FOWIZM

Fowizm jest to kierunek w malarstwie francuskim, jedna spośród kilku, reakcja przeciwko impresjonizmowi.
Nazwa wzięła się od nazwy wystawy prac "Cagedes Fauves" ("Stado dzikich bestii").

CHARAKTERYSTYCZNE CECHY
- KOMPOZYCJA Z PŁASKICH PLAM
- BARWNOŚĆ
- RYSUNEK GRANICZĄCY Z DEFORMACJĄ

GŁÓWNI TWÓRCY :
- H. Matisse
- R. Duty

EKSPRESJONIZM

Kierunek w sztuce, literaturze, muzyce, teatrze, filmie na początku XX w. Istniał głównie w Niemczech. Opozycja wobec impresjonizmu, estetyzmu i naturalizmu.

CHARAKTERYSTYCZNE CECHY
- POSZUKIWANIE PRAWD ABSOLUTNYCH I UNIWERSALNYCH
- TENDENCJE MISTYCZNE, PACYFISTYCZNE
- DYNAMICZNY KONTRAST
- GROTESKA I KARYKATURA

GŁÓWNI TWÓRCY :
- Vincent van Gogh
- James Ensor

ABSTRAKCJONIZM

Zwany inczej sztuką abstrakcyjną, bezprzedmiotową lub nieprzedstawiającą. Jeden z kierunków sztuki plastycznej XX wieku.
Główne nurty to abstrakcja organiczna i geometryczna.

CHARAKTERYSTYCZNE CECHY
- GRA LINII, KOLORU, BRYŁ, PŁASZCZYZN
- REZYGNACJA Z PRZEDSTAWIANIA
OBSERWACJI NATURY

SURREALIZM

Zwany inaczej nadrealizmem. Awangardowy kierunek w sztuce, filmie oraz literaturze.

MALARSTWO :
kolaż∼
fumaż∼
formy naturalistyczne∼
formy bliskie abstrakcji∼

CHARAKTERYSTYCZNE CECHY
- TWORZENIE WIZJI RZECZYWISTOŚCI NADREALNEJ
- INTERPRETACJA STANÓW PODŚWIADOMOŚCI
- GROTESKA, CZARNY HUMOR, PARODIA, NONSENS

GŁÓWNI TWÓRCY :
- S. Dali
- M. Duchamp
- J. Miro

KUBIZM

Kierunek w malarstwie i rzeźbie, zapoczątkowany we Francji. Sztuka XX wieku.

Dzieli się na 3 fazy :
I okres - prekubistyczny
II okres - kubizm analityczny:
- odrzucenie perspektywy
- rozbicie przedmiotu na elementy zgeometryzowane
III okres - kubizm syntetyczny:
- synteza przedmiotu przez swobodne zestawienie różnych elementów (m.in. kolaż)
- maksymalnie zgeometryzowany rysunek

GŁÓWNI TWÓRCY :
- P. Picasso
- G. Braque

DADAIZM

Awangardowy ruch literacko-artystyczny. Rozwijał się w latach 1916-1923 w Szwajcarii, Francji, Niemczech. Wyrósł na podłożu buntu przeciwko wojnie oraz współczesnej cywilizacji mieszczańskiej. Polega na swoistym infantylizmie, stąd też nazwa tego kierunku ( dziecięce "dada' - zabawka). Dadaizm wyraża bezsens i chaos rzeczywistości.

CHARAKTERYSTYCZNE CECHY
- WŁASNA KONCEPCJA SZTUKI
- SWOISTY PRYMITYWIZM I INFANTYLIZM
- STOSOWANIE TECHNIKI KOLAŻU I
FOTOMONTAŻU

GŁÓWNI TWÓRCY :
- M. Duchamp
- F. Picabia

Fowizm (fr. Les Fauves - dzikie zwierzęta, drapieżniki) - kierunek w malarstwie francuskim początku XX wieku o bardzo żywej i oderwanej od rzeczywistości kolorystyce dzieł.

