BESKIDY ŚRODKOWE
MAGURSKI PARK NARODOWY : Magurski Park Narodowy leży w zasięgu dwóch pięter roślinnych : pogórza i regla dolnego. Piętro pogórza, sięgające do 530 m n. p. m., zajmuje 43 % powierzchni Parku. Zachowały się tu fragmenty naturalnych zbiorowisk leśnych, dominują jednak drzewostany sztuczne z przewagą sosny. Na terenach nieleśnych występują stosunkowo licznie zbiorowiska łąk i pastwisk oraz torfowiska niskie. Piętro regla dolnego, rozciągające się od 530 m po szczyty (57 % powierzchni Parku), występuje w formie wyspowej, obejmując wyższe części wzniesień. Magurski Park Narodowy ma leśny charakter. Zbiorowiska leśne i zaroślowe zajmują ok. 95% powierzchni Parku, zbiorowiska zielne – naturalne zajmują jedynie ok. 5% powierzchni.
JAŚLISKI PARK KRAJOBRAZOWY - chroni wschodnią część Beskidu Niskiego. Stanowi od wschodu otulinę dla Magurskiego Parku Narodowego. Obszary leśne parku to głównie naturalne zbiorowiska buczyny karpackiej porastające najwyższe wzniesienia, m.in: Piotruś (727 m.) Charakterystycznym elementem parku są zespoły łąkowo-pastwiskowe dawnych - nie istniejących dziś wsi: Jasiel (rezerwat "Źródliska Jasiołki"), Czeremcha i Lipowiec. Rozległe obszary łąk stanowią dogodne siedlisko dla ptaków drapieżnych, z których występuje tu m.in.: orzeł przedni, myszołów zwyczajny i jastrząb.
REZERWAT PRZYRODY „PRZEŁOM JASIÓŁKI” - Przedmiot ochrony - drzewostan tworzący las o naturalnym charakterze, stanowiący pozostałość dawnej Puszczy Karpackiej. odznacza się dominacją niskich grzbietów i masywów górskich mieszczących się zwykle w przedziale wysokości od 650 do 750 m n.p.m. Jedynie szczyt Kamień , położony w paśmie granicznym na południe od rezerwatu, osiąga wysokość 857 m n.p.m. Rezerwat obejmuje klasyczny i bardzo typowy dla Beskidu Niskiego, rejon przełomowego odcinka rzeki Jasiołki o szczególnie malowniczym krajobrazie oraz urozmaiconej morfologii .
KOTAŃ – CERKIEW I LAPIDARIUM : Dawna cerkiew greckokatolicka, orientowana (prezbiterium jest zwrócone w kierunku wschodnim) o konstrukcji zrębowej. Posiada typową dla cerkwi łemkowskich konstrukcję trójdzielną z wyodrębnioną nawą, babińcem i prezbiterium. Na terenie wokół cerkwi, z inicjatywy konserwatora zabytków, zaczęto zbierać okoliczne, zniszczone krzyże, które stworzyły małe lapidarium okolicznej kamieniarki.
DUKLA:
- MUZEUM HISTORYCZNE (W DAWNYM PAŁACU MNISZCHÓW) : znajduje się w dawnej siedzibie właścicieli Dukli, odbudowanej w latach osiemdziesiątych. Zasadnicze wystawy tworzą eksponaty broni i sprzętu wojskowego używanego podczas walk prowadzonych w Karpatach w okresie I i II wojny światowej. lesiste wzgórza Beskidu Niskiego stały się areną ciężkich walk, toczonych przez setki tysięcy żołnierzy wielu narodowości. Na dziedzińcu pałacowym zgromadzono prawie 20 egzemplarzy broni pancernej, artyleryjskiej, rakietowej i przeciwlotniczej, używanej podczas walk o Przełęcz Dukielską, prowadzonych jesienią 1944 roku. Muzeum Historyczne organizuje liczne wystawy poświęcone historii regionu.
- CMENTARZ WOJENNY : Spoczywają tu w bezimiennych mogiłach żołnierze polegli w I wojnie światowej w 1914 i 1915 roku. Cmentarz z II wojny światowej, założony został w wyniku prowadzonej po wojnie ekshumacji i porządkowania mogił wojennych. Mogiły, w których spoczywają żołnierze wielonarodowej Armii Czerwonej (najwięcej Ukraińców), żołnierze czechosłowaccy i żołnierze polscy z września 1939 roku.
