BRZUCH – PIERWSZY WYKŁAD

jama brzucha łączy się jamą miednicy mniejszej,

budowa zewnętrzna brzucha –

Nadbrzusze – od śródbrzusza oddziela linia podżebrowa (przebiega przez najniższe punkty 10 żeber)

Śródbrzusze

Podbrzusze – od śrubrzusza oddziela linia międzyguzkowa - przechodzi przez guzki biodrowe około 5 cm do do tyłu od kolców biodrowych przednich górnych)

guzek jest w okolicy grzebienia biodrowego, przy początku linii pośladkowej przedniej,

System europejski i system amerykański

europejski – nadbrzusze itd. a te linie dzielimy jeszcze przedłużeniami linii środkowo-obojczykowymi (sutkowe)

w podbrzuszu pachwinowa prawa, pachwinowa lewa, łonowa, podżebrowa prawa, podżebrowa leewa, pępkowa lewa i pępkowa prawa

w amerykańskim – linia pępkowa i pośrodkowa na 4 kwadranty (górny lewy itd.)

górny prawy – wątroba i pęchrzeyk żółciowy

dolny prawy –kątnica, prawy jajnik i prawy jajowód

dolny lewy – esica, lewy jajnik i lewy jajowód;

okolice podłopatkowe, lędźwiowe, łopatkowe, obojczykowe, krzyżowa i odbytowa , pośladkowe

kręgi lędźwiowe – są masywniejsze od piersiowyhc, (trzon), budowa wyrostka kolczystego - jest płaski, krótki o przebiegu poziomym,

kształt trzonu przypomina fasolę, dwa dodatkowe wyrostki – wyrostek dodatkowy na tylnej powierzchni wyrostka żebrowego (wyrostek poprzeczny uważany za szczątkowe żebro)

uważamy, ze wyrostek dodatkowy jest rozojową pozostałością wyrostka poprzecznego

powierzchnie wyrostków stawowych ustawione są w płaszczyźnie zbliżonej do strzałkowej

kość krzyżowa – kształt klina , piramidy połączony z gością guziczną,

powierzchnie do połączniea z ostatnim kręgiem lędźwiowym

wypukłe miejsce na kości krzyżowej w miejscu połączenia z ostatnim kręgiem lędźwiowym „promontorium” wzgórek? kości krzyżowej, u mężczyzn kształt sercowaty u kobiet owalny

wyrostek sutkowy

powierzchnia przednia = miednicza na niej poprzeczne kresy (pozostałość chrząstek międzykręgowych),

otwory przednie , którymi wychodzą gałęzie przednei nerwów rdzeniowych krzyżowych

otwory tylne, wychodzą gałęzie tylne nerwów rdzeniowych krzyżowych

w części środkowej kanał krzyżowy, który kończy się rozworem krzyżowym (zamknięte grubym więzadłem), koniec kanału kręgowego

Można znieczulić „z dojścia krzyżowego” przez te grube więzadło zamykające kanał kręgowy

dokonuje się tego w pozycji kolankowo-łokciowej

nie jest popularne dlatego, że zwykle ta cześć zamykająca kostnieje i trudn oją przebić.

grzebień krzyżowy pośrodkowy powstaje z połączenia wyrostków kolczystych,

grzebień krzyżowy przyśrodkowy – powstaje z połączenia wyrostków stawowych

grzebień krzyżowy boczny- powstają z połączenia wyrostków poprzecznych

powierzchnia uchowata służy do połączenia z kością biodrową

guzowatość krzyżowa - przyczep więzadeł

kość guziczna – z 4 kręgów

charakterystycnze są różkami lub rożkami, łączy się nimi z kością krzyżową, połączenie to typem więzozrostu

kość guziczna – staw krzyżowo-biodrowy jest stawem płaski

w nim więzadła:

krzyżowo-biodrowe bruszne,

krzyżowo-biodrowe międzykostne

krzyżowo-biodrowe grzbietowe

mięśniówka ścian brzucha – mięśnie boczne (skośny zewnętrzny brzucha, skośny wewnętrzny brzucha i poprzeczny brzucha) i mięsień pośrodkowy (prosty brzucha)

skośny zewnętrzny brzucha ma taki sam przebieg włókien jak mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne

5-12 przczepy, źebra do kresy białej

włókna przechodząc w kierunku kresy białej wytwarzają rozcięgno mięśnia zewnętrznego brzucha, które bierze udział w tworzeniu pochewki mięśnia prostego brzucha

przy obustronnym napięcu – zgięcie tułowia do przodu, obniżają żebra więc sa pomocniczym mięśniami wydechowymi, wzrost ciśnienia śródbrzusznego,

przy jednostronnym skurcuz – obrót w stronę przeciwległą

mięsień skośny wewnętrzny brzucha – kierunek przebiegu włókien – z zewnętrznym mniej więcej pod kątem 90⁰ czyli jak mięśnie międzyżebrowe wewnętrzne;

zaczyna się od więzadła pachwinowego i kresy białej , a u góry kończy się na żebrach od 10 do 12

obustronny skurcz – obniżanie żeber, czyli wydechowe, pociaganie do przodu kręgosłupa. wzrost ciśnienia śródbrzusznego,

jednostronny skurcz- obrót w stronę działania mięśnia (prawy w prawo, lewy ew lewo)

Mięsień poprzeczny brzucha – przebiega poprzecznie między 7 a 12 żebrem, więzadłem pachwinowym a kresą białą, w mniejszym stopniu pomaga w zginaniu mięśni do przodu, pomocniczy wydech, wzrost ciśnienia śródbrzusznego większy;

Mięsień prosty brzucha – smugi ścięgniste od 2 do 4,

zgina do przodu tułów, wpływa na obniżanie dolnyhc żeber, (wydechowy), nbez różnicy między prawym a lewym,

umieszczony w pochewce mięśnia prostego brzucha – blaszka przednia i tylna,

kresa półksiężycowata – przejście mięśnia poprzecznego w jego rozcięgno

kresa łukowata – powyżej blaszka tylna jest gruba, poniżej jest znacznie ciensza i przeźroczysta

mięsień skośny wewnetrzny brzucha – rozdziela się na dwie blaszki

kresa biała –skrzyżowania rozcięgień, pośrodkowa

powięź poprzeczna pokryta od wewnętrznego otrzewną ścienną

za kresą łukowatą wszystkie mięśnie blaszka przednia, z tyłu powięź poprzeczna i otrzewna ścienna

kresa łukowata – dłoń ponizej pępka

naczynia nabrzuszne dolne i naczynia nabrzuszne górne wnikają do pochewki przebiegając na jej tylnej blaszki pomiędzy nią bmięśniem prostym brzucha i w tym samym położeniu wchodza do pochewki nerwy międzyżebroe czyli 6 dolnych nerwów międzyżebrowych;

mięsień piramidowy – przyczepia się do spojenia łonowego i zweażając się do kresy białej – napina kresę białą , szczególnie w części poniżej pępka,

BRZUCH Wykład 2 16.12.2011r.

Powierzchnia tylna przedniej ściany brzucha,

W płaszczyzźnie pośrodkowej ciała wystęuje fałd pępkowy pośrodkowy, biegnie od szczytu pęcherza moczowego do pępka, składa się z więzadła pępkowego pośrodkowego, pokrytego otrzewną, pozostałość po moczowniku

Po obu jego stronach występują struktury parzyste – fałd pępkowy przyśrodkowy – pozostałość form więzadłowych po tętnicach pępkowych przebiegających tutaj.

Fałd pępkowy boczny - utworzony przez naczynia nabrzuszne dolne, tętnice i żyły, tworzą fałd pępkowy boczny,

Pomiędzy fałdami znajdują się zagłebienia. Po obu stranach pośrodkowego znajduje sie dół nadpęcherzowy, natomiast pomiędzy fałdem pępkowym bocznym a przyśrodkowym znajduje się dół pachwinowy przyśrodkowy;

Bocznie od fałdu pępkowego bocznego znajduje się dół pachwinowy boczny – nie określamy jego granicy tylno-bocznej, w obrębie dołu pachwinowego bocznego, bezpośredni oza fałdem pępkowym bocznym. jest pierścień pachwinowy głęboki, przechodza tutaj twory, które wchodza do kanału pachwinowego (powrózek nasienny u mężczyzny i więzadło obłe macicy u kobiety), to początek kanału

pierścień pachwinowy powierzchowny – koniec kanału pachwinowego – koniec rozcięgna mięśnia skośnego wewnętrznego??? lub zewnetrznego??

w przebiegu kanału pachwinowego wyróżniamy 4 ściany – przednia – skośny zewnętrzy brzucha, podstawa czyli ściana dolna – więzadło pachwinowe, ściana górna – krawędzie dolne mięśnia skośnego zewnętrznego brzucha, ściana tylna – powięź poprzeczna, otrzewna,

ściana tylna w 1/3 dolnej – połączone ścięgno skośnego wewnętrznego i poprzecznego

ściana tylna w 2/3 górnej – cienka ściana, miejsce zmniejszonego oporu, możliwe przepukliny

Powrózek nasienny: nasieniowód (część pachwinowa), tętnica jądrowa, żyły jądrowe, nerwy autonomiczne współczulne i przywspółczulne, pozostałość wyrostka pochwowego;

tubernaculum testis schodząc pociąga za sobą jądra

wyrostek pochowowy pozostałością po zarośniętej otrzewnej która zstąpiła z jądrami

powikłania gdy dużo płynu przedostanie się przez kanał pachwinowy do wyrostka pachwinowego – wodniak jądra;

tętnica nasieniowodu, tętnica mięśnia dźwigacza jądra, gałąź płciowa nerwu płciowo-udowego(mięsień dźwigacz jądra

mięsień dźwigacza jądra – obniża/podwyższa jądro w celu obniżenia temperatura,

odruch dźwigacza jądra

gdy kamienie nerkowe zstępują poprzez moczowód, bólw ostatniej fazie,taki kamień podrażnia nerw płciowo-udowy to występuje przeczulicza w okolicy przyśrodkowej krocza i mosznowej

więc nasilony odruch -> możliwe kamienie;

przez kanał pachwinowy możliwe przepukliny – tworzy się worek przepuklinowy, który może rozprzestrzeniać się w kierunku moszny; przepuklina pachwinowa skośna/boczna

Jej początek w obrębie dołu pachwinowego bocznego;

skośna bo przebiega skośne przez cały kanał pachwinowy

ponieważ ściana dołu pachwinowego wiotka może doj,ść do przepukliny prostej, w obrębie dołu pęcherzowego lub przyśrodkowego, to wtedy zawartość wpukli się z otrzewną przechodząc przez kawałek kanału pachwinwego to wtedy wpukli się do moszny/warg sromowych większych;

u kobiet kanał pachwinwy mniejszy bo nigdy nie był poszerzany przez zstępujące jądro;

poniewaz takiej kierunek jest bardziej pionowy jest to przepuklina prosta – inaczej bezpośrednia;

Przepuklina pachwinowa skośna – niebezpośrednia – musi przejść przez pierścień pachwinowy głęboki, wrota przepukliny bocznie w stosunku do naczyń nabrzusznych dolnych;

przepukliny wrodzone; częściej przepuklin u mężczyzn, 20 razy

przepukliny bezpośrednie – wrota powstają przysrodkowo w stosunku do naczyń nabrzusznych dolny przeważnie u ludzi w sataszym wieku głównie mężczzyźni

Przepukliny zdażają się się częzrostu i ście jpo prawej stronie

szyja workap rzepuklinowego jest szeroka w przypuklinie prostej;

przepukliny udowe – pod więzadłem pachwinowym

trójkątna przestrzeń przez kanał udowy???

ta struktura będzie przebiegać pod skórą, pod ppowięzia szeroką, worek rozprzestrznia się w tkance tłuszczowej;

trzy możliwości

przepuklina prosta, skośna udowae,kanał udowy

otwór zasłoniony – przez który przechodzi nerw zasłonowy, potenchalne miejsce zmniejszoneogo oporu;

Stosunkowo często przepukliny w zakresie kresy białej

samoistnie pojawia się przepuklina pępkowa – ona może być związana z pierścieniem pępowinowym, przepukliny często po zabiegach operacyjnych, często nacięcie pośrodkowe, w obrębiee inie kresy

Po zaszyciu powięzi może nie następować tworzenie zrostu i dojdzie do przepukliny

do operacji ginekologicznych – cięcie nadłonowopoprzeczne

cięcie przyprostne – można tak naciąć żeby nie było szkód dla kresy

przepuklina oże być rcuhoma,

gdy przepuklina wpukli się i zostanie obkurczona to zostanie uwięźnięta – np. śmierć jelita i leecznie

przy przepuklinie uwięzięniętej natychmiast skierować na d=oddziałna ostry dyżirrs

Konńcem palca sprawdzamy przebieg przepeukliny

Warstwy ściany brzucha

Skóra

blaszka powierzchowna powięzi powierzchownej -powięź Camper’a

blaszka głęboka powięzi powierzchownej – powięź Skarpy

warstwa luźnej tkanki łącznej (szczelinowata przestrzeń z warstwą luźną tkanką łączną pozwala na ruchy)

powięź głęboka – u mężczyzny tworzy powięź nasienną zewnętrzna

warstwa mieśniowa

powięź poprzeczna – u mężczyzny tworzy powięź nasienną wewnetrzną

otrzewna

Mięsień czworoboczny lędźwi:

początek – grzebień biodrowy

przyczep – wtrostki żebrowe kręgów lędźwiowych (1-4) i dwunaste żebro

stabilizuje kręgosłup lędźwiowy, zgina

Mięsień lędźwiowy większy

Patologia – przykurcz lędźwiowego większego może powodów

zmiany patologiczne w moczowodzie, przykurcz mięsnia lędźwiowego większego, przewodzenie bólu przez nerw płciowo-udowy

4 krąg lędźwiowy – rozdwojenie aorty

Splot lędźwiowy

biodrowo podbrzuszny

biodrowo pachwinowy

skórny boczny uda

płciowo udowy

budowa tylnej ściany brzucha,
dwie przestrzenie z tyłu

trójkąt lędźwiowy dolny i górny

górny – ścięgnista przestrzeń lędźwiowa

prostownik brzucha przyśrodkowy

góra dwunaste żebro

bocznie miesień skośny zewnętrzny i wewnętrzny

dolny –od dołu grzebień biodrowy

bocznie – brzeg tylny mięśnia skośnego zewnętrznego brzucha

dno – mięsień skośny zewnętrzny brzucha,

przyśrodkowo -

Miejsca zmniejszonego oporu, miejsca dojścia do nerek, po nacięciu przestrzeń pozaotrzewnowa,

Przepukliny lędźwiowe możliwe w obrębie przestrzeni ścięgnistej lędźwiowej (możliwe przepukliny pooperacyjne) ale nie są to sprawy częste

Błona surowicza z częsci łącznotkankowej (pokryta nabłonkiem jednowarstwowym płaskim), otrzewna

dwie blaszki - ścienna i trzewna

płyn hamuje/ucisza ruchy przewodu pokarmowego (pomiędzy blaszkami otrzewnej), zapobiega tarciu,

W jamie otrzewnej dwie części

jama otrzewnej właściwa

największym zachyłkiem jamy otrzewnej jest torba sieciowa, - do tyłu od żołądka

u połowy populajcji ( u mężczyzn) jama otrzewnej zamknięta

u kobiet – świat komunikuje się z jamą otrzewnej, przez to zapalenia jajowodów (przydatków)

sieć mniejsza – komunikacja między nią a jamą otrzewnej poprzez otwór sieciowy między żołądkiem a wątrobą

podwójna/poczwórna blaszka otrzewnej – sieć mniejsza (podwójna blaszka otrzewnej)

sieć większa (z 4 blaszek otrzewnej)

sieć mniejsza z dwóch więzadeł – wątrobowo-dwunastniczego i wątrobowo-żołądkowego, jeszcze wyróżniane wątrobowo-przełykowe jako wchodzące w skład sieci mniejszej.

Triada wątrobowa – żyła wątrobowa, tętnica wątrobowa właściwa, przewód żółciowy wspólny

ograniczenia otworu sieciowego – wątroba od góry (płat ogoniasty), od dołu dwunastnica, od przodu sieć mniejsza, od tyłu żyła główna dolna

Liczne komórki tłuszczowe w sieci większej, dużo grudek chłonnych, uważana za narząd odpornościowy, odgrywa dużą rolę jako „policjant” jamy brzusznej. Jeżeli w jakimś narzadzie cdochodzi do zmian patologicznych (perforacje, zapalenia), sieć większa przesuwa się w kierunku zmienionego zapalnie ogniska i oblepia tę część co powoduje ograniczenie procesu patologicznego, wtedy może nastąpić zapalenie nie całej jamy otrzewnej tylko małej części tej jamy;

do sieci większej często trafiają przerzuty nowotworowe!!!

Jest pogrubiała gdy nowotwór, widać to nawet na USG,

otrzewna pokrywa albo całość narządu albo część narządu,

zewnątrzotrzewnowe

wewnątrzotrzewnowe

krezka grzbietowa

krezka brzuszna

otrzewna ewolucyjnie zaczyna się wyżej od robaków obłych

u robaków obłych

otrzewna ścienna przechodzi w trzewną poprzez zdwojenia (krezki)

komórki mezencyhmy na granicy endo i ektodermy czyli pomiędzy otrzewną ścienną

krezka brzuszna ma tendencję do zanikania od dołu

krezka grzbietowa cały czas pozostaje niezmieniona

otrzewna może pokrywać wszystkie ściany (krezka) wewnątrzotrzewnowe

, mogą być 3 ściany pokryte (narząd przylega do ściany brzucha śródotrzewnowe

może tylko jedną powierzchnię jak się styka a otrzewna nie zakręca w około tego narządu zewnątrzotrzewnowym

lub bez połączenia – nerka, która nie ma połączenia z otrzewną pozaotrzewnowy

jeżeli wewnątrzotrzewnowy to w zależności od długości krezki może się poruszać natomiast w reszcie położeń narządy nie posiadają ruchomości;

zachyłek dolny

zachyłek okrężniczy

zachyłek śledzionowy

Ale pewna cześc powiierzchni wątroby nie jest pokryta otrzewną (górno-tylna), więc w zależności interpretacji możemy uznawać wewnątrz lub śródotrzewnownej ale bierzemy opcję wewnątrzotrzewnowe;

żołądek – wewnątrzotrzewnowo

jelito cienkie - niejednolite (górna częśc dwuniastnicy wewnątrzewnowe), reszt dwunastnicy zewnątrz, czcze i k rete wewnatrz otrzewnowe

kręte nie jest jednorodony – kątnicawewnątrzotrzewnowe

okręznica wstępująca –śródotrzewnowe

okrężnica poprzeczna- zewnątrzotrzewnowe

zstępująca – śródotrzewnowe

esowata –w ewnątrzotrzewnoa

odbytnia – zewnątrzotrzewnowa

trzustka – zewnatrzotrzewnowe

nerki – pozaotrzewnowe

moczowy – zewnątrzotrzewnowo pusty, śród pełny

trzon ma położenie wewnątrzotrzewnowe

szyjka macicy – zewnątrzotrzewnowe;

można też podzielić na czść górną i zęsć dolna

górna nad więzadłem okrężniczy poprzecznej

dolna na dół

gruczołowy (górne)

poza więzadłem żołądkowo-okręzniczym –

śledizonowo – przeponoe

śledzionowo nerkowe ;

brzuch jelitowy podzielony przez krezkę jelita icenkiego (dz

Większa częśc jelita czczego w górno prawym

krętego w dolo prawy,

Podział górnej jamy brzusznej równiezzd dzielimy na plaszyzc ewa

więzadło sierpowate wątroby

Korzeń krekzi jelita cienkiego krzyżuje jelito, dwuniastnice, aorta, żyła główna dolna,

zachyłki jamy otrzewnej

dwunastniczy górny

dwunastniczy dolny

przydwunastniczy

nadddwunasty

Przewód pokarmowy – żołądek, jelito cienkie (dwunastnica, jelito czcze, kręte), jelito grube,

przy połączeniu przełyku z żołądkie wcięcie kątowe, dno żołądka,

wcięcie kątowe, między trzonem a częścią odźwiernikową,

ważna jest żyła przedodźwiernikowa (przy zwieraczu odźwiernika)

krzywizna mniejsza i większa

żołądek położony jest w tak zwanej loży żołądka między wątrobą, przeponą, śledzioną, trzustką, krezką okrężnicy poprzecznej i okrężnicą poprzeczną

więzadło wątrobowo-żołądkowe wchodzi w skład sieci mniejszej

więzadło żołądkowo-przeponowe pochodzi z krezki grzbietowej żołądka, obejmuje naczynia żołądkowe krótkie

więzadło żołądkowo-śledzionowe przebiegają w nim naczynia żołądkowo sieciowe lewe do krzywizny większej żołądka

więzadło żołądkowo-okrężnicze – stanowi górną zarośniętą część sieci większej;

powierzchnie wątrobowa, przeponowa, wolna, śledzionowa, trzustkowa, nadnerczową,

żołądek rozciąga się mniej więcej od Th10 do L1-L2

płaszczyzna przezodźwiernikowa przez L1

kształt żołądka:

ortostatyczny – średnia budowa i wielkość,

może być nadmiernie wydłużone, rozciągnięte ściany przez brak napięcia mięśniówki sięgający poniżej pępka, zdarza się u ludzi starszych

częściej u kobiet również u osób o leptosomatycznej budowie ciała

u osób młodszych z wzmożonym napięciem układu nerwowego wtedy on jest mniejszy, skurczony, o większym napięciu mięśniówki; charakteryzuje się wtedy zmniejszonym wydzielaniem kwasu solnego;

