Wykładnia prawa to interpretacja znaczenia norm zawartych w przepisach prawa.
Rodzaje wykładni prawa 1. W zależności od organu wykonującego wykładni wykładnia autentyczna której dokonuje sam pracodawca wykładnia legalna której dokonuje specjalnie upoważniony organ państwa. W Polsce jest to Trybunał Konstytucyjny. wykładnia sądowa którą dokonują sądy podczas stosowania prawa do konkretnych przypadków. Szczególne znaczenie posiada wykładnia Sądu Najwyższego wykładnia organów administracji publicznych której dokonują nadrzędne organy administracji i odnoszą ja do organów administracji niższych szczebli wykładnia doktrynalna która jest dokonywana przez pracowników nauki administracji w poszczególnych dziedzinach. Ta wykładnia nie ma mocy wiążących
2. W zależności od sposobu dokonywania wykładni językowa która ustala znaczenie normy na gruncie właściwości języka w którym została sformułowana systemowa ustalająca znaczenie normy w całokształcie systemu do którego należy funkcjonalna ustala znaczenie normy ze względu na komunikację i cele które ma spełniać
Wnioski stosowania przepisów prawa :Istotnym warunkiem przestrzegania i stosowania prawa jest jego ogłoszenie czyli podanie do publicznej wiadomości podmiotów bezpośrednio zainteresowanych. Przepisy prawa ogłoszone sa w następujących przepisach
a) dziennik ustaw Rzeczypospolitej Polski są zgłoszone ustawy, rozporządzenia ustawy i umowy międzynarodowe b) Monitor Polski tam są ogłaszane uchwały i zarządzenia naczelnych organów państwa tj.: sejm i senat c) dzienniki urzędowe poszczególnych ministerstw d) wojewódzkie dzienniki urzędowe w których są m. in. zamieszczane miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego
Podmioty prawa dzielimy na Osobą fizyczną jest każdy człowiek od chwili urodzenia aż do śmierci. Kazda osoba fizyczna wyróżnia się zdolnością prawną. Jest to zdolność do występowania w charakterze podmiotu w spółkach cywilno-prawnych. Osoba fiz wyróżnia sie zdolnością do czynności prawnych, zdolnością do nabywania praw i zaciągania zobowiązań poprzez własne oświadczenie woli
Wyróżniamy 3 rodzaje zdolności do czynności prawnych:
-pełną -ograniczona-brak zdolności prawnych
Pełną osiąga człowiek po uzyskaniu pełnoletniości, bądź małoletni który zawarł związek małżeński
ograniczoną posiada człowiek który kończył 13lat a nie ukończył 18, bądź osoby częściowo ubezwłasnowolnione Brak zdolności to osoby przed13 rokiem życia, bądź całkowicie ubezwłasnowolnione Osoba która posiada pełną zdolność może sporządzać dowolną umowę dotycząca nieruchomości. Miejsce zamieszkania a miejsce zameldowania
miejsce zamieszkania miejsce gdzie przebywamy za miarę stałego pobytu. Ma być ujawnione w urzędzie (miasta, gminy) należy zgłosić do ewidencji ludzkości i wówczas jest to miejsce zameldowania.
Osoba prawna- jednostka organizacyjna, której prawo przyznaje zdolność prawna i zdolność do czynności prawnej, tzn że jest podmiotem praw i obowiązków w sferze prawa cywilnego. O.P nabywa/zbywa obowiązki prawa we własnym imieniu.
W pierwszej kolejności osoba prawną jest Skarb Państwa, gminy, powiaty, samorządy wojewódzkie , spółka zoo akcyjna spółdzielnie fundacje partie polityczne uczelnie wyższe i inne.