- PUSTELNIA ŚW. JANA Z DUKLI : znajduje się na wzgórzu Zaśpit. Maria Amalia Mniszchowa ufundowała kaplicę w miejscu, gdzie według tradycji pustelnicze życie spędzał św. Jan. W pobliżu stoi dom pielgrzymkowy oraz tzw. domek brata pustelnika. Poniżej kaplicy znajduje się taras ze sztuczną grotą mieszczącą źródła, z których czerpią wodę pielgrzymi. Woda ze źródła przy Pustelni jest uważana za cudowną. Św. Jan zasłynął jako wybitny kaznodzieja we Lwowie, gdzie go beatyfikowano, a w 1997 r. został kanonizowany przez Jana Pawła II podczas jego wizyty w Dukli.
UŚCIE GORLICKIE – ZBIORNIK ZAPOROWY KLIMKÓWKA : Klimkówka to zbiornik zaporowy mający na celu retencję rzeki Ropa. Powierzchnia zbiornika to 240-260 hektarów w zależności od stanu wody. Najniższe stany wody to miesiące jesienne (od września do listopada).Klimkówka jest bardzo dobrym miejscem zarówno pod względem biernego i czynnego wypoczynku a także wędkarstwa. W początkowych latach istnienia zbiornika zarybiano go trocią jeziorową oraz pstrągiem.
FESTIWAL KULTURY ŁEMKOWSKIEJ „WATRA” – KONIECZNA – Pomimo burzliwej historii i bezlitośnie przetaczających się działań wojennych na terenach gorlickich i w ogóle Beskidu Niskiego, kultura łemkowska pozostała jedną z najbardziej charakterystycznych i najsilniej zakorzenionych w Polsce. Do dziś Łemkowie budzą podziw i zainteresowanie, czego dowodem mogą być liczne prace naukowe na ich temat, czy festiwale (Pieniński Festiwal Kultur Górskich, Rusnaków, Łemków i Górali, Łemkowska Watra w Żdyni, czy festiwal Kultury Łemkowskiej pod Tarnopolem).
UZDROWISKA – WYSOWA I WAPIENNE - Właściwości lecznicze karpackich źródeł znane były od dawien dawna. W wody mineralne obfituje również ziemia gorlicka. Jak podają źródła historyczne, wykorzystywano je już w XVII wieku, jednak prawdziwe ich „odkrycie” i rozwój lecznictwa uzdrowiskowego nastąpił w wieku XIX, kiedy Wapienne, a szczególnie Wysowa znane były nawet poza Galicją.
CERKWIE – HAŃCZA - Trudno określić kiedy obecna cerkiew w Hańczowej została wybudowana. Szematyzmy greckokatolickie z 1898 roku i 1936 roku za datę budowy uznają rok 1871. Jednak większość źródeł podaje informacje, że w tym roku został przeprowadzony gruntowny remont świątyni a sama cerkiew powstała w pierwszej połowie XIX wieku. Cerkiew została wybudowana jako świątynia greckokatolicka, ŚWIĄTKOWA MAŁA - cerkiew greckokatolicka p.w. św. Michała Archanioła (1762 r.), WYSOWA - Cerkiew pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Wysowej-Zdroju – prawosławna cerkiew parafialna. Należy do dekanatu Nowy Sącz diecezji przemysko-nowosądeckiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Położona na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej. Zbudowana w 1779 jako orientowana świątynia greckokatolicka. Polichromia wnętrza o motywach architektonicznych, figuralnych i ornamentalnych została wykonana w latach 1912–1913. Wyposażenie świątyni pochodzi z XVIII i XIX w. Cennym zabytkiem jest późnobarokowy ikonostas, z dobrze zachowanym kompletem ikon., KREMPNA - cerkiew greckokatolicka p.w. św. Kosmy i Damiana (1780 r.), KWIATOŃ - Cerkiew św. Paraskewy w Kwiatoniu – dawna łemkowska cerkiew greckokatolicka. Obecnie używana jako kościół filialny parafii rzymskokatolickiej w Uściu Gorlickim. Należy do najlepiej zachowanych cerkwi łemkowskich w Polsce. Znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego. W 2013 roku została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wraz z innymidrewnianymi cerkwiami w Polsce i na Ukrainie., CZERTEŻ - Cerkiew Przemienienia Pańskiego w Czerteżu – drewniana greckokatolicka cerkiew bojkowska, jedna z kilku cerkwi tego typu na terenie Polski. Została wzniesiona w 1742.
