WYKŁ. I DECYZJE INWESTYCYJNE 08.10.2012
prof. zw. dr hab. K. Marcinek
EGZAMIN: test jednokrotnego wyboru, bez ujemnych punktów, kalkulator, ołówek, gumka (totolotek)
- capital budgeting
LITERATURA:
W. Rogowski „Rachunek efektywności inwestycji” Wolters Kulwer, Warszawa 2008
J. Czarnek, K. Marcinek, M. Jaworek, A. Szóstek „Efektywność projektów inwestycyjnych” TNOiK, Toruń 2010
„Ocena efektywności inwestycji” pod red. S. Wrzoska, wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2008
K. Marcinek „ Finansowa ocena przedsięwzięć inwestycyjnych przedsiębiorstw” AE Katowice
K. Marcinek, M. Foltyn-Zarychta „Ryzyko w finansowej ocenie projektów inwestycyjnych”, wyd. UE w Katowicach
DECYZJE INWESTYCYJNE PRZEDSIĘBIORSTW
Budżetowanie kapitałowe – capital budgeting
Decyzje finansowe:
- dotyczą określenia wartości kapitału, które trzeba pozyskać w celu sfinansowania inwestycji,
- z jakich źródeł wybrać najlepszą strukturę finansowania i KO/KW (wiedzieć jaki koszt kapitału), wtedy można ustalić minimalna stopę zwrotu
Decyzje inwestycyjne:
- na jaką kwotę,
- w jakie aktywa,
- kiedy, w jakim okresie,
- wybór najlepszego rozwiązania techniczno-ekonomicznego
Inwestowanie zapewni korzyści większe niż z jakiegokolwiek innego ulokowania środków = inwestowanie efektywne.
CECHY DECYZJI INWESTYCYJNYCH
Zakres przedmiotowy:
Zakupu, najmu lub ulepszania (rozbudowy, przebudowy itp.) składników majątku trwałego, deinwestycja
Fuzje i przejęcia (megadecyzje)
Inwestycje strategiczne decydują o losie firmy
Wiążą się z dużymi wydatkami
Długotrwałe zamrożenie kapitału (często wieloletnie)
Nieodwracalne skutki decyzji inwestycyjnych, a jeśli to wymagają bardzo dużych nakładów
Projekty charakteryzują się małą elastycznością
Decyzje inwestycyjne podejmowane są na podstawie, w większości, danych prognostycznych, z tego wynika, że są obarczone dużym ryzykiem
Decyzje inwestycyjne są uzależnione od innych decyzji (przez inne jednostki, przez społeczeństwo itp.)
5 podstawowych pytań:
Ile inwestować?
Za mało zainwestujemy – dekapitalizacja majątku, obniżenie jakości, wzrost kosztów, utrata konkurencyjności, wzrost ryzyka (bhp, wypadki), brak wykorzystania popytu, utrata rynku i związane z tym decyzje finansowe
Za dużo zainwestujemy – zbyt duży majątek w stosunku do potrzeb, zbyt wysokie koszty jednostkowe, inwestycje finansowane kredytem (wzrost kosztu obsługi zadłużenia), utrata płynności
Powody:
- złe oszacowanie popytu (ma to miejsce gdy popyt jest cykliczny),
- możność zarządzających firmą do zwiększania udziału firmy w rynku,
- nadmierne przywiązywanie uwagi przez kierownictwo firmy do posiadanego potencjału technicznego,
- obawa kierownictwa firmy przed niedostateczną zdolnością produkcyjna w warunkach wzrostu popytu,
- polityka rządu, która ma np. nadmiernie rozwiniętą politykę ulg (niskie stopy procentowe = tanie kredyty)
Jak inwestować?
Obniżenie kosztów
I etap – studium wykonalności (feasibility study)– koncepcja techniczno-ekonomiczna (co produkować, ile, jakie koszty),
II etap – projekt budowlany – przygotowywany przez inżynierów na podstawie studium wykonalności
W jakie aktywa inwestować?
Umiejętności, pomysły
Otoczenie firmy – sposobności inwestycyjne
Kiedy inwestować?
Sezonowość, atrakcyjność rynkowa produktów, sytuacja finansowa firmy
Jak dezinwestować?
WYKŁ. II 22.10.2012
BUDŻETOWANIE KAPITAŁOWE
jest to wielofazowy proces, którego podstawowym celem jest zapewnienie iż dostępne dla firmy zasoby kapitałowe zostaną zaangażowane w kreujące wartość projekty inwestycyjne, które w jak najlepszy sposób będą przyczyniały się do osiągniecie celu firmy.
Prosty model budżetowania kapitałowego
Dwie grupy projektów:
Projekty konwencjonalne (konieczne) – występują najczęściej, mają charakter odtworzeniowo-modernizacyjny, cel: obniżka kosztów produkcji, nieduże zmiany technologiczne w dotychczasowej produkcji; łatwe do zidentyfikowania, wyłaniają się z dotychczasowej działalności; impulsem do zgłaszania takich pomysłów są wymagania środowiskowe, związane z BHP; wynikają z propozycji społeczeństwa
Projekty strategiczne (przełomy) – dotyczą dużych inwestycji (fuzji, przejęć), uruchamianie nowej działalności, technologii w przedsiębiorstwie; one są zwykle generowane przez członków zarządu (wysoko ustawieni), mogą wynikać z analiz strategicznych; służą osiągnięciu korzyści strategicznych, które są trudne do zmierzenia
Sposoby identyfikacji możliwości inwestycyjnych:
Nie można podchodzić w sposób rutynowy
Nie pojawiają się w sposób regularny, nie da się ich przewidzieć
Otoczenie: analizy kierunków rozwoju, analiza tendencji konsumpcji w świecie (w szczególności produktów, których w kraju jeszcze nie ma), analiza tendencji stylu życia generujący popyt na nowe produkty i usługi, śledzić rządowe programy rozwoju, analiza działalności innych przedsiębiorstw, analiza eksportu i importu
Metody portfelowe, cykl życia produktu, krzywa doświadczenia
Analizy screeningowe są o charakterze ilościowym, dlatego że na tym etapie nie mamy jeszcze wystarczających informacji.
Kryteria oceny są zróżnicowana w zależności w jakim kraju jest realizowany. Odpada ryzyko walutowe, transferu zysków itp. Jeśli jest projekt realizowany w kraju a nie zagranicą).
Czy produkt jest podobny do tych produktów, które przedsiębiorstwo już produkuje.
Czy przedsiębiorstwo ma możliwość wyboru co do podjęcia danego projektu? Musi czy może?
Czy projekt jest spójny ze strategia przedsiębiorstwa?
Jakie są możliwości techniczne zrealizowana takiego projektu?
Dostępność niezbędnych zasobów (zasoby czasowe, eksperckie)
Jaka jest skala ryzyka i niepewność rozważanego projektu? Czy ktoś już realizował podobny projekt?
Spełnienie przez projekt prostych finansowych kryteriów stosowanych w ramach wstępnej selekcji.
Metody stosowane w screeningu:
Lista kontrolna (check list)
Metody scoringowe
AHP – metoda hierarchi
Panel recenzentów
Peer review