Pytania testowe:
Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy zawiera się z:
- pracownikiem który ma dostęp do szczególnie ważnych informacji
- pracownikiem który ma dostęp do danych których ujawnienie może wywołać szkodę
Pracownik może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia gdy:
- pracodawca naruszył obowiązki
- lekarz kazał go przenieść na inne stanowisko a pracodawca tego nie zrobił
Podstawy nawiązania stosunku pracy:
- praca podporządkowana- czyli pracownik jest podporządkowany pracodawcy, praca jest wykonywana pod kierunkiem
- praca wynagradzana
Obowiązkowo informację o warunkach zatrudnienia pracodawca wydaje:
- nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę
W razie przejścia zakładu pracy na nowego pracodawcę, nowy pracodawca odpowiada za zobowiązania:
- solidarnie z dotychczasowym ale tylko przy przejściu części zakładu pracy

Za całość odpowiada tylko gdy ma cały zakład.
Pracodawca musi uzasadnić rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia:
- każdej
Regulamin wynagradzania wydaje pracodawca zatrudniający:
- co najmniej 20 pracowników
Wysokość odprawy pośmiertnej:
- zależy od okresu przepracowanego u danego pracodawcy
<10 lat- 1-miesięczne wynagrodzenie

10-15 lat- 3-miesięczne wynagrodzenie

>15 lat- 6 –miesięczne wynagrodzenia

Przysługuje ono małżonkowi i dzieciom. Jeśli jest 1 osoba uprawniona to otrzymuje ½ sumy, gdy uprawnionych jest więcej to otrzymuje się całość.

W razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy umowy o pracę na czas określony
- może być rozwiązana przez każdą ze stron za 2 tygodniowym wypowiedzeniem
Po upływie 3 miesięcznego tymczasowego aresztowania:
- wygasa stosunek pracy
Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w sytuacji:
- ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych
- popełnienie przestępstwa, uniemożliwiającego wykonywanie pracy, stwierdzone wyrokiem prawomocnym lub w sposób oczywisty
- utrata kwalifikacji wymaganych do wykonywania zawodu (gdy je tracimy ze swojej winy, np. taksówkarz traci prawo jazdy za prowadzenie po alkoholu).
Źródłami (nawiązania) stosunku pracy są:
- umowa o pracę
- mianowanie (akt administracyjny np. wojewoda)
- powołanie (np. w przedsiębiorstwach państwowych)
- wybór (tylko w samorządach np. wójt, burmistrz)
- spółdzielcza umowa o pracę (członek spółdzielni jest jednocześnie zatrudniony)
Zachowanie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu cech stosunku pracy jest:
- niedopuszczalne
Jest to tak zwany pozorne umowy cywilno-prawne ponieważ praca jest i tak wykonywana pod kierunkiem i za wynagrodzeniem co jest wyznacznikiem stosunku pracy.
Koniecznym elementem umowy o pracę jest:
- rodzaj pracy
Pracownik może odmówić przyjęcia nowych warunków pracy i płacy w razie odpowiedniego pouczenia:
- przed upływem połowy okresu wypowiedzenia
Pracodawca musi uzasadnić wypowiedzenie umowy o pracę:
- na czas nieokreślony
Umowa o zakazie konkurencji nie zawarta na piśmie:
- jest nieważna
W razie przejścia zakładu pracy na nowego pracodawcę to zaległe wynagrodzenia wypłaca:
- jeżeli zakład przeszedł w całości to nowy pracodawca
- jeżeli nowy pracodawca przejął tylko część to wypłaca solidarnie ze starym pracodawcom
Okres wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony zależy od:
- okresu zatrudnienia danego pracownika w obecnym zakładzie pracy
Okresy te wynoszą:
- praca do 6 miesięcy – wypowiedzenie 2 tygodnie
- praca od 6 miesięcy do 3 lat – wypowiedzenie 1 miesiąc
- praca powyżej 3 lat – 3 miesiące

