się w rodzinie dysfunkcyjnej mogą negatywnie wpływać na rozwój dziecka i na kształtowanie aspiracji. W swojej pracy przeprowadzam badania na grupie młodzieży, która uczęszcza do szkół średnich. Wiek w którym są, jest dla nich bardzo trudnym okresem w rozwoju, gdyż jest to okres buntu, odnajdywania swoich pasji. Aspiracje jakie w tym wieku wybiera młodzież stają się dla nich bardziej realne. Natomiast jeśli młodzież podczas tego trudnego okresu w swoim rozwoju dodatkowo musi sobie radzić z trudnościami wynikającymi z życia w rodzinie dysfunkcyjnej, to ich aspiracje mogą być zaniżone. Także mogą one być ukierunkowane na zaspokojenie w przyszłości takich potrzeb, których nie zapewniła im rodzina dysfunkcyjna. Głównym celem moich badań jest zbadanie związku pomiędzy wychowywaniem się w rodzinie dysfunkcyjnej, a kształtowaniem się aspiracji u młodzieży szkół średnich. Za pomocą badań chcę się dowiedzieć jak takie rodziny wpłynęły na kształtowanie się poszczególnych aspiracji u młodzieży. Czy wychowywanie się w rodzinie ma wpływ na zaniżenie aspiracji, a także które z nich są dla młodzieży najważniejsze. Moja praca składa się z trzech rozdziałów. W pierwszym rozdziale zawarłem teoretyczne wyjaśnienie tematyki mojej pracy. Zwróciłem w nim uwagę na zagadnienia dotyczące rodziny i rodziny dysfunkcyjnej. Również zwróciłem uwagę na powody pojawiania się dysfunkcji w rodzinie i na sytuacje dzieci w takich rodzinach. Na podstawie literatury wyszczególniłem rodzaje aspiracji. W drugim rozdziale swojej pracy opisuję metodologię badań. Wymieniłem w tej części cel pracy, problemy i hipotezy badawcze, a także opisałem techniki badawcze jakie wybrałem oraz grupę, na której przeprowadziłem badania. W trzecim rozdziale przedstawiłem analizę badań własnych na podstawie przeprowadzonej ankiety. Respondentami byli uczniowie dziesięciu szkół średnich na terenie Bielska-Białej, wybrani na podstawie wywiadu z pedagogami szkolnymi. Celem ankiety było sprawdzenie zależności występującej dysfunkcji w rodzinie a kształtowaniem się aspiracji u ankietowanych.

Zakończenie

Kształtowanie osobowości, a także postaw życiowych w dużym stopniu zależy od tego jak wpływają na nas rodzice. Ważne aby młodzież, która będąc w szkołach średnich, miała warunki do tego, aby mogła obrać swoje cele
i zamierzenia względem przyszłego życia, a nie musiała się martwić sytuacją
w domu. Tak więc, środowisko wychowawcze rodziny dysfunkcyjnej w pewnym stopniu utrudnia rozwój i kształtowanie aspiracji. Celem mojej pracy było zbadanie związku pomiędzy wychowywaniem się w rodzinie dysfunkcyjnej, a kształtowaniem się aspiracji u młodzieży szkół średnich. Przedmiotem moich badań byli uczniowie szkół średnich. Do przeprowadzenia badań wybrałem metodę sondażu, natomiast techniką jaką wykorzystałem była ankieta. Narzędziem za pomocą, którego przeprowadziłem badanie był kwestionariusz. W ankiecie zawarłem pytania dotyczące sprawdzenia typu dysfunkcyjności występującej w rodzinie. Większość pytań dotyczyła sprawdzenia jakie aspiracje mają znaczenie dla ankietowanych,
a także sprawdzenie zależności między ich kształtowaniem, a wychowywaniem się w rodzinie dysfunkcyjnej. Analiza przeprowadzonego przeze mnie kwestionariusza pozwoliła mi wyciągnąć następujące wnioski końcowe. Najczęściej występującą dysfunkcyjnością w rodzinach badanych była niepełność rodziny, a najczęściej podawaną przyczyną były warunki materialne. Na podstawie tego wnioskuje, że jest to powodem wybierania przez młodzież aspiracji materialnej praktycznie w każdym przypadku. Takiej odpowiedzi udzieliło aż 44 ankietowanych, zdecydowali oni, że jest ona dla nich jedną z ważniejszych aspiracji. Na drugim miejscu pod względem wyboru były aspiracje zawodowe, ten wybór również można wiązać z zapewnieniem sobie dobrych warunków bytowych. Natomiast to, że często badane osoby wymieniały warunki materialne jako przyczynę dysfunkcyjności swojej rodziny jako powód zaniżenia aspiracji życiowych. Gdyż osoby z rodzin gdzie status materialny jest poniżej przeciętnej, nie posiadają środków na uczestnictwo w kulturze, a aspiracje z tym związane były najrzadziej wybierane. Nieco ponad połowa ankietowanych stwierdziła, że ich pochodzenie ma wpływ na kształtowanie się ich aspiracji. Reszta stwierdziła, że zależy to od nich, więc mimo swojej sytuacji starają się rozwijać. Jednak fakt, że większość uznała, że jednak zależy to od rodziców jest martwiący, bo oznacza to, że aspiracje tych osób mogą się kształtować w nieprawidłowy sposób. W pytaniach dotyczących czy rodzice zachęcają do rozwijania aspiracji, większość ankietowanych odpowiedziała w sposób negatywny. Odpowiedzi te wskazują na to, że rodziny dysfunkcyjne jednak nie dbają o kształtowanie aspiracji u swoich dzieci, mogą być one zaniżane. Zdecydowanie za mała liczba odpowiadających dostaje wsparcie ze strony rodziców w czasie kształtowania się aspiracji. Odpowiedzi na temat tak ważnego aspektu jak rodzina też były nie zadawalające. Zdecydowana większość nie chce mieć rodziny można wiązać to z faktem, że na chwilę obecną po przejściach w rodzinie, w której się wychowują, nie chcą zakładać swojej. Natomiast na pytanie, czy uda się im zrealizować swoje aspiracje, większość odpowiedziała, że nie, mają zbyt słabą wiarę w to, że uda się im zrealizować swoje aspiracje. Na zakończenie chciałem dodać, że śmiało można stwierdzić, że rodziny dysfunkcyjne mają wpływ na kształtowanie aspiracji życiowych. Są one zaniżane przez wychowywanie się w takiej rodzinie, a także ograniczają się do podstawowych, które pomogą młodzieży zapewnić lepsze życie niż teraz.