ANATOMIA
WYKŁADY 2011/12
UWAGII KLINICZNE
dr. hab. n. med. Zbigniewa Ziętka
AUTORZY:
Ivy
Nastka
Sonia
Helena
Patt
Toudi
Przy pomocy notatek Kasi i Kingi
Opracowanie:
Patt
Edycja:
Toudi
HIC MORTUI DOCENT VIVOS
( tutaj umarli uczą żywych)
I OSTEOLOGIA
Lordoza lędźwiowa pojawia się około 6-7 miesiąca życia – gdy dziecko zaczyna siadać
Lordoza lędźwiowa jest większa od lordozy szyjnej
Nadmierna lordoza lędźwiowa występuje u ludzi rasy czarnej i u kobiet w ciąży
Rozszczep kręgosłupa najczęściej w odcinku lędźwiowym
Znieczulenie w odcinku L (lędźwiowym) przeprowadzamy poniżej II przestrzeni międzykręgowej zaczynając od IV (pomiędzy 3 i 4 kręgiem lędźwiowym).
Nacisk na kręgi lędźwiowe człowieka ważącego ok. 70 kg w pozycji stojącej wynosi 140 kg.
Złamania kości główkowatej (drugi rząd kości nadgarstka) są zauważalne dopiero gdy dochodzi do martwicy (po kilku miesiącach).
W obrębie st. Obojczykowo-mostkowego występuje krążek stawowy.
Zachyłek pachowy (reces sus axillaris) – wytworzony przez dolną część torebki stawowej st. Ramiennego.
Szyjka chirurgiczna kości ramiennej ulega częstym złamaniom.
Objaw szufladkowy – uszkodzenie więzadeł krzyżowych.
Zakres ruchu st. barkowego jest większy niż st. biodrowego.
St. barkowy jest ustabilizowany w sposób „dynamiczny” – głównym stabilizatorem są mięśnie.
II KOŃCZYNA GÓRNA
Wierzchołek jamy pachowej – tylko szczelina przednia i tylna mięśni pochyłych (docent coś mówił, że w Bochenku jest inaczej podane)
Jama pachowa otwiera się tylko przez szczelinę mięśni pochyłych tylną (w szczycie). W Bochenku wspomniana jest jeszcze szczelina przednia, ale zaznaczamy na teście tylko tylną!
(To pierwsze od Nastki a to drugie od Pawła: > wybór należy do was : >)
Pamiętać, co przechodzi przez otwór trójkątny i czworoboczny
Powiększenie węzłów chłonnych w okolicy pachowej może być związane z nowotworem piersi, badanie tych węzłów umożliwia jego wykrycie. (ok 60 węzłów). Węzły pachowe szczytowe zwane też pod-obojczykowymi leżą w tkance tłuszczowej wierzchołka piramidy pachowej. Występują one w zmiennej liczbie 6 do 8. Z gruczołu sutkowego limfa spływa do tzw. węzłów Sorbiusa, które są miejscem pierwszych przerzutów raka sutka.
Zespół ciasnoty przedziałów powięziowych - ostry zespół w chirurgii, którego przyczyną jest zwiększone ciśnienie wewnątrz przestrzeni ograniczonej ze wszystkich stron przez powięź. Nadmierny ucisk na naczynia powoduje zaburzenie krążenia krwi i zmniejsza ukrwienie tkanek. Zespół ten, jeśli nie jest podjęte szybkie działanie terapeutyczne, może prowadzić do ciężkiej niepełnosprawności, amputacji kończyny, a nawet może zagrażać życiu. Zespół ciasnoty przedziałów powięziowych dotyczy głównie ludzi młodych (poniżej 35 r.ż.). Wśród najczęstszych przyczyn wymienia się: urazy (złamania, stłuczenia), uszkodzenie naczyń, oparzenia oraz długotrwałe niedokrwienie będące wynikiem złej pozycji (np. podczas operacji chirurgicznej). Najwcześniejszymi i najbardziej wiarygodnymi objawami klinicznymi są ból kończyny oraz bolesność przy rozciąganiu mięśni. Następnie pojawiają się napięcie i bladość skóry, porażenie, obniżenie czucia i zanik tętna. Jedynym skutecznym leczeniem jest wykonanie szerokiego przecięcia powięzi tzw. tasciotomia. Wspomagająco działa ułożenie kończyny na poziomie serca, konieczne jest również zwalczanie hipotensji systemowej.
