Niewydolność nerek.
Bibliografie: Choroby wewnętrzne prof. F. Kokot
Przewlekła niewydolność nerek - choroba ogólnoustrojowa, uwarunkowana utratą czynnych nefronów, w stopniu nie pozwalającym na utrzymanie homeostazy. Nasilenie zaburzeń homeostazy zależy do stopnia niewydolności nerek, tj. od liczby czynnych jeszcze nefronów.
ETIOLOGIA
nefropatia cukrzycowa
nefropatie nadciśnieniowe
zwyrodnienie torbielowate nerek
wrodzone wady rozwojowe dróg moczowych lub wrodzone wady metaboliczne
OKRESY PRZEWLEKŁEJ NIEWYD. NEREK
I - postać utajona, charakteryzuje się upośledzonej czynności wydalniczej do ok. 50%. Poziom kreatyniny nie przekracza 176 milimol/l, stężenie mocznika jest prawidłowe. Stwierdza się nieznaczne upośledzenie zagęszczania moczu.
II- Postać wyrównana, charakteryzuje się zmniejszeniem przesączania kłębuszkowego o więcej niż 50%, lecz mniej niż 70%. Wzrost kreatyniny do 520 milimol/l. Pojawia się wyraźne upośledzenie zagęszczania, objawiające się klinicznie wielomoczem.
III- postać „wyrównanej retencji” Klinicznie i biochemicznie jawna niewydolność nerek. Stopień nasilenia objawów zależy nie tylko od ilości czynnych nefronów, ale także od długości trwania choroby oraz leczenia farmakologicznego i dietetycznego.
IV postać schyłkowej niewód. Nerek- kończy się śmiercią w razie nie przeprowadzenia dializoterapii lub przeszczepienia nerki.
PRZEBIEG KLINICZNY
PPN kształtuje się bardzo różnie, może trwać kilka miesięcy lub kilka lat. Po pewnym czasie choroba wchodzi w fazę objawiającą się jako mocznica przewlekła. Progresja choroby zależy od wielu czynników. Zanikanie miąższu nerkowego mogą przyspieszać:
nadciśnienie tętnicze,
stany hipo-hiperwolemii,
zakażenia
leki neurotoksyczne
zaburzenia metaboliczne
znaczny białkomocz
dieta bogatobiałkowa
W PPN kształtuje się również znaczna niedokrwistość, czasem wzrost leukocytów. Mocz jest wodojasny
ROZPOZNANIE
Przewlekłej mocznicy jest możliwe tylko na postawie dobrze zebranych wywiadów, wyników badań przedmiotowych.
DIAGNOSTYKA
Odróżnienie PPN od ostrej niewydolności nerek jest łatwe na podstawie wywiadów jak również na obrazie USG ( w ONN nie ma obrazu ubytku miąższu) oraz obrazie objawów klinicznych ( brak objawów skórnych, niedokrwistości, objawów przewlekłego nadciśnienia tętniczego w ONN).
DIALIZOTERAPIA
W PNN jest metodą pozwalającą na utrzymanie homeostazy ustrojowej u chorych z zaawansowaną schyłkową niewydolnością nerek. Wskazaniem jest nie tylko spadek przesączania kłębuszkowego, ale również stan innych układów, przede wszystkim sercowo-naczyniowego, nerwowego, kostnego i metabolicznego. Metody dializoterapii:
Hemodializa, Błona dializacyjna dializatora oddziela krew od płynu dializacyjnego umożliwia przenikanie substancji drobnocząsteczkowych z krwi do dializatu i na odwrót, zgodnie z gradientem stężeń.
Dializa otrzewnowa alternatywna metoda oczyszczania ustroju z produktów przemiany materii na zasadzie wpuszczania i wypuszczania z jamy brzusznej2-3L płynu dializacyjnego. Ta metoda polecana jest dla cukrzyków, dzieci i chorych bez dostępu do naczyń krwionośnych.
OSTRA NIEWYDOLOŚĆ NEREK- nagłe upośledzenie czynności wydalniczej nerek.
ETIOLOGIA
ONN może być uwarunkowana czynnikami przednerkowymi ( krwawienia zewnętrzne lub wewnętrzne, obniżenie ciśnienia tętniczego,niewydolność lewej komory serca) nerkowymi( zmiany zapalne kłębuszków nerkowych, uszkodzenie cewek nerkowych, zmiany zapalne tkanki śródmiąższowej, zakrzepica żył nerkowych, zatory tętnic) i ponerkowymi.( zatkanie przewodu nerkowego przez złogi w przebiegu kamicy nerkowej)
PRZEBIEG KLINICZNY
Obraz zależy od przyczyny ONN. Do Objawów wspólnych należą: retencja ciał azotowych, wzrost fosfatemii, spadek kalcemii, zmniejszenie diurezy, rzadziej poliurię. Najczęściej ONN objawia się skąpomoczem, dobowa ilość moczu mniejsza od 400ml lub bezmoczem, dobowa ilość moczu mniejsza od 100ml. Niezależnie od ilości moczu w surowicy stwierdza się zawsze wzrost stężenia produktów końcowych przemiany materii.
DIAGNOSTYKA
Wywiad sugerujący nadużywanie leków przeciwbólowych, bólów w okolicy lędźwia, cukrzycy, fazy zupełnego bezmoczu. Ważne jest USG i TK nerek. Zdjęcia mogą wykazać złogi w drogach moczowych oraz poszerzenie układu kielichowo- miedniczkowego.