Choroba wrzodowa może być powodowana przez napięcie nerwowe;

zdjęcie rentgenowskie żołądka możliwe dopiero po wypiciu papki barytowej;

zdjęcie może ale nie musi wykrywać wrzody,

kiedy skrzeplina pokryje równo wrzód to mogła nie pokazywać wrzodu

kiedy guz/nowotwór to brak perystaltyki żołądka i poszerzenie ściany w danym miejscu;

Teraz gastroskopia

zwykle w żołądku w obrębie jego dna znajduje się bańka powietrzna; miało to znaczenia ponieważ opukiwanie dolnej granicy serca jest mało efektywne;

pod błoną surowiczą, otrzewną żołądka znajduje się warstwa mięśniowa. Wyróżniamy 3 warstwy mięśniowej:

zewnętrzna, środkowa i wewnętrzna

zewnętrzna jest podłużna

środkowa jest okrężna

wewnętrzna jest skośna

pod mięśniówką ściany żołądka znajduje się błona śluzowa;

w okolicy ujścia żołądka i wpustu fałdy układają się okrężnia

możemy dokonać wziernikowania przeyłku czyli gastroskopii

fałdy błony śluzowej podłużnei w żołądku

trawienie w obrębie żołądka około 4 godzin,

przykład Topola czyli sardynki w oleju nawet kilkanaście godzin;

treść z wymiotów może być nawet z 2 czy 3 dni wcześniej

błona śluzowa żołądka wygląda tak że na jej powierzchni występują bruzdy które ograniczają pólka żołądkowe,

w każdym pólku jest dołeczek żołądkowy, gdzie uchodzą gruczoły błony śluzowej żołądka,

błona podśluzowa w żołądku charakteryzuje się duża ilością odgałęzień naczyniowych,

dalej warstwa mięśniowa z trzech podwarstw

gruczoły żołądka zbudowane są z komórek głównych, okładzinowych, srebrochłonnych i śluzowych. Produkują one pepsynę, kwas solny, gastrynę i śluz;

Są pewne części żołądka gdzie żołądek produkuje pewne substancje w większej ilości np. w odźwierniku.

Pepsyna jest głównym enzymem który rozkłada białka do polipeptydów

komórki okładzinowe wydzielają kwas solny a główne pepsynę?

kwas solny zakwasza treść żołądka i zabija dużo drobnoustrojów

gastryna jest hormonem wydzielanym przez żołądek do krwioobiegu, działa on na zastawkę krętniczo-okrężniczą rozluźniajac ją;

gastryna gdy jesteśmy najedzeni powoduje defekację żeby opróżnić przewód pokarmowy dla przepełnionego żołądka

gastryna jest produkowana w odźwierniku

ważny jest również śluz wytwarzany w żołądku – pokrywa błonę śluzową i chroni żołądek;

dzięki niemu żołądek nie ulega samostrawieniu;

choroba wrzodowa żołądka może być spowodowana:

czynnikiem zapalnym: Helicobacter pylori

przyjmowaniem leków typu aspiryny

nadmiernym pubdzenie układu przywspółczulnego (nerwu błędnego)

niedostateczną ochroną błonyśluzowej przez śluz

może powodować perforację ściany żołądka do torby sieciowej , erozję trzustki i tętnicy śledzionowej, powodując śmiertelny krwotok;

jeżeli wrzody dojdą do błony podśluzowej i będzie krwawienie w obrębie błony podśluzowej wymagana jest operacja chirurgiczne, poniewaz dłuższe krwawienie może doprowadzić do anemizacji pacjenta;

perforacja może doprowadzić do dostania się treści żołądka do jamy otrzewnej, które spowoduje szerokie zapalenie

kiedyś usuwano znaczną część żołądka ponieważ usuwano tak zmiany wrzodowe i jednocześnei zmniejszy się kwasowość przez usunięcie częście gruczołów;

obecnie odchodzi się od resekcji żołądka, nadal wykonywane są przecięcia nerwów błędnych (selektywna wagotomia), przecięcie przedniej albo tylnej gałęzi dochodzącej do przedniej albo tylniej ściany żołądka

zwężenie odźwiernika – może być wynikiem wrodzonej hypotrofii mięśnia zwieracza odźwiernika

może być nabyte z powodu blizny po owrzodzeniu żołądka lub przy rozwoju raka odźwiernika

wzdłuż krzywizn żołądka zaznaczająsię przebiegające naczynia – wzdłuż krzywizny mniejszej żołądka zauważamy przebiegającą tętnicę żołądkową lewą i prawą natomiast wzdłuż krzywizny większej przebiega żołądkowa sieciowa lewa i żołądkowa sieciowa prawa, natomiast w obrębie dna dochodzą tętnice żołądkowe krótkie;

naczynia te biorą początek z pnia trzewnego;

Z węzłów chłonnych ściany żołądka chłonka odpływa towarzysząc naczyniom do nerwów trzenwych albo poprzez pień trzewny do pni jelitowych;

częściej u Azjatów nowotwory żołądka bo np. jedzenie dużej ilości ryb wędzonych

dwunastnica i trzustka , rzutowanie na przednią ścianę jamy brzusznej

kształt dwunastnicy przede wszystkim może przypominać podkowę albo literkę C

składa się z 4 części, położona jest na poziomie 1 i 2 kręgu lędźwiowego(ew. 3),

zgięcie dwunastniczo-czcze

części dwunastnicy: górna(opuszka dwunastnicy), część zstępująca, część poziomia, część wstępująca (która tworzy zgięcie dwunastniczo-czcze.

więzadło wieszadłowe dwunastnicy (Treitza) – przebiega od zgięcia dwunastniczo-czczego a lewą odnogą przepony;

może prowadzić do zadzierzgnięcia jelita i w konsekwencji niedrożności przewodu pokkarmowego;

brodawka większa dwunastnicy, otwiera się na niej przewód żółciowy wspólny;

około 2 cm powyżej brodawki większej znajduje się brodawka mniejsza dwunastnicy, która jest miejscem otwarcia się przewodu trzustkowego dodatkowego;

bańka wątrobowo-trzustkowa – miejsce połączenia przewodu żółciowego wspólnego i przewodu trzustkowego;

w ścianie bańki znajdująsię włókna okrężne, które tworzą zwieracze,

rak trzustki może powodować ucisk na bańkę i wtedy występuje żółtaczka;

błona śluzowa trzech częscie jelita cienkiego ma bardzo podobną budowę, na powierzchni kosmki, kóre podobne śa d ogumowych palców rękawiczek;

kosmki mogą się wydłużać i skracać co powoduje ulepszoną absorbcję pokarmowych

sok trzustkowy: trypsyna, chymotrypsyna, amylaza, lipaza;

żółć emulguje tłuszcze

tłuszcz jest przenoszony przez chłonkę, która wtedy ma białe zabarwienie i dlatego nazywana jest mleczem ;

w obrębie jelita krętego wyróżniamy uchyłek Meckela – od 1 do 3 % populacji, jego odejście jest od 30 do 70 cm od zastawki krętniczo-kątniczej, jest pozostałością przewodu pępkowo-jelitowego;

uchyłek Mechela – od 3 do 30 cm, jego koniec zazwyczaj wolny, ale może odchodzić od niego cienki powrózek łącznotkankowy przyczepiający się w okolicy pępka lub innej części jamy brzusznej co wtedy usposabia do zadzierzgnięcia jelita,

jego ścian anie różni się w budowie od ściany jelita, może wystąpić zapalenie;

różnice w budowie między jelitem czczym i krętym – występowanie grudek chłonnych pojedyncze w czczym, a w krętym w postaci skupień,

2/5 górne stanowi jelito czcze a 3/5 dolne krete

jelito czcze jest obszerniejsze, błona mięśniowa grubsza, błona śluzowa bardziej ukrwiona (bardziej różowa) fałdy okrężne są liczne i wysokie i licnziejsze kosmki o wysokości do 1 mm

jelito grube – kątnica, okrężnica (zstępująca, poprzeczna, wstępująca, esowata), odbytnica,

jelito ślepe charakteryzuje się tym że odchodzi od niego wyrostek robaczkowy

wyrostek i kątnica mają krezkę;

prawe=wątrobowe zagięcie wątroby i lewe albo śledzionowe okrężnicy (miejsca przejścia)

wątrobowe jest niżej a śledzionowe wyżej;

kątnica ma kształt zamkniętego wroka , który połączony jest z jelitem krętym za pomocą zastawki krętniczo-okrężniczej (z wargi górnej i wargi dolnej);

warga górna zastawki należy do okręzniczy zstępującej natomiast warga dolna do kątnicy;

zastawka jest prawie cały czas zamknięta chyba że przechodzi treść;

punkt McBurneya – znajduje się na linii łączącej pępek z kolcem bidorowym przednim górnym, połączenie wyrostka robaczkowsego z jelitem ślepym

punkt lanza – koniec wyrostek robaczkowego między dwoma kolcami biodrowymi przednimi górnymi w 1/3

wyrostek robaczkowy może w innych położeniach

np. położenie w miednicy mnieszej, zakątniczo, przed jelitem krętym i za jelicie krętym;

wysoko w przypadku ciąży

kątnica po stronie lewej i wyrostek też możliwe w przypadku odwrócenia trzew

położenie zakątnicze najbardziej popularne - w pobliżu moczowodu, wtedy nie wiadomo czy pochodzenie bólu jest z moczowodu czy z wyrostka,

gdy ma to „typowe” położenie to objawy są tpyowe i łatwe do rozpoznania

trzy cechy jelita grubego – taśmy (wolna, krezkowa, sieciowa), mięśniówka taka powoduje skrócenie jelita grubego,

przyczepki sieciowe

fałdy i zgrubienia ? ? ? (Haustra i Coli)

błona śluzowa jelita grubego jest inaczej zbudowana niż cienkiego – nie ma kosmków, ma nabłonek sześcienny walcowaty nie ma kosmków, można formować kał

w obrębie odbytnicy występują 2 albo3 dfałedy poprzeczne

kanał odbytnicy

wygięcia w odbytnicy – zagięcie krzyżowe, ku dołowi zagięcie kroczowe,

najniżej położozny jest mięsień dźwigacz odbytu (część dna mieednicy),

powyżej mięśni które są częścą integralną odbytnicy – zwieracz zewnętrnzy i wewnętrzny odbytu;

