Porażenie prądem elektrycznym
Rodzaje prądu:
prąd zmienny(groźniejszy!!!),
prąd stały,
Czas przepływu prądu,
Szlak przepływu,
Częstotliwość (50 – 60 Hz-najbardziej niebezpieczna ),
OPARZENIA PRĄDEM ELEKTRYCZNYM
Charakter i nasilenie obrażeń zależy od:
natężenia prądu,
napięcia prądu,
rodzaju prądu,
oporności skóry (wilgotności, grubości, unaczynienia),
powierzchni kontaktu (zwiększenie przekroju drogi przepływu powoduje zmniejszone wydzielanie ciepła i mniejsze uszkodzenia tkanek),
czasu przepływu prądu,
współistniejących urazów
Rodzaj prądu
Prąd zmienny ( groźniejszy )jest powtarzalnym źródłem bodźca, może wyzwolić migotanie komór - stan ten może wystąpić już przy niskim natężeniu prądu 50-100 mA. Prąd o natężeniu 6-9mA może wyzwolić tężcowy skurcz mięśni-uniemożliwia ofierze odrzucenie będącego pod napięciem przewodu.
Prąd stały wyzwala jeden silny skurcz mięśni, w następstwie którego ofiara zostaje odrzucona od źródła prądu może w tym czasie doznać upadku i wtórnych obrażeń.
Oporność skóry jest zmienna –zależy od grubości, wilgotności i unaczynienia
Skóra podeszwy ma dużo większą oporność aniżeli czerwień wargowa;
Najmniejszą oporność mają: nerwy, naczynia krwionośne, śluzówki, mięśnie, skóra, więzadła, tkanka tłuszczowa, kości.
Mechanizmy urazu elektrycznego
bezpośredni kontakt dochodzi do niego, w wyniku przepływu prądu przez ciało ofiary, która została włączona w obwód elektryczny,
łuk elektryczny powstaje jako iskra pomiędzy nie stykającymi się obiektami o różnych napięciach - wyzwala się temperatura 2500 °C,
błysk elektryczny powstaje, gdy prąd elektryczny uderzający w ciało ofiary spływa po jej powierzchni nie docierając do głębszych tkanek - zjawisko przeskoku - (uderzenie pioruna),
Działanie prądu:
Prąd ma skłonność przenoszenia się wzdłuż naczyń krwionośnych (duża ilość wody –elektrolitu) - uszkodzenia odległe od miejsca oparzenia.
Może uszkodzić układ bodźco - przewodzący serca.
Uwalnia hemoglobinę z krwinek czerwonych i mioglobinę z mięśni- uszkodzenie nerek
Może zatrzymać czynność ośrodka oddechowego!
Efekty działania prądu na organizm.
Fizyczne – oparzenia,
Chemiczne – zmiany elektrolityczne,
Biologiczne – zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu.
Reakcje organizmu wg Koeppena:
|
|
|
---|---|---|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Postępowanie :
odłączenie poszkodowanego od żródła prądu
usunięcie ofiary z miejsca zagrożenia (dobrze izolowanymi materiałami, jeżeli poszkodowanego nie odłączono od źródła prądu)
ocena stanu ogólnego poszkodowanego
wdrożenie czynności resuscytacyjnych( wg wskazań)
rozpoczęcie tlenoterapii
zabezpieczenie ciągłości kręgosłupa w odcinku szyjnym
unieruchomienie złamań
Szczególną uwagę zwracać na poszkodowanych:
nieprzytomnych
porażonych prądem wysokiego napięcia
oparzonych
ze współistniejącymi zaburzeniami rytmu serca
zgłaszających bóle w klatce piersiowej
sinych
mających oparzenia kącików ust
Postępowanie:
wezwać Zespół Ratownictwa Medycznego,
powierzchnię oparzoną należy zaopatrzyć suchym, jałowym opatrunkiem,
zaopatrujemy również inne obrażenia.
Kobieta w ciąży:
zmiany fizjologiczne
wzrost rzutu serca
wzrost objętości krwi krążącej
wzrost wentylacji minutowej i zapotrzebowania na tlen
w pozycji leżącej ciężarna macica może uciskać na naczynia miednicy i jamy brzusznej powodując spadek rzutu serca i RR.
