NAUKA O PAŃSTWIE I PRAWIE (podział konstytucji)

NAUKA O PAŃSTWIE I PRAWIE

1. Relacja między najważniejszymi organami władzy państwowej na podstawie rozwiązań konstytucyjnych (zasady główne wynikające z poszczególnych konstytucji XX wieku).

Pierwszym aktem regulującym wzajemne stosunki między najważniejszymi organami władzy państwowej w Polsce była ustawa konstytucyjna (współcześnie w Polsce nie ma aktów o charakterze konstytucyjnym) z 20 lutego 1919 roku. Ustawa wyraźnie ograniczała kompetencje naczelnika państwa jako głównego organu władzy wykonawczej, wzmocniła kompetencje rządu jako kolegialnego organu władzy wykonawczej, jednak całość władzy wykonawczej podporządkowała pod nadzór sejmu. W tym samym czasie obowiązywał w Polsce system unikameralny (unikameralizm - system jednoizbowy w ramach władzy wykonawczej; bikameralizm - system dwuizbowy w ramach władzy ustawodawczej). Życie polityczne, geopolityczne panujące w tym czasie na terenach RP, mimo ograniczeń normatywnych sprawiły, że naczelnik mimo to miał duże kompetencje.

KONSTYTUCJA RP Z 17 MARCA 1921R.

Ustawa zmieniająca i uzupełniająca ustawę zasadniczą z 17 marca 1921r. to ustawa z 2 sierpnia 1926r. zwana nowelą sierpniową.

Wyraźnie wzmacniała władzę wykonawczą kosztem kompetencji władzy ustawodawczej, a w ramach władzy wykonawczej szczególnie wzmacnia kompetencje prezydenta, który np. mógł wydawać dekrety z mocą ustawy, sejm nie mógł się rozwiązać sam.

KONSTYTUCJA RP Z 23 KWIETNIA 1935R.

Panował system autorytarny. Zlikwidowano istniejący dotychczas trójpodział władzy. Odtąd istnieje zapis, ze jednolita, pełna władza państwowa jest skupiona w rękach prezydenta przed którym odpowiedzialny jest rząd, sejm, senat, skarb państwa, a on sam jest odpowiedzialny przed Bogiem i historią - co po pierwsze wskazuje na odpowiedzialność prezydenta, po drugie eliminuje jednocześnie brak odpowiedzialności konstytucyjnej i prawno-karno-materialnej, po trzecie po prostu znosi trójpodział władzy. Instytucja jednostki została podporządkowana omnipotencji (wszechładza) państwa, zredukowane zostają prawa liberalne i jednostka zostaje podporządkowana dobru wspólnoty. Państwo jest cały czas bikameralne, wzmocniono rolę rządu poza pozycją prezydenta, obniżono kompetencje władzy ustawodawczej w zasadniczy sposób, w ramach tej władzy zredukowano kompetencje sejmu (mimo obniżeń władzy ustawodawczej, senat i jego kompetencje poszły bardziej w górę, niż sejmu).

Następny akt prawny to UMOWA PARYSKA wyemitowana przez radio w Paryżu w 1939r., która w sposób radykalny wzmocniła pozycję premiera, rządu kosztem uprawnień prezydenta. 4 lutego 1947r. wprowadzono ustawę o wyborze prezydenta Polski. Prezydent miał być apolityczny i obowiązywała zasada apolityczności urzędów (wybrany na ten urząd dzień później Bolesław Bierut - był jednocześnie prezydentem i prezesem rady państwa czym złamano zasadę niepołączalności urzędów; był jednocześnie prezydentem i sekretarzem PPR - Polskiej Partii Robotniczej czym złamano zasadę apolityczności prezydenta Polski).