Ponieważ świat widzialny jawi się jako barwny, malarstwo od wieków posługuje się kolorem właściwym naturze rzeczy. Fowizm jako kierunek istniał bardzo krótko, rozwijał się w latach 1905-1908, a więc w czasie, gdy secesja osiągnęła pełnię.

"Przywódcą fowistów" nazywano Henri Matisse'a, który na swoich obrazach zestawiał czyste kolory, często pozbawiając je ich związków z rzeczywistością. Jego silnie uproszczone, dziś powiedzielibyśmy – "komiksowe", płótna są tak naprawdę plamami wyrazistych kolorów (jak np. w "Tańcu" z 1910).

Ekspresja (łac. expressio - wyrażać) to wyrazistość, siła oddziaływania dzieła na odbiorcę, na emocjonalną sferę jego psychiki.

 stosowanie sugestywnego koloru, często w kontrastowych (dysonansowych) zestawieniach, użycie aktywnych faktur, eksponowanie graficznego szkieletu kompozycji i koła lapidarność formy, deformacja uwypuklająca brzydotę (antyestetyzm)

 niekiedy ważniejsza forma niż treść obrazu

Kubizm – kierunek w sztukach plastycznych, głównie malarstwie i rzeźbie, który rozwinął się we Francji na początku XX wieku, poszukujący nowych zasad budowy przestrzennej dzieła przez odrzucenie reguł perspektywy i geometryczne uproszczenie elementów kompozycji.

Prekursorami kubizmu byli Pablo Picasso i Georges Braque. Po raz pierwszy określenia kubizm użył krytyk sztuki Louis Vauxcelles. W języku francuskim brzmi ono cubisme i pochodzi od łacińskiego słowa cubus, co oznacza kostka lub sześcian .

Futuryzm (łac. futurus – przyszły) – awangardowy kierunek w kulturze, który narodził się we Włoszech na początku XX wieku. Założeniem futuryzmu było „patrzenie w przyszłość”, odrzucanie przeszłości i tradycji. Artyści futuryści uznali, że źródłem inspiracji sztuki powinna być nowoczesna, mechaniczna cywilizacja początku XX wieku ze swymi fascynującymi osiągnięciami technicznymi. Artyści powinni czerpać natchnienie z cudów współczesnego świata – żelaznej sieci szybkiej kolei, która oplata Ziemię, z transatlantyków przemierzających oceany i samolotów, które prują niebo, z walki o podbój nieznanego. Dawnej sztuce futuryści przeciwstawili sztukę przyszłości, zdolną oddać dynamizm współczesnego życia, jego tempo i rytm. Jednym z najważniejszych motywów ikonograficznych, powtarzającym się w twórczości malarzy futurystów, było miasto, z jego ulicami pełnymi świateł i reklam, sceneria w której poruszają się tłumy zapracowanych ludzi. Zjawiskiem dobrze znanym pasażerom pociągów i samochodów jest zlewanie się obrazów spowodowane szybkością jazdy.

Abstrakcjonizm jest to kierunek we współczesnych sztukach plastycznych, który charakteryzuje się wyeliminowaniem wszelkich przedstawień mających bezpośrednie odniesienie do form lub przedmiotów obserwowanych w rzeczywistości. Jest to sztuka abstrakcyjna, bezprzedmiotowa. Malarze abstrakcyjni szukali nowych form tj.: linia – plama, pion – poziom, odrzucając figuratywność na rzecz wewnętrznej konstrukcji obrazu układu linii barwnych plam, prostych form geometrycznych. Malarstwo to pragnęło wyzwolić się od tematu, odejść od rzeczywistości, zrezygnować z naśladowania natury. Prekursorem abstrakcjonizmu byli: Wassily Kandinsky, Edward Munch.