Przyczyny zatrzymania krążenia:
przewlekła choroba serca,
zatorowość,
samobójstwo,
choroba nadciśnieniowa rozwijająca się w przebiegu ciąży,
sepsa,
ciąża pozamaciczna,
krwawienie,
zator wywołany przez płyn owodniowy,
inne.
Kluczowe interwencje zapobiegające zatrzymaniu krążenia:
ułóż pacjentkę na lewym boku pod kątem 15°,
podaj 100% tlen,
podaj bolus płynów,
szybko oceń potrzebę podania odpowiednich leków,
zapewnij pomoc doświadczonego ginekologa.
ratunkowe cięcie cesarskie
Najwyższa przeżywalność wśród płodów w wieku 24-25 tygodnia ciąży można osiągnąć, jeżeli wydobycie dziecka nastąpi w ciągu 5 minut od chwili zatrzymania krążenia u matki.
Ciąża poniżej 20 tyg. nie ma konieczności wykonania cięcia cesarskiego u matki, ciężarna macica nie spowoduje znaczącego ograniczenia rzutu serca
Ciąża 20- 23 tyg. w celu ratowania matki, szanse przeżycia płodu nikłe
Ciąża powyżej 23 tyg. Ratowanie matki i płodu
UTONIĘCIA:
Utopienie - opadnięcie na dno martwego ciała. Przyczynami utopienia mogą być: atak serca, wrzucenie zwłok do wody lub inne przypadki, w których ofiara nie ma zalanych dróg oddechowych wodą.
Utonięcie to uduszenie będące skutkiem zanurzenia w cieczy, najczęściej w wodzie.
Podtopieniem nazywa się wszystkie przypadki przeżycia po duszeniu się w wyniku zanurzenia w wodzie.
Zespół popodtopieniowy
może rozwinąć się u ofiar podtopienia w czasie pierwszych 72 godzin po wypadku.
Schorzenie to ma charakter zespołu niewydolności oddechowej dorosłych jest spowodowane wypłukaniem surfaktantu,
przeciekiem powstałym na skutek uszkodzenia ścian kapilar w pęcherzykach płucnych
oraz odpowiedzią zapalną w obrębie tkanki płucnej.
Przebieg tonięcia
Niespodziewane i przedłużone zanurzenie się w wodzie wywołuje walkę i panikę.
Wstrzymanie oddechu
W wyniku dużej aktywności fizycznej-wyczerpanie zasobów tlenu, zmęczenie, uczucie braku powietrza-poszkodowany przełamuje obronne wstrzymywanie oddechu.
Odruchem obronnym przed aspiracją wody do płuc jest jej połykanie z następowymi wymiotami
Tonący połyka wodę, aspiracja wody jest pierwotnie przyczyną skurczu głośni( u niektórych może on trwać nawet kilkadziesiąt minut)
Rozwija się asfiksja(duszenie) doprowadzając do rozwarcia głośni
Najczęstszą przyczyną śmierci tonącego jest niedotlenienie w następstwie skurczu głośni(10-20%) ofiar nie aspiruje wody do płuc)
Utonięcie suche- niedotlenienie, a następnie uduszenia spowodowane skurczem głośni , bez aspiracji wody do płuc
Nasilenie niedotlenienia
Utrata przytomności
Zatrzymanie czynności serca
Zgon
Ofiara tonięcia po wydobyciu z wody może mieć nieznaczny kaszel i odczuwać duszność.
postępowanie :
Bezpieczeństwo!
W czasie holowania jeżeli są możliwości rozpocząć sztuczne oddychanie.
Wydobycie poszkodowanego na powierzchnię.
Wydobycie na brzeg w pozycji horyzontalnej,
Wentylacja zaraz po wydobyciu na powierzchnię – 1 min,
Podczas dopływania do brzegu kontynuujemy oddechy gdy czas < 5 min,
Czas > 5 min – wentylacja przez kolejną minutę,
Metoda usta-nos,
Ocena ABC,
5 oddechów ratowniczych,
RKO 30:2,
Osuszenie poszkodowanego przed przeprowadzeniem automatycznej defibrylacji
Ochrona przed wychłodzeniem.