Cechy osoby prawnej -cel do którego powołano - element ludzki( pracownicy) -struktura organizacyjna(osoba reprezentują) -majątek -przepis prawny który przyznaje osobowość prawną
Rodzaje osób prawnych:
państwo( skarb państwa, banki państwowe, szkoły wyższe Polska akademia Nauk, przedsiębiorstwa państwowe
samorządowe gminy powiaty samorządy wojewódzkie
inne np spółki kapitałowe, spółdzielnie
Nieruchomości skarbu państwa państwowe i samorządowe stanowią tzw. nieruchomości publiczne
Rejestracja osób prawnych
zasada jest że osoby prawne są wpisywane do Krajowego Rejestru Sądowego. Jednakże za wyjątkiem skarbu państw, gmin powiatu samorządów województwa, uczelni wyższych, kościoły
Najważniejsze interesy zawarte w KRS
1 pełna nazwa 2 siedziba 3 organy powołane do reprezentacji 4 inne: cel kapitał
Zasada jest że osoba prawna nabywa podmiotowość ( jest podmiotem) z chwilą wpisu do KRS za wyjątkiem tych osób prawnych które nie są rejestrowane w KRS
Jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej- to jednostki nie są podmiotami prawa żaden przepis nie nadał im osobowości prawnej. Zaliczamy tutaj
1. państwowe jednostki organizacyjne 2. samorządowe jedn. organ. np przedszkola, szkoły publiczne podstawowe 3. inne jed organ. np spółka cywilna jawna
Zdolność prawna do czynności prawnej przysługuję
1 skarbowi państwa 2 odpowiednim jednostkom samorządu terytorialnego 3 poszczególni wspólnicy
W przypadku gospodarki nieruchomościami jednostki nie posiadające osobowości prawnej odgrywają rolę w zakresie form władania nieruchomościami. Jedną z tych form jest trwały zarząd na rzecz państwowych albo samorządowych jednostek organizacyjnych nie nie posiadających osobowości prawnych
Spółka to prawną formą współdziałania gospodarcze wspólników, którzy poprzez umowę zobowiązują się do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego.
Rodzaje spółek osobowe: cywilna jawna komandytowa komandytowo-akcyjna partnerska
kapitałowe spólka z ograniczoną odpowiedzialnością
Cechy charakterystyczne spółek osobowych 1 trwałość składu osobowego wspólników 2 prawo i obowiązki współdziałania wszystkich wspólników dla osiągnięcia wspólnego celu 3rowne prawa i obowiązki współdziałania każdego ze wspólników 4 prawo każdego wspól do bezpośred prowadzenia i kontroli spraw spółki 5 brak osobowości prawnej spółki ( jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości 6 wspólny charakter majątku spółki (współwłasność łączna)7 osobista i solidarna odpowiedzialność wspólników do zobowiązania spółki
Cechy spółek kapitałowych 1 skład osobowy spółek jest zmienny np. zoo 2. nie ma obowiązku współdziałania dla osiągnięcia wspólnego celu 3 wspólnicy bezpośrednio nie prowadzą spraw spółki o zależą od zarządu spółki 4. prawa i obowiązki wspólników mogą być zróżnicowane 5. kapitał spółki jest zmienny lecz nie może być mniejszy niż kapitał minimalny 6 maja osobowość prawną(są podmiotami prawa) 7 odrębny od majątku wspólników majątek spółki 8 za zobowiązania spółki odpowiada jej majątek
Firma to nazwa pod która spółka prowadzi przedsiębiorstwo np TP SA
Prokura stanowi rodzaj pełnomocnictwa udzielonego przez spólkę handlową w formie pisemnego oświadczenia. Prokurent to osoba na rzecz którego udzielono tę prokurę. Prokura musi być wpisana do KRS wyróżniamy rodzaje a) samoistna prokurent może sam działać b) łączna prokurent działa wraz z jednym członkiem zarządu
Spółka jawna (Sp.j) jest spółką osobową, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest spółką handlową. Wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. Umowa na piśmie pod rygorem nieważności. Zgłoszenie do sądu rejestrowego (KRS).
Firma – nazwiska ( firmy, nazwy) wszystkich wspólników albo 1 lub kilku oraz Sp.j. Umowa spółki. 1. Firma i siedziba. 2. Wkłady. 3. Przedmiot działania. 4. Czas trwania. A) czas określony. B) czas nieokreślony. C) czas wykonywania danego zadania. Wkłady mogą być: 1. Gotówkowe. 2. Niegotówkowe tzw. Aporty
Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę oraz prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki (prowadzenie spraw nieprzekraczających zakresu zwykłych czynności spółki, chyba że wyrazi sprzeciw)Osoba przystępująca do spółki jawnej odpowiada za zobowiązania spółki powstałe przed dniem jej przystąpienia. Nie można powierzyć prowadzenia spraw spółki osobą trzecim, z wyłączeniem wspólników.
