Ergonomia – Projekt stanowiska pracy na przykładzie frezarek CNC

Bydgoszcz 2014

SPIS TREŚCI STRONA

1. Pomieszczenia pracy. 3

2. Opis maszyny. 4

2.1. Frezarka. 4

2.2. Dane techniczne maszyny. 5

3. Materialne środowisko pracy. 6

4. Środki ochrony indywidualnej. 7

5. Podstawowe zasady BHP stanowiska
roboczego. 8

6. Zasady postepowania w sytuacjach
awaryjnych. 11

7. Literatura. 12

8. Załączniki. 12

1.Pomieszczenia pracy.

• Kubatura- 243m²,

• Wysokość-4,5m,

• Powierzchnia-54m²,

• Oświetlenie-naturalne świetliki w suficie + sztuczne = wynik 348lx na stanowisku pracy,

• Przejścia- między innymi stanowiskami pracy przejście jest swobodne, około 1,2 metra szerokości, przejścia dostateczne,

• dojścia: niski podest betonowy, około 5 cm wysokości,

• podłoga wykonana z betonu, z dodanym utwardzaczem, który zespala najwyżej położoną warstwę betonu, czyniąc go niepylącym, odpornym na uderzenia, obciążenia i większość substancji chemicznych.
  
  
  
  
  
  
  
  
  2. Opis maszyny

2.1. Frezarka – obrabiarka przeznaczona do obróbki skrawaniem powierzchni płaskich i kształtowych takich jak rowki, gwinty, koła zębate. Narzędziem obróbczym stosowanym w frezarce jest frez. Głównym ruchem powodującym skrawanie freza jest jego ruch obrotowy, oprócz tego frez przesuwa się względem obrabianego materiału. Obróbka frezarką nazywa się frezowaniem.

Frezarki mogą być jednowrzecionowe lub wielowrzecionowe. Wyposażenie elektroniczne, rozbudowa funkcji oraz sterowanie numeryczne przekształciły konwencjonalną frezarkę w obrabiarkę CNC będącą elementem struktur zintegrowanego wytwarzania CIM.

Najczęściej stosowane frezarki:

• pionowe

• poziome

• uniwersalne

• do drewna

• do kół zębatych

• do gwintów

2.2 Dane techniczne maszyny:

Frezarka CNC Hartford VMC-850

Pozycja	Jednostki	VMC-850
STÓŁ
Powierzchnia robocza	mm	100x450
Kanałek T (szerokość x ilość x odległość)	mm	18x4x100
Maksymalne obciążenie stołu	kg	300
PRZESUWY
Przesuw wzdłużny (oś X)	mm	850
Przesuw poprzeczny (oś Y)	mm	510
Przesuw pionowy (oś Z)	mm	510
Odległość czoła wrzeciona od stołu	mm	100 ̴610
Odległość od środka wrzeciona do kolumny	mm	510
WRZECIONO
Końcówka stożkowa wrzeciona		#40
Obroty wrzeciona (z kołem pasowym)	obr./min	8000
POSUW
Posuw roboczy	mm/min	1 ̴10000
Posuw szybki (osie X, Y)	mm/min	18000
Posuw szybki (oś Y)	mm/min	15000
ATC
Liczba narzędzi	szt.	20
Maksymalna masa narzędzia	kG	6
Maksymalna wielkość narzędzia (śred.+dł.)	mm	90X250
Wybór narzędzia		LOSOWY
Czas wymiany narzędzia (przybliżony)	sek.	6
Chwyt narzędzia		BT40/CAT40
Śruba mocowania narzędzia	MAS-P40T-1
SILNIK
Silnik wrzeciona (znam. 30min)	kW (HP)	7,5
Silnik posuwów, osie X, Y, Z (FANUC)		α6
DOKŁADNOŚĆ
Pozycjonowanie	mm	±0,005/300
Powtarzalność	mm	±0,003
Dokładność pozycjonowania na całej długości przesuwu	mm	±0,015
Wymagane ciśnienie powietrza	kg/cm^2	6,5
Pobór mocy	kVA	18,55
Masa maszyny	kg	5200
Zajmowane miejsce (pełen obrys)	mm	2360x2280

3. Materialne środowisko pracy

Czynniki fizyczne:

• hałas: średnia 8 h - 83 db,

• pyły: brak,

• drgania i wstrząsy: nikłe,

• temperatura, wilgotność powietrza nie jest wyróżniająca się, znormalizowane warunki w pomieszczeniu.