Dadaizm (dada) – międzynarodowy ruch artystyczno-literacki w sztuce XX wieku, którego głównymi hasłami były dowolność wyrazu artystycznego, zerwanie z wszelką tradycją i swoboda twórcza odrzucająca istniejące kanony. Dadaiści posługiwali się absurdem, zabawą, dowcipem. Rzadko wykorzystywali tradycyjne gatunki, takie jak malarstwo, rzeźba i grafika w ich czystej postaci, od których ważniejsza była inwencja. Charakterystyczne było łączenie różnych technik i tworzenie nowych. Duchamp w swoich ready-mades do rangi sztuki podnosił zwykłe przedmioty, takie jak pisuar (Fontanna, 1917).

Surrealizm (zwany także nadrealizmem) – kierunek w sztuce powstały w 1924 we Francji, W malarstwie założeniem surrealizmu było "wyrażanie wizualne percepcji wewnętrznej". Artyści starali się wykreować obrazy burzące logiczny porządek rzeczywistości. Często były to wizje groteskowe, z pogranicza jawy, snu, fantazji, halucynacji, a odsunięte od racjonalizmu.

Kubizm ? akcentowanie konstrukcji form i sprowadzaniem ich do najprostrzych elementów geometrycznych (stąd nazwa cube). Kubiści starali się przełożyć 3d rzeczywistość na płaszczyznę obrazu, prezentując formy jakby oglądane z różnych punktów widzenia. Przedstawiciele: Picasso, Braque.

Abstrakcjonizm ? zero podobieństwa, zero aluzji do rzeczywistości, narodziła się w Rosji, trwa do dzisiaj w wielu formach ? przedstawiciele: Kandinsky, Malewicz, Mondrian ? lokalizacja: Rosja, Francja, Niemcy

Surrealizm ? skrajnie opozycyjny wszelkim przejawom realizmu, usiłuje wyrazić niekontrolowany przepływ myśli i przypadkowych skojarzeń ? przedstawiciele: Salvadore Dali

Dadaizm ? zerwanie z podstawą sztuki, jaką jest porządek; nazwa wywodzi się z dziecięcego słowa dada oznaczającego zabawkę. Polega na prowokacji publiczności niefrasobliwym stosunkiem do uznanych dzieł, a także przypadkowymi kompozycjami, składającymi się z różnych wycinków lub przedmiotów (technika kolażu). Przedstawiciele: Duchamp, Picabia, Hans Arp, Max Ernst

Futuryzm ? wynik fascynacji rozwojem techniki, dynamizmem cywilizacji. Głównymi wątkami była technika, miejski pejzaż i gwałtowny ruch.

Kubizm i abstrakcjonizm
Impresjonistyczne zainteresowanie problemem postrzegania doprowadziło niektórych artystów do chęci doskonalszego pokazania na obrazie trójwymiarowości obiektu. Zbiegło się to z odkryciem prymitywnej sztuki afrykańskiej, która zelektryzowała artystów, na czele z Picassem. To właśnie ze zderzenia tych tendencji narodził się kubizm, pierwszy silnie zgeometryzowany kierunek malarski. W pierwszych latach XX wieku coraz śmielsze eksperymenty z porzuceniem naturalizmu doprowadziły w końcu do powstania malarstwa abstrakcyjnego. Abstrakcjoniści nie przedstawiali na swoich obrazach obiektów realnie istniejących, lecz skupiali się na konstruowaniu kompozycji obrazu jedynie z plam barwnych.

Surrealizm i dadaizm
Z podobnych poszukiwań powstał surrealizm, jeden z najważniejszych kierunków dwudziestowiecznej sztuki. Surrealiści również uznali, że świat widzialny jest niewystarczający dla bogatych możliwości artysty, i skupili się na świecie rzeczy nieistniejących. W przeciwieństwie jednak do abstrakcjonistów, nie były to nie przypominające niczego kształty (zazwyczaj geometryczne), lecz najczęściej znane nam przedmioty umieszczone w nietypowych okolicznościach lub o zmienionych właściwościach. Surrealistyczny z natury jest dadaizm - kierunek bardziej intelektualny niż malarski.
Na wystawach dadaistów publiczność mogła dać wyraz swojemu stosunkowi do ich twórczości (np. siekiera na łańcuchu dołączona do kompozycji z zaproszeniem, by zniszczyć ?dzieło?).