Muzyka towarzyszyła człowiekowi najprawdopodobniej od zawsze, na podstawie obserwacji prymitywnych plemion możemy stwierdzić, że należy ona do najbardziej podstawowych egzystencjalnych potrzeb człowieka. Każda, współczesna jak i starożytna kultura posiada własną muzykę, nawet jeśli jest ona bardzo prymitywna.
Muzyka dzieli się na dwa nurty:
- sacrum- strefa świętości wokół niej koncentrują się wierzenia i praktyki religijne
- profanum- przestrzeń świecka przeznaczona dla niewtajemniczonych, profanów
Podział taki przetrwał prawie w niezmienionej formie do czasów współczesnych. Muzyka sacrum związana była z wiarą, kultem, wykonywana podczas uroczystości związanych z oddaniem czci bogom. Ttraktowana była poważnie, co rozwijano ją i stawała się coraz bardziej profesjonalna. Strefa profanum dotyczyła życia codziennego, niezwiązanego wspólnie z kultem i duchowością. Odznaczała się spontanicznością, odzwierciedlała ludzkie smutki i radości. Możemy się domyślić, że inspiracje czerpały głównie z dźwięków przyrody. Początkowo najważniejszym elementem był rytm, operujący na dźwiękach o nieokreślonej wysokości.
Śpiew występował wraz z tańcem i grą na prymitywnych instrumentach perkusyjnych jak bębny, kołatki i grzechotki. Za pomocą tańca i muzyki, wyrażano swoje uczucia. Z tanecznych rytuałów wywodzi sie zasada rytmiki taktowej. Polega ona na tym, że muzyka dzieli się na krótkie, regularne odcinki zwane taktami, Rytm tych odcinków porządkowany jest według stałego schematu znanego metrum, który jest określeniem liczby wartości jednostek rytmicznych w takcie, a zarazem akcentu w takcie. Jedną z pierwszych technik była heterofonia, czyli prymitywna technika polifoniczna, polegająca na równoczesnym wykonywaniu melodii i ich wariantów przez różne głosy.
Muzyka we współczesności brzmi juz nieco inaczej niż kiedyś, wywodzi się ona od muzyki poważnej, bo wprowadzono do niej wiele zmian, np. instrumenty elektroniczne. Nowoczesna muzyka cały czas się zmienia i ewoluuje. Każdy może ją interpretować w dowolny sposób, czego nie można było robić z muzyką klasyczną. W dzisiejszych czasach rynki światowe podbiła muzyka rozrywkowa. Mało kto wyobraża sobie życie bez muzyki. Towarzyszy mu przy codziennych czynnościach, takich jak sprzątanie, gotowanie czy jazda samochodem. Powstają kluby gdzie młodzi ludzie spotykają się aby posiedzieć i posłuchać swojej ulubionej muzyki.
Rola muzyki. Muzyka przede wszystkim ma służyć jako pewna forma rozrywki i zabawy. Umila nam ona takie okazje jak wesela, urodziny i różnego rodzaju jubileusze. Potrafi również jednoczyć ludzi. Zbliża do siebie podobne charaktery, tworząc tzw. subkultury. Służy także jako forma relaksu.
Melodia- jest jednym z najważniejszych elementów utworu muzycznego, układem dźwięków uporządkowanym w czasie i tworzącym logiczną całość. Liczba tych układów jest niemal nieograniczona. Melodia jako pierwsza wpada w ucho. Może mieć różny charakter, wiąże się z poziomem postrzegania muzyki.
Harmonia- jest bardzo istotnym elementem utworu muzycznego; uzupełnia, wspomaga melodię i towarzyszy jej bądź w postaci dodanego, pobocznego głosu (głosów) w formie akompaniamentu (utwór ma wówczas fakturę homofoniczną), bądź głosu (głosów) przebiegającego równocześnie i równoleżnie do głosu głównego (mówimy wtedy, że utwór ma fakturę polifoniczną). Elementu harmonicznego nie mają utwory wykonywane tylko na instrumentach perkusyjnych o nieokreślonej wysokości dźwięku. Utwory jednogłosowe mają natomiast fakturę, którą nazywamy monodyczną.
TEATR: 1) gałąź sztuki widowiskowej, polegająca na przedstawieniu scenicznym utworów literackich obejmująca takie gatunki jak: dramat, komedie i tragedie, balet, operę, pantomimę; 2) całokształt twórczości scenicznej, konkretniej epoki, kraju, narodu, autora: t. antyczny, grecki, rzymski, barokowy; 3)spektakl, przedstawienie, oglądanie przedstawienia; 4) instytucja zajmująca się wystawianiem widowisk scenicznych, obejmująca zespół ludzi w niej pracujących: aktorów, reżyserów, scenografów i innych pracowników; 5) pomieszczenie specjalnie przygotowane do prezentowana przedstawień, składająca się ze sceny, widowni i pokoi pomocniczych, także publiczność zebrana na przedstawienie; 6) miejsce różnych wydarzeń: teatr wojny, działań.
Amfiteatr antyczny:
- amfiteatr przeznaczono dla widowni, orchestrę dla chóru, proskenion dla aktorów, skene dla dekoracji;
- widowisko teatralne mające charakter święta religijnego, jest egalitarne, powszechne, ogólnodostępne i niezwykle popularne (świadczy o tym chociażby wielkość teatrów mieszczących kilkanaście tysięcy widzów);
- widownie stanowią zarówno notable- urzędnicy państwowi, kapłani sędziowie, jak i zwykli obywatele mający wstęp wolny na przedstawienie;
- widownia zasiada w amfiteatrze, miejsca(marmurowe, kamienne, drewniane) zajmowane są w zależności od statusu społecznego widzów: pierwsze rzędy zajmują kapłani, kolejne publiczność coraz biedniejsza, kocowe rzędy zajmuje biedota oraz kobiety;
- celem przedstawienia(tragedii greckiej) jest wywołanie u widzów doznania litości i trwogi, mających prowadzić do przeżycia oczyszczenia zwanego katharsis;
Orchestra- półkulisty plac w teatrach greckich i rzymskich znajdujący się między sceną a widownią. Centralna część teatru. Na niej odbywały się występy chóru,
Proskenion- w teatrze greckim podest pod sceną
Skene- w teatrach greckich początkowo drewniany, pózniej kamienny budynek usytuowany naprzeciw widowni.
Tabelka:
Teatr antyczny: ukształtowanie miejsca teatralnego: teatr stanowi odrębną budowę, usytuowany jest na wolnym powietrzu, z wykorzystaniem naturalnych nierówności terenu; układ widowni: nie ma wyraźnego podziału na strefy, ale są miejsca lepsze(nisko przy scenie) i gorsze(położone wyżej); relacje aktor widz: układ teatru(podział przestrzeni) jest stały, przestrzeń gry jest oddzielona od widowni, widz jest świadkiem wydarzeń, obserwatorem.
Teatr średniowieczny i XVI- wieczny teatr Jarmarczny: ukształtowanie miejsca teatru: teatr nie ma stałej zinstytucjonalizowanej formy, nie mieści się w budynku lecz na wolnym powietrzu, stanowi fragment codzienności, widzami są przygodni gapie; układ widowni: widowisko ma charakter powszechny ogólnodostępny, brak hierarchii między widzami; relacje aktor- widz: teatr ma charakter zmienny dynamiczny, przestrzeń gry aktorskiej i przestrzeń zajmowana przez widzów przenikają się, dzięki czemu widz jest nie tylko obserwatorem, ale także współuczestnikiem zdarzeń.
Teatr elżbietański-ukształtowanie miejsca teatralnego:  teatr jest osobnym budynkiem, ale nie ma dachu, nie sprawia wrażenia zamkniętej przestrzeni; układ widowni: zróżnicowanie publiczności: część stoi( na dziedzińcu przy scenie), część siedzi ( na balkonach i w lożach); relacje aktor- widz: przestrzeń gry nie jest ściśle oddzielona od widowni- część widzów stoi tak blisko, że niemal dotyka aktorów, ponieważ scena "wsunięta" jest w obręb widowni, brak kurtyny i rampy pozwala na nawiązanie bliskiego kontaktu między widzem i aktorem- widz jest świadkiem, obserwatorem wydarzeń, ale od pewnego stopnia także ich współuczestnikiem.
XIX-wieczny teatr "pudełkowy": ukształtowanie miejsca teatralnego: teatr mieści się w odrębnym, zamkniętym budynku, wnętrze jest ozdobne, eleganckie, przez co panuje w nim atmosfera odświętności od życia codziennego; układ widowni: wyraźnie wyodrębnione strefy: parter, balkony, loże; relacje aktor- widz: stały podział na scenę i widownię, dodatkowymi elementami podziału są rampa oraz kurtyna, widz jest świadkiem wydarzeń scenicznych, "bezpiecznie oddalonym" odbiorcą dzieła.
Teatr współczesny: ukształtowanie miejsca teatralnego: przestrzeń gry przenika się z przestrzenią zajmowaną przez widzów, teatr staje się integralną częścią życia społecznego "wyrasta" z niego; układ widowni: widowisko teatralne ma charakter otwarty, widzowie zajmują przypadkowe miejsca, brak hierarchii między widzami; relacje aktor- widz: teatr ma charakter zmienny, dynamiczny, publiczność znajduje się w bezpośredniej bliskości z miejscem gry aktorów, widz traci niezależność obserwatora, neutralność, "bezpieczeństwo", konwencja teatralna wymaga bowiem od niego aktywnego udziału w sztuce, widz wchodzi w rolę współuczestnika wydarzeń, ale także kreatora rzeczywistości scenicznej.
Tatr jarmarczny- miejscem przedstawień są rynki, ulice miast, a nawet łodzie; odbiorcami sztuk są mieszkańcy miast tłoczący się wokół mansjonów (konstrukcji stanowiących tło kolejnych wydarzeń); dekoracje ustawione są bezpośrednio na ziemi, symultanicznie; stosowane są realistyczne efekty specjalne, sceny tortur i kaźni.
Do wielkiej Reformy Teatru doszło pod koniec XIXw. Wtedy to wielowiekowy dorobek teatru znalazł się w pułapce sceny pudełkowej.
Inscenizacja- całokształt prac twórczych związanych z wystawianiem jakiegoś utworu na scenie. Podstawą inscenizacji jest scenariusz teatralny, montaż różnych utworów i tekstów poetyckich.
Reżyser- inscenizator dokonuje: wyboru tekstu do adaptacji scenicznej (może to być gotowy scenariusz teatralny, albo rozpisana na dialogi adaptacja innego rodzaju dzieła literackiego, montaż utworów poetyckich, czy tekstów o charakterze dokumentalnym); tworzy koncepcje przedstawienia uwzględniając potrzeby współczesnego człowieka, jego możliwość estetyczną, sytuację społeczną i cywilizacyjną; ma prawo do integrowania w tekst(może dokonywać skrótów i zmian kompozycyjnych), jeśli zabiegi te służą uwypuklenie zamieszczonej przez niego interpretacji dzieła. Współczesny inscenizator może pomijać wskazówki zamieszczone w didaskaliach bądź przypisach.
Stanisław Wyspiański był poetą, malarzem, jednym z najwszechstronniejszych artystów w dziejach Polski. Jego projekty i dokonania sceniczne jako dramatopisarza, scenografa i inscenizatora zainicjowały proces przeobrażenia rodzinnego teatru. Twórczość Wyspiańskiego inspirowała wielu późniejszych artystów teatru.

---