Tematyka:

1. Inwestowanie, klasyfikacja inwestycji

2. Portfele i decyzje inwestycyjne

3. Ryzyko i stopa zwrotu

4. Wartość pieniądza w czasie

5. Inwestowanie w długoterminowe aktywa

6. Metody oceny efektywności inwestycji

7. Polityka inwestowania w aktywa obrotowe

8. Analiza portfelowa / analiza techniczna

9. Budowa i ocena portfela

10. Problem wyboru portfela papierów wartościowych

11. Efektywność i zabezpieczanie portfela inwestycyjnego

12. Inwestorzy instytucjonalni

13. Strategie inwestycyjne

LITERATURA PODSTAWOWA

JUREK Witold (2004): Konstrukcja i analiza portfela papierów wartościowych o zmiennym dochodzie, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań

EGZAMIN 3.07.2015 – 17:00 s.D-22, b. 6 – I termin

20.09.2015 – 10:00 s.D-22, b. 6 – II termin

Test jednokrotnego wyboru 10 pytań (6/10 zalicza)

Wykład 1 Inwestowanie, klasyfikacja inwestycji

Klasyfikacja inwestycji – kryterium przedmiotowe:

• Inwestycje rzeczowe

• Inwestycje finansowe

Inwestycja – każda wartość przynosząca nową wartość (służąca pomnożeniu kapitału)

Inwestowanie – proces polegający na wydatkowaniu środków dla ich pomnożenia

Inwestycje rzeczowe obejmują:

Inwestycje w aktywa trwałe

Inwestycje w aktywa obrotowe

Klasyfikacja projektów inwestycyjnych:

• Odtworzeniowe, restytucyjne

• Zastąpienia (w celu obniżki kosztów)

• modernizacyjne

• Rozwojowe – w istniejące produkty i na dotychczasowych rynkach

• Rozwojowe – w nowe produkty i na nowych rynkach

• Dot bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska

• Inne rzeczowe

Inwestycje finansowe - taki szczególny rodzaj zwiększania wartości, którego treścią są instrumenty rynku pieniężnego lub kapitałowego

• Lokaty bankowe

• Inwestycje na rynku akcji

• Inwestycje na rynku obligacji

• Inwestycje w papiery dłużne

• Operacje łączenia, przejmowania i wykupu przedsiębiorstw

• Inne operacje ne rynku pieniężnym i kapitałowym

Inwestycje na rynku tytułów własnościowych – przykład inwestycji niematerialnych

• Transfer praw własnościowych

• Konieczność spełnienia warunków zwrotu kapitału

• Zmiana struktury własności podmiotu nabywającego i zbywającego tytuł

• Zróżnicowanie możliwości obrotu tytułami własności zależnie od formy organizacji podmiotu

Inwestowanie

Uczestnicy procesu inwestycyjnego:

• Inwestor (główny, inwestorzy zastępczy)

• Zarządzający projektem

• Wykonawca (główny, podwykonawcy)

INWESTORZY:

• Indywidualni

• Instytucjonalni (banki, ubezpieczyciele, fundusze emerytalne, fundusze inwestycyjne, banki inwestycyjne)

MIEJSCE INWESTOWANIA I INSTRUMENTY

Klasyfikacja rynków ze względu na charakter i przedmiot inwestowania

• Rynek finansowy - transakcje papierami wartościowymi, instrumentami kredytu krótko-, średnio- i długoterminowego

• Rynek aktywów realnych - transakcje, których przedmiotem są grunty, budynki, maszyny, surowce i materiały etc.

Klasyfikacja rynków finansowych ze względu na charakter i przedmiot transakcji oraz ich horyzont czasowy

• Rynek pieniężny - transakcje instrumentami kredytu krótkoterminowego

• Rynek kapitałowy - transakcje instrumentami kredytu średnio- i długoterminowego.

Klasyfikacja instytucji rynku finansowego

• Instytucje bankowe i kredytowe- bank centralny, banki komercyjne, banki specjalne w tym hipoteczne, rolne etc., kasy oszczędności, banki spółdzielcze, instytucje drobnego kredytu, instytucje kredytu konsumpcyjnego

• Pozabankowe instytucje pośrednictwa finansowego ubezpieczyciele, towarzystwa i fundusze emerytalne, fundusze inwestycyjne, fundusze powiernicze, fundusze leasingowe, fundusze headgingowe, domy maklerskie, brokerzy ubezpieczeniowi

• Giełda Papierów Wartościowych

RYNEK PIENIĘŻNY

• Papiery wartościowe o terminie wykupu do 1 roku - weksle handlowe i skarbowe

• Krótkookresowe operacje kredytowe banków - podstawowa funkcja: stworzenie możliwości upłynnienia przejściowo wolnych nadwyżek pieniężnych w banku lub uzupełnienia niedoborów pieniężnych w celu zapewnienia ciągłości wydatków

RYNEK LOKAT MIĘDZYBANKOWYCH

• Podstawowe funkcje: regulowanie płynności banków, kształtowanie rzeczywistej ceny pieniądza

• Wysokość stóp procentowych WIBOR I WIBID

WIBOR – Warsow Interbank Ofered Rate oprocentowanie po jakim banki są skłonne udzielać pożyczek innym bankom

WIBID - Warsow Interbank Bid Rate oprocentowanie, jakie banki są skłonne płacić innym bankom za przyjęty od nich depozyt

• Zależność oproc. kredytów dla przedsiębiorstw i gospodarstw dom. od stóp proc. rynku hurtowego

RYNEK BONÓW SKARBOWYCH

• Największy segment rynku pieniężnego

• Podstawowe funkcje: oddziaływanie banku centralnego na podaż pieniądza a przez to na płynność finansową banków handlowych

• Klasyfikacje rynku:

RYNEK PIERWOTNY - transakcje kupna-sprzedaży w drodze przetargów (cotygodniowe przetargi)

RYNEK WTÓRNY – operacje między NBP a bankami komercyjnymi w ramach operacji otwartego rynku

OPERACJE OTWARTEGO RYNKU

• Sprzedaż bezwarunkowa – operacje REPO, NBP kupuje bony od banków komercyjnych ze zobowiązaniem ich odsprzedaży w określonym terminie

• Sprzedaż warunkowa – operacje REVERSE REPO, NBP sprzedaje bony bankom komercyjnym ze zobowiązaniem ich odkupienia w ustalonym terminie

Przewaga operacji typu REWERSE REPO świadczy o ciągłej nadpłynności sektora bankowego i ograniczania akcji kredytowej banków przez NBP

RYNEK PAPIERÓW DŁUŻNYCH

Commercial Papers Market

• Krótkoterminowe papiery dłużne emitowane są przez przedsiębiorstwa w celu pozyskania kapitałów

• Papiery komercyjne są dla przedsiębiorstw alternatywą wobec kredytów bankowych

• Organizatorem emisji papierów dłużnych przez przedsiębiorstwo jest bank

• - Rodzaj i nazwa papierów dłużnych zależy od banku – organizatora emisji

Najpopularniejsze w Polsce papiery dłużne:

• Bony komercyjne / Polski Bank Rozwoju SA

• KWIT-y, czyli komercyjne weksle inwestycyjno-terminowe (ING)

• Bony handlowe / Bank Handlowy SA

• Weksle i obligacje / CITY Bank S.A. I inne

ZALETY

Dochodowość inwestycji w instrumenty takie jak papiery dłużne jest wyższa niż oprocentowanie lokat terminowych w bankach

Dla emitentów papierów dłużnych są tańszym źródłem kapitału pożyczkowego niż kredyty bankowe.

Różnice w ocenie segmentów usług finansowych

• Różne warunki dostępu do kapitału; zróżnicowane wymagania informacyjne, różny stopień wiarygodności finansowej, różny nakład kapitału własnego potrzebny dla pozyskania kapitału zewnętrznego

• Różne koszty pozyskania kapitału, różne koszty wejścia na dany segment rynku, różne koszty utrzymania na nim swojej pozycji

• Różny stopień zależności pomiędzy usługobiorcą a usługodawcą / pozyskującym i udostępniającym kapitał; różny stopień zindywidualizowania kontaktów między stronami, różne możliwości bezpośredniego negocjowania warunków umowy

• Różna maksymalna/dopuszczalna wysokość pozyskiwanego kapitału (przy zastosowaniu określonego wariantu).

