Patomechanizm
nadciśnienia
tętniczego w
niewydolności nerek
Żaneta Chatys
gr.1
REGULACJA CIŚNIENIA
TĘTNICZEGO KRWI
Według World Health Organization(WHO)
nadciśnienie tętnicze jest jedną z
głównych w świecie przyczyn zgonów (w
krajach rozwiniętych pierwszą, a w
rozwijających się — trzecią, po
niedożywieniu i paleniu tytoniu)
DEFINICJA
NADCIŚNIENIA
Niestety, wciąż jest aktualna
reguła połówek :
tylko połowa pacjentów z nadciśnieniem jest
świadoma swojej choroby i jej powikłań,
połowa spośród nich leczy się,
a w tej grupie tylko połowa osiąga docelowe
wartości ciśnienia tętniczego
5
PIERWOTNE (Samoistne)
Występuje w 90%
przypadków
Rozpoznawane w wieku 20-
50 r.ż.
Etiopateogeneza
wieloczynnikowa
–10% wszystkich przypadków
nadciśnienia tętniczego jest
spowodowanych przez wtórne postacie nadciśnienia
tętniczego
.
NADCIŚNIENIE TĘTNICZE
WTÓRNE
•Stanowi 5-10% przypadków nadciśnienia
tętniczego
•Najczęstszą formą nadciśnienia
tętniczego wtórnego jest nadciśnienie
nerkopochodne. Częściej występuje
nadciśnienie tętnicze miąższowo-
nerkowe, które odpowiada za około 5–6%
wszystkich przypadków nadciśnienia
tetniczego. Rzadziej spotyka się
nadciśnienie naczyniowo-nerkowe
odpowiadające za około 1% przypadków
nadciśnienia tętniczego.
DEFINICJA I KLASYFIKACJA
NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO
Uszkodzenie nerek, które odgrywają
znaczącą rolę w regulacji ciśnienia
tętniczego krwi może prowadzić do
nadciśnienia tętniczego.
Do dwóch endogennych najczęstszych
przyczyn nadciśnienia zaliczamy:
Choroby miąższu nerek (2-4%)
Zwężenie tętnicy nerkowej (ok. 1%)
Procesy chorobowe mogą
powodować uszkodzenie miąższu
nerek, które jest przyczyną wzrostu
ciśnienia krwi wskutek zwiększenia
objętości krwi krążącej.
CHOROBY MIĄŻSZU NEREK
USZKODZENIE NEFRONU
SPADEK WYDALANIA SODU I WODY
ZWIĘKSZENIE OBJĘTOŚCI KRWI KRĄŻĄCEJ
WZROST HR
WZROST RR
PATOMECHANIZM
Zwiększone ciśnienie wiąże się ze zwiększony,
przepływem krwi przez nerki co w przypadku
niewielkiego upośledzenia ich funkcji nasila
wydalanie sodu i na jakiś czas hamuje
nadmierny wzrost ciśnienia.
W okresie schyłkowej niewydolności nerki nie są
w stanie wydalić wystarczającej objętości płynu
co powoduje dramatyczny wzrost ciśnienia krwi.
W chorobach miąższu nerek o rozwoju
nadciśnienia decyduje także zwiększona
produkcja reniny.
Zwężenie jednej lub obu tętnic
nerkowych prowadzi do
nadciśnienia
Zwężenie może być spowodowane
przez:
Zator
Ucisk zewnętrzny
Miażdżyca
Dysplazja włóknisto-mięśniowa
Choroby zapalne tętnic
Torbiel nerki
NADCIŚNIENIE TĘTNICZE
NACZYNIOWO- NERKOWE
nagły początek choroby, wiek < 30 lat,
brak choroby nadciśnieniowej w rodzinie,bez otyłości i
innych czynników ryzyka nadciśnienia tętniczego;
wysokie wartości ciśnienia tętniczego (> 160/100 mm Hg)
u osoby > 55. roku życia
oporność na leczenie diuretykami
nagły wzrost ciśnienia tętniczego u osoby z dobrze
kontrolowanym do tej pory ciśnieniem tętniczym
przebieg złośliwy, z objawami uszkodzenia narządów (ostra
niewydolność nerek, krwawienia do siatkówki lub plamki
żółtej, niewydolność serca, zaburzenia neurologiczne)
nadciśnienie współistniejące z uogólnioną, zaawansowaną
miażdżycą, zwłaszcza u pacjentów > 50.
CHARAKTERYSTYCZNE CECHY
NADCIŚNIENIA NACZYNIOWO-
NERKOWEGO
DZIAŁANIE ANGIOTENSYNY
II
Wysokie stężenie reniny powoduje
zahamowanie wydzielania reniny
przez drugą nerkę.
W dalszej fazie pogłębiające się
niedokrwienie nerki aktywuje układ
współczulny.
Nadciśnienie tętnicze jest efektem
nadmiernej aktywacji układu
renina–angiotensyna–aldosteron,
nadmiernego wzrostu oporu
obwodowego oraz zwiększenia
pojemności minutowej.
Nadciśnienie jest powszechne u pacjentów
z cukrzycą. W cukrzycy typu 1 występuje
u 5% chorych po 10 latach
choroby, u 33% po 20 latach
i aż u 70% po 40 latach.
W cukrzycy typu 2 bardzo
często pacjenci cierpią na
nadciśnienie tętnicze jeszcze
przed rozpoznaniem cukrzycy.
NADCIŚNIENIE W
NEFROPATII CUKRZYCOWEJ
Nefropatia cukrzycowa:
zmiany kłębuszkowe: pogrubienie błony
podstawnej, rozlane stwardnienie kłębuszków
nerkowych(zwiększenie ilości macierzy wraz z
proliferacją kom. mezangialnych i
pogrubieniem bł. podstawnej, guzkowe
stwardnienie kłębuszków nerkowych (guzki na
obwodzie kłębuszka).
zmiany w naczyniach nerkowych (głównie
miażdżyca)
odmiedniczkowe zapalenie nerek (obejmujące
martwicze zapalenie brodawek nerkowych).
NADCIŚNIENIE TOWARZYSZĄCE
NEFROPATII CUKRZYCOWEJ
Wystąpieniu nadciśnienia u osób z cukrzycą
sprzyja wiele czynników:
starszy wiek,
długi czas trwania choroby,
płeć męska,
złe wyrównanie metaboliczne,
upośledzenie czynności nerek,
zaburzenia humoralne związane z hipersekrecją
insuliny.
Oprócz nefropatii cukrzycowej u podłoża rozwoju
nadciśnienia w cukrzycy leżą co najmniej trzy inne
istotne czynniki: hiperinsulinemia, przewodnienie i
sztywność naczyń. Na rozwój nadciśnienia mogą
mieć też wpływ: otyłość oraz zaburzenia czynności
śródbłonka i układu autonomicznego.
PODSUMOWANIE
NADCIŚNIENI
E