Funkcje mowy:

1. Wg. Jakobsona

1. Emotywna - komunikat mówi o nadawcy komunikatu, ujawnia cechy indywidualizujące go jako pewien typ wrażliwości.

2. Impresywna (konatywna) - komunikat formułuje polecenie adresowane do odbiorcy.

3. Poznawcza - komunikat pełni ją wtedy, gdy dotyczy on kontekstu, referuje jego stany, orzeka o jakiejś rzeczywistości pozajęzykowej.

4. Metajęzykowa - komunikat nastawiony na kod językowy, zawiera wyjaśnienia i tłumaczy sposób organizowania wypowiedzi.

5. Fatyczna - komunikat formułowany w celu nawiązania bądź podtrzymania kontaktu nadawcy z odbiorcą, warunkującego porozumienie.

6. Estetyczna (poetycka) - komunikat koncentruje uwagę odbiorcy na sobie samym, narzuca wyczuwalność znaku językowego.

2. Wg. Markiewicza

1. funkcje zasadnicze

a) przedstawiająca - przekazywanie informacji o rzeczywistości pozajęzykowej i samym nadawcy

b) wolicjonalna - tekst przekazuje polecenia i życzenia nadawcy

2. funkcje uboczne

a) kontaktywna - nawiązanie i podtrzymanie kontaktu nadawcy z odbiorcą (odpowiednik f. fatycznej u Jakobsona)

b) metajęzykowa - objaśnianie znaków i znaczenia składników wypowiedzi

3. funkcje towarzyszące

a) emotywna - wyraża postawę mówiącego wobec zawartej w komunikacie informacji

b) wyróżniająca - sposób zorganizowania tekstu językowego, aby ujawniał on cechy jego nadawcy

c) autoteliczna - tekst zwraca uwagę na kształt językowy wypowiedzi

---