Prokura (ustanowienie, odwołanie) ustala cały zarząd. Natomiast odwołać może już jeden członek zarządu. Wkłady – jeżeli nie określono, to równe. Udział kapitałowy = wartość wkładu. Wypłata z zysku - z końcem roku obrotowego (rok najczęściej kalendarzowy) Wspólnik: - nie powinien prowadzić działalności sprzecznej z interesami spółki. – nie może bez zgody, zajmować się interesami wspólników.
Rozwiązanie spółki jawnej: a) na podstawie umowy spółki b) uchwała (jednomyślna) c) upadłość d) śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości e) wypowiedzenie umowy ( na 6 miesięcy przed końcem roku obrotowego) f) orzeczenie sądu
Likwidacja – rozwiązanie półki następuje z chwilą wykreślenia jej z KRS
Spółka komandytowa (Sp.k) Spółka osobowa w której wobec wierzycieli za zobowiązanie spółki odpowiada co najmniej 1 wspólnik bez ograniczeń (komplementariusz) a odpowiedzialność, co najmniej 1 wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona. Firma nazwisko 1 lub kilku komplementariuszy oraz są spółki komandytowe (Sp.k)
Umowa w formie notarialnej Umowa + suma komandytowa Powstaje z chwilą wpisania do rejestru (Sąd Rejestrowy) Komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki do sumy komandytowej. Spółkę reprezentuje komplementariusz. Komandytariusz pełni rolę pełnomocnika, nie ma prawa i obowiązków prowadzi spółkę chyba że ustala inaczej.
Spółka komandytowo-akcyjna. (S.K.A) Spółka osoba w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki odpowiada co najmniej 1 wspólnik odpowiedzialny bez ograniczeń (komplementariusz) a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem. – kapitał zakładowy co najmniej 50 tyś. zł. – statut spółki w formie notarialnej ( nie ma umowy) – zgłoszenie do sądu rejestrowego – akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki – spółkę reprezentują komplementariusze – komplementariusz ma prawo i obowiązek prowadzić sprawy spółki – musi być zgoda komplementariuszy na uchwalenie walnego zgromadzenia: a)podział zysku b) zbycie, wydzierżawienie spółki c) zbycie nieruchomości spółki d) podwyższenie, obniżenie kapitału zakładowego e) zmiana statutu f) rozwiązanie spółki
Spółka Z O.O - tworzona przez jedną lub kilka osób w każdym celu – wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki – kapitał zakładowy dzieli się na (o równej lub nie równej wartości) – kapitał zakładowy (co najmniej 5 tyś. Zł.) – udział co najmniej 500 złotych
Umowa – forma notarialna Powstanie spółki z o.o. – umowa – wniesienie wkładów – powołanie zarządu – powołanie rady nadzorczej gdy jest to potrzebne – wpis do KRS – wpis do 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy – organy władzy: zarząd, zgromadzenie wspólników – odpowiedzialność cywilna zarządu art. 291: jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bez skuteczna członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania (art. 299: można się uwolnić od tej odpowiedzialności gdy we właściwym czasie zgłoszono wniosek o upadłość )
Umowa – stanowi zgodne oświadczenie woli co najmniej 2 podmiotów prawa zmierzającego do ustanowienia zmiany bądź zniesienia stosunku cywilno prawnego, najistotniejszym elementem umowy jest oświadczenie woli stron. Oświadczenie woli stanowi o zamiarze osiągnięcia skutku przez stronę umowy.
Rodzaje umów: 1. Umowy jednostronnie lub dwustronnie zobowiązujące 2. Nazwane lub nie nazwane. Nazwane to wyodrębnione typy umów unormowane w przepisach prawnych tj. kodeks cywilny. Nienazwane których treść nie jest przewidziana przez żaden typ umowy nazwanej, jednak zgodnie z zasadą swobody umów strony mogą takie umowy zawierać np. umowa o przedstawicielstwo, o roboty geodezyjne. 3. Umowy odpłatne lub nieodpłatne (umowa użyczenia, zlecenie bez wynagrodzenia, pożyczka bez oprocentowania). 4. Konsensualne i realne (na dokonanie danej czynności nie wystarczy samo złożenie oświadczenie woli lecz konieczne jeszcze jest wydanie rzeczy) większość umów ma charakter konsensualny. Tylko kilka umów ma charakter realny np. użyczenia, przechowania, składu.
