Państwo- to trwała wspólnota ludzi, zajmująca określone terytorium, poddana zwierzchniej władzy.
Władza państwowa- to zdolność wydawania i egzekwowania decyzji. Jej rodzajem jest władza państwowa, która charakteryzuje się zdolnością do kierowania społeczeństwem znajdującym społeczeństwem znajdującym się na granicach państwa, poprzez wydanie i narzucanie decyzji. Chcąc wyegzekwować swoje decyzje władza państwa mogą stosować środki przymusu (np.:fizyczny). Podmiotem władzy są osoby lub grupy osób, które wydają decyzje, zaś adresatami są Ci którzy się tym decyzją muszą podporządkować. Miedzy dwiema grupami zachodzi stosunek nadrzędności i podporządkowania.

LEGITYMIZACJA WLADZY, uprawomocnienie władzy oparte na społecznej akceptacji, posłuszeństwo wobec władzy nie jest wymuszone. W państwach demokratycznych najbardziej rozpowszechniona forma legitymacji władzy są wolne wybory, łączy się to z przekonaniem, że źródłem władzy jest naród.

1) legitymizacja legalna – oparta na przeświadczeniu, że posłuszeństwo wynika z samego faktu istnienia prawa stanowionego; prezydent wybierany w wyborach
2) legitymizacja tradycyjna – wynika z mocy panujących zwyczajów i potęgi panujących; panowanie dynastii w krajach europejskich
3) legitymizacja charyzmatyczna – wypływa z emocjonalnego stosunku do przywódcy, uznania jego wyjątkowego charakteru i niezwykłych talentów (charyzma).
Państwo jest organizacją terytorialną- ponieważ obejmuje ludzi związanych ze ściśle określonym terytorium. Za terytorium państwa uważa się zarówno obszar lądowy, jak wodny przybrzeżny, obszary pod powierzchnią ziemi, przestrzeń powietrzną w granicach państwa, statki wodne i powietrzne, a także obszar placówek przedstawicielskich państwa za granicą.
Suwerenność – zdolność do samodzielnego, niezależnego od innych podmiotów, sprawowania władzy politycznej nad określonym terytorium, grupą osób lub samym sobą.

Suwerenność zewnętrzna gwarantuje, że państwo jest niezależne od innych państw w podejmowaniu decyzji. Suwerenność ta polega także na braku możliwości wpłynięcia na państwo za pośrednictwem organizacji międzynarodowych, międzynarodowych grup nacisku i sojuszy politycznych

Suwerenność wewnętrzna polega na tym, że władza sama może decydować o zakresie swojego działania. Władza państwowa jest niezależna od organizacji działających na terytorium państwa, jak na przykład organizacje pozarządowe, krajowe organizacje związków zawodowych, Kościoła.

Państwo-organizacją Przymusową- gdyż przynależność do niej ma charakter sformalizowany. Przynależność jednostki do danego państwa określa się mianem obywatelstwa. Obywatele jakiegokolwiek państwa zobowiązani są do przestrzegania państwowego porządku prawnego, a w wypadku jego naruszenia ponoszą konsekwencje przewidziane przez prawo. Przynależność do państwa nie jest dobrowolna.

APARAT PANSTWOWY, powiązany organizacyjnie system organów państwa i obsługujących je urzędów i instytucji, które służą centralnemu ośrodkowi, podejmującemu decyzje (np. Rządowi), do prowadzenia bieżącej polityki państwa. W skład aparatu państwowego wchodzą organy(grupy osób które działaja w imieniu panstwa na mocy prawa)

Podział na rodzaje zadań: 1) prawodawcze- organy władzy ustawodawczej tworzą prowo (np. Parlament); 2) administracyjne- władza wykonawcza, realizują postanowienia władzy ustawodawczej i zarządzają państwem (np. Prezydent, rząd); 3) przymusu (np. Policja, wojsko) – czuwają nad bezpieczeństwem zewnętrznym i wewnętrznym; 4) sądownicze-sądy i trybunały rozstrzygają spory prawne na podstawie obowiązującego prawa (np. Sady, TK) 5) kontrolne- kontroluja i oceniają działalnośc innych organów paaństwa (np. NIK, TS)
SKŁAD: -jednoosobowe-podejmują decyzje jednoosobowo(prezydent) -wieloosobowe-podejmują decyzje kolegialnie przez uchwały(rząd)

Sposób powoływania: -z wyboru-wybieranie przez jakieś ciało wyborcze -z nominacji-wyznaczone przez organ wyższy(rząd) -dziedziczenie-monarcha -przez losowanie-sędziowie pokoju w USA