(Wymień) Rodzaje umów o pracę:
- na okres próbny
- na czas określony
- na czas określony na czas zastępstwa innego pracownika (tzw. umowa na zastępstwo)
- na czas wykonywania określonej pracy
- na czas nieokreślony
Odprawa emerytalno- rentowa przysługuje w wysokości:
- 1 miesięcznego wynagrodzenia
Istotnym elementem umowy o pracę są:
- rodzaj umowy, rodzaj wykonywanej pracy (najważniejszy i jedyny konieczny warunek), czas pracy, miejsce wykonywania pracy, termin podjęcia pracy, wynagrodzenie
Przy wypowiedzeniu zmieniającym w razie zgody pracownika na nowe warunki:
- nowe warunki obowiązują po upływie okresu wypowiedzenia
Pracodawca musi skonsultować z zoz/moz wypowiedzenie umowy o pracę:
- na czas nieokreślony
Umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy zawiera się na:
- dowolny okres
Umowa na czas zastępstwa to:
- Umowa na czas określonej nieobecności innego pracownika zawarta aby go zastąpić.
Czas wypowiedzenia to 3 dni. Kobiety w ciąży nie są tak chronione.
Pracodawca może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia bez winy pracownika w sytuacji:
- z powodu przedłużającej się nieobecności (najczęściej z powodu choroby)
Gdy pracujemy u jednego pracodawcy min 6 m-cy to mamy prawo do 3- miesięcznego urlopu chorobowego; gdy okres ten jest dłuższy niż 6 m-cy to mamy prawo do zasiłku chorobowego, a przez ½ roku pracownik jest chroniony przed wypowiedzeniem . po upływie tych terminów następuje rozwiązanie umowy o prace bez wypowiedzenia. Gdy wystąpiły jakieś inne przyczyny to pracownik jest chroniony przez 1 miesiąc
Odszkodowanie za naruszenie zasad równego traktowania w zatrudnieniu wynosi nie mniej niż:
- minimalne wynagrodzenie
Umowa o pracę nie zawarta na piśmie:
- jest ważna
W razie przejścia zakładu pracy na nowego pracodawcę:
- nie podpisuje się nowych umów o prace czy aneksów
Pracownik musi skonsultować rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z zoz/moz:
- żadnej
To pracodawca musi konsultować każdą.
Przy wypowiedzeniu zmieniającym obowiązują okresy wypowiedzenia:
- taki jak przy wypowiedzeniu umowy o pracę
Termin na potwierdzenie umowy o pracę zawartej w innej formie niż pisemna:
- najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy
Umowę o pracę na czas określony można wypowiedzieć w następujących wypadkach:
- gdy pracodawca ogłosi upadłość
- zwolnień grupowych
- gdy umowa zawarta jest na okres dłuższy niż 6 miesięcy oraz zawiera klauzulę wypowiadalności (wtedy okres wypowiedzenia to 2 tygodnie)
Umowa o pracę wygasa gdy:
- umiera pracownik / pracodawca (pod warunkiem, że nikt nie przejął po nim przedsiębiorstwa)
- upływa okres 3 miesięcznego tymczasowego aresztowania
- 30 dni po zakończeniu służby wojskowej gdy pracownik nie zgłasza się do ponownej pracy
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie:
- 1 miesiąca od momentu uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy
Umowa w prawie pracy która dla swej ważności musi być zawarta na piśmie to:
- zakaz konkurencji
oraz umowa za mienie powierzone
W razie odmowy przyjęcia przez pracownika nowych warunków umowa o pracę:
- rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia
Pracownik musi uzasadnić wypowiedzenie umowy o pracę:
- żadnej
Jest jeden jedyny wyjątek kiedy pracownik powinien uzasadnić złożenie wypowiedzenia (ale wystarczy skrótowe i mniej szczegółowe niż pracodawca) – gdy rozwiązuje umowę bez okresu wypowiedzenia w wyniku nie przeniesienia go na inne stanowisko pracy po tym jak lekarz stwierdza że obecnie wykonywana praca mu szkodzi.
Umowę na czas zastępstwa zawiera się na czas:
- usprawiedliwionej nieobecności
Stosunek pracy nawiązuje się w terminie
- w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli terminu nie określono – w dniu zawarcia umowy
Kobietę wychowująca dziecko do lat 4 można:
- za jej zgoda udzielić pracy w godzinach nadliczbowych
Wypowiedzenie można wręczyć:
- podczas pracy w godzinach nadliczbowych

Tematy opisowe:
1. Wypowiedzenie umowy o pracę
Zależnie od typu umowy o pracę obowiązują różne okresy wypowiedzeń. W wypadku umowy na okres próbny okresy wypowiedzeń kształtują się:
- umowa na 2 tygodnie – okres wypowiedzenia 3 dni robocze
- ponad 2 tygodnie – 1 tydzień
- 3 miesiące – 2 tygodnie
W wypadku umowy na czas określony okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie pod warunkiem, że umowa została zawarta na ponad 6 miesięcy oraz zawiera odpowiednią klauzulę wypowiadalności.
Okres wypowiedzenia umowy zawartej na czas określony w celu zastępstwa innego pracownika wynosi 3 dni robocze.
Gdy zawierana jest umowa na czas nieokreślony to okresy wypowiedzenia kształtują się następująco:
- praca trwa do 6 miesięcy – wypowiedzenie 2 tygodnie
- praca od 6 miesięcy do 3 lat – wypowiedzenie 1 miesiąc
- praca powyżej 3 lat – 3 miesiące
Wypowiedzenie nie może być doręczone w okresie usprawiedliwionej nieobecności oraz urlopu. Osoby szczególnie chronione przed wypowiedzeniem to:
- kobiety w ciąży
- osoby w wieku przedemerytalnym (4 lata do emerytury)
- członkowie zarządu zakładowej organizacji związkowej (również rok po zakończeniu członkowstwa)
- członkowie rad pracowniczych w przedsiębiorstwie państwowym
- społeczni inspektorzy pracy
- radni
Przyczyny wypowiedzenia powinny być:
- prawdziwe
- konkretne
- nie mogą być pozorne
Aby wypowiedzenie było ważne należy zachować odpowiedni tryb wypowiedzenia:
- należy skonsultować wypowiedzenie ze związkiem zawodowym reprezentującym pracownika.
- wypowiedzenie musi być na piśmie
- musi być podana i uzasadniona przyczyna wypowiedzenia
- musi zawierać pouczenie dla pracownika
- musi zawierać pouczenie o możliwości odwołania

2. Definicja stosunku pracy i zawarcie umowy o pracę
Przez nawiązanie stosunku pracy rozumie się zobowiązanie pracownika do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.
Tak więc głównymi wyznacznikami stosunku pracy jest: praca pod kierownictwem i za wynagrodzeniem.
Umowę o pracę można zawrzeć na czas określony, nieokreślony, na czas wykonywania określonej pracy i na czas zastępstwa w czasie usprawiedliwionej nieobecności. Każdą z tych umów można poprzedzić umową na okres próbny. Niedozwolone jest zastępowanie tych umów umowami cywilno-prawnymi przy zachowaniu tego samego stosunku pracy (są to wtedy tak zwane pozorne umowy cywilno prawne). Jeżeli strony zawierają umowę na czas określony po raz trzeci to jest ona automatycznie uważana za umowę na czas nieokreślony pod warunkiem, że przerwy pomiędzy okresami obowiązywania umów nie przekraczały 1 miesiąca).

3. Zmiana stosunku pracy
Zmiana stosunku pracy zachodzi w następujących wypadkach:
- zmiana pracodawcy
- zmiana rodzaju umowy o pracę
- zmiana treści umowy o pracę na podstawie porozumienia stron lub wypowiedzenia zmieniającego.

4. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia
- nie ma okresu wypowiedzenia - skutek natychmiastowy
- może wyjść od pracodawcy lub od pracownika

Pracodawca rozwiązuje umowę bez wypowiedzenia:
z winy pracownika- art. 52; gdy miało miejsce:
- ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych (każdy czyn może być indywidualnie określony, ponieważ nie jest powiedziane, które czyny są zaliczane do podstawowych
- popełnienie przestępstwa, uniemożliwiającego wykonywanie pracy, stwierdzone wyrokiem prawomocnym lub w sposób oczywisty
- utrata kwalifikacji wymaganych do wykonywania zawodu (gdy je tracimy ze swojej winy, np. taksówkarz traci prawo jazdy za prowadzenie po alkoholu). Można stracić uprawnienia budowlane, do obsługi dźwigu, itp. Nie jest to kara tylko odstąpienie od umowy.
- Porzucenie pracy przez pracownika - pracodawca rozwiązuje umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
z przyczyn obiektywnych- art. 53;
np. nieobecność pracownika z powodu choroby ( gdy pracujemy u jednego pracodawcy min 6 m-cy to mamy prawo do 3- miesięcznego urlopu chorobowego; gdy okres ten jest dłuższy niż 6 m-cy to mamy prawo do zasiłku chorobowego, a przez ½ roku pracownik jest chroniony przed wypowiedzeniem . po upływie tych terminów następuje rozwiązanie umowy o prace bez wypowiedzenia. Gdy wystąpiły jakieś inne przyczyny to pracownik jest chroniony przez 1 miesiąc).

