Temat: Budżet państwa.

1. Plan finansowy państwa zawierający dochody i wydatki państwa. Ustawę budżetową redaguje Minister Finansów, którą przekazuje Radzie Ministrów → Sejm ↔ Senat → Prezydent.

2. Dochody:

• podatki od osób fizycznych i prawnych,

• własna działalność gospodarcza i wykorzystywanie własności publicznej,

• opłaty i składki pobierane przez władze publiczne,

• pożyczki wewnętrzne,

• pożyczki zewnętrzne,

• wpływy ze sprzedaży papierów wartościowych.

3. Wydatki:

• zapewnienie wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa,

• utrzymanie aparatu państwowego i samorządowego,

• obsługa długu publicznego,

• pokrywanie kosztów świadczenia usług publicznych np. oświata (subwencje),

• finansowanie rozwoju społeczno-gospodarczego.

4. Zasady tworzenia ustawy budżetowej:

• zasada jawności - każdy obywatel ma prawo do wglądu w ustawę,

• zasada zupełności - ustawa powinna zawierać szczegółowo wszystkie dochody i wydatki państwa,

• zasada jedności - ustawa występuje w formie jednego aktu prawnego,

• zasada równowagi - należy dążyć do zrównoważenia dochodów i wydatków państwa,

• zasada tworzenia rezerw - w ustawie powinny być uwzględnione rezerwy.

Temat: Budżet gminy.

1. Redagowany jest przez zarząd gminy, który ma obowiązek przedstawić projekt budżetu do 15 listopada każdego roku radzie miasta, która zatwierdza budżet.

2. Dochody:

• podatek rolny,

• podatek od nieruchomości od osób prawnych i osób fizycznych,

• część podatku dochodowego od osób fizycznych,

• subwencja oświatowa,

• subwencja drogowa,

• dotacje na zadania zlecone z budżetu państwa,

• opłaty skarbowe,

• sprzedaż mienia komunalnego,

• nadwyżka budżetowa.

3. Wydatki:

• oświata (przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja),

• inwestycje,

• ochrona środowiska,

• administracja,

• opieka społeczna,

• straż miejska,

• oczyszczanie miasta,

• kultura.