HUMANIZM – jeden z głównych nurtów renesansu, prąd umysłowy, który zdominował światopogląd ludzi tej epoki. Humanizm głosił że wzorem mysli i kultury jest dorobek literatury, znajomość różnych dziedzin wiedzy, kształcenie umysłu. Jest poglądem dowartościowującym człowieka, jego rozum i miejsce na świecie. Humanistą był człowiek wszechstronnie wykształcony, stawia w centrum zainteresowania człowieka.
REFORMACJA – ważny prąd epoki renesansu dotyczący reformy Kościoła Katolickiego. Mianem reformacji określa się wieki ruchu religijnego i narodowego w XVI w. głoszących zmianę kościelnych praktyk i doktryn. Początki reformacji upatruje się w roku 1517 kiedy Marcin Luter ogłosił swoje słynne Tezy o odpustach. Między innymi zarządał tłumaczenia Biblii na języki narodowe i odejścia od pieniężnych ofiar za odpuszczenie grzechów. Stał się przyczyną wojen religijnych w Europie, umacniał dążenia narodowościowe osłabiał władzę papieża i spowodował powstanie nowych nurtów: Luteranizm Kalwinizm Anglika.
Cechy sztuki renesansowej: powrót do wzorów z antyku, spokój, ład, harmonia formy i treści, symetria, równowaga, umiar, doskonałe naśladowanie natury.
Cechy architektury: symetria, perspektywa, jasność wnętrza, kolumny, kopuły, łuki.
Twórca: Donato Bramante
rzeźba: monumentalizm postaci, proporcje ciała, realizm, ukazywanie cech psychiczno-fizycznych.
Sonet- jest odmianą liryki, wiersz ten tworzą 4 strofy … o regularnym układzie rymów.
nowela – cechy: epika, proza, 1 wątek, niewielu bohaterów, zwarta akcja, zredukowane opisy komentarze charakterystyki, centralny motyw.
Leonardo da Vinci: Mona Lisa, Madonna w grocie
Michał Anioł: Jutrzenka, Stworzenie Adama
Rafael Santi: Zaślubiny Marii
Donatello: Dawid
Tycjan: Danae, Miłość niebiańska i miłość ziemska
Sandro Botticelli: Narodziny Wenus
Pieter Bruegel: Triumf śmierci
Giorgio Vasar: Toaleta Wenus