USTAWA KONSTYTUCYJNA Z 20 LUTEGO 1947R. zwana potocznie małą konstytucją. Jest to ustawa regulująca wzajemne stosunki między najwyższymi organami władzy państwowej. Konstrukcję tę należy uznać za niepełną, tymczasową i fikcyjną. Jest to charakterystyczne prowizorium, budzące znaczne wątpliwości o charakterze normatywnym ponieważ: z punktu widzenia normatywnego w ramach władzy wykonawczej formalnie wprowadzono urząd prezydenta. W ramach władzy ustawodawczej wprowadzono sejm i senat, ale rada państwa posiadała uprawnienia ustawodawcze, co burzy standardową, monteskiuszowski trójpodział władz. Formalnie sejm był podstawowym organem władzy. System jest unikameralny . Suwerenem jest naród, a państwo jest unitarne. Formalnie nie ma omnipotencji państwa, ale generalnie w rzeczywistości jest wszechwładne. Występuje fikcyjność praw liberalnych.

USTAWA ZASADNICZA Z 22 LIPCA 1952R. - KONSTYTUCJA PRL. W ramach zasad naczelnych wskazać należy: występuje standardowy trójpodział władzy (trudno mówić o normalnym podziale władz w systemie niedemokratycznym, bowiem istnieje zawsze ośrodek polityczny determinujący inny organ władzy państwowej, pojawia się ekstremalna polaryzacja pomiędzy władzą organów politycznych, a szeroko rozumianych organów administracji publicznej). Państwo jest unitarne, unikameralne. W 1952r. zniesiono instytucję prezydenta. Kolegialnym prezydentem staję się rada państwa. Formanie występują prawa liberalne - co jest fikcją normatywną, w rzeczywistości występuje wszechwładza państwa. Suwerenem jest lud pracujący miast i wsi. Formalnie naczelnym organem władzy publicznej jest sejm. W 1960r. ustalono i wprowadzono stałą liczbę posłów - 460. - wcześniej był jeden poseł na 6000 mieszkańców. W 1963r. zrównano kadencję rad narodowych z kadencją sejmu.

USTAWA Z 10 LUTEGO 1976R. Wprowadzono normatywne rozwiązania. Nastąpiła konstytucjonalizacja PZPR, oznacza to, że do systemu wprowadzono zapis, że PZPR jest przewodnią siłą narodu polskiego; wprowadzono zapis o bratniej współpracy pomiędzy (niezwykle ideologicznie) Rzeczypospolitą Ludową, a innymi sojuszniczymi państwami, szczególnie ZSRR; wprowadzono, że NIK będzie podległa pod rząd; wprowadzono tzw. front jedności narodów. W 1980r.NIK z powrotem zostaje podporządkowany pod sejm. Trybunał konstytucyjny i stanu zostają włączone do systemu normatywnego.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Nauka o państwie i prawie, Studia, Nauka o państwie i prawie LUB Konstytucyjne podstawy ustroju LUB
Konstytucja itp, US, I semestr, Nauka o państwie i prawie
Nauka o Państwie i Prawie, Nauka o państwie i prawie
Nauka o panstwie i prawie, Nauka o Państwie i Prawie
nauka o panstwie i prawie wyklad, bezp wew
Nauka o Państwie i prawie - wykłady, Sudia - Bezpieczeństwo Wewnętrzne, Semestr I, Nauka o Państwie
Egzamin Nauka o panstwie i prawie
NAUKA O PAŃSTWIE I PRAWIE
Nauka o panstwie i prawie
Nauka o państwie i prawie.dot, Studia
Państwo prawa itp, US, I semestr, Nauka o państwie i prawie
NAUKA O PAŃSTWIE I PRAWIE 01
Nauka o państwie i prawie-BW, Wstęp do nauki o państwie i prawie
nauka o panstwie i prawie -ściąga, Nauka o Państwie i Prawie
Wstęp do nauki o Państwie Prawie i Polityce, nauka o panstwie i prawie
NAUKA O PANSTWIE I PRAWIE, Administracja publiczna
NAUKA O PANSTWIE I PRAWIE 1, Politologia
Odpowiedzi do pytań na egzamin z przedmiotu Nauka o państwie i prawie

więcej podobnych podstron