Nazwa kodeksu |
Geneza |
Części składowe |
Charakterystyka |
|
Kodeks bawarski z 1756 Ks. lektora Bawarskiego Maksymiliana Józefa III |
Ułożony pod kierunkiem W. X. A. Kreitmayr Absolutyzm oświecony Prawo natury
|
|
Był spisem prawa obowiązującego zarówno cywilnego jak i karnego zawierał przepisy praw innych księstw Niemieckich obowiązujących w Bawarii dopuszczał subsydiarność |
|
Landrecht pruski 1794 |
Układany przez cały wiek XVIII F. Carmer Absolutyzm oświecony Prawo natury
|
W zakresie części cywilnej I. Ogólne pojęcie prawa, słuszności, źródeł stamów, rodziny, pokrewieństrwa, poddaństwa II. prawo rzeczowe III. spadkobranie IV. umowy, zobowiązania deliktowe i prawo lenne |
Był nieco unowocześnionym spisem prawa obowiązującego zarówno cywilnego jak karnego i administracyjnego. Ogromnie kazuistyczny i znaczących rozmiarów, dopuszczał subsydiarność |
|
Kodeks Napoleona 1804 Code civil |
Pierwsza zapowiedź kodeksu - konstytucja z 1791 r. 25.06.1793 powołano pierwszą komisję kodyfikacyjną. Wstępne prace w okresie konsulatu Napoleona 1800 r. Tyardret. J. J. Portalis, Bigot de Preameneu, J. J. Maleville . Po reorganizacji Trybunatu ze 100 członków do 50 prace potoczyły się szybciej. 21.03.804 r. - Code Civil des Franceais. W 1807 r. na Code Napoleon, a po 1816 Code Civil Skorzystano z Couttumeum - pojęcie mienia, dziedziczenie beztestamentowe, ustawy o ustroju małżeńskim. Prawo rzymskie - zobowiązania. Z ordonansów królewskich - darowizny i testamenty. |
I. O osobach w tym: o nabywaniu i utracie praw cywilnych, aktach stanu cywilnego, prawo małżeńskie osobowe, o władzy ojcowskiej, adopcji, opiece, kurateli. II. O majątkach i różnych rodzajach własności w tym o: własności, użytkowaniu, służebnościach. III. O różnych sposobach nabywania własności w tym o: spadkach, darowiźnie i testamentach, prawo małżeńskie majątkowe, zobowiązania.
|
Przyjęto zasadę - fikcję brak luk w kodeksie - kodeks jest zupełny i zamknięty. Duża rola orzecznictwa. Skrajny indywidualizm - wyłącznie osoby fizyczne. Kodeks łączy: pozytywizm prawniczy, nieskrępowane prawo własności, (nie wyliczał praw właściciela - co nie jest zakazane jest dozwolone). Przeniesienie własności na podstawie samej umowy. Paternalizm -upośledzenie kobiet. Swobodę umów: umowa = prawo dla stron, które je zawarły, umowy niezwiązane, obciążające w większym stopniu jedną stronę: najem rzeczy i pracy. Dziedziczenie ustawowe i testamentowe. Znaczne prawa dziedziców koniecznych - system rezerwy. Definitywne dzielenie masy spadkowej - zakaz substytucji. |
|
Kodeks Austriacki 1811 r. ABGB |
F. Zeller oświecenie józefińskie odwołanie się do prawa natury jako sposobu tłumaczenia ustaw - zasada słuszności i liczne klauzule generalne. |
Systematyka: - część ogólna, - prawo rzeczowe, (oddzielenie tych dziedzin) - prawa dotyczące jednocześnie osób i rzeczy |
Kodeks miał przesłaniać stosunki feudalne panujące w monarchii Austriackie stąd przepisy blankietowe i odsyłające odwoływały się do - statutów domowych. Deklarowano równouprawnienie płci ale ograniczenia w prawie małżeńskim, osobowym i majątkowym, w stosunkach rodzinnych i opiekuńczych. Wykonywanie praw cywilnych było uzależnione od takich czynników jak godność osobista, walory charakteru. Istniały osoby prawne/ dyskusja o doktrynach germanistycznej i romanistycznej. Swoboda umów była gwarantowana, ale nie tak szeroka jak w KN. Istniał zakaz umów lichwiarskich nie ekwiwalentność świadczeń umowy. Umowy należało tłumaczyć wg tekstu umowy: wyjątek - zasada słuszności - gdy stosunki majątkowe drugiej strony uległy pogorszeniu. |
|
Kodeks Niemiecki BGB 1896/1900 (Ustawa wprowadzająca BGB mówiła o zakresie obowiązywania co do czasu miejsca i niektórych dawnych instytucji: pozostawiała lenna i fideikomisy do 1946. |
Szkoła pandektystyki plus pozytywizm prawny. Otto von Gierke K. de Savigny J. Jellinek , L. Petrażycki, |
Część ogólna Prawo zobowiązań (prawo obligacyjne) Prawo rzeczowe Prawo rodzinne Prawo spadkowe |
Prawniczy język, trudne sformułowania, liczne odesłania. Indywidualizm, swoboda umów. Osoby prawne podzielone na prowadzące działalność gospodarczą i takiej działalności nie prowadzące. |
|
Kodeks Szwajcarski ZBGB z 1911 r
|
E. Huber twórca doktryny szkoły wolnego prawa |
Cz. ogólna, rzeczowa, rodzinna, zobowiązania, spadki, handlowe (włączone do kodeksu). Przepisy wstępne przed każdą częścią. |
Najnowocześniejsza kompilacja cywilistyczno-gospodarcza. Wpływy prawa niemieckiego i francuskiego oraz praw zwyczajowych. Mimo założeń swobody w orzecznictwie znikoma jego ilość. |