Temat: Budżet państwa.
Plan finansowy państwa zawierający dochody i wydatki państwa. Ustawę budżetową redaguje Minister Finansów, którą przekazuje Radzie Ministrów → Sejm ↔ Senat → Prezydent.
Dochody:
podatki od osób fizycznych i prawnych,
własna działalność gospodarcza i wykorzystywanie własności publicznej,
opłaty i składki pobierane przez władze publiczne,
pożyczki wewnętrzne,
pożyczki zewnętrzne,
wpływy ze sprzedaży papierów wartościowych.
Wydatki:
zapewnienie wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa,
utrzymanie aparatu państwowego i samorządowego,
obsługa długu publicznego,
pokrywanie kosztów świadczenia usług publicznych np. oświata (subwencje),
finansowanie rozwoju społeczno-gospodarczego.
Zasady tworzenia ustawy budżetowej:
zasada jawności - każdy obywatel ma prawo do wglądu w ustawę,
zasada zupełności - ustawa powinna zawierać szczegółowo wszystkie dochody i wydatki państwa,
zasada jedności - ustawa występuje w formie jednego aktu prawnego,
zasada równowagi - należy dążyć do zrównoważenia dochodów i wydatków państwa,
zasada tworzenia rezerw - w ustawie powinny być uwzględnione rezerwy.
Temat: Budżet gminy.
Redagowany jest przez zarząd gminy, który ma obowiązek przedstawić projekt budżetu do 15 listopada każdego roku radzie miasta, która zatwierdza budżet.
Dochody:
podatek rolny,
podatek od nieruchomości od osób prawnych i osób fizycznych,
część podatku dochodowego od osób fizycznych,
subwencja oświatowa,
subwencja drogowa,
dotacje na zadania zlecone z budżetu państwa,
opłaty skarbowe,
sprzedaż mienia komunalnego,
nadwyżka budżetowa.
Wydatki:
oświata (przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja),
inwestycje,
ochrona środowiska,
administracja,
opieka społeczna,
straż miejska,
oczyszczanie miasta,
kultura.