Kompetencje terytorialne: -centralne-obejmują cały obszar państwa(sejm) -lokalne-obejmujaczesc panstwa(wojewódźtwa)

Obywatelstwo w prawie polskim:

W polskim prawie problemy obywatelskie reguluje konstytucja RP oraz ustawa o obywatelstwie polskim. Sposoby nabycia obywatelstwa:1.Zasada prawa krwi(w wyniku urodzenia się z rodziców) będących obywatelami danego kaju) 2.Zasada prawa ziemi(w wyniku narodzin na terytorium państwa) 3.Nadanie przez prezydenta RP 4.Uproszczona naturalizacja(nabycie przez cudzoziemca pozostającego w zw. Małżeńskim z cudzoziemcem) 5.reintegracja(nabycie obywatelstwa utraconego na skutek małżeństwa z cudzoziemcem) 6.Prawo opcji(nabycie obywatelstwa utraconego w dzieciństwie) 7.Repatryjacja(powrót do kraju osób które na skutek róznych okoliczności znalazły się poza jego granicami

Koncepcje Genezy Państwa
-Koncepcja teistyczna- sw. Tomasz z Akwinu- powstanie państwa wiąże się z działaniem mocy nadprzyrodzonej, - w starożytności głoszono, że państwo zostało zorganizowane przez tego lub innego boga, - w późniejszej wersji tej koncepcji od Boga wywodzi się sama zasada władzy natomiast istniejące konkretne państwa traktuje się jako dzieło ludzi.Wystąpienie przeciwko władzy= grzech

-Koncepcja umowy społecznej- zakłada że państwo jest rezultatem umowy społecznej pomiędzy członkami społeczeństwa lub między społeczeństwem a władzą oraz neguje tezę o boskim pochodzeniu władzy. J.J. Rouseus, T. Hobes, J. Locke

-Koncepcja podboju i przemocy- zakłada że państwo jest konsekwencją podboju plemion słabszych przez silniejsze. Podział na rządzonych i rzadzących . Ludwik Glumpowicz
-Koncepcja Marksistowska- zakłada że państwo powstało w wyniku rozpadu wspólnoty pierwotnej w której panowała wspólna własność narzędzi i środków na klasy co nastąpiło głównie w wyniku powstania własności prywatnej.Engels, Marks
Powstanie i upadek państwa:

Powstanie ***oderwanie się części terytorium jednego państwa i powstanie nowego podmiotu prawa międzynarodowego. Przykładem może być powstanie Indii i Pakistanu w 1947 r. *** rozpadnięcie się dotychczasowego państwa na kilka nowych państw; przykład: powstanie Austrii, Węgier i Czechosłowacji po rozpadzie monarchii austro-węgierskiej w 1918 roku, lub powstanie Czech i Słowacji po rozpadzie Czechosłowacji, *** połączenie się kilku państw i utworzenie nowego państwa; przykład: powstanie powstanie RFN w wyniku połączenia obu państw niemieckich. *** utworzenie nowego państwa na terytorium nie podlegającym suwerenności żadnego państwa; przykład: uzyskanie niepodległości przez terytoria powiernicze - Kamerun, Togo, Somalię.
Upadek:-***inkorporacja-włączenie jednego państwa do innego państwa- przyłączenie Pomorza Gdańskiego do Polski *** rozpadnięcie się na kilka części ***połączenie dwóch lub wiecej państw w jeden organizm państwowy

Funkcje państwa: 1.zewnętrzna-obejmuje aktywność państwa na arenie międzynarodowej, dotyczy więc wszelkich działań rzutujących na stosunki z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi. Państwo, prowadząc aktywną działalność poza swoimi granicami, powinno rozwijać korzystne dla siebie kontakty polityczne, gospodarcze i kulturalne z innymi podmiotami prawa międzynarodowego, zapewniać swoim obywatelom pokój oraz bezpieczeństwo. Taką funkcję wypełniają służby dyplomatyczne danego państwa, wojsko.
2. Wewnętrzna-polega na zapewnieniu porządku i bezpieczeństwa wewnątrz państwa, obejmuje jednostki, grupy społeczne czy rozmaite instytucje pozostające w jego granicach. W ramach tej funkcji można wyróżnić funkcję prawodawczą, porządkową, administracyjną, gospodarczo - organizatorską, socjalną oraz kulturalną.
Funkcja prawodawcza polega na tworzeniu przez państwo systemu prawnego obowiązującego na danym terytorium, a więc na wyznaczaniu norm społecznego zachowania.

