Ochrona Środowiska

Gr. I

Aleksandra Bachanek

Ilona Niewęgłowska

Systemy

Informacji

Przestrzennej

Zadanie projektowe – MapInfo:

Analiza rozkładu przestrzennego wybranych wskaźników środowiskowych w Polsce

Warszawa, 25.11,2013r.

Mapa 1. Ilość zebranych odpadów komunalnych.

Dzięki mapie widać, że najwięcej odpadów jest wytwarzanych przede wszystkim w gminach położonych w pobliżu największych miast lub tych, do których należą te miasta. Najwięcej odpadów powstaje w pobliżu Warszawy, Poznania, Łodzi czy też Gdańska. Jedne z najwyższych wartości występują na Górnym Śląsku. Jest to związane z występowaniem w tym miejscu dużej ilości miast na małym obszarze. Wiąże się to z wydobywaniem węgla, przez co jest tam dużo wyższa gęstość zaludnienia w porównaniu do innych miast.

Wysoka ilość odpadów komunalnych grozi dużym zanieczyszczeniem gruntu i powietrza oraz wiąże się ze zwiększonymi kosztami ich usuwania.

Do przedstawienia danych użyto mapy przedziałowej (Ranges), która dzięki kolorom najlepiej przedstawia rozkład przestrzenny, jest czytelna i przejrzysta.

Mapa 2. Gęstość zaludnienia.

Największa gęstość zaludnienia występuje na obszarze Górnego Śląska (gmina Świętochłowice). Wiąże się to ściśle z dobrze rozwiniętym przemysłem wydobywczym, dzięki któremu ludność znajduje zatrudnienie. Z wydobyciem wiąże się rozwój usług. Wszystkie te czynniki przyciągają ludność, mimo bardzo złego stanu środowiska naturalnego. Duża gęstość zaludnienia występuje na obszarze Małopolski. Jest to związane w umiejscowieniem stolicy, gdzie bardzo dobrze rozwinięty jest sektor usług.

Najsłabiej zaludnione są tereny wschodnie oraz Warmia i Mazury, gdzie jest chłodniej, a gleby są mniej urodzajne. Bezrobocie jest tam wysokie, ponieważ ludność poszukuje zatrudnienia w innych miejscach.

Zagrożeniami może być „przeludnienie”, ale też wyludnienie. To pierwsze spowoduje za duże zanieczyszczenia i brak komfortu, a drugie sprawi, że niektóre tereny opustoszeją, miejscowości będą znikać.

Aby przedstawić rozkład gęstości zaludnienia wykorzystano mapę przedziałową (Ranges), która pozwala łatwo i szybko ocenić, gdzie wartości są najwyższe, a gdzie jedne z niższych.

Mapa 3. Ilość ścieków (komunalnych i przemysłowych) wymagających oczyszczania

odprowadzane – ogółem.

Mapa 4. Ilość ścieków (komunalnych i przemysłowych) wymagających oczyszczania odprowadzanych – nieoczyszczonych.

Na mapie 3 widać, że najwięcej ścieków odprowadzanych jest na obszarach najgęściej zaludnionych. Jest to aż 260 gmin, m.in. obszar Górnego Śląska, okolice Warszawy oraz pojedyncze gminy w centralnej części Polski. Największe wartości zanotowano w gminie Bukowno (Małopolskie). Zauważamy, że są to też często miasta gminne. Mało jest wartości średnich i są one również równomiernie rozłożone. Najwięcej, bo aż 1958 jest wartości najniższych. Wystąpiły w gminie Jemielno (Dolnośląskie).

Niewłaściwe zagospodarowanie ścieków to jeden z podstawowych problemów ekologicznych Polski. Wyniki przedstawione na mapie numer 4 obrazują, że w głównej mierze to w północno-zachodniej części Polski jest odprowadzana największa ilość nieoczyszczonych ścieków. Najwyższa wartość tego wskaźnika kreśli się w gminie Siemianowice Śląskie ( Śląskie), a najniższa w Bydgoszczy (Kujawsko-Pomorskie).

Ścieki wprowadzone do odbiornika mogą wywołać wiele ujemnych skutków, jak odtlenianie, powstanie nieprzyjemnego smaku i zapachu, fizyczne zanieczyszczenie wody; mogą działać także hamująco i toksycznie. W pewnych okolicznościach ścieki mogą też oddziaływać pobudzająco na rozwój organizmów wodnych.

Aby przedstawić ilości ścieków ogółem i nieoczyszczonych należało użyć mapy tematycznej Bar Charts, dzięki której na jednej mapie Polski można przedstawić i porównać wartości obu parametrów. Ponieważ porównujemy ze sobą gminy, których jest ponad 2000 wybranie ww. mapy jest niewygodne. Ze względu na „zamazanie” mapy przez słupki została wybrana opcja Ranges (przedziały), która na dwóch mapach pozwala przedstawić oba parametry.