21.09.2013

Gronkiewicz (dyżury poniedziałek albo wtorek 10-18:20)

KONTROLA ADMINISTRACJI

(Książka – Jacek Jagielski „Kontrola administracji publicznej” Warszawa 2012 wyd. Lexis-Nexis)

Egazamin – 3 pyt. lub test

Kontrola w administracji (kontrola administracji) – sprawowana przez wiele podmiotów zarówno przez podmioty wykonującej władzę wykonawczą lub sądy (nie tylko sądy adm. zajmują się kontrolą).

Kontrola a nadzór – kontrola jest pojęciem węższym (chodzi o możliwości władcze).

KONTROLA - Obserwowanie i porównywanie stanu rzeczywistego ze stanem pożądanym. Kontrola to badanie stanu faktycznego pod kątem tego czy odpowiada wzorcowi dokonanie oceny i sformułowanie wniosków.

Kontrola to administrowanie, to element działania kierowniczego. W administracji kontrola spełnia rolę informatora zwrotnego – melduje o tym jakie pojawiają się problemy.

Kierownictwo – występuje w systemie scentralizowanym – nie może istnieć bez hierarchicznego podporządkowania, polega na powierzeniu organowi pewnego zestawu kompetencji. Nie może zostać przeniesione na organy niższe.

Kontrola występuje w różnych systemach, jest sprawowana przez organy niezależne, ale także przez np. ……….. organizacje pozarządowe

Zwierzchnictwo a kontrola – zwierzchnictwo od kierownictwa występuje przy zespoleniu (koncentracja określonych podmiotów administrujących na określonym terytorium pod zwierzchnictwem jednego podmiotu np. w województwie) Zwierzchnictwo w celu konkretnych działań – czynności, działania fizyczne np. przy katastrofie naturalnej. Zwierzchnictwo jest odpowiednikiem kierownictwa w adm zespolonej ponieważ zwierzchnik ma uprawnienia kierownicze w stosunku do podmiotów zespolonych co ma gwarantować sprawne funkcjonowanie.

Koordynacja a kontrola – koordynacja skupia się na uporządkowywaniu działań. Kontrola ma coś sygnalizować to koordynacja pozwala na uporządkowane, systematyczne działania. Celem kontroli jest minimalizacja negatywnych zjawisk, które mogą się pojawić w procesie administrowania oraz ochrona przed tymi zjawiskami na przyszłość.

Kontrola: stare i nowe typy kontroli.

Nowe typy – (te co teraz powstają) EWALUACJA mamy do czynienia często z badaniem pewnych wartości albo cech określonego programu planu, cech przyjętego planu działania według określonych kryteriów, ponad to rola ewaluacji rolą jest potrzeba lepszego zrozumienia danego podmiotu

Starego typu – badanie jak jest jak być powinno!

Kontrola i nadzór – przy kontroli nie ma środków władczych, nadzór TAK! Może nie zatwierdzić uchwały np. Kontrola jest sprawowana przez bardzo różne podmioty, również spoza administracji lub społeczeństwo!! Kontrola może być wykonywana doraźnie (dorywczo) natomiast nadzór ma charakter stały!

Kryteria kontroli – pod jakim kontem kontrolujemy

- legalność (zgodność działania z przepisami prawa)

- gospodarność (przez gospodarność sprawdzamy czy dana jednostka zgodnie z zasadą racjonalnego gospodarowania osiąga optymalne wyniki, efekty przy najniższych kosztach/nakładach finansowych.)

- rzetelność (badanie pod kątem uczciwości, terminowości, dyscypliny wykonania, zgodności dokumentów ewidencji i sprawozdań ze stanem faktycznym

- celowość (badanie pod kątem czy dana jednostka działa zgodnie z wyznaczonymi jej celami wyznaczonymi w ustawie, w regulaminie, statucie, aktach normatywnych)

- przejrzystość (TRANSPARENTNOŚĆ) (czy dostępne procedury, regulaminy przepisy są jasne, zrozumiałe dla obywatela!)