Przykurcz Dupuytrena - jest chorobą tkanki łącznej, w której dochodzi do bliznowacenia w obrębie rozcięgna dłoniowego. Rozcięgno dłoniowe utworzone jest przez ścięgna mięśnia dłoniowego długiego oraz włókna troczka zginaczy. Znajduje się ono pod skórą i tkanką podskórną. Chroni dłoń przed uciskiem. Palec 4 i 5 nadmiernie przegięty. Leczenie przykurczu Dupuytrena polega na chirurgicznym przecięciu (fasciotomia) lub wycięciu rozcięgna dłoniowego (fasciectomia), ewentualnie nieprawidłowych jego pasm.
Łopatka skrzydlata (łac. scapula alata) - jeden z objawów uszkodzenia nerwu piersiowego długiego. Występuje wtedy porażenie mięśnia zębatego przedniego, które powoduje przesunięcie obręczy kończyny górnej do tyłu, wyższe ustawienie łopatki i nieznaczne oddalenie brzegu przyśrodkowego łopatki od klatki piersiowej.
Mięsień zębaty przedni (10 zębów), zdąża do krawędzi przyśrodkowej łopatki, unerwiony przez nerw piersiowy długi, objęty m. najszerszy grzbietu, uszkodzenie: zaburzenia ruchomości łopatki, odstająca łopatka, łopatka skrzydlata.
Porażenie nerwu promieniowego – zdarza się stosunkowo często, zazwyczaj na skutek urazu jego odcinka ramiennego. Jest to spowodowane jego przebiegiem – w tej części biegnie w bruździe kości ramiennej i złamanie może spowodować porażenie nerwu. Charakterystycznym objawem porażenia nerwu promieniowego jest tzw. ręka opadająca. Dłoń opada w stawie nadgarstkowym, osłabione odwracanie i nawracanie.
Porażenie nerwu pośrodkowego: najłatwiej zaobserwować podczas próby zaciskania pięści, gdyż najbardziej upośledzone jest zginanie kciuka i palców II i częściowo III. Stan taki, gdy zgięte są tylko palce IV i V nazywamy ręką błogosławiącą. Po pewnym czasie do objawów dołącza się spowodowana zanikiem mięśni kłębu kciuka tzw. ręka małpia, kiedy to odwiedziony palec I i wyprostowany II znajdują się w jednej płaszczyźnie, przez co kciuk przypomina kciuk małpy.
Charakterystycznym zespołem objawów porażenia n. ulnaris jest tzw. ręka szponiasta. Do porażenia nerwu łokciowego dochodzi stosunkowo często, zwłaszcza w przypadku urazów dalszego końca kości ramiennej i okolicy stawu łokciowego. Oprócz całkowitego porażenia nerwu, może dochodzić do jego ucisku w przebiegu zespołu kanału Guyona oraz zespołu tunelu nerwu łokciowego.
Podczas porażenia nerwu upośledzeniu ulegają: ruchy w stawie promieniowo-nadgarstkowym, ruchy palców od II do V, ruchy kciuka. Dochodzi również do zaników mięśni dłoni (min. wygładza się kłębik palca V) oraz do zaburzeń ukrwienia dłoni i wydzielania potu. Skóra staje się sucha, sina i odbarwiona.
Nerw promieniowy jest największym (najsilniejszym) nerwem kończyny górnej.
Ciśnienie po stronie lewej jest zawsze wyższe niż po prawej, wynika to z bezpośredniego odejścia t. podobojczykowej od aorty. Ciśnienie mierzymy zawsze po stronie prawej.
III KOŃCZYNA DOLNA
Tętno na kończynie dolnej sprawdzamy w 3 – 4 miejscach:
w okolicy pachwinowej na t. udowej
w dole podkolanowym na t. podkolanowej
za kostką boczną na t. piszczelowej tylnej
na t. grzbietowej stopy ( u 15%-20% ludzi tętno nie jest w tym miejscu wyczuwalne)
Brak tętna w tętnicy oznacza patologie mogącą sugerować miażdżyce poniżej naczynia
N. strzałkowy wspólny jest łatwo uszkodzić przy zakładaniu gipsu.
N. strzałkowy wspólny owija się wokół szyjki kości strzałkowej (według Ziętka)
Podwiązanie t. biodrowej zewnętrznej poniżej odejścia t. nadbrzusznej dolnej spowoduje martwice kończyny dolnej. Blokuje się w ten sposób krążenie oboczne, którym krew mogłaby dopłynąć do kończyny (t. piersiowa wewnętrzna => t. nadbrzuszna górna => t.nadbrzuszna dolna). Ziętek miał przypadek, gdy musiał podwiązać t. biodrową zewn. z powodu krwotoku, wykonał podwiązanie powyżej, aby była szansa na uratowanie kończyny, pacjent mimo tego nie przeżył.
Wieniec śmierci - zespolenie tętnicze pomiędzy tętnicą biodrową wewnętrzną, a tętnicą biodrową zewnętrzną. Dokładniej gałąź łonowa od tętnicy zasłonowej odchodzącej od tętnicy biodrowe wewnętrznej łączy się z gałęzią zasłonową od gałęzi łonowej tętnicy nadbrzusznej dolnej odchodzącej od tętnicy biodrowej zewnętrznej.
Objaw Trendelenburga – „chód kaczkowaty” – porażenie n. pośladkowego górnego powoduje słabe umocowanie miednicy podczas chodzenia i jej opadanie na stronę zdrową.
Przepuklina udowa – występująca częściej u kobiet. Wrota stanowi pierścień udowy głęboki. Worek przepuklinowy możne następnie kierować się przez kanał udowy do rozworu odpiszczelowego, po przejściu którego może by wyczuwalny pod skórą górnej i przyśrodkowej powierzchni uda. Jest specjalną formą przepukliny prostej, gdzie worek przepuklinowy wchodzi przez rozwór naczyniowy poniżej więzadła pachwinowego na udo.
IV SZYJA
Wyłączenie zwoju gwiaździstego – zespół Hornera
Triada Horna (Hornera) - uszkodzonego ośrodka rdzeniowego, który mieści się na poziomie C8, Th1 (zwój szyjny dolny). Czasami jego obecność związana jest z uszkodzeniami włókien przedzwojowych.
wysadzenie gałki ocznej
zwężenie źrenic
opadnięcie powieki
Dół nadobojczykowy i trójkąt łopatkowo-obojczykowy (dno dołu nadobojczykowego) stanowią miejsce wykonywania znieczulenia.
W trójkącie przednim szyi można wyczuć powiększoną tarczyce.
Ropnie z przestrzeni zagardłowej przedostają się do śródpiersia.
Objaw Saegessera - objaw, wywoływany przez naciśnięcie punktu przeponowego (przy krawędzi lewego mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego, 3–4 cm ponad krawędzią obojczyka – uciśnięcie n. przeponowego). Powoduje to gwałtowny skurcz przepony po tej samej stronie i silny ból wzdłuż krawędzi mięśnia prostego brzucha. Objaw wskazuje na pęknięcie śledziony i krwawieniem do jamy otrzewnej.
Operacje krtani grożą trwałym uszkodzeniem n. krtaniowego wstecznego, co uniemożliwia oddychanie (konieczna tracheotomia).
Konikotomia – nacięcie stożka elastycznego przy zablokowaniu górnej części krtani.
Krtań (do poziomu przylegania tarczycy) jest pokryta tylko podwięziami (brak mięśni!) co ułatwia badanie.
Kąt chrząstki tarczowatej waha się od 90° do 150° => im mniejszy kąt tym krótsze struny głosowe.
„Obrzęk nagłośni” – obrzęk błony śluzowej i elementów łącznotkankowych na skutek reakcji alergicznej.
Wziernikowanie krtani – charakteryzuje się uwypuklaniem części krtani, dzięki czemu chirurg orientuje się, czy znajduje się pod lub nad wejściem do krtani.
Ciało tłuszczowe leżące na błonie tarczowo-gnykowej ułatwia zamykanie nagłośni i tym samym przełykanie.
Gałąź wewnętrzna n. krtaniowego górnego może ulec uszkodzeniu przy opadaniu tarczycy.
Mowa przełykowa – powstaje po wycięciu krtani (najczęściej z powodu nowotworu), gdy główną rolę powstawanie głosu przejmują gardło i jama nosowa.
Uszkodzenie n. krtaniowego górnego powoduje zaciśnięcie się szpary nagłośni, co skutkuje trudnościami z mówieniem i oddychaniem.
V KLATKA PIERSIOWA
Przewód Botalla – połączenie pnia płucnego i aorty zstępującej jest drożne.
Przewód Arancjusza – przewód żylny, krążenie płodowe
Przewód żylny (przewód Arancjusza)– krótkie naczynie, odchodzące od żyły pępkowej na krótko przed jej połączeniem z żyłą wrotną i uchodzące do żyły głównej dolnej, z ominięciem krążenia wrotnego. Występuje w życiu płodowym. Po narodzinach ulega zarośnięciu tworząc więzadło żylne wątroby (łac. ligamentum venosum).
Thomas Willis – angielski chirurg opisał zespolenia tętnic szyjnych; twórca neurochirurgii; koło tętnicze Willisa.
Tętno 90/70 – najniższe żeby funkcjonować.
Przy zawale m. sercowego chory odczuwa drętwienie małego palca, wynikające z podrażnienia włókien eferentnych czuciowych.
Odruch Heringa–Breuera, odruchowe przerwanie wdechu w reakcji na bodźce rozciągające mechanoreceptory w obrębie płuc i klatki piersiowej w czasie wdechu.
Laparoskopia – usuwanie części przełyku metodą mało inwazyjną (nie chirurgicznie) – „od wewnątrz”.
Usuwanie lewego płata tarczycy może powodować uszkodzenie przełyku.
Kąt Ludwika = kąt mostkowy.
Kąt mostka (kąt Ludwiga; kąt Louisa) w 2 przestrzeni międzyżebrowej– fragment mostka człowieka, otwarty ku tyłowi kąt między rękojeścią a trzonem mostka, miejsce przyczepu drugiego żebra. W medycynie ratunkowej jest pomocny między innymi w wyznaczaniu drugiej przestrzeni międzyżebrowej w celu nakłucia i odbarczenia opłucnej. Po prawej stronie zastawka tętnicy płucnej po lewej stronie zastawka aorty.
Zespół żebra szyjnego - ucisk naczyń pomiędzy pierwszym żebrem a obojczykiem jacydujący przekrwienie twarzy.
Wszystkie punkcje w okolicach klatki piersiowej wykonujemy na brzegu górnym żebra (brak ryzyka uszkodzenia V.A.N.)
Przepona:
Między częścią lędźwiową a żebrową znajduje się trójkąt lędźwiowo żebrowy (Bochdaleka).
Między częścią mostkową i żebrową występuje trójkąt mostkowo-żebrowy (Larreya-Morgagniego).
Przepukliny przeponowe wrodzone powstają wskutek zaburzenia rozwojowego przepony. Do klatki piersiowej przemieścić się mogą żołądek, jelita, wątroba czy śledziona. Przeważnie jest to przepuklina przeponowa Bochdaleka, rzadziej Morgagniego (w 90% po stronie prawej, po stronie lewej nosi nazwę przepukliny Larreya). Do objawów klinicznych należą: zaburzenia oddechowe, duszność, bóle w klatce piersiowej, zaparcia.
Zespół cieśni wejścia do klatki piersiowej- objawy przekrwienie twarzy
Przełyk operowany laparoskopem i torakoskopem układa się po lewej stronie od tarczycy
Każda patologia przepony, pękniętej śledziony powoduje ból okolicy szyi
VI JAMA BRZUSZNA
Wcięcie wpustu żołądka – kąt powinien być ostry.
Przy operacjach do przełyku dochodzimy od prawej strony – żeby nie uszkodzić naczyń.
Ujście przełyk – wpust nie ma zastawki; ujście żołądek – dwunastnica jest m. zwieracz odźwiernika.
Wrzody najczęściej okolice odźwiernika.
Profesor Ludwik Rydygier – pierwszy na świecie przeprowadził zabieg resekcji żołądka.
Pamiętać o miłej żyle przedodźwiernikowej.
Wrzód Curlinga – wrzód stresowy dwunastnicy.
Wrzód Curlinga – ostry wrzód stresowy dwunastnicy, będący powikłaniem ciężkich oparzeń.
Przy żołądku pamiętać o fałdach, gruczołach.
Przewód trzustkowy dodatkowy – przewód Santoriniego.
Gruczoły Brunnera w dwunastnicy.