Funkcja Porządkowa polega na podejmowaniu przez właściwe organy państwa (prokuratura, policja) działań mających na celu zapewnienie ładu i porządku publicznego oraz wymuszenie przestrzegania przepisów prawa
Funkcja administracyjna polega na tym, ze określone organy państwowe (np. Rada Ministrów) zarządzają odpowiednimi dziedzinami życia publicznego (gospodarka, finanse, oświata, ochrona zdrowia itp.).
Funkcja gospodarczo-organizatorska polega na organizowaniu gospodarki i oddziaływaniu na nią przez państwo. Istnieją dwa przeciwstawne stanowiska dotyczące działalności gospodarczej państwa. W państwie liberalnym działalność ta sprowadza się do zapewnienia ram prawnych niezbędnych dla właściwego funkcjonowania gospodarki.
Funkcja socjalna wyraża się w dążeniu państwa do zapewnienia obywatelom minimum egzystencji, w efektywnym zwalczaniu bezrobocia, w polepszaniu warunków pracy (bezpieczeństwa i higieny), w dbałości o ochronę środowiska naturalnego oraz w doskonaleniu systemu świadczeń socjalnych.
Funkcja kulturalna obejmuje działalność państwa w zakresie budowy i koordynacji systemu oświaty, wspierania badan naukowych, promowania kultury narodowej za granicą ochrony zabytków i miejsc pamięci narodowej.

Państwo liberalne-tworzy ramy do właściwego funkcjonowania gospodarki (ujednolicenie systemu miar i wag), gwarantuje nienaruszalność własności prywatnej oraz przestrzega zasad gospodarki rynkowej, ograniczając do minimum własną interwencję w różne sfery tej gospodarki, nie integruje w rynek pracy- ESTONIA, NOWA ZELANDIA

Państwo regulowanej gospodarki rynkowej-cel: budowa dobrobtku, retystrybuja dóbr- państwo odbiera część dochodów najbogatszym i przekazuje je biedniejszym, przeciw działa kryzysom gospodarczym, ingeruje w rynek pracy-zapobiega bezrobocie, wspiera rolnictwo. NIEMCY, FRANCJA, SZWECJA

,,Państwo-przedsiębiorca”-gospodarka centralnie planowana- państwo okresla kierunki rozwoju gosp., środki produkcji są własnością państwa, restrybucja dochodu narodowego, państwo działa na rzecz zmniejszenia nierówności społecznych- w państwach socjalistycznych nie sprawdził się
Forma państwa: sposób rządzenia i organizacji życia politycznego i społecznego w danym kraju określony przez zapisy konstytucji. Struktury władzy, sposób jej sprawowania, ustrój terytorialny państwa. Przy ustalaniu formy państwa uwzględnia się następujące kategorie:
1) forma rządów, sposób funkcjonowania naczelnych organów państwa. Ze względu na rolę głowy państwa i sposób jej wyłaniania wyodrębnia się monarchie i republiki. Rozpatrując relacje między głową państwa, parlamentem a rządem. 2) ustrój terytorialny, struktura terytorialna, zakres samodzielności władz lokalnych, podział kompetencji między władze centralne a lokalne. 3) reżim polityczny, czyli styl rządzenia, według którego wyróżnia się państwa demokratyczne, autorytarne i totalitarne.

Podział rządów ze względu na formę rządów:

Republika to forma państwowego ustroju, w którym władza pochodzi od narodu bądź grupy osób. Organy państwowe wybierane są w drodze wyborów przez uprawnionych do tego obywateli. Pełnią swoją kadencję przez określony czas. -arystokratyczna - organy władzy państwowej wybierane są przez dość wąską grupę osób, np. może to być grupa najbogatszych osób w państwie;  -demokratyczna - w państwie tego typu władze wyłaniane są w drodze wyborów powszechnych, w których biorą udział uprawnieni do tego obywatele; organy państwowe sprawują swoją władzę z mandatu społeczeństwa i niejako za jego przyzwoleniem;Francja, Włochy Polska.

Monarchia jest formą rządów, w której monarcha (cesarz, król, bądź sułtan) reprezentują władzę suwerenną. Władzę wykonują samodzielnie albo też wraz z innymi organami władzy. -dziedziczny, władza przechodzi na królewskie potomstwo(Wlk Brytania, Hiszpania), -elekcyjna-władca może być wyłoniony w drodze wyboru (Rzeczpospolita w okresie nowożytnym). Ze względu na zakres władzy monarchy dzielimy na: -nieograniczone-władza monarchy jest niczym nieograniczona -ograniczone-władza monachy jest ograniczona przez konstytucję

Formy monarchii: