TOK WPROWADZANIA LITERY
1. Stworzenie sytuacji dydaktycznej do ćwiczeń w mówieniu;
2.Wyodrębnienie wyrazu podstawowego;
3.Analiza i synteza słuchowa wyrazu podstawowego oraz innych wyrazów z daną głoską:
a) wybrzmiewanie wyrazu podstawowego sylabami i w całości;
b)wybrzmiewanie wyrazu podstawowego głoskami i w całości;
c)modelowanie dźwiękowej struktury wyrazu;
d)wyróżnianie spółgłosek i samogłosek;
e)określanie miejsca podanych głosek w wyrazie i wybrzmiewanie ich w izolacji;
f)wyodrębnianie w wyrazie podstawowym nowej głoski;
g)podawanie wyrazów z nową głoską w nagłosie, wygłosie i śródgłosie;
4.Analiza i synteza wzrokowa wyrazu podstawowego oraz innych wyrazów z daną literą:
a)pokaz nowej litery drukowanej małej i wielkiej;
b)rozpoznawanie nowej litery drukowanej małej i wielkiej spośród innych liter;
c)układanie wyrazu podstawowego z liter drukowanych oraz innych wyrazów z nową literą;
d)pokaz wyrazu przedstawionego literami pisanymi;
e)wyodrębnienie nowej litery pisanej;
5.Czytanie tekstu z nową literą;
6.Wyszukiwanie w tekście wyrazów z nową literą;
7.Nauka pisania litery małej i wielkiej oraz łączenia jej z innymi literami:
a)pokaz wzoru nowej litery pisanej małej i wielkiej;
b)analiza kształtu litery, porównywanie jej z innymi literami;
c)demonstrowanie sposobu pisania litery przez nauczyciela na tablicy w liniaturze;
d)pisanie bez-śladowe (w powietrzu, na ławce);
e)pisanie liter ćwiczebne (w zeszycie ćwiczeniowym – po śladach i bez śladów);
f)pisanie liter w liniaturze (w zeszycie przedmiotowym);
g)pisanie liter w połączeniach;
8.Nauka pisania wyrazu podstawowego i innych wyrazów.
ETAPY TOKU INDUKCYJNEGO:
1.Gromadzenia materiału językowego. 2.Obsrewacja zgromadzonego materiału językowego. 3.Wyciągnięcie wniosków. Formułowanie uogólnień. 4.Zastosowanie zdobytych wiadomości na nowym materiale językowym.
GŁOSKA- dźwięk mowy wyodrębniany słuchowo, głoskę słyszymy i wypowiadamy.
LITERA- znak graficzny wyodrębniany wzrokowo, literę piszemy lub widzimy.
SCHEMAT- to symboliczny obraz wyrazu, ukazuje liczbę głosek w wyrazie. Układamy go przy użyciu białych nakrywek, 1 nakrywka=1głoska
MODEL WYRAZU- ukazuje zróżnicowanie głosek na samogłoski i spółgłoski., układamy go przy użyciu barwnych nakrywek: czerw, niebieski.
SŁUCH FONEMATYCZNY- to ten rodzaj słuchu dzięki któremu w strumieniu dźwięków mowy wyodrębniamy jej składniki znaczące-wyrazy, a także wyodręb. jej składniki fonetyczne-fonemy. CZYTANIE- przedkładanie graficznych znaków na wypowiadanie wyrazów. PISANIE- polega na wykonywaniu określonych ruchów, dzięki którym kreśli się litery połączone w wyrazy. TEKST LITERACKI- jest zadaniem dla czytelnika, wymaga domyślenia się wielu ukrytych znaczeń, komunikat który trzeba samemu odkryć.
PODMIOT LIRYCZNY- Ja liryczne, czyli osoba mówiąca w utworze lirycznym. INSCENIZACJA (teatr)- całokształt pracy twórczej związany z wystawieniem jakiegoś utworu na scenie. DRAMA improwizacja)- forma ekspresji polegająca na wchodzeniu w role i przedstawianiu określonych sytuacji, nie wymaga tak czasochłonnego przygotowania jak formy teatralne. PRZEKŁAD INTERSEMIOTYCZNY- treść słowną uczeń przekłada na inny znak np. mowa ciała, dźwięk, obraz, czyli znak ruchowy, plastyczny, dźwiękowy.
ODWZOROWYWANIE- kopiowanie wyrazu litera po literze, element liter po elemencie, cały czas możesz korzystać ze wzoru, nie wymaga znajomości liter.
PRZEPISYWANIE- dz. najpierw czyta wyraz przygląda się mu i przepisuje w całości lub grupami liter. Przepisywanie zawsze powinno być połączone z jakimś działaniem. Zna wszystkie litery, znacznie rzadziej spogląda na wyraz.
PISANIE Z PAMIĘCI- dziecko wcześniej widzi wzór tekstu ale podczas pisania wzór jest niedostępny.
PISANIE Z PAMIĘCI- brak możliwości korzystania ze słownika ortograficznego.
PISANIE ZE SŁUCH- nie ma wzoru wyrazu, zdania są to wyrazy które znają dzieci i są opanowane.
PISANIE SAMODZIELNE- np. pisanie listu do kolegów, kończenie rozpoczętego zdania, uzupełnianie wyrazów w rymowance.
KRTERIA POPRAWNOŚCI GRAFICZNEJ PISMA:
• kształt liter; • sposób łączenia liter
kinetycznej pisma; • przestrzeganie proporcjonalności układu liter w wyrazie; • nadawanie literom równomiernego i jednolitego położenia; • sposób pisania I organizacja przestrzenna, • linię pisma, • dodatkowe ruchy ( synkinezje ) występujące podczas czynności pisania, • nacisk narzędzia piszącego,
• ułożenie ręki, • sposób trzymania narzędzia piszącego, • postawa ciała.
POZIOMY ROZUMIENIA TEKSTU CZYTANEGO: I Poziom konkretny- uczniowie wyodrębniają konkretne fakty i zdarzenia, zapamiętują je i odtwarzają na polecenie nauczyciela.
II Poziom wyjaśniający- to wypowiedzi, które wyjaśniają przyczyny zachowania bohatera lub przebiegu wydarzeń, czyli w czytanym tekście uczniowie wyodrębniają związki przyczynowo – skutkowe miedzy faktami i zdarzeniami.( klasa II).
III Poziom wyjaśniająco- uogólniający- uczniowie potrafią wyodrębnić ideę utworu elementy podstawowe i drugorzędne tekstu oraz myśl przewodnią.
CECHY DOBREGO CZYTANIA:
1.POPRAWNOŚĆ- staranne wymawianie wszystkich głosek bez opuszczania i przestawiania głos. sylab, czy wyrazów, tzn. wierne odczytywanie tekstu ze zwróceniem uwagi na znaki przystankowe np. tekst z lukami; wyszukiwanie w różnych wyrazach tych samych sylab. 2.PŁYNNOŚĆ- czytanie całościowe bez literowania, rozdzielania na sylaby, łączne czytanie wyrazów, czytanie z wyrazem następnym. Np. dodawanie przez dziecko do określonych fragmentów wyrazów liter lub ciągu liter na końcu lub na początku aby wyraz miał sens. 3.BIEGŁOŚĆ- indywidualne tempo czytania odpowiadające tempu mowy ustnej, umożliwiające słuchającemu i czytającemu uchwycić sens, z polem czytania rozszerzonym na tle, żeby przeczytać następny wyraz zanim się go wypowie. Np. ćw. na akcentowanie wybranego wyrazu w zdaniu, poszerzanie pola widzenia różne sposoby czytania tego samego tekstu. 4.WTRAZISTOŚĆ- cecha właściwa dla czyt. głośnego, polegająca na zwracaniu uwagi na pauzy logiczne i psychologiczne, naturalną intonację i modulację głosu bez wykrzykiwania, właściwe modulowanie głosu z uwypukleniem uczuć, nastroju, właściwego tempa i rytmu. Wyrazistość jest możliwa gdy dziecko osiągnie: poprawność, płynność i biegłość. Np. recytacja wiersza, czytanie tekstu z podziałem na role, jedno zdanie napisać 5 razy i za każdym razem wyróżniamy inny wyraz. CECHY DOBREGO PISANIA: 1. CZYTELNOŚĆ- poprawne rozpoznawanie danej litery. 2.PISEMNOŚĆ- właściwe łączenie danej litery z innymi literami. 3.ESTETYKA- pismo ładne, brzydkie, cecha sugestywna.
ETAPY PRACY NAD PRZYGOTOWANIEM WIERSZA DO RECYTACJI: 1.Analiza utworu w celu zapoznania się z jego zawartością obrazową, uczuciową i myślową. 2.Rozpoczynamy naukę czytania wiersza i jednocześnie sprawdzamy poprawność wymowy wszystkich trudnych głosek i zbiegów głosek. 3.Czytamy wiersz z uwzględnieniem intonacji zdań. 4.Zwracamy uwagę na to żeby dzieci stosowały pauzę wierszową oraz średniówkową. 5.Przechodzimy do pracy nad interpretacją wiersza. 6.Zastanowienie się nad wyborem interpretacji. GOTOWOŚĆ SZKOLNA:
SPRAWNOŚĆ MANUALNA: nawlekanie koralu, wkręcanie śrubek, praca z plasteliną lub masą solną, wydzieranki z bibuły, wycinanie elementów. ORIENTACJA PRZESTRZENNA: układanie przedmiotów względem ciała a szczególności do jego parzystych organów np. nóg, rąk: zwroty: z lewej, z prawej na górze, na dole, w środku, z przodu, z tyłu. MOTORYKA: rysowanie ślaczków, odwzorowanie znaków, dotykanie przedmiotów o różnej fakturze, malowanie palcami, wiązanie i rozwiązywanie supełków. SPOSTRZEGAWCZOŚĆ WZROKOWA: ułóż puzzle, znajdź cień pasujący do postaci, znajdź osobę różniącą się od innych, porównaj obrazki między sobą i znajdź różnice. SPRAWNOŚĆ FONEMATYCZNA: uporządkuj ilustracje wg liczby głosek, szukanie słów kończących się na taką samą głoskę lub zaczynających, rebusy fonematyczne, dokończenie rymowanki, domawiane kolejnych słów. KOORDYNACJA WZROKOWO-RUCHOWA: łączenie określonych figur linią ciągłą, kalkowanie, rzucanie i chwytanie piłki, odpinanie i zapinanie guzików, sznurowanie butów, układanie zabawek. RÓWNOWAGA: stanie na jednej nodze, chodzenie po różnorodnych fakturach, chodzenie na czworaka, podskok jedno i obunóż, przejście po linii, chodzenie na palcach.