Splot Meissnera – przywspółczulny splot nerwowy błony śluzowej przewodu pokarmowego
Splot Auerbacha – przywspółczulny splot nerwowy układu pokarmowego kontrolujący jego motorykę.
W jelicie czczym po śmierci nie zostaje treść pokarmowa
Zatoka Douglasa – zagłębienie odbytniczo – maciczne
Kolumny Morganiego (lub Morgagniego) – fałdy odbytnicze
Fałd środkowy (odbyt) – fałd Kohlrauscha
Fałdu Kohlrauscha - najniżej schodząca otrzewna ścienna.
W bańce odbytnicy widoczne są fałdy poprzeczne (od 3 do 5). Najczęściej występują trzy fałdy:
• fałd górny, który znajduje się w odległości 10-11 cm od odbytu;
• fałd środkowy (tzw. fałd Kohlrauscha ) w odległości 7-8 cm;
• fałd dolny 5-6 cm od odbytu.
Więzadła wątroby.
Żyła wrotna zaopatruje 80% komórek wątroby, reszta jest przez tętnicę wątrobową właściwą.
Unaczynienie wątroby – docent podał własny podział, ale musiałabym to narysować.
Punkt krytyczny Sudeka – przy niskim podwiązaniu tętnicy krezkowej dolnej brak ukrwienia odcinka esicy/odbytnicy.
Trójkąt Calota – od góry wątroba, przyśrodkowo – przewód żółciowy wspólny, od dołu przewód pęcherzykowy
Topografia pęcherzyka żółciowego – trójkąt Calota - ważny punkt orientacyjny dla chirurgów wykonujących cholecystektomię (zabieg usunięcia pęcherzyka żółciowego) aby nie uszkodzić przewodu żółciowego wspólnego. Ograniczenia trójkąta: przewód wątrobowy wspólny, przewód pęcherzykowy i brzeg wątroby.
Aorta brzuszna.
Uchyłek Meckela – uchyłek jelita krętego, pozostałość przewodu żółtkowo – jelitowego
Przy operacjach żylaków odbytu dochodzi do uszkodzeń mięśnia zwieracza wewnętrznego odbytu, przy uszkodzeniu mięśnia zwieracza zewnętrznego odbytu dochodzi do nietrzymania kału.
Profesor Ludwik Rydygier W 1880 roku przeprowadził pierwszy w Polsce (a drugi na świecie) zabieg wycięcia odźwiernika z powodu raka żołądka, a w 1881 pierwszy w świecie zabieg resekcji żołądka z powodu owrzodzenia. W 1884 wprowadził nową metodę chirurgicznego leczenia choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy za pomocą zespolenia żołądkowo-jelitowego.
Kamienie żółciowe mogą stać się przyczyną zapalenia trzustki.
Uszkodzenie przewodu żółciowego prowadzi do kalectwa dróg żółciowych a w konsekwencji do przeszczepu wątroby.
Przewody trzustkowe łączą się bańką wątrobowo-trzustkową , którą otaczają włókna mięśniowe, tworzące mięsień zwieracz bańki wątrobowo-trzustkowej (tzw. zwieracz Odiego). Mięsień ten zapobiega dostaniu się treści pokarmowej do przewodu trzustkowego, co mogłoby prowadzić do zapalenia trzustki. U alkoholików pod wpływem morfiny bańka wątrobowo-trzustkowa obkurcza się i żółć zacieka do przewodu trzustkowego, co prowadzi do zapalenia trzustki.
Przy zapaleniu wyrostka robaczkowego chory odczuwa ból w okolicach pępka.
16 – 24 oddechów/min. = skurcze przepony
Syndrom MLA – ucisk aorty brzusznej powodujący niedokrwienia narządów wewnętrznych.
Nowotwór węzłów chłonnych w lewym dole podobojczykowym może być wynikiem przerzutów z jamy brzusznej. Dotyczy to tylko lewego dołu podobojczykowego, ponieważ prawy nie posiada połączenia chłonnego jama brzuszną.
Przepona po śmierci „wędruje” do IV przestrzeni międzyżebrowej a po kilku dniach wraca do pozycji wdechowej (pod wpływem stężenia pośmiertnego).
Przestrzeń półksiężycowata Traubego – w anatomii topograficznej, jest to przestrzeń zawarta między:
lewym płatem wątroby
dolną granicą lewego płuca
śledzioną
łukiem żebrowym
W badaniu jamy brzusznej obecność i wielkość przestrzeni Traubego ocenia się opukiwaniem. Nad przestrzenią tą odgłos opukowy ma charakter bębenkowy.
Zmniejszenie przestrzeni półksiężycowatej od góry może świadczyć o wysiękowym zapaleniu opłucnej. Ma ona kształt półksiężycowaty, szerokość przeciętnie 12 mm, i jest odzwierciedleniem obecności gazu w żołądku.
Przepuklina pępkowa jest najczęściej wrodzoną przepukliną. Powstaje w kresie białej w otworze po naczyniach pępkowych.
Przepuklina pachwinowa skośna rozpoczyna się w pierścieniu głębokim. Kanałem przepukliny jest kanał pachwinowy. Ujście znajduje się pod skórą w okolicach moszny w tzw. pierścieniu powierzchownym Przechodzi przez cały kanał pachwinowy.
Przepuklina pachwinowa prosta różni się od przepukliny skośnej przebiegiem. Nie przechodzi przez kanał pachwinowy, lecz bezpośrednio z jamy brzusznej, na skutek osłabienia mięśni powłok podbrzusza, w tzw. trójkącie Hesselbacha. Jej ujście znajduje się również w okolicy moszny.
Trójkąt Hesselbacha - dół pachwinowy przyśrodkowy – struktura anatomiczna leżąca w pachwinie. W trójkącie mogą występować przepukliny pachwinowe proste (przyśrodkowe) i przepukliny nad pęcherzowe zewnętrzne .Ograniczenia:
od góry przez tętnicę i żyłę nabrzuszną dolną
od strony przyśrodkowej przez boczny brzeg mięśnia prostego brzucha
od strony boczno-dolnej przez więzadło pachwinowe
Nowotwory żołądka i układu rozrodczego rozpoznawane są poprzez powiększenie węzłów chłonnych podobojczykowych - Węzeł Virchowa – węzeł chłonny położony w pobliżu dolnego odcinka żyły szyjnej wewnętrznej po stronie lewej. Topograficznie za węzeł Virchowa uważa się powiększony węzeł w dole nadobojczykowym lub też węzeł leżący pomiędzy mięśniami pochyłymi i wyczuwalny w dole nadobojczykowym.. W węźle tym lokalizują się przerzuty z nowotworów złośliwych regionu głowy i szyi oraz nowotworów położonych poniżej obojczyka, m.in. raka żołądka. Obecność powiększonego i zmienionego przerzutowo węzła Virchowa w przebiegu raka żołądka nazywana jest objawem Troisiera.
Objaw Kehra – w przypadku pęknięcia śledziony wynaczyniona krew, gromadząc się pod przeponą może podrażniać dośrodkowe włókna nerwowe nerwu przeponowego, powodując ból ramienia lewego, nie jest to jednak objaw swoisty.
VII MIEDNICA
Kanał Alcocka = kanał sromowy
Wymiary miednicy:
Sprzężna położnicza=sprzężna wejścia=wymiar prosty – najkrótsza odległość od wzgórka do spojenia łonowego (około 11 cm)
Częściej prawa nerka jest nerką wędrującą
Dostęp do nerko od strony tylnej – przy operacji
Kolumna Bertina – kolumna nerkowa
70 – 80ml krwi/ 1 wyrzut serca. 1/3 do nerki
80 fal perystaltycznych/min –miedniczka nerkowa
50ml moczu/1h
Zwężenia moczowodu
Powięź Gerota –powięź nerkowa
Powięź nerkowa (łac. fascia renalis) zwana inaczej powięzią Geroty– zbudowana z tkanki łącznej włóknistej błoniasta osłonka obejmująca torebkę tłuszczową (nerki i nadnercza) w niecałkowicie zamknięty worek powięziowy. Powięź nerkowa składa się z 2 blaszek:
blaszki przedniej (lamina anterior), zwanej dawniej powięzią przednerkową (fascia prerenalis), która przylega do otrzewnej lub narządów zaotrzewnowych
blaszki tylnej (lamina posterior), zwanej dawniej powięzią zanerkową (fascia retrorenalis) lub powięzią Zuckerkandla, która może przylegać do powięzi ściany tylnej brzucha (mm. czworoboczny lędźwi, mm. lędźwiowy większy i mniejszy).
Blaszki łączą się powyżej nadnercza (przechodzą w powięź przepony) oraz po stronach bocznych. Natomiast nie łączą się ku dołowi, dlatego też możliwe jest w pewnych stanach opadnięcie nerki.
Główną funkcją powięzi nerkowych jest utrzymanie nerki w odpowiednim położeniu.
Cystoskopia –wejście przez cewkę o pęcherza
Nakłucie nadłonowe – w zachyłek przedpęcherzowy, gdy pęcherz jest wypełniony.
Aparat podtrzymujący – przepona moczowo – płciowa i miednicza.
Przestrzeń Retziusa – przestrzeń załonowa
Przestrzeń Retziusa, przestrzeń załonowa (łac. Cavum Retzii, spatium retropubicum) – przestrzeń anatomiczna znajdująca się między spojeniem łonowym a pęcherzem moczowym. Stanowi część przestrzeni pozaotrzewnowej.
Moczowód najbardziej bocznie na pęcherzu, przyśrodkowo – pęcherzyki nasienne, nasieniowód
Przewody śródmiąższowe Wolffa (płaty) – przerost prostaty
Zawiązki przewodów Müllera – część płatów, tam zazwyczaj nie powstaje nowotwór – tylna część gruczołu
Pochodne pranercza i przewodów pranercza (Wolffa ) u mężczyzn oraz przewodów przypranerczowych ( Mullera ) u kobiet, które doprowadzają komórki płciowe jak i je przyjmują( w przypadku kobiet). Występują w przypadku obu płci tylko że u zarodków męskich zrastają się i w życiu płodowym całkowicie zanikaja, pozostają po nich tylko
twory szczątkowe tj. przyczepek jądra oraz łagiewka sterczowa. U zarodków żeńskich przewody Wolffa zanikają a rozrastają się przewodu Mullera. Przyczepki jądra w ustroju kobiecym odpowiada część dalsza jajowodów a, zaś łagiewce sterczowej – pochwa.
Przerost prostaty – BPH, czynnik hormonalny, spadek androgenów
Przerost płatów bocznych raka prostaty w osób młodych (w zdecydowanej większości przypadków jest to rak silnie hormonozależny, jego wzrost pobudzają androgeny (ściślej testosteron)).
W przypadku osób starszych nie obserwujemy w przerostu płata bocznego tylko następuje przyrost płata centralnego (środkowego) z powodu osłabienia lub braku męskiego hormonu płciowego.
Splot Retziusa – splot żylny około sterczowy, przód pęcherza, bardzo krwawi.
Uderzenie w jądra może spowodować zgon – mocne unerwienie.
W macicy: błona śluzowa przylega bezpośrednio do mięśniówki, nie ma błony podśluzowej.
Przy badaniu badaniu per rectum można wyczuć płyn w przestrzeni maciczno-odbytniczej.
Obfite krwawienie ze splotu sterczowego może być przyczyną raka prostaty.
Kielich wypukły- patologiczny stan nerki przy zatruciu np. muchomorem.
Kamienica koralowa- nacięcie miedniczki nerkowej (bardzo trudne dojście) , przecięcie wzdłuż brzegu bocznego nerki.
Kolka nerkowa- charakteryzuje się bardzo silnym bólem umiejscowionym w okolicy lędźwiowej promieniującym w dół do okolic krocza i pachwin a także w górę tułowia aż do łopatek. W przypadku ostrej kolki stosuje się cewnikowanie.
Zespół Klarka- następuje ucisk moczowodu.
Żylaki powrózka nasiennego- określane są poszerzone naczynia żylne splotu wiciowatego zbierającego krew z jądra. Żyły nasienne wewnętrzne oraz jądrowe nie mają zastawek, co może powodować zastój krwi i przyczyniać się do powstania żylaków.
Nerka podkowiasta jest wadą wrodzoną (oraz anatomiczna), która rozwija się w następstwie połączenia się ze sobą obu nerek ostatecznych w pierwszym trymestrze ciąży. W tym przypadku moczowodu występują najbardziej z przodu.
Przerost kompensacyjny- przerost spowodowany przejęcie funkcji utraconego albo chorego narządu przez inny narząd.
Więzadło obłe macicy nie ma zdolności utrzymania macicy; Wykonuje się operacje skrócenia go w celu wykluczenia tyłozgięcia.
W dole łódkowatym mogą gromadzić się drobne złogi, kamienie
VII GŁOWA
Mięśnie twarzy pochodzą z mezenchymy.
Oprócz policzkowego pozbawiona są powięzi (…)
Mięsień marszczący brwi – wyraz cierpienia
Obniżacz wargi dolnej przeplata włókna z mięśniem szerokim szyi.
M. żucia – z I łuku skrzelowego
M. wyrazowe – z II łuku skrzelowego.
Przewód Stenona – przewód ślinianki przyusznej.
Przestrzeń przygardłowa
Tętnica szczękowa.
XIII nerwów czaszkowych (POSREDNI – komponenta parasympatyczna)
Zwój półksiężycowaty – zwój nerwu trójdzielnego, zwój Gassera.
Włókna aferentne = wchodzące, eferentne = wychodzące
Układ centralny i pomiędzy S2 – S4, parasympatyczny
Wyjścia nerwów z mózgowia i czaszki.
Jądro ślinowe górne = j.łzowe + j.ślinowe górne.
Smak gorzki i kwaśny – n.językowo – gardłowy.
Dół skrzydłowo – podniebienny.
T.oponowa środkowa – krwawienie między oponą twardą, a kośćcem – powstaje guz; ciasnota międzyczaszkowa.
Bukiet Riolana — nazwą tą określa się struktury przyczepiające się do wyrostka rylcowatego. Są to dwa więzadła:
więzadło rylcowo-żuchwowe (łac. ligamentum stylomandibulare)
więzadło rylcowo gnykowe (łac. ligamentum stylohyoideum)
oraz trzy mięśnie:
mięsień rylcowo-gardłowy (łac. musculus stylopharyngeus)
mięsień rylcowo-językowy (łac. musculus styloglossus)
mięsień rylcowo-gnykowy (łac. musculus stylohyoideus)
Porażenie opuszkowe lub zespół opuszkowy – neurologiczny zespół chorobowy występujący w przypadku uszkodzenia jąder nerwów czaszkowych znajdujących się w rdzeniu przedłużonym. Dotyczy to nerwów: IX (tylko ten nerw wspomniany na wykładzie), X, XI i XII na ich drodze do jąder śródmózgowia, czyli jest to uszkodzenie dolnego neuronu ruchowego. Objawami zespołu opuszkowego są:
zaburzenia połykania (dysfagia) oraz dyzartria wiotka i niedowład podniebienia.
dyzartria wiotka (mowa jest niewyraźna i zamazana, zniekształcone są głoski wargowe i językowe).
zanik mięśni języka.
obecne fascykulacje ( błyskawiczne, drobne skurcze grup włókienek mięśniowych).
VII MÓZGOWIE
Wykorzystujemy 10 – 15% potencjału mózgu.
Mozg mężczyzny – 1400g, kobiety 1200g.
Bruzda centralna (środkowa) – Rolanda.
Bruzda boczna – Sylwiusza.
Płat potyliczny – pole wzrokowe. Przy uderzeniu widzimy gwiazdy.
Węchomózgowie – najstarsza część mózgu.
Krążenie płynu mózgowo rdzeniowego.
Blaszka przezroczysta – są to 2 blaszki połączone ze sobą (do słupów sklepienia od kolana ciała modzelowatego).
Jądra kresomózgowia: ciało migdałowate , przedmurze, ciało prążkowe – j.soczewkowate i j.ogoniaste.
Żyła Galena – żyła główna mózgu.
Wypustka CUN – nerw wzrokowy, nici węchowe.
Skrzyżowanie wzrokowe tylko u ludzi.
Ściana tylna komory trzeciej – spoidło tylne, spoidło uzdeczek i szyszynka
Zachyłek szyszynki wypełniony płynem mózgowo – rdzeniowym.
Uszkodzenie śródmózgowia (konarów mózgu) kończy się śmiercią.
Blaszka pokrywy – zasłona rdzenne przednia.
Przysadka do podwzgórza, część przednia – kieszonka Rathkego; oksytocyna i wazopresyna (wazopresyna, kiedy spada ciśnienie krwi jest uwalniana).
Objaw zakrzepicy zatoki jamistej – pulsujący wytrzeszcz oczu.
Pole sinawe na dnie komory IV – włókna parasympatyczne n.V.
Kanał Sylwiusza – wodociąg mózgu
Miłej nauki; )