POLITYKA ZAGRANICZNA I BEZPIECZEŃSTWA – Giedrojć – Wykład 2 (chyba)

65% PZPR

ZSL Cz. Kiszczak

SP

35%”OS”– opozycja solidarnościowa

ZSL + SD + OKP -> Rz. T. Mazowieckiego

PERIODYZACJA POLITYKI ZAGRANICZNEJ POLSKI OD 1989r.

1. ETAP SUWERENNOŚCI obejmuje lata 1989-92, określa bezpieczne, czyli ostrożne wyzwolenie się Polski z zależności i ograniczeń ZSRR. Ułożenie nowych podstaw w. Stosunkach dwustronnych między Polską, a jej nowymi sąsiadami:

   Obranie kierunku na UE, NATO, oraz współpracę subregionalną.

2. ETAP BEZPIECZEŃSTWA obejmuje lata 1993-97 priorytetem polityki zagranicznej jest uzyskanie członkostwa w NATO.

3. ETAP ROZWOJU obejmuje lata 1998-2004 – celem polityki zagranicznej jest rozpoczęcie procesu akcesyjnego (przystąpienia) Polski do UE, oraz dostosowanie poszczególnych gałęzi gospodarki i prawa tej akcesji.

4. UCZESTNICTWO obejmuje lata 2005-2012 – polityka zagraniczna koncentruje się na wypracowaniu pozycji Polski w ramach struktur UE. Jednocześnie jest brak sprecyzowania celów strategicznych wobec sąsiadów i procesów globalizacji. Atutami polityki zagranicznej Polski od lat 1989 są:

1. Przewidywalna polityka prezydentów RP.

2. Do 2005r. Stabilny kompromis i zgoda wszystkich sił politycznych co umożliwiało kontynuację i ciągłość.

3. Sprzyjające okoliczności w sytuacji międzynarodowej i w otoczeniu Polski.

4. Dobrze dobrane metody i środki polityki zagranicznej oraz konpetencje ministrów do spraw zagranicznych.

Priorytety polityki zagranicznej Polski sformułowane przez ministra Krzysztofa Skubiszewskiego 26.04.1990r. :

1. Współtworzenie systemu bezpieczeństwa europejskiego przy użyciu KBWE, powiązania ze wspólnotami europejskimi i radą EU.

2. Współpraca z potężnymi sąsiadami : Niemcami i ZSRR.

3. Rozwijanie nowych powiązań regionalnych.

4. Rozszerzenie powiązań z krajami cywilizacji zachodnie: USA i EU zachodnia.

5. Rozbudowa stosunków z państwami na innych kontynentach.

6. Rekonstrukcja stosunków gospodarczych Polski z zagranicą : redukcja zadłużenia i korzystanie z pomocy gospodarczej.

7. Współpraza z organizacjami międzynarodowymi.

8. Umacnianie podstawowych zasad prawa i stosunków międzynarodowych, w tym. ochrony praw człowieka.

9. Znoszenie braier w ruchu osobowym, bliższa łączność z polonią i emigracją.

Do 1989r na uwarunkowania polskiej geopolityki miały wpływ:

1. Przebieg lini wojsk w dniu kapitulacji III Rzeszy – Polska znajdowała się w radzieckiej strefie wpływów.

2. Postanowienia konferencji Jałtańskiej i Poczdamskiej w sprawie granic.

3. Hegemoniczna rola PZPR i realizacja wzorców niemieckich. Polityka zagraniczna Polski była wówczas niesamodzielna i uzależniona od mocarstwowych koncepcji ZSRR. W polityce radzieckiej droga do NRD wiodła przez Polskę.

CZYNNIKI ZMIENIAJĄCE POLITYKĘ ZAGRANICZNĄ

1. Od 89r. : międzynarodowe przemiany stosunków między państwami:

1. Polityka Stanów Zjednoczonych osłabiająca system komunistyczny poprzez wspieranie opozycji.

2. Polityka Stanów Zjednoczonych dążyła do osłabienia bloku wschodniego, ale w taki sposób, aby jego agonia nie stanowiła zagrożenia dla bezpieczeństwa zachodu.

3. Reformy Gorbaczowa w ZSRR – głosnosc i pierestrojka.

4. Reformy Gorbaczowa w ramach bloku wschodniego.

1. Działania na rzecz suwerenności państw.

1. Jesień ludów – odzyskanie suwerenności przez Polskę, Czechosłowację i Węgry.

2. Zjednoczenie Niemiec.

3. Upadek ZSRR 12.12.1991r.

1. Zmiana w funkcjonowaniu organizacji międzynarodowych.

1. Akceptacja dla KBWE i rady EU.

2. Rozwiązanie RWPG i Układu Warszawskiego.

3. Dążenie do utworzenia nowych organizacji subregionalnych.