Czynniki biologiczne:

• nie zbadano.

Czynniki chemiczne:

Pracownik ma kontakt z:

• chłodziwa emulgol,

• oleje przekładniowe.

4. Środki ochrony indywidualnej

Robocze:

– fartuch lub ubranie - przewidywany czas użytkowania: 12miesiecy

– beret lub czapka - przewidywany czas użytkowania: 24 miesiące

– buty - przewidywany czas użytkowania: 24 miesiące

– koszula flanelowa - przewidywany czas użytkowania: 12 miesięcy

Ochrona indywidualna:

– kamizelka lub kurtka ocieplana - przewidywany czas użytkowania: 3 okresy zimowe

– rękawice/rękawice ocieplane ­- przewidywany czas użytkowania: do zużycia

– okulary ochronne - przewidywany czas użytkowania: do zużycia

– sprzęt ochrony słuchu - przewidywany czas użytkowania: do zużycia

– fartuch ognioochronny (wg potrzeb) - przewidywany czas użytkowania: do zużycia

– maska ochronna - przewidywany czas użytkowania: do zużycia

5.Podstawowe zasady BHP stanowiska roboczego

WARUNKI DOPUSZCZENIA PRACOWNIKA DO PRACY

- ukończone 18 lat ( młodociany w ramach praktycznej nauki zawodu pod nadzorem instruktora)

- ubrany w odzież roboczą przewidzianą dla danego stanowiska w zakładowej tabeli norm odzieży roboczej

- stan zdrowia odpowiedni do wykonywanej pracy potwierdzony świadectwem wydanym przez uprawnionego lekarza

- zaliczenie odpowiedniego instruktażu: zawodowego, przeszkolenia bhp i p.poż., zapoznanie się z instrukcjami obsługi

- ukończona co najmniej szkołę zawodową w danej specjalności lub inne uprawnienia do wykonywania zawodu

- przy obsłudze maszyn z ruchomymi elementami nie można pracować w odzieży z luźnymi (zwisającymi) częściami jak np.: luźno zakończone rękawy, krawaty, szaliki poły, oraz bez nakryć głowy okrywających włosy

CZYNNOŚCI PRZED ROZPOCZĘCIEM PRACY

- przygotować urządzenia pomocnicze do składowania materiałów, przyrządów, narzędzi i odpadów

- dokładnie zapoznać się z dokumentacją wykonawczą i instrukcją obsługi frezarki, tabliczką znamionową

- zaplanować kolejność wykonywania poszczególnych czynności

- przygotować materiał do przetworzenia (obróbki) ustawiając go w sposób zapewniający maksymalne bezpieczeństwo przy zachowaniu granic stanowiska roboczego

- sprawdzić stan techniczny frezarki i oświetlenia stanowiska, a w szczególności stan instalacji elektrycznej, stan wyłączników, system smarowania, chłodzenia, czy narzędzia skrawające (frezy) są zamocowane prawidłowo na wrzecionie

PRACOWNIK URUCHAMIAJĄCY URZĄDZENIE POWINIEN PRZED DOKONANIEM TEJ CZYNNOŚCI SPRAWDZIĆ DOKŁADNIE, CZY JEGO URUCHOMIENIE NIE GROZI WYPADKIEM

- próbnie uruchomić frezarkę i sprawdzić jakość jej działania

- przygotować niezbędne pomoce warsztatowe, przyrządy pomiarowe, narzędzia pracy, zmiotki, haczyki oraz konieczne ochrony osobiste, np. okulary, maski, ochronniki słuchu, itp.

- zauważone usterki i uchybienia zgłosić natychmiast przełożonemu

ZASADY I SPOSOBY BEZPIECZNEGO WYKONYWANIA PRACY

NIE WOLNO:

- chłodzić obrabiany element i narzędzie przy pomocy mokrych szmat i pakuł w czasie trwania obróbki

- dokonywać pomiarów lub sprawdzać ręką gładkość w czasie ruchu frezarki

- hamować ręką wrzeciono

- usuwać bezpośrednio ręką wióry

- zdejmować jakiekolwiek osłony w czasie ruchu frezarki

- smarować i konserwować frezarkę będącą w ruchu

- wykonywać pracę bez zabezpieczenia włosów beretem lub czapką

- stosować do oświetlenia miejscowego lamp na napięcie wyższe niż 24 V

- dopuszczać do obsługi frezarki inne osoby bez zgody przełożonego

- naprawiać samodzielnie frezarkę

- układać w trakcie obróbki na stole frezarki narzędzia, sprzęt, przyrządy pomiarowe itp.

NAKAZUJE SIĘ:

- stosować narzędzia skrawające (frezy) tylko w dobrym stanie i prawidłowo zaostrzone

- narzędzia muszą być zamocowane w sposób pewny we wrzecionie lub we wrzecienniku

- zakładanie i mocowanie narzędzia wykonywać w rękawicach roboczych

- śruby dociskowe narzędzia oraz imadła maszynowego i docisków śrubowych, dociskać ręcznie bez przedłużania klucza

- przy obróbce materiałów odpryskowych i pylących (żeliwo, niektóre tworzywa sztuczne itp.) stosować okulary ochronne i półmaski przeciwpyłowe

- narzędzia wymieniać tylko po zatrzymaniu frezarki

- obróbkę rozpoczynać od uruchomienia wrzeciona, a następnie posuwu stołu - przy stosowaniu posuwu ręcznego, materiał przesuwać równomiernie powoli

- obserwować stale proces obróbki

- nie zostawiać pracującej frezarki bez dozoru

- wióry usuwać przy unieruchomionej frezarce tylko zmiotką

- nie nachylać się zbyt nisko nad obrabianym przedmiotem

CZYNNOŚCI PO ZAKOŃCZENIU PRACY

- odłożyć obrobione przedmioty na wyznaczone miejsce

- wyłączyć dopływ energii elektrycznej do frezarki

- oczyścić stół frezarski z odpadów i wiórów

- uporządkować stanowisko pracy, narzędzia, sprzęt ochrony i pomocniczy, zlikwidować rozlane chłodziwo i olej.

UWAGI

Na podstawie art. 210 K.P. pracownik ma prawo - w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bhp i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika lub gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom - powstrzymać się od wykonywanej pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.

6. ZASADY POSTĘPOWANIA W SYTUACJACH AWARYJNYCH

- bezwzględnie należy udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym

- o wadach i / lub uszkodzeniach frezarki należy niezwłocznie zawiadomić przełożonego

- frezarki, których uszkodzenie stwierdzono w czasie pracy, powinny być niezwłocznie zatrzymane, odłączone od zasilania i odpowiednio oznakowane

- w razie awarii frezarki stwarzającej zagrożenie dla otoczenia należy zastosować zrozumiałą i dostrzegalną sygnalizację ostrzegawczą i alarmową

- każdy zaistniały wypadek przy pracy zgłaszać swojemu przełożonemu, a stanowisko pracy pozostawić w takim stanie, w jakim nastąpił wypadek.

7.Literatura:

1. Rączkowski Bogdan, "BHP w praktyce", Warszawa: ODDK, 2008.

2. Dokumentacja Techniczno Ruchowa- Frezarka Hartford VMC-850

3.pl.wikipedia.org/wiki/Frezarka

4. Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy.

(Dz. U. z dnia 18 listopada 2002 r.)

5. ROZPORZĄDZENIE - MINISTRA GOSPODARKI z dnia 6 listopada 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze obrabiarek skrawających do metali.
(Dz. U. z dnia 9 grudnia 2002 r.)

8.Załączniki:

1. DTR-Frezarka Hartford VMC-850 (1. Zalecenia Bezpieczeństwa, 3. Opis maszyny)

2. Karta oceny ryzyka zawodowego wg. Polskiej normy PN-N-18002:2000

3. Instrukcja bezpiecznej obsługi frezarek do metalu.