1. Co to jest państwo?

Państwo jest polityczną suwerenną, terytorialną i przymusową organizacją społeczeństwa. Państwo jako podmiot prawa międzynarodowego powinno posiadać następujące elementy: stałą ludność, suwerenną władzę, określone terytorium, struktury karne, określone zasady prawne, zdolność wchodzenia w relacje międzynarodowe.

2. Funkcje państwa(2):

a) Zewnętrzna - polega na dbaniu o dobry interes państwa za granicą po przez prowadzenie działalności dyplomatycznej, gospodarczej, kulturalnej oraz obronie granic.

b) Wewnętrzna (6):

Podstawowe zadania państwa: obrona narodowa, bezpieczeństwo, edukacja, kultura.

- prawodawcza (tworzy prawo)

- porządkowa (dba o ład)

- administracyjna (zarządza państwem)

- socjalna (polepszenie warunków życia)

- kulturalna (zajmuje się oświatą, zabytkami)

- gospodarcza (stoi na straży gospodarki danego kraju)

3. Pojęcia (2):

a) Neoliberalizm to kierunek we współczesnej ekonomi przyjmujący za podstawę funkcjonowanie gospodarki wolną grę sił rynkowych, lecz dopuszczający ingerencję państwa w określonym zakresie. Rola państwa powinna ograniczać się do takich grup, których wytworzenie w sektorze prywatnym jest nie możliwe bądź nie opłacalne (chodzi o bezpieczeństwo).

b) Etatyzm to pogląd oznaczający aktywną rolę państwa we wszystkich dziedzinach życia. Zwolennicy uważają, że państwo powinno inspirować rozwój gospodarczy, przeciwdziałać kryzysom ekonomicznym, bronić zasad uczciwej konkurencji i sprawiedliwie dzielić wytworzone dobra.

4. Funkcje państwa w gospodarce (5):

a) f. alokacyjna (podejmuje takie decyzje, aby podział budżetu był optymalny)

b) f. przeciwdziałanie korupcji

c) f. regularna

d) f. stabilizacyjna

e) f. redystrybucyjna

5. Interwencjonizm i jego formy:

Interwencjonizm to ingerencja państwa w procesy gospodarcze.

a) ustalanie płacy minimalnej,

b) finansowanie niektórych inwestycji gospodarczych z kasy państwa: autostrady

c) dotacje do nierentownych produkcji lub usług,

d) ratowanie upadających przedsiębiorstw np: Lot.

e) zabranianie produkcji i korzystania z niektórych towarów np: narkotyki.

f) kontrola cen niektórych towarów (płody rolne, gaz).

6.Co to jest Budżet i na czym polega? Jego funkcje (4).

Budżet państwa to roczny plan finansowy, który zawiera zestawienie dochodów i wydatków związanych z środkami pieniężnymi gospodarki państwa.

a) f. fiskalna-dochodotwórcza (pokrycie wydatków z zgromadzonych pieniędzy z podatków)

b) f. redystrybucyjna zwana wyrównawczą (zmniejsza różnice w dochodach grup, bezpieczeństwo socjalne, ulgi podatkowe, ograniczanie marginesu ubóstwa i nędzy)

c) f. alokacyjna (rozmieszczenie zasobów czynników produkcji w gospodarce)

d) f. stabilizacyjna (ingerencja państwa w momencie zachwiania koniunktury gospodarczej, równowaga)

7. Zasady polityki budżetowej:

a) z. rocznego budżetowania - budżet określany jest na 1 rok.

b) z. zupełności - wszystkie zestawienia budżetowe muszą obejmować wszystkie dochody i wydatki.

c) z. jedności - w jednym dokumencie np: dochody i wydatki.

d) z. jawności

e) z. równowagi budżetowej - dochody i wydatki muszą się równoważyć zazwyczaj jednak zakłada się deficyt.

