Na zajęciach poruszane były zagadnienia z :
Artykuł M.Bujnowska-Fedak, M. Domański, A. Steciwko „sztuka przekazywania złych wiadomości. Psychologiczne aspekty śmierci i umierania”
Psycholodzy wyróżniają następujące fazy przekazywania złych informacji :
Zaprzeczenie
-najczęstsza i początkowa reakcja zarówno osób, które dowiadują się o chorobie znienacka, jak i tych, którzy uświadomili sobie ją sami
-funkcjonuje jako bufor, pozwalający zebrać się pacjentowi i z czasem mobilizować
-na początku choroby ujawnia się najczęściej, odrzucenie złej wiadomości występuje u prawie wszystkich pacjentów
Gniew i złość
-stan gniewu, złości i rozżalenia
-szczególnie trudny do ogarnięcia dla rodziny: „lekarz nie jest dobry, bo…”, „rodzina jest zła, bo…”
-aby rozwiązać problem należy postawić się na miejscu pacjenta i zastanowić się nad prawdziwą przyczyną wściekłości
-pacjenci starają się za wszelką cenę zwrócić na siebie uwagę innych, pokazać, że nadal są „ w grze”. Boją się bycia niepotrzebnymi i zapomnianymi
-odczucie szacunku i rozumienia ze strony rodziny , lekarza niweluje problem
Targowanie się
-pozorna akceptacja tego, co nieuniknione, składanie obietnic, aby odsunąć zły los
-składanie Bogu najróżniejszych obietnic i próśb o przedłużenie życia, możliwość dokończenia rozpoczętych zadań, szansa uczestnictwa w ważnych wydarzeniach w rodzinie
-forma „oferty” za dobre sprawowanie się, zawierająca konkretne ramy czasowe
-należy mieć świadomość, że pacjenci nigdy nie dotrzymują obietnic i jeżeli ich prośba zostanie wysłuchana poproszą o kolejną-ostatnią.
Depresja
-kiedy chory traci już siły, staje się coraz chudszy i posiada coraz więcej dolegliwości
-gniew, złość, rozgoryczenie zostają zastąpione poczuciem wielkiej straty- dobrej pracy, finansów, brakiem zapewnienia dzieciom opieki
-etap konieczny, nie należy na siłę uszczęśliwiać chorego, wytykać mu smutku czy poczucia beznadziejności
Akceptacja i reorganizacja
-jeżeli pacjent miał odpowiednią ilość czas, odpowiednie wsparcie rodziny osiąga pożądany stan równowagi i akceptacji
-jeżeli jest to pacjent umierający często komunikacja odbywa się niewerbalnie
-wspólne trwanie z chorym ma go utwierdzać o gotowości opiekującego się nim lekarza i rodziny oraz przejścia z nim do ostatniego etapu życia
-chory przestaje się interesować światem zewnętrznym, izoluje się od trosk i kłopotów
-chętnie przebywa sam lub w obecności najbliższych, niewiele się odzywa
Informowanie pacjenta o niekorzystnych wynikach badań jest dla lekarzy trudną sztuką, stanowiącą swojego rodzaju wyznawanie. Ci, którzy nie potrafią sobie z tą rolą poradzić stosują często mechanizmy uniku, takie jak:
- zasypywanie pacjentów medycznymi szczegółami.
- wielomówstwo w celu uniknięcia ciszy.
- wykonywanie wielu nieuzasadnionych badań
-wysyłanie do lekarzy specjalistów
-postawa obronna
-oskarżanie pacjenta
-obwinianie siebie
- uniemożliwianie pacjentowi jego reakcji
-brak empatii i zrozumienia
-stwarzanie nierealnych nadziei
Podstawowym zadaniem lekarzy jest cierpliwe trwanie wraz z pacjentem, okazanie mu zrozumienia, stałe sygnalizowanie gotowości do pracy
-przekazanie złej wiadomości
-stawianie czoła reakcji pacjenta
-ujawnienie uczuć pacjenta
-okazanie mu zrozumienia/empatii
- sygnalizowanie gotowości do pracy
-ujawnianie własnych emocji
- zmierzenie się z problemem, szukanie lepszych rozwiązań, ujawnienie płynących z zaistniałej sytuacji konsekwencji
Jeżeli pacjent przestaje wyrażać swoją nadzieję, to jest to oznaka zbliżającej się śmierci. Żaden lekarz nie powinien dzielić chorych na uleczalnie i nieuleczalnie chorych.
Podczas tych zajęć nie odbywało się kolokwium. Grupa analizowała prezentowane obrazy który malowane były w różnych stadiach choroby nowotworowej Pana Andrzeja. Grupa na podstawie malunków miała za zadanie określić w jakim stadium choroby był Pan Andrzej.