Konspekt wykładu „Popkultura w PRL”

Definicja kultury masowej oraz jej cechy, historyczne przyczyny rozwoju.

Rodzaje kultur (ludowa, masowa, elitarna),

Różnice pomiędzy kulturą masową na Zachodzie a w PRL.

Rozwój kultury masowej na ziemiach polskich,

Początki telewizji w Polsce.

Lata 50.: Teatr Telewizji, Teatr Sensacji „Kobra”, „Kabaret Starszych Panów”

Filmy: „Dwie godziny”, „Zakazane piosenki”, „Skarb”.

Realizm socjalistyczny-cechy charakterystyczne (1949-1955): „Przygoda na Mariensztacie”

Polska Szkoła Filmowa (1955-1961), cechy charakterystyczne oraz najwybitniejsi reżyserzy

Filmy: Popiół i diament” (1958), reż. A. Wajda

Pokolenie Kolumbów- charakterystyka

Lata 60.: „Krzyżacy”, Sami swoi”

Seriale zagraniczne: Znak Zorro, Sir Lancelot, Złamana strzała, Bonanza, Dr Kildare, Święty.

Seriale krajowe: Jan i Barbara, Czterej pancerni i pies, Wojna domowa.

Filmy zagraniczne: Winnetou.

Lata 70.

Seriale polskie: 40-latek, Daleko od szosy, Janosik, 07 zgłoś się, Życie na gorąco.

Seriale zagraniczne: Niewolnica Izaura, Pod jednym dachem, Szpital na peryferiach, Kobieta za ladą.

Filmy polskie: Rejs, Wniebowzięci, Jak to się robi (filmy z udziałem Maklakiewicza i Himilsbacha), Hydrozagadka, Jak rozpętałem II wojnę światową, Nie lubię poniedziałku, Nie ma mocnych, Kochaj, albo rzuć, Poszukiwany, poszukiwana, Nie ma róży bez ognia, Brunet wieczorową porą, Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz, W pustyni i w puszczy.

Kino moralnego niepokoju – cechy charakterystyczne (1976/1977−1981): Człowiek z marmuru.

Filmy zagraniczne: Wejście smoka, Gwiezdne wojny.

Lata 80.

-Bojkot aktorów na znak sprzeciwu wobec stanu wojennego

Seriale zagraniczne: Columbo, Kojak, Policjanci z Miami, Powrót do Edenu.

Seriale polskie: Alternatywy 4, Zmiennicy, Pierwsza polska opera mydlana: W Labiryncie

Filmy polskie: Miś, Seksmisja, Kingsajz

- Kino Nowej Przygody: kultowe filmy zagraniczne- Indiana Jones i poszukiwacze zaginionej Arki, Powrót do przyszłości 1985,

Filmy zagraniczne:

W latach 80. wśród zagranicznych aktorów królowały dwa męskie nazwiska:

1. Arnold Schwarzeneger: Terminator, Commando, Predator, Conan Barbarzyńca, Conan Niszczyciel 

2. Sylwester Stalone: Rocky, Rambo

Inne filmy: RoboCop, Dirty dancing, Niekończąca się opowieść, Superman, Akademia policyjna – cykl filmów.

Bajki, filmy oraz programy młodzieżowe

Lata 50.

Jacek i Agatka, Profesor Filutek

Bajki zagraniczne: Krecik, Piaskowy dziadek

Lata 60.

Bajki polskie: Bolek i Lolek, Reksio, Miś Colargol, Zaczarowany ołówek, Koziołek matołek.

Bajki zagraniczne: Wilk i zając

Seriale młodzieżowe: Wojna domowa.

Filmy młodzieżowe: O dwóch takich, co ukradli księżyc.

Lata 70.

Bajki polskie: Miś uszatek, Muminki, Pszczółka maja, Dziwny świat kota Filemona, Pomysłowy Dobromir,

Bajki zagraniczne: Bajki z mchu i paproci, Rozbójnika Rumcajsa, Miś Yogi, Wodnik Szuwarek, Był sobie człowiek, Sąsiedzi,

Programy telewizyjne: Teleranek, 5-10-15, Przybysze z Matplanety, TiK-TAK, Wyprawy Profesora Ciekawskiego.

Lata 80.

Bajki: Smerfy, Przygód kilka wróbla Ćwirka, Fraglesy

Seriale młodzieżowe:

Lata 60: Wojna domowa, Do przerwy 0:1

Lata 70: Wakacje z duchami, Pan Samochodzik i Templariusze, Stawiam na Tolka Banana, Szaleństwo Majki Skowron, Podróż za jeden uśmiech, Arabela.

Lata 80: Siedem życzeń.

Filmy: lata 80 - Akademia Pana Kleksa

Podczas wykładu student dowie się czym jest kultura masowa, jakie są jej cechy, jakie były początki kultury masowej na ziemiach polskich i czym charakteryzowała się kultura masowa PRL-u.

Na zajęciach student obejrzy wybrane fragmenty kultowych filmów i seriali emitowanych w telewizji oraz kinie począwszy od drugiej połowy lat 40, aż po schyłek PRL-u.

Podczas wykładu studenci będą oglądali m.in. fragmenty Teatru Telewizji, Teatru Sensacji „Kobra”, Kabaretu Starszych Panów, filmów socrealistycznych, flagowych produkcji kina moralnego niepokoju, najlepszych polskich komedii (m.in. w reżyserii S. Barei oraz z udziałem Z. Maklakiewicza i J. Himilsbacha), filmów młodzieżowych, bajek dla najmłodszych oraz kultowych filmów zagranicznych z lat 80 (Kino Nowej Przygody).

Lista książek:

Maciej Łuczak, Wniebowzięci, czyli jak to się robi hydrozagadkę, Warszawa 2004.

Maciej Łuczak, Rejs, czyli szczególnie nie chodzę na filmy polskie, Warszawa 2001.

Maciej Łuczak, Miś, czyli świat według Barei, Warszawa 2007.

Dorota Skotarczak, Obraz społeczeństwa PRL w komedii filmowej, Poznań 2004.

Tadeusz Lubelski, Historia kina polskiego, Chorzów 2008,

Bartek Koziczyński, 333 popkultowe rzeczy w PRL, Poznań 2007.

Słownik filmu, pod redakcją Rafała Syski, Kraków 2006.