8. Źródła finansowania z podatkami.

a) podatki

b) dochody jednostek budżetowych (administracji, transport, itd).

c) zyski Narodowego Banku Polskiego

d) Cła

9. Rodzaje wydatków budżetowych:

a) ubezpieczenia społeczne

b) wydatki socjalne ( ubezpieczenia społeczne, finansowanie rent i emerytur, zasiłki dla bezrobotnych, pomoc społeczna, itp.)

10. Deficyt budżetowy:

To nadwyżka wydatków nad dochodami. Sposobem na pokrycie deficytu jest zaciągnięcie długu publicznego w bankach.

11. Dług publiczny:

To całość finansowych zobowiązań władz publicznych (państwowych i samorządowych) z tytułu zaciągniętych pożyczek. Zaciągany na pokrycie deficytu budżetowego po przez zaciąganie kredytów w bankach komercyjnych i emisje skarbowych papierów wartościowych.

12. Mienie komunalne (skład):

a) rzeczowy majątek trwały (grunty, budynki, drogi, mosty i śr. transportu)

b) pozostały majątek trwały (akcje, papiery wartościowe, pożyczki udzielane gminie)

c) majątek obrotowy - zapasy pewnych produktów np: materiały budowlane, należność z tytułu podatków.

13. Dochody gminy:

a) wpływy z podatków: rolne.

b) wpływy z opłat: miejscowe, targowce.

c) udział w podatkach PIT i CID

d) subwencja ogólna - dochody uzyskiwane przez jednostki budżetowe gminy.

e) dotacje celowe z budżetu państwa (drogi, itp)

14. Wzrost gospodarczy i jego miernik PKB:

Wzrost gospodarczy to stałe zwiększenie zdolności danego kraju do produkcji towarów i usług pożądanych przez ludzi. Czynniki w.gosp.: kapitał (budynki, hale, narzędzia), ziemia, surowce, praca, efektywność wykorzystania, postęp naukowo-techniczny.

Mierniki wzrostu produkcji (4):

a) PKB ,,Produkt Krajowy Brutto" mierzy wartość produkcji wytworzonej na terenie danego kraju w określonej jednostce czasu.

b) PNB ,,Produkt Narodowy Brutto" całkowita wartość wyrobów i usług wytworzonych przez obywateli danego kraju w ciągu pewnego okresu czasu (za granicą również).Nie uwzględnia dochodów obcych firm w kraju.

c) PNN ,,Produkt Narodowy Netto" oblicza się po odjęciu amortyzacji od PNB.

d) Dochód Narodowy wartość PNN pomniejszona o podatki pośrednie (akcyza, Vat).

15. Cykl koniunkturalny:

Wahania koniunkturalne to okresowe zmiany poziomu aktywności gospodarczej nazywanej cyklem koniunkturalnym.

Koniunktura to splot okoliczności wywierających znaczny, głównie pozytywny wpływ na warunki ekonomiczne.

a) Kryzys (recesja w zależności od spadku produkcji)

b) Depresja (dno kryzysu)

c) Ożywienie gospodarcze

d) Wysoka koniunktura (rozkwit gospodarczy)

16. Co to jest inflacja? Jej rodzaje oraz metody przeciwdziałania.

Inflacja to wzrost ogólnego poziomu cen. W praktyce inflacja na rynku konsumpcyjnym jest inna niż inflacja na rynku zaopatrzeniowym i nieco inaczej wpływ na kondycję gospodarki. Przeciwieństwem jest deflacja.

Rodzaje( 4):

- pełznąca (do 10%)

- krocząca (10% ^)

- galopująca (50^)

- hiperinflacja (100% ^ w skali roku)

Przeciwdziałania(4):

- wymiana pieniężna,

- uruchamianie długu publicznego,

- zamrożenie cen i płac,

- zmiana struktury gospodarki,

17. Jak sie oblicza stopę?

18. Polityka państwa fiskalna i pieniężna: