Zabezpieczenia społeczne, system zinstytucjonalizowanych form pomocy pieniężnej i rzeczowej, mający na celu zagwarantowanie zaspokojenia podstawowych potrzeb wszystkim członkom danego społeczeństwa. Mają charakter powszechny i oparte są głównie na środkach publicznych. Zalicza się do nich: ubezpieczenia społeczne, ochronę zdrowia, opiekę i pomoc społeczną, rehabilitację inwalidów, stypendia, opiekę nad sierotami.
Zaopatrzenie społeczne – pochodzi z opieki społecznej i jest oparta na zasadzie zaspokajania niezbędnych potrzeb. W odróżnieniu od ubezpieczeń obejmuje ono wszystkich obywateli kraju, bez względu na to czy są zatrudnieni czy nie. Administracją zaopatrzenia społecznego zajmuje się państwo, z pomocą władz lokalnych, które mają łatwiejszy dostęp do danych na temat pojedynczych jednostek potrzebujących. Środki, które wykorzystuje się na zaopatrzenie społeczne pochodzą ze specjalnego podatku, budżetu państwa oraz samorządów terytorialnych. Wysokość świadczeń jest jasno określona w ustawach.
Ubezpieczenie społeczne –osobie uprawnionej należą się roszczenia prawne o spełnienie świadczeń. To jaka będzie wysokość świadczeń zależne jest przede wszystkim od tego, jak wysokie były składki i przez jaki czas były opłacane. Najczęściej określa się to procentowo. Ten rodzaj ubezpieczenia polega na zasadzie wzajemności. To znaczy, że prawa zarówno osób ubezpieczonych, jak i ubezpieczających czy ubezpieczycieli, określane są przez nadrzędne prawa publiczne i nadzorowane przez państwo. Środki, które są odkładane na koncie, przez opłacanie składek, są rozdysponowywane z pomocą samorządu uczestników ubezpieczenia. Ten rodzaj ubezpieczenia obejmuje jedynie osoby, które są aktywne zawodowo.
Pomoc społeczna – to najstarsza z technik zabezpieczeń społecznych. Początkowo była ona nazywana po prostu dobroczynnością. Później dopiero nazwano ją opieką społeczną, aby uświadomić ludziom, że każdy ma obowiązek pomagania innym w imię zasady solidarności społeczeństwa. Obecnie pomoc społeczna traktowana jest jako dopełnienie dwóch głównych technik jakimi są ubezpieczenia społeczne i zaopatrzenia.
Ubezpieczenia społeczne: chorobowe (2,45% pracownik), emerytalne (19,52%: po 9,76% pracownik i pracodawca), rentowe 8% (1,5% pracownik, 6,5% pracodawca), wypadkowe (0,67%-3,86% pracodawca)
Metody zarządzania ryzykiem - 1. Analiza ryzyka – identyfikacja i oszacowanie ryzyka oraz ustalenie hierarchii ryzyk; 2.Aktywne podejście do ryzyka – eliminowanie, ograniczanie, segmentowanie, podział, kontrola i przemieszczenie ryzyka; 3.Finansowanie ryzyka - rozeznanie możliwości samoubezpieczenia lub ubezpieczenia w systemie ubezpieczeń gospodarczych (transfer ryzyka); 4.Administrowanie ryzykiem ; forma działania, w której systematycznie oszacowuje się przyjęty program działania, ocenia się jego przebieg i dostosowuje się do procesu zarządzania ryzykiem;
Ubezpieczenie na rzecz osoby trzeciej - ubezpieczający opłaca własny interes niemajątkowy, świadczenie otrzyma uposażony
-uposażonych i ich udziały wskazuje ubezpieczający, decyzję może zmienić w każdym czasie
-dopuszcza się umowę ub. na okaziciela
-wskazanie uposażonego jest nieskuteczne, jeśli uposażony zmarł przed śmiercią ubezpieczonego lub jeśli umyślnie przyczynił się do jego śmierci
-jeśli w chwili śmierci nie wskazano uposażonego, świadczenie przysługuje najbliższej rodzinie ubezpieczonego wg kolejności ustalonej w owu
-świadczenie nie należy do masy spadkowej po ubezpieczonym
Ogólne warunki ubezpieczeń OWU - Ogólne warunki ubezpieczeń (OWU) to przepisy prawne stosowane do wszystkich ubezpieczeń danego działu lub rodzaju. Ustalają obowiązki stron umowy ubezpieczenia. Rolą OWU jest uproszczenie i ułatwianie zawierania umów ubezpieczenia przez ich ujednolicenie.
OWU powinny być zgodne z ogólnymi normami prawnymi, a przede wszystkim z Ustawą ubezpieczeniową i odnośnymi przepisami kodeksu cywilnego. Warunki ogólne powinny być opracowane w sposób ścisły i jasny oraz zatwierdzone przez władze nadzorcze zakładu ubezpieczeń. Typowe ogólne warunki regulują między innymi:
-przedmiot ubezpieczenia
-zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń
wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności
-sposób zawarcia umowy ubezpieczenia
-okres trwania ubezpieczenia
-sposób ustalania sumy ubezpieczenia
-podstawę ustalenia składki i sposób oraz termin jej zapłacenia
-obowiązki ubezpieczającego w czasie trwania umowy i w razie wystąpienia szkody
-sposób ustalenia wysokości odszkodowania i termin jego realizacji
Struktura składki ubezpieczeniowej – w ubezpieczeniach na życie składka netto=składka ryzyka+składka oszczędnościowa. SKŁADKA = SKŁADKA NETTO (czysta)+ dodatek na koszty administracyjne + dodatek na koszty akwizycji + dodatek na działania prewencyjne + dodatek na bezpieczeństwo + dodatek na zysk. Korekta z tytułu działalności inwestycyjnej, korekta inflacyjna i korekta reasekuracji
Składka netto w ubezpieczeniach krótko- i długoterm – krótkoterm (majątkowych) – kalkulacja składek opiera się na zasadzie równowagi składek i świadczeń- składka na poziomie, który zapewni ubezpieczycielowi stworzenie adekwatnego (wystarczającego na pokrycie wypłat odszkodowań i świadczeń) funduszu ubezpieczeniowego. Długoterm – uwzględnienie zmian wartości pieniądza w czasie, przepływy pieniężne zostają zdyskontowane. Kalkulowanie prawdopodobieństwa zrealizowania ryzyka, zysk, z zainwestowanego kapitału, poziom wydatków związanych ze sprzedażą i obsługą ubezpieczenia. Dostępne dane statystyczne na temat prawd zgonu tzw. tablice umieralności – ocena poziomu ryzyka
Kiedy i w jakich ubezpieczeniach bierze się pożyczkę pod zastaw polisy - Możesz wykorzystać polisę na życie dla zabezpieczenia kredytu w wypadku śmierci kredytobiorcy. Wysokość sumy ubezpieczenia nie stanowi zastawu kredytu, lecz jest traktowana jako dodatkowe zabezpieczenie spłaty kredytu na wypadek śmierci kredytobiorcy. W towarzystwie ubezpieczeniowym można uzyskać pożyczkę, ale tylko do wartości gotówkowej polisy na koniec poprzedniego roku ubezpieczenia. Spłata pożyczki w różnych towarzystwach wygląda inaczej.
Porównać franszyzy z udziałem własnym - redukcyjna (bezwarunkowa) - ubezpieczyciel bez względu na wysokość szkody obniża odszkodowanie o część określoną w pieniądzu lub jako procent sumy ubezpieczenia. Uzasadnieniem franszyzy redukcyjnej jest potrzeba wyłączenia drobnych strat niezwiązanych ze szkodami losowymi, na przykład ubytki naturalne. W praktyce termin ten błędnie utożsamia się z udziałem własnym. Integralna (warunkowa) - ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody, których wartość nie przekracza przyjętego w umowie minimum. Wysokość tego minimum może być oznaczona kwotowo albo jako procent sumy ubezp. Jeżeli szkoda jest wyższa od minimum, wówczas franszyzy integralnej nie stosuje się.
Udział własny ubezpieczającego - postanowienie, które bez względu na wysokość szkody obniża odszkodowanie o część określoną kwotowo bądź procentowo w stosunku do sumy ubezpieczenia. Skutkiem tej klauzuli jest pomniejszenie składki ubezpieczeniowej płaconej przez ubezpieczającego. Można ją wykreślić z umowy, kosztem zwiększenia stopy składki.