Bańka odbytnicu, poniżej kanał odbytu;

w odbycie słupy, między którymi są zatoki;

mięsień zwieracz odbytu wewnętrzny ma unerwienie autonomiczne

mięsień zwieracz zewnetrzny odbytu ma unerwienie somatyczne – unerwienei od nerwu sromowego;

przejście błony śluzowej w skórę;

W innych sposób powstaje kanał odbytnicy a w inny sposób bańka,

część górna rozwija się z endodermy a dola ektodermy;

na wysokości poniżej warstwy kolumnowej jest zona haemorrhoidalis gdzie znajdują się naczynia, które mogą ulegać rozszerzenieom, przez co mogą powstawać żylaki odbytu; hemoroidy; żylaki wewnętrzne odbytu;

mogą pękać wtedy krwawienie;

żylaki zewnętrzne tworzą się jak jest proces zakrzepowy i stan zapalny w żyiłach. wtedy widać je na zewnątrz;

odbytnica ma inne cechy niż pozostałe części jelita grubego – nie ma taśm okrężnicy, nie ma haustra coli, nie ma przyczepków sieciowych, są fałdy poprzeczne nie półksiężycowate;

unaczynnienie z tętnicy krezkowej dolnej (tętnica odbytnicza górna, unaczynnia właściwie całą część górną odbytnicy aż do strefy kolumnowej; i o od sromowej zewnętrznej które tworzą tętnicę odbytniczą środkową i dolną.

megacolon - choroba Hirschprung’a

jest chorobą wrodozną, której objawami saL zaparcia, powiększenie jelita grubego, wymioty;

jest spowodowana brakiem zwojów autonomicznych w ścianie jelita grubego co prowadiz do znacznego poszerzenia okrężnica porksymalnie w stosunku do nieczynnego segmentu.

przez brak zwojów brak jest perystaltyki;

ból trzewny możemy odczuować na powierzchni brzucha, poniżej pępka jelito grube, powyżej cienkie;

Pola Heada – z wątroby w okolicy łopatki ból odniesiony

niskie czucie bólu odniesionego w stosunku do nerki

jest to też możliwe wytłumaczenie akupunktury związane z polem Heada;

odczuwamy ból trzewny z zakresu naszej skóry

Teoria – odczuwamy ból, bo włókna współczulne przwodząc ból przechodzą do rdzenia tak jak te z zakresu skóry pól Heada, nasz obwodowoy układ nie jest w stanie odróżnich ich

zapalenie wyrostka robaczkowego – ból przez to może pojawić siępod pępkiem, a potem przemieszczać się do prawego dołu biodrowego;

jeżeli jest początkowa faza zapalenia to jest wyłącznie ściana wyrostka to jest odbieranie jak jelita grubego dopiero jak zajmią się tkanki otaczajace zmieniony wyrostek robackzowy to ból odczuwanyj est w okolicy punktów McBurneya i Lanza;

kamica nerek –

pęcherz ma połżoenie za spojeniem łonowym;

jeżeli kamień wkracza do moczowodu to ból dosyć wysoko, potem zstępuje i kończy się w okolicy spojenia łonowego (może promieniować do górnej części uda),

można wytłumaczyć że ból odniesiony zwizany jest z górnymi nerwami moczowodu, a gdy schodzi w kierunku pęcherza moczowego to związany jest z nerwem płciowo-udowym;

wątroba – dwie powierzchnie – przeponowa i trzewna,

brzeg dolna

wątroba skierowna ku dołowi;

lekkie wklęśnięcie na powierzchni przeponowej – to wycisk sercowy, więzadło sierpowate;

pole nagie jest zawarte pomiędzy dwiemma blaszkami więzadła wieńcowego wątroby;

więzadło wieńcowe składa się z dwóch blaszek p rzednia – wątrobowo-przeponowe

tylna – wątrobowo-nerkowe;

obie te blaszki schodząc się po bokach tworzą więzadła trójkątne – lewe i prawe;

więzadło sierpowate wątroby

więzadło oble wątroby

więzadło wieńcowe wątroby –

więzadło trójkątne p rawe i lewe

więzadło żylne

więzadło wątrobowo-dwunastnicze;

bole gdzie jest pole wątrobowe nagie może być bardzo duże

na powierzchni trzewnej wątroby znajduje się więzadło obłe wątroby i więzadło żylne, oddzielają one płat prawy wątroby od płata lewego;

na części prawej wyróżniamy dodatkowo dwa płaty- płat czworoboczny i płat ogoniasty;

żyła główna dolna,

wnęka wątroby = wrota wątroby;

przewód wątrobowy wspólny jest najbardziej na prawo i do przoddu

najbardziej na lewo jest tętnica

a najbardziej do tyłu żyła wrotna;

przewód żylny łączy żyłę pępkową z żyłą główną dolną;

Wątroba sąsiaduje z różnymi narzadami – przeponą, płat lewy wątroby sąsiaduje z żołądkiem a płat prawy do dwunastnica nerka, nadnercze i dwunastnica’

położenie wątroby w stosunku do kośca – wątroba w obrębie prawego podżebrza, nadpępcza, lewego podżebrza,

ważne jest odniesienie wątroby do prawego łuku żebrowego (nie powinna wystawać)

można palpacyjnie zbadać pęcherzyk żółciowy;

żyła wrotna prowadzi krew żylną do wątroby z przewodu pokarmowego dostarczając wątrobie składników odżywczych, jak również tętnice – wątrobowa właściwa.

