Czynniki warunkujące zdr: biol: uwarunkowania genet, mechanizmy adaptacyjne i obronne, wiek, płeć środ: bakterie wirusy trucizny środ pestycydy metale ciężkie rtęć azbest dioksyny

Zachowania zdrowotne- jakiekolwiek zachowania lub aktywność jedn będące elem życia codziennego wpływające na stan jej zdrowia; biopozytywne, bionegatywne

Choroba niedokrwienna serca: cechy indywidualne (brak modyfikacji), poddające się modyfikacji, czynniki związane ze stylem życia, zaburzenia lipidowe

Narodowy program zdrowia 2007-2015: jeden nadrzędny długofalowy cel strategiczny(poprawa zdrowia i jakości życia), kierunki osiągania celu strategicznego, 8 celów strategicznych i 15 operacyjnych

Fazy rozwoju alkoholizmu: *wstępna(wyższa tolerancja na alk) *zwiastunów(okresy niepamięci, picie w tajemnicy) *krytyczna(nasilenie konfliktów. Picie poranne) *chroniczna(ciągi pijacze, obniżenie tolerancji alk)

Profilaktyka uzależnień poziomy: obejmują zasięgiem całe społ, oddziałowująca na populację, zawężenie do osób bliskich uzależnieniom, oddziaływanie na poziomy uzależnione

Klasyfikacja środków: depresyjne(alkohol haszysz), stymulanty(nikotyna amfetamina) działające lokalnie na poszczególne ośrodki mózgu

Choroby społ: różnego typu schorzenia przewlekłe szeroko rozpowszechnione w społ ograniczają możliwość wykonywania podst zadań życiowych w znaczny sposób obniżają wartość biol społ i obciążają jego ekonomikę poprzez absencję chorobową rehabilitację śmiertelność

Cukrzyca: przewlekła choroba metabol w której org albo nie wytwarza insuliny albo nie w pełni ją zużytkowuje skutkiem czego jest zaburzenie przyswajania węglowodanów a w mniejszym st białek i tłuszczy, stęż glukozy rośnie i nerki wydalają jej nadmiar z moczem typy: *Typ1: młodzieńcza polega na zniszczeniu komB wysp trzustkowych i zahamowaniu wydzielania insuliny *typ2: insulinoniezależna wyst insulinooporność tkanek* typ3: cukrzyca ciężarnych ogólne zmęczenie i senność

Alergia: zaburzenie funkcjonowania ukł odpornościowego będące przejawem nadmiernej reakcji immunologicznej szkodliwej dla zdrowia. Polega na wytwarzaniu przeciwciał w odp na często nieszkodliwe subst zwane alergenami, org wytwarza przeciwciała należące do kl IgE które pobudzają kom tuczne do prod mediatorów alergicznych. Powodują one zaczerwienienia i obrzęki, miejscowe rozszerzanie drobnych naczyń krwionośnych Wstrząs anafilaktyczny- po np podaniu penicyliny uwalniają się duże ilości histaminy która powoduje zmniejszenie obj osocza krwi przyspieszenie akcji serca zmiany skórne

Choroby autoimmunologiczne- mech odpornościowe uruchamiane są przeciwko własnym tk np. stwardnienie rozsiane

Depresja- choroba w której przez min tyg są objawy: nastrój depresyjny utrata radości tendencje samobójcze lęk utrata nadziei przyczyny: biol psych środ

Rodz depresji: *endogenna o podł biol zakłócenie funkcji psych i fiz *dystymia stan przewlekły min 2lata *egzogenna przyczyną czynniki zewn stres*dwubiegunowa naprzemienne okresy mani depresji zdrowia najcięższa

Zanieczyszczenie wody to niekorzystne zmiany właść fiz chem balteriologicznych spowodowane wprowadzeniem w nadmiarze subst nieorg i org, radioaktywnych czy ciepła które ograniczają lub uniemożliwiają wykorzystanie wody do picia i celów gosp

Zanieczyszczenie powietrza: wprowadzanie do powietrza subst stałych ciekłych gazowych i ilościach które mogą ujemnie wpłynąć na zdrowie czł klimat przyrodę glebę wodę lub powodować inne szkody w środ zanieczyszczenia pierwotne i wtórne

Tl. Azotu: naturalne skłatmosfery tworzine w wyniku wycbuchu wulkanów w niewielkich il nieszkodliwe

