ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM – WYKŁADY

21.02.2013

1. Ekologia:

- Nauka zajmująca się badaniem wzajemnych oddziaływań między organizmami i ich środowiskiem,

- Zawiera aspekty społeczne, etyczne, psychologiczne, ekonomiczne, socjologiczne,

- Dzieli się na : behawioralna, fizjologiczna, ewolucyjna, molekularna, populacji.

2. Środowisko – Ogół elementów przyrodniczych, w tym także przekształconych w wyniku działalności człowieka (np.: kopaliny, gleby, skały, wody, powietrze, fauna, flora, krajobraz, klimat).

3. Ochrona środowiska:

- Redukowanie lub eliminowanie zagrożeń, jakie mogą negatywnie wpłynąć na środowisko. Ochrona jest realizowana przez system działań, których celem jest:

* Zachowanie stabilnych warunków środowiska nieożywionego,

* Zachowanie różnorodności biologicznej na wszystkich poziomach organizacji,

* Zachowanie kulturowych, naukowych i krajobrazowych wartości oraz walorów środowiskowych,

* Zachowanie lub przywrócenie równowagi przyrodniczej,

- Ochrona środowiska to niedopuszczenie do niepożądanych zmian wywołanych przede wszystkim zanieczyszczeniem, degradacją lub przekształceniem zasobów naturalnych.

4. Przesłanki ochrony środowiska:

- Dbałość o życie i zdrowie ludzkie,

- Jakość życia.

5. Zrównoważony rozwój:

- Zrównoważony rozwój zwraca na konieczność równoczesnego uwzględniania, równoważenia trzech „wymiarów” – ekonomicznego, ekologicznego, społecznego,

- ZR jest w Konstytucji RP - Art. 5.,

- Ekonomiczne – więcej pieniędzy, lepsze produkty, więcej posiadać,
- Ekologiczne – równy dostęp do zasobów teraz i w przyszłości, estetyka,

- Społeczne – poprawa stanu zdrowotnego i poziomu wyżywienia, poprawa poziomu wykształcenia, zwiększenie bezpieczeństwa.

6. Zarządzanie – Zarządzanie obejmuje cztery główne funkcje, poprzez które zarządzający dokonuje wyboru i alokacji zasobów organizacji dla osiągnięcia celów organizacji w sposób skuteczny i sprawny.

7. Zarządzanie Środowiskiem:

- To ogół czynności związanych z użytkowaniem, ochroną i kształtowaniem środowiska. Jest to zarządzanie relacjami działalność człowieka-środowisko.

Analogicznie, zarządzanie środowiskiem w przedsiębiorstwie to:

- Ogół czynności zarządczych przedsiębiorstwie związanych z użytkowaniem, ochroną i kształtowaniem środowiska. Jest to zarządzanie relacjami przedsiębiorstwo-środowisko.

8. Systemy zarządzania środowiskowego – wymagania:

9. Funkcjonowanie przedsiębiorstwa w aspekcie zrównoważonego rozwoju:

10. Dekompozycja systemu zarządzania w przedsiębiorstwie:

11. Czynniki wpływające na ZŚ w przedsiębiorstwie:

12. Ewolucja modelu/strategii ochrony środowiska:

- Zrzut niekontrolowany (brak jakichkolwiek działań mających na celu eliminację powstałych zanieczyszczeń),

- Zrzut kontrolowany (rozcieńczanie zanieczyszczeń),

- Usuwanie skutków (przechwytywanie powstałych zanieczyszczeń),

- Zapobieganie powstawaniu zanieczyszczeń (działanie u źródła),

- Zarządzanie cyklem życia produktu,

- Zarządzanie środowiskowe.

13. Strategie finansowe ochrony środowiska:

a) Defensywna (eliminowanie uciążliwych dla środowiska aspektów działalności organizacji – linii produkcyjnych, stanowisk, produktów. Znajduje zastosowanie w sytuacji, szybkiej zmiany asortymentu i w organizacjach elastycznych, stosujących lean-management, lub w przypadku szczególnych okoliczności – kłopoty finansowe, kryzys, restrukturyzacja).

b) Pasywna (dostosowanie do wymagań prawnych bez dalszej analizy. Znajduje zastosowanie w przedsiębiorstwach.

c) Ofensywna (wykorzystanie wszystkich dostępnych środków na minimalizowanie negatywnego wpływu na środowisko. Ciągła poprawa. Stosowana przedsiębiorstwach, branżach w których działalność na rzecz ochrony środowiska ma znaczenie i gdy władze organizacji są uświadomione problemami zagrożenia środowiska. Farmaceutyka).

d) Innowacyjna (szukanie nowych możliwości ochrony środowiska – B&R. Stosowane w przedsiębiorstwach, które są w stanie i którym zależy na pełnieniu szczególnej roli na rzecz ochrony środowiska. Np. liderzy branż, farmaceutyka).

14. Zakres obiektu zarządzania : sprzężenie systemów środowisko, gospodarka, społeczeństwo:

a) System środowisko:

- Ekosystem,

- Pojemność ekosystemu,

- Stan zagrożenia równowagi ekologicznej,

- Stan kryzysowy,

- Stan katastroficzny.

b) System gospodarka:

- Straty gospodarcze,

- Straty społeczne,

- Odpowiedzialność ekologiczna.

c) System społeczeństwo:

- Ekologia społeczna,

- Normy moralne,

- Świadomość ekologiczna,

- Wiedza ekologiczna,

- Wyobraźnia ekologiczna,

- Kształtowanie się świadomości ekologicznej.

15. Główne zasady współczesnego zarządzania środowiskiem:

- Przezorność, wobec nowo podejmowanych działań,

- Ciągłe doskonalenie procesów zarządzania,

- Zapobieganie powstawaniu zanieczyszczeń,

- Integracją działań w zakresie ochrony środowiska,

- Odpowiedzialności za generowanie negatywnego oddziaływania na środowisko,

- Uspołecznienia wpływu działalności na środowisko oraz przyznawania zezwoleń,

- Dostosowaniem do obowiązujących wymagań prawnych.

16. Główne wyzwania świata:

- Globalizacja,

- Zużycie zasobów naturalnych,

- Smog,

- Efekt cieplarniany,

- Dziura ozonowa,

- Przeludnienie,

- Zanik bioróżnorodności,

- Kwaśne deszcze.