Pracownik rozwiązuje umowę bez wypowiedzenia
- gdy na podstawie zaświadczenia lekarza pracodawca nie przeniesie go na inne stanowisko, do pracy mniej szkodliwej (np. w przypadku przemysłu chemicznego) oraz
- gdy nastąpiło ciężkie naruszenie obowiązków wobec pracownika.

Pracownik wtedy składa wypowiedzenie z podaniem przyczyny (ale nie jest to tak restrykcyjnie traktowane jak w przypadku pracodawcy).

Gdy wypowiedzenie jest nieuzasadnione to pracodawca może ubiegać się o odszkodowanie za termin wypowiedzenia.

Dodatkowe pytania które mogą się pojawić:
Fazy sporu zbiorowego:
- rokowania,
-mediacja,
- arbitraż (nieobowiązkowy),
- strajk
Jakie są fundusze z ubezpieczeń społecznych:
- emerytalny,
- rentowy,
- chorobowy,
- wypadkowy
Czy pracodawca ma obowiązek udzielić urlopu wychowawczego?

Tak, na wniosek pracownika
Czy pracodawca może ściągnąć pracownika z urlopu wypoczynkowego?

Tak, art. 167 KP, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu, proszę pamiętać o § 2 tego przepisu – pracodawca jest obowiązany pokryć koszty poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu, czyli bilety, rezerwacja hotelu itp.

Do kogo może się zwrócić pracownik w ramach oprotestowania kary za naruszenie porządkowe
art. 112 KP – sprzeciw do pracodawcy, jeżeli pracodawca odrzuci sprzeciw, może wystąpić do sądu
Warunki wymagane do uzyskania renty przy niezdolności do pracy:
- stwierdzenie stanu niezdolności do pracy
- trzeba pracować i by ubezpieczonym ( przynajmniej przez krótki okres – zależne od wieku)
- musi nastąpić utrata zdolności w okresie zatrudnienia lub najdalej 18 m-cy po okresie zatrudnienia
Zasady zawarcia stosunku pracy
Obowiązek zawarcia umowy na piśmie, najdalej w dniu podjęcia pracy przez pracownika, podpisana przez obie strony (pracownika i pracodawcę).Niedochowanie formy w prawie cywilnym powoduje nieważność umowy, przy stosunku pracy nie ma sankcji nieważności. Umowa o pracę może być zawarta w innej formie – ustnie, (ale pracodawca będzie odpowiadał finansowo, zastaną nałożone na niego sankcje, wtedy pracownikowi należy się wynagrodzenie oraz świadczenia pracownika) lub w formie dopuszczenia do pracy.
Rodzaje składek
??
Co pracodawca może odliczyć od wynagrodzenia oprócz podatku doch i ubezp spol art. 87 KP
- potrącenia z mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne
- potrącenia zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi
- potrącenia kar pieniężnych
Kiedy pracownik może bez wypowiedzenia zrezygnować z pracy Art. 55 KP
- gdy na podstawie zaświadczenia lekarza pracodawca nie przeniesie go na inne stanowisko, do pracy mniej szkodliwej (np. w przypadku przemysłu chemicznego) oraz
- gdy nastąpiło ciężkie naruszenie obowiązków wobec pracownika.
Definicja czasu pracy art. 128 § 1 KP
Czasem pracy jest czas w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy

Zasady wypłaty zasiłku chorobowego
Art. 92 KP, do 33 dni w roku kalendarzowym pracodawca płaci tzw. wynagrodzenie chorobowe, a od 34 dnia ZUS płaci zasiłek chorobowy. Zasiłek przysługuje maksymalnie przez 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy spowodowała gruźlica lub niezdolność występuje w czasie ciąży – 270 dni.
Tryb odwołania się od kary porządkowej
art. 112 KP – sprzeciw do pracodawcy, jeżeli pracodawca odrzuci sprzeciw, może wystąpić do sądu
Fundusze w ramach FUS
emerytalny, rentowy, chorobowy, wypadkowy