W całej wątrobie biegną jeszcze przewody żółciowe – przewody wątrobowe;

wątrobę czynnościwoo powinniśmy podzielić :

do płata prawego zaliczamy wątrobę na granicy pęcherzykia żołciowego i żyły głównej dolnej

a do płata lewego zaliczmay jeszcze czworoboczny i ogoniasty;

Płat prawy i lewy możemy podzielić na część przyśrodkową i boczną, iakżdą część możemy podzelić na przednią i tylną;

segmentów wątroby powinno być

II – bocnzy górny

III – boczny dolny

IV – przyśrodkowy

pęcherzyk żółciowy- dno, szyjka, natomiast w obrębie przewodu pęcherzykowego znajduje się zwieracz, tak że żółc nie musi cały czas wypływać z pęcherzyka żółciowego;

na zdjęciu RTG pęcherzyk może być widoczny jak zawiera dużo kamieni to „porcelanowy”, może nastąpić zatkania przy zwieraczi lub zwieraczu Odiego co w dłuższej konsekwencji prwoadzi do żółtaczki;

trójkąt między przewodem pęcherzykowym a wątrobowym wspólnym a powierzchnią trzewną wątroby – zawiera tętnicę pęcherzykową

struktura plastra miodu, pozycja środkowa żyła środkowa a na obwodzie rozgałęzienia tętnicy wątrobowej i przewodów żółciowych – naczynia międzyzrazikowe;

istotną znaczenie mają gronka wątrobowe – centralną częścią te międzyzrazikowe naczynia;

Trzustka najwyżej dochodzi do 10 kręgu piersiowego

Powierzchnia przednia między przednima dolnym, górna międzyprzednim a górnym itd.

Trzustka leży zewnątrzotrzewnowo;

wcięcie trzustki znajduje się między głową a trzonem – przez nie przechodzi tętnica krezkowa górna i żyła krezkowa górna;

wyrostek haczykowaty zagięty za te naczynia

bruzda na trzustce jest miejscem przebiegania tętnicy śledzionowej

trzustka ma typową strukturęzrazikową

głowa trzustkiposiada oddzielny drenaż od reszty trzustki

wysepki Langerhansa między tkanką gruczołową

komórki A,B, C ,D

B-insulina,A-glukagon,

narządami wrażliwymi na zmiany w mikrokrążeniu są np. stopy (tzw. stopa cukrzycowa);

następnym narządem jest śledzion

śledziona położona jest wewnątrzotrzewnowa, jest na niej powierzchnia żołądkowa, okrężniczą;

śledizona nie powinna przekraczać linii pachowej przedniej;

od 9 do 11 żebra śledzioan

śledziona składa się z miazgi biłaej i czerwonej;

śledzionę zazwyczaj usuwa jeżelijest uszkodzona,

nerka – najwyżej wychodzi tętnica, od góry, żyła po środku, moczowód najniżej

bóle nerek związany z rozciąganiem torebki włóknistej,

nerka wędrującamożliwa w przypadku nagłej utraty tłuszczu

może nastąpić zagięcie moczowodu w wyniku opadnięcia nerki i w konsewkencei zaleganiem moczu czyli możliwe zapalenie itd.

w kolce nerkowej pozycja skurcozna może ułatwiać znoszenie bólu bo lędźwiowy jest rozluźniony i nie naciska na moczowód;

jeżeli nerki uszkodzone to może być uszkodzone żeby ciśnieniebytło wyższe żeby zachodziła filtracja

kamica nerkowa –w wędrowaniu kamieni nerkowych największe znaczenie mają kamienie nerkowe;

jeżeli mocz nie będzie odpływał z nerki to nerka może przestawać pracować;

możemy usuwać pęcherze w górny m i środkowym przewężeniu operacyjnie, w dolnym, koszyczkiem specjalnym,

Temat: Brzuch RADIOLOGIA

Ultrasonografia

2-14 MHz – medycyna

15-100 MHz – nowe zastosowania w medycynie;

pęcherzyk więcej niż 4,5 cm/10 cm – wodniak pęcherzyka

śledziona – jamiste wypełnienie znika po jakimś czasie normalne

Rozdęte jelita ukazują bardzo ładnie haustrację jelit (kontrastacja jelit gazem)

Badania dwukontrastowe – dwutlenek węlga rozciąga jelita baryt oblepia ściany jelita;

Nadciśnienie wrotne – jeżeli zablokowany jest odpływ ze śledziony krwi to jest splenomegalia

echo centralne –

i jajowód i moczowód mają persystaltykę

kamienie pokazują poszerzenie moczowodu,

moczowód do pęcherza dostaje się pod pewnym kątem.

Jest w pęcherzu pewien układ zastawkowy, w trakcie napięcia ścian pęcherza ujścia moczowodów są zaciskane, przez co mocz podczas wypierania nie wracająca do miedniczek,

tętnica krezkowa dolna nie może zastąpić krezkowej górnej ale krezkowa górna może zastapić krezkową dolną,

zespół dziadka do orzechów – lewa żyła nerkowa musi przejść między krezkową górną a aortą – może tam dochodzić do kompresji naczynia, może być też tylni kiedy jest kompresowany między kregosłupem a aortą,

żylaki powrózka nasiennego – ciepła krew możliwa niepłodność

pomiędzy osłonkami jądra jest niewielka ilość płynu,

najądrze „w kształce czapeczki frygijskiej”