Zasada swobody umów inaczej zasada swobody kontraktowej lub zasada swobody umów – oznacza że w granicach prawa strony umowy dysponują swobodą w układaniu stosunków kształtowania wzajemnych praw i obowiązków. Ta zasada oznacza: 1. Podmioty mogą swobodnie decydować o zawarciu umowy lub o jej niezawieraniu. 2. Stroną wolno swobodnie kształtować treść umowy. 3. Swoboda dotyczy też formy zawierania umów. Granice swobody umów wyznaczają: 1. Właściwość stosunków zobowiązaniowego. 2. Ustawy. 3. Zasada współżycia społecznego.
umowa sprzedaży 1 to umowa nazwana uregulowana w kodeksie cywilnym 2 stronami tej umowy jest kupujący i sprzedający 3 podajemy gdzie i kiedy została zawarta - treść umowy sprzedający sprzedaje a kupujący nabywa - strony uzgodniły wartość przedmiotu umowy wymienionym w paragrafie na kwotę zł - sprzedający oświadcza że przedmiot umowy stanowi jego własność jest wolny od praw osób 3 nie jest przedmiotem żadnego postępowania i zabezpieczenia - sprzedający oświadcza ze sprzedaje kupującemu a kupujący oświadcza że nabywa przedmiot umowy za podaną cenę- sprzedający potwierdza obiór całej kwoty a kupujący oswiadcz że przedmiot został mu wydany z dniem dzisiejszym do niego należeć będzie związane z tym korzyści- wszystkie koszty wynikające z zawarcia niniejszej umowy ponosi np kupujący - w sprawach nie uregulowanych niniejszą umowę zastosowanie mają przepisy kodeksu cywilnego - ewentualne spory wynikłe ze stosowania niniejszej umowy będa rozstrzygane przez sąd - umowę sporządzono w dwóch jednoznacznych egzemplarzach po jednym dla każdej że stron
Umowa dzierżawy - umowa nazwana uregulowana w kodeksie cywilnym, Jest miejsce i dat zawarcia, stronami są wydzierżawiający i dzierżawca - treść umowy : wydzierżawiający przekazuje a dzierżawca przyjmuje dzierżawioną nieruchomość do używania i pobierania pożytków - strony umowy opisują przebieg umowy, nr z ksiąg wieczystych, miejscowego planu ewidencji gruntu - podajemy nr księgi wieczystej - wydzierżawiający powinien podąć tytuł prawny do nieruchomości - podaje się wszystkie obiekty które znajdują się na tej nieruchomo- wykaz tych obiektów znajduje sie w prokurze który jest integralną częścią umowy - strony podają na jaki czas umowa jest zawarta - wysokość czynszu i termin płatności- czy inne koszty np prąd elektryczny, podatek, - strony mogą ustalić że dzierżawca będzie korzystał z przedmiotu dzierżawy zgodnie z przedmiotem dzierżawy- dzierżawca powinien otrzymać zgodę na jakiekolwiek remonty, zmiany- umowa powinna przewidywać sposób rozliczenia pomiędzy stronami umowy za jakiekolwiek zmiany np wykonanie płotu - wd postanowień Kodeksu cywilnego mogą wprowadzić zapis o przyczynach natychmiastowego zerwania umowy - kto ponosi koszty zawarcia umowy - w postanowieniach końcowych : wszelkie zmiany umowy wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności (nie jest to konieczny pkt ale coraz częściej się go stosuje) - podpisy z podaniem wydzierżawiającego i dzierżawcę.
Umowa użyczenia: - nazwana uregulowana w kodeksie cywilnym - podajemy miejsce i datę zawarcia- strony umowy: użyczający i biorący do użytkowania- treść umowy: użyczający powinien podać tytuł prawny do przedmiotu umowy- użyczający zobowiązuje sie zezwolić biorącemu do używania na bezpłatne korzystanie z rzeczy na czas określony/nieokreślony - biorący do użytkowania powinien potwierdzić odbiór przedmiotu umowy i zobowiązanie do do korzystania z rzeczy zgodnie z przeznaczeniem - koszty eksploatacji i naprawy ponosi biorący do użytkowania a tym czasem zobowiązuje się do zwrócenia przedmiotu umowy w stanie zdatnym do użytkowania- postanowienia końcowe- podpisy użyczającego i biorącego do użytkowania.