Ekonomia - nauka badająca w jaki sposób ludzie wykorzystują zasoby będące w ich dyspozycji w celu zaspokajania różnorodnych potrzeb.

Dobra - zasoby przekształcane w trakcie procesów produkcyjnych na:

• produkty

• usługi

Zasoby:

• ludzkie ( człowiek ze swoimi umiejętnościami i zdolnościami, wiedzą)

• naturalne ( dar natury np. ziemia, surowce mineralne, woda)

• odnawialne np. lasy

• nieodnawialne no ropa naftowa

• kapitałowe ( rzeczowe składniki procesów wytwórczych np. środki pracy [ maszyny, urządzenia], przedmioty pracy[surowce, półfabrykaty] kapitał finansowy[środki pieniężne])

Czynnik produkcji - nakład do produkowania dóbr:

• siła robocza

• ziemia

• surowce naturalne

• kapitał rzeczowy

Technologia produkcji - wyznacza ilość i rodzaj zasobów koniecznych do wyprodukowania danego produktu, wyznacza proporcje w jakich zasoby te powinny być ze sobą połączone.

PROBLEM RZADKOŚĆI

Rzadkość- jest wynikiem zależności między zapotrzebowaniem ludzi na dobra a ograniczonymi zdolnościami wytworzenia tych dóbr.

Konieczność dokonywania wyboru - ograniczoność zasobów i nieograniczoność potrzeb stwarza konieczność dokonywania wyborów ( co i jak produkować?)

Każdemu wyborowi towarzyszy efekt

• korzyści ( zysk z dokonanego wyboru)

• kosztów

Koszt alternatywny - koszt utraconych korzyści ( zysk, który moglibyśmy osiągnąć gdybyśmy podjęli inną decyzję np. produkować chleb lub ulokować pieniądze na lokatę)

Każdej korzyści ( zyskowi) podjętej decyzji gospodarczej towarzyszy koszt alternatywny.

Granica możliwości produkcyjnych - alternatywne kombinacje dwóch produktów, które społeczeństwo jest zdolne wytworzyć w ciągu danego okresu czasu wykorzystując do tego w całości i w najlepszy sposób posiadane zasoby oraz technologie produkcji

Granica oddziela dwa zbiory

• kombinacje osiągalne

• kombinacje nieosiągalne

Wyborów można dokonywać tylko przy kombinacjach osiągalnych. Punkty leżące na krzywej należą do produkcji dóbr maksymalnych.

Wzrost gospodarczy - nowe technologie, wzrost zasobów kapitału rzeczowego i ludzkiego

• intensywny - granica możliwości przesuwa się w górę dzięki postępowi technologicznemu i organizacyjnemu ( bardziej intensywne wykorzystanie zasobów0

• ekstensywny - zwiększenie ilości dostępnych zasobów przy wykorzystaniu dotychczasowej technologii

Postęp techniczny - wybór między

• konsumpcją

• inwestycją ( zwiększanie zdolności wytwórczej)

Gospodarowanie polega na alokacji ( rozdzieleniu)rzadkich zasobów między różnorakie ich zastosowanie w procesach produkcji oraz dystrybucji.

Dystrybucja - następstwo procesu produkcyjnego. Granica możliwości podziału - kombinacje możliwe do osiągnięcia, wpływ na podział ma układ sił i stosunki społeczne.

Ekonomia- zajmuje się problemem w jaki sposób społeczeństwo dokonuje alokacji( rozdziela) stosunkowo rzadkie zasoby posiadające różnorodne zastosowania w celu produkowania dóbr oraz w jaki sposób dzieli wytworzone dobra między członków tego społeczeństwa

• analiza makroekonomiczna ( problem alokacji na poziomie całego społeczeństwa, całej gospodarki narodowej)

• analiza mikroekonomiczna ( problem alokacji na poziomie pojedynczego podmiotu gospodarczego)

Mikroekonomia

• analiza marginalna ( posługiwanie się kategoriami marginalnymi)

np. producent - maksymalny zysk

konsument- maksymalne zadowolenie z konsumpcji dóbr

Optymalizacja decyzji- osiągnięcie korzyści i poniesienie określonego kosztu.

Korzyść ( zysk) marginalny ZM- zmian rozmiarów naszej działalności gospodarczej o jedną jednostkę powoduje, że korzyść jaką odniesiemy z tej zamiany również się zmieni ( wzrośnie lub spadnie)

Koszt marginalny alternatywny KM - zmianie działalności gospodarczej o jedną jednostkę towarzyszy równocześnie koszt.

Rozwiązanie optymalne - porównanie korzyści i kosztów, gdzie różnica zmiany decyzji byłaby największa.

Zasada optymalizacji

ZM> KM rozwój działalności

ZM<KM ograniczenie działalności

ZM=KM optymalny poziom działalności => punkt równowagi

Zasada malejących korzyści marginalnych

Wraz ze wzrostem rozmiarów konsumpcji maleją korzyści osiągane ze zwiększenia konsumpcji o dodatkowa jednostkę - maleje korzyść marginalna

Pozycja równowagi - przy bardzo wysokim poziomie konsumpcji korzyść marginalna równa się zero, punkt w którym korzyść całkowita z konsumpcji przestaje wzrastać osiągamy maksymalne korzyści z konsumpcji

( rys str. 24)

Zasada rosnącego kosztu marginalnego

Zjawisko malejących korzyści marginalnych jest powiązane z zjawiskiem rosnących kosztów marginalnych.

Wraz ze wzrostem konsumpcji dobra A zmniejsza się korzyść marginalna a koszt marginalny konsumpcji dobra A wzrasta. Dzieje się to dlatego, iż koszt marginalny dobra A jest równy korzyściom z poświęcanego, dla konsumpcji dobra A, dobru B

( rys str.25)

Zasada optymalizacji decyzji

Maksimum korzyści - ograniczoność zasobów zmusza nas do szukania rozwiązania optymalnego korzystania z dobra A i dobra B

Maksymalne korzyści osiągamy gdy różnica miedzy korzyściami a kosztami całkowitymi jest największa. W punkcie tym następuje także max korzyści netto oraz zrównuje się koszt marginalny z korzyściami marginalnymi.

( rys str. 27)

Każdy podmiot gospodarczy dążący do maksymalizacji korzyści netto ze swej działalności powinien zwiększać ją lub zmniejszać aż do momentu zrównania się korzyści marginalnych z kosztami marginalnymi.

Racjonalność - podmiot gospodarczy zbiera i analizuje przy pomocy rozumu wszystkie informacje niezbędne do podjęcia decyzji.

Decyzje gospodarcze podejmowane są często w warunkach niepewności ) ograniczone informacje) co związane jest z ponoszeniem ryzyka podjętej decyzji.

Racjonalność rzeczywista- dotyczy wyniku - maksymalizacja korzyści

Racjonalność proceduralna - odnosi się do procesu wyboru - podmiot wybierając metodę przybliża się do osiągnięcia maksymalnego zysku

1

1

---