Podział ubezp gospodarczych według ustawy – dział I – ubezpieczenia na życie – 1. Ubezpieczenia na życie, 2. Ubezpieczenia posagowe, zaopatrzenia dzieci, 3. ubezpieczenia na życie związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, 4. Ubezpieczenia rentowe, 5. Ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe. Dział II – pozostałe osobowe i majątkowe. 1. Ubezpieczenia wypadkowe, 2. Ubezpieczenia chorobowe, 3. Ubezpieczenia casco, 4. Ubezpieczenia w transporcie, 5. Szkody spowodowane żywiołami, 6. Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, 7. Ubezpieczenia finansowe
Ubezpieczenia OC - istota i jak się ustala sumę gwarancyjną- obowiązek ponoszenia przewidzianych przez przepisy prawa konsekwencji zachowania się własnego lub innych osób. Odpowiedzialność deliktowa – do powstania szkody dochodzi na drodze czynu niedozwolonego, odpowiedzialność kontraktowa- szkoda powstaje w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. 3 główne przesłanki: zdarzenie powodujące szkodę, powstanie szkody, związek przyczynowy między zdarzeniem a szkodą. 3 warianty sumy gwarancyjnej- na wszystkie zdarzenia w okresie ubezpieczenia- suma gwar jest pomniejszana każdorazowo, na jedno zdarzenie- suma gwar stanowi górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela, na jedno i wszystkie zdarzenia- w umowie ustala się odrębne dwie sumy gwarancyjne – limit wypłat dla szkód z jednego zdarzenia i z tytułu wszystkich szkód
Dopuszczalne formy organizacyjno prawne zakładów ubezpieczeń w Polsce- S.A. - celem działalności jest zysk, składka stała określona a priori, jeden stosunek prawny, ryzyko gospodarcze ponoszą akcjonariusze, wyraźne rozwarstwienie grup interesów - właścicieli i ubezpieczonych, silna potrzeba reasekuracji, nacisk na rozwój kanałów dystrybucji, stosunkowo duże koszty administracyjne. TUW- działalność o charakterze non-profit, składka zmienna, dwa stosunki prawne: stosunek ubezpieczenia i stosunek członkostwa w TUW, ryzyko gospodarcze ponoszą członkowie TUW, tożsame interesy członków TUW i ubezpieczonych, mniejsza potrzeba reasekuracji, niewielka rola dystrybucji i promocji, stosunkowo niskie koszty administracyjne
Sposób obliczania emerytury w systemie zdefiniowanej składki– równowartość kwoty otrzymanej w wyniku podzielenia podstawy jej obliczenia przez dalsze trwanie życia. Wysokość emerytury = podstawa obliczenia / średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi, w jakim ubezpieczony zdecyduje się przejść na emeryturę. Podstawę emerytury stanowi kwota równa sumie wpłaconych składek na ubezp emerytalne z uwzględnieniem waloryzacji składek oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego. Wysokość emerytury zależy od: kwoty wpłaconych składek, wskaźnika waloryzacji, średnego dalszego trwania życia, wielkości zwaloryzowanego kapitału początkowego.
Ubezpieczenie na pierwsze ryzyko - wyjaśnij dlaczego rzadko stosowan- zgłoszenie do ubezpieczenia takiej wartości mienia ruchomego, która stanowi równowartość maksymalnej straty, jakiej możesz doznać w następstwie jednego zdarzenia losowego.
Może być stosowany w dwóch wariantach:
-wypłata odszkodowania następuje do wysokości sumy ubezpieczenia ustalonej w momencie wystawiania polisy i to na jej podstawie wyliczana jest składka
-wypłata odszkodowania następuje w wysokości rzeczywistej szkody, a ostateczne rozliczenie składki - po upływie okresu ubezpieczenia
System ten stosuj jedynie wówczas, gdy z dużym prawdopodobieństwem możesz założyć, że ryzyko wystąpienia całkowitej utraty mienia jest niewielkie i suma ubezpieczenia może być niższa od wartości majątku.
Zadeklarowana przez ciebie jako suma ubezpieczenia kwota będzie stanowić limit odpowiedzialności towarzystwa z tytułu każdej szkody, jaka nastąpi w okresie ubezpieczenia.
Suma ubezpieczenia - wyjasnic co to jest, ograniczenia itp. - wyrażona kwotą zapisaną na polisie górna granica do jakiej zakład ubezpieczeń ponosi odpowiedzialność w umowie ubezpieczenia mienia. Górna granica odpowiedzialności ubezpieczyciela. W praktyce oznacza to, że wypłacone odszkodowanie nie może przewyższyć z góry ustalonej kwoty (sumy ubezpieczenia). Wysokość sumy ubezpieczenia ustalana jest zwykle na podstawie oceny aktualnej wartości ubezpieczanego majątku. W ubezpieczeniach obowiązkowych ocenę wartości ubezpieczanego majątku przeprowadza zakład ubezpieczeń w porozumieniu z ubezpieczonym. W dobrowolnych zaś oceny dokonuje sam ubezpieczony.