Tl. Siarki: w wyniku spalania zanieczyszczeń paliw stałych i płynnych w silnikach spalinowych, elektrociepłowniach

Tl. Węgla: niezupełne spalanie węgla spaliny koksowanie gazowanie paleniska domowe

WWA: zw chem z C, H i pierścieni aromatycznych spalanie paliw palenie tytoniu

Smog: fotochemiczny, londyński, wysoka koncentracja sadzy tl siarki i węgla działa porażająco na drogi oddechowe szkodliwy dla ukł krążenia

Kw deszcze: opady atmosf zawierające produkty przemian tl azotu węgla siarki podrażnienie dróg oddechowych niszczą budowle

Dziura ozonowa: ubytek ozonu w atmosf związane z zanieczyszczeniami zw reagującymi z ozonem konsekwencją zwiększenie natężenia promieniowania

Efekt cieplarniany: zatrzymanie pewnej il ciepła emitowanego do atmosfery spowodowane wzrostem zawartości gazów cieplarnianych

Zanieczyszczenie gleb: pomniejszenie i zniszczenie ekol i produkcyjnej wartości gleby stopniowy spadek zawartości próchnicy zasolenie zakwaszenie ubytek skł pokarmowych

Zanieczyszczenie przemysłowe gleby: zw siarki odpowiedzialne za zakwaszenie gleb co przyczynia się do utraty zdolności przez rośliny przyswajania skł pokarmowych

Eschierichia coli: wyst w przewodzie pokarmowym ludzi i zwierząt jako bakteria symbiotyczna, uczestniczy w rozkładzie pokarmu i produkcji witamin z grB jej obecność w wodach powierzch jest miarą zanieczyszczenia

NDS- wartość średnia stęż którego oddziaływanie na pracownika w ciągu 8h dobowego i przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy określonego w kodeksie pracy przez okres jego aktywności zawodowej nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń

NDSCh- wartość sr stęż które nie powinno spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika jeśli występuje w środ pracy nie dłużej niż 15min i nie częściej niż 2 razy w czasie zmian roboczych i w odstępstwie czasu nie krótszym niż 1h

NDSP- stęż które ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia pracownika nie może być w środ pracy przekroczone w żadnym momencie

Przyczyny chorób zawodowych: toksyczne subst chem, pyłu przemysłowe, czynniki fiz i biol, niekorzystne warunki klimatyczne, czynniki związane ze sposobem wykonywania pracy

Choroby zawodowe: wszelkie zaburzenia stanu zdrowia swoiście związane ze środ pracy zawodowej lub sposobem jej wykonywania. Orzekając o chorobie zawodowej konieczne jest przeprowadzenie dokładnego wywiadu w kwestii narażenia zawodowego, zapoznanie się z z charakterystyką stanowiska pracy oraz z wynikami pomiarów stęż i natężenia czynników szkodliwych

Choroby reumatyczne: reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty, choroba zwyrodnieniowa stawów

Objawy: utrata masy ciała gorączka osłabienie ból i zniekształcenie stawów (we krwi czynnik reumatyczny- przeciwciała przeciwko własnej γ-globulinie

Osteoporoza: metabol choroba szkieletu charakteryzująca się zaniżoną w stosunku do normalnej masą kości, zaburzoną jej mikroarchitekturą wiodącą do wzmożonej łamliwości kości

Standardy: normy wyrażające poziom doskonałości oferowanej usługi, ich określenie jest wymogiem profesjonalnej działalności jedn na rynku usług medycznych Założenia: skoncentrowanie działań na promocji zdrowia i profilaktyce, zwiększenie udziału społ i poszczególnych osób w ochronie zdrowia własnego i najbliższych, zwiększenie odpowiedzialności pracowników służby zdrowia za wyniki działań

Jakość w ochronie zdrowia: stopień w jakim każda usługa świadczona pacjentowi dostarczana zgodnie z aktualnym stanem wiedzy podnosi prawdopodobieństwo niepożądanych rezultatów

Elem jakości: efektywność, skuteczność, wydajność, równość, dostępność, akceptowanie i trafność do potrzeb Cykl zapewniania jakości: *wyboru obszarów w których wyst problemy wymagające rozwiązania*opracowywanie standardów postępowania *monitorowanie i ocena jakości *wprowadzanie zmian niezbędnych do przybliżania praktyki do ustalonego standardu oraz ponowna ocena

---