- jawność (łączy się z kryterium przejrzystości ale oznacza podawanie do publicznej wiadomości także różnych sprawozdań finansowych, bilansów z działalności jednostek czy wykonywanych działań – możemy zobaczyć na co zostały wykorzystane nasze podatki)

- zgodności z polityką rządu

CECHY KONTROLI

- kontrola powinna być bezstronna (obiektywna) nie powinno być powiązań żadnych

- fachowa (kontrole powinna przeprowadzać osoba posiadajaca duza wiedze merytoryczną, kontrolujący powinien mieć większą wiedzę niż kontrolowany)

- efektywna (powinna spowodować zmiany, wskazówki powinny zastosować poprawę; kontrolujący powinien moc wpływać poprzez wnioski pokontrolne – właściwe sformułowanie wniosków pokontrolnych)

- oficjalna (powinna być podejmowana z urzędu; możliwość podjęcia kontroli z wniosku powinna mieć charakter uzupełniający- z urzędu istnieje możliwość realnej poprawy)

- proporcjonalna (powinna być przeprowadzona w taki sposób żeby organ mógł normalnie funkcjonować i wykonywać swoje zadania)

- aktywna (kontrolujący powinien dociekać pewnych informacji w sposób rzetelny, wnikliwy; powinien dążyć do ustalenia wszystkich przyczyn nieprawidłowości - jeśli takie występują)

RODZAJE KONTROLI – przeprowadzania kontroli

Podział według sposobu przeprowadzania: Inspekcje, lustracje, rewizje i wizytacje.

Inspekcja – badanie zachowania się podmiotu badanego i porównuje ze wzorcem.

Lustracja – zwraca uwagę na cechy kontrolowanego podmiotu, na cechy które powinien mieć (cechy, postawy)

Rewizja – kontrola w zakresie środków finansowych (bada się stan faktyczny finansowy i porównuje z dokumentacją)

Wizytacja –

Podział według kryterium zasięgu kontroli: zupełna, ograniczona.

Zupełna – kontrola całokształtu – sprawdza się wszystkie działania

Ograniczona – zawężone, pewne tylko działania.

Podział według kryterium zależności organizacyjnej: występuje lub nie

Kontrola wewnątrzadministracyjna, Kontrola zewnątrzadministracyjna

Według kryterium inicjatywy: kontrola z urzędu czy na wniosek

(Na wniosek to nie tylko nas obywateli ale także innego uprawnionego podmiotu np. NIK)

Według kryterium charakteru organu kontrolującego – ze względu na jego charakter.

Zawodowa kontrola i kontrola niezawodowa (społeczna) – różnice sprowadzają się do tego gdzie organ NIK powołany tylko do kontroli! To jest tego główne zadanie. Społeczna kontrola jest wykonywana przez org pozarządowe, opinie publiczną, pojedyncze osoby –jeśli chodzi o dostęp do inf. publicznej

Kontrola według kryterium czasu: wstępna, faktyczna, następcza.

Wstępna – polega na badaniu działania jakiegoś organu na etapie projektu/ założeń. Czy plan jest zasadny, zgodny z prawem, celowy itd…

Faktyczna – pojawia się gdy plan/program jest wykonywany

Następcza – następuje po wykonaniu programu planu. Zrealizowany, zamknięty – dopiero wtedy się bada.

KONTROLA

sprawowana przez podmioty niezawisłe sądowa wewnątrz adm inne formy kontroli

parlament administracyjne resortowa skargi i wnioski

RPO szczególne rządowa informacja publiczna

RPDZ TK międzyresortowy mass media

NIK TS instancyjna NGO

PIP sądy powszechne zarządcza

GIODO

Wewnątrzadministracyjna – zaszło w niej najwięcej zmian ostatnimi czasy!!

Parlament – kontroluje adm. w różne sposoby np. poprzez wotum (może dotyczyć poszczególnego ministra lub RM jako całości; może to robić na etapie komisji parlamentarnych lub na etapie poszczególnych posłów i senatorów.

Sądy adm. – naczelny SA i wojewódzkie SA

Sądy szczególne – sąd ochrony konkurencji konsumentów – zajmuje się skargami

RESORTOWA STRZAŁKA RZĄDOWA (w schemacie) wyparła ją troszkę…

Międzyresortowa – wszelkie inspekcje

Instancyjna – w toku instancji!

Zarządcza – obowiązuje od 2010

NGO – organizacje pozarządowe! Fundacje stowarzyszenia itd..