• Różny zakres dyspozycyjności i różne ograniczenia w dysponowaniu pozyskanym kapitałem

• Zróżnicowane wymagania w zakresie zabezpieczenia interesów podmiotów udostępniających kapitał

• Różny stopień ryzyka, sposobu jego mierzenia, zróżnicowanie instytucji, zróżnicowanie metod oceny ryzyka, różne możliwości zabezpieczenia przed jego skutkami.

Cele, motywacje i interesy uczestników rynku finansowego / interesariuszy

Układ celów:

• Wzrost wartości jako cel strategiczny

• Zapewnienie określonego poziomu efektów ekonomicznych / motyw dochodowy,

• Ograniczenie ryzyka / zwiększenie bezpieczeństwa ekonomicznego,

• Zabezpieczenie płynności finansowej.

Cechy współczesnego RF

• Uwarunkowania funkcjonowania rynku usług finansowych w XXI wieku:

• Globalizacja

• Złożoność organizacji

• Trudności z procesem zarządzania

• Zmiana paradygmatu : od czysto finansowego do operacyjnego

Przeobrażenia współczesnego rynku usług finansowych

• Deregulacja rynków finansowych

• Silny wzrost konkurencji w sektorze usług finansowych

• Spadek marż

• Rozwój nowych technologii

• Internacjonalizacja i globalizacja systemów finansowych

• Wzrost wymagań klientów

Podjęto zmiany legislacyjne dla:

• Zniesienia barier wejścia na rynek poprzez otwieranie dostępu do rynku usług zastrzeżonych dotąd tylko dla banków, instytucjom finansowym takim jak towarzystwa ubezpieczeniowe, budowlane, fundusze powiernicze, inwestycyjne, poczta etc.

• Zniesienia na rynku krajowym podziałów kompetencyjnych pomiędzy bankami a w szczególności zniesienia rozdziału pomiędzy bankami komercyjnymi a inwestycyjnymi

• Otwarcia rynków krajowych dla konkurencji zagranicznych usługodawców w powiązaniu z tendencją do ograniczania zakresu interwencji państwa oraz wzrostem tendencji integracyjnych

Następstwa o charakterze makroekonomicznym:

• Silny wzrost konkurencji na rynku usług finansowych

• między dotychczasowymi uczestnikami (konkurencja mb)

• Między nowymi uczestnikami rynku a podmiotami spoza sektora

• Nacisk na większą przejrzystość i samoregulację

• Utrata przez banki dominującej pozycji na rynku usług finansowych i statusu uprzywilejowanej instytucji pośrednictwa finansowego

• Zlikwidowanie barier rozdzielających rodzaje instytucji finansowych i rozdzielających rynki finansowe

• Wzmożony trend do konsolidacji sektora, wzrost liczby aliansów

• Powstanie grup kapitałowych i konglomeratów finans.

Zobowiązania wynikające z wejścia Polski do UE

• Harmonizacja minimalnych standardów dotyczących usług finansowych

• Dyrektywy dot. Rachunkowości instytucji finansowych, prania brudnych pieniędzy, posługiwania się na obszarze UE pieniądzem elektronicznym

• Pełna koordynacja i współpraca pomiędzy nadzorami finansowymi

Tło zmian wynikających z wejścia do UE

1) BIAŁA KSIĘGA w sprawie polityki usług finansowych 2005-2010 z dn. 5.12.2005

2) Zielona Księga w sprawie polityki usług finansowych z dnia 3. 05. 2006

3) Strategia rozwoju rynku finansowego Financial Services Action Plan (FSAP) 11.05.1999, FSAP Evaluation – o7.11.2005

Funkcjonalna niezależność organów nadzoru

• Oddzielenie funkcji zarządzania od nadzoru

• Plany nadzoru oparte o analizę ryzyka

• Wymogi kwalifikacyjne w nadzorze

Samorząd gospodarczy RF a jakość usług

• Europejska Federacja Bankowa

• Europejska Federacja Funduszy i Firm Inwestycyjnych

• Europejska Grupa Banków Oszczędnościowych

• Federacja Europejskich Giełd Papierów Wartościowych

• Inne

Źródła trwałej przewagi konkurencyjnej

• Jakość usług finansowych

• Wizerunek i reputacja

• Znaczenie nowoczesnych technologii, w tym IT

• Kodeks dobrych Praktyk

• Inne