BESKIDY WSCHODNIE
- Bieszczadzki Park Narodowy
Powołany przez UNESCO w 1992 roku Międzynarodowy Rezerwat Biosfery „Karpaty Wschodnie” (MRB “KW”) objął obszary przygraniczne Polski i Słowacji. W Polsce w jego skład weszły: Bieszczadzki Park Narodowy i Park Krajobrazowy Doliny Sanu.
Spośród polskich gór tylko tutaj spotkamy tak specyficzny piętrowy układ roślinności, gdzie regiel dolny przechodzi w strefę subalpejską, zwaną połoninami.
Głównymi walorami Parku są:
naturalne formy krajobrazu Karpat Wschodnich,
fragmenty pierwotnej puszczy karpackiej,
unikatowe, połoninowe zbiorowiska roślinne,
dobrze zachowane torfowiska wysokie,
gatunki roślin wschodniokarpackich i alpejskich,
rzadkie i endemiczne gatunki bezkręgowców,
ostoje dużych ssaków i ptaków drapieżnych,
ślady kultury materialnej.
UNIKTOWE POŁONINY
nazwa zbiorowisk muraw alpejskich i subalpejskich wykształconych ponad górną granicą lasu w Karpatach Wschodnich UN
- Park Krajobrazowy Dolina Sanu
Stanowi od północnego-wschodu naturalną otulinę dla Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Bogactwo przyrodnicze parku wynika z dużej lesistości ok. 80 %. W parku dominuje piętro regla dolnego z uwagi na to, iż większość terenu leży powyżej 500 m. n.p.m. Dolina górnego Sanu obfituje w torfowiska wysokie ulokowane na ponadzalewowych terasach tej rzeki. Najciekawsze torfowiska chronione są w postaci rezerwatów przyrody: „Zakole”, „Tarnawa”, „Litmirz”, „Łokieć” i „Dźwiniacz”. Park Krajobrazowy Doliny Sanu wraz z Bieszczadzkim Parkiem Narodowym i Ciśniańsko-Wetlińskim Parkiem Krajobrazowym (po stronie polskiej) oraz Użańskim Parkiem Narodowym (po stronie ukraińskiej) Narodowym Parkiem Połoniny (po stronie słowackiej) tworzy Międzynarodowy Rezerwat Biosfery „Karpaty Wschodnie” - powołany przez UNESCO.
Lasy zajmują 80% powierzchni. Są to przeważnie duże kompleksy reglowej buczyny karpackiej, którą tworzy buk z domieszką jodły, rzadziej świerka i jawora.
Ciśańsko- Wetlińśki PK Krajobraz Ciśniańsko-Wetlińskiego Parku Krajobrazowego tworzą cztery równoległe pasma górskie ułożone z północnego zachodu na południowy wschód. Wzdłuż tych grzbietów płyną rzeki. Największe z nich to Osława – stanowiąca zachodnią granicę parku, a także Solinka z Wetliną i Hoczewka. Interesujące są tworzone przez te rzeki przełomy – zwłaszcza Wetliny w okolicach dawnej wsi Zawój, gdzie znajdują się „kipiele” zwane Sinymi Wirami.
- Lesko
Zamek Kmitów- Budowę zamku rozpoczęto w roku 1538 w miejsce wcześniejszego drewnianego zameczku po przeprowadzce Kmitów z pobliskiego Sobnia. Zamek był początkową własnością marszałka wielkiego koronnego Piotra Kmity Sobieńskiego herbu Szreniawa. Późnogotycki zamek w dolinie Sanu, obecnie hotel.
Stara Synagoga- pierwsza, drewniana synagoga znajdująca się w Lesku. Synagoga została zbudowana w XV wieku. Wzmiankowana w 1608 i 1618 roku. Na jej miejscu w latach 1626-1654 stanęła nowa, murowana synagoga.
- Zagórz
Nad miastem górują ruiny barokowego kościoła obronnego Karmelitów Bosych z XVIII wieku .Okres świetności klasztor przeżywał do pierwszego rozbioru Rzeczypospolitej.
- Solina
Wzniesiono tu najwyższą w Polsce zaporę wodną, długą na 664 m i wysoką na 82m. Położony za nią sztuczny zalew (Jezioro Solińskie) to raj dla żeglarzy. Wokół jeziora rozciągają się wspaniałe lasy z rezerwatami i uroczyskami.
Bieszczadzki PN – Tarnica, Górna granica regla dolnego, Połoniny zamiast boru świerkowego, przyczyna jest naturalna który powoduje klimat kontynentalny(kontynentalizm) A druga hipoteza że był tu bór świerkowy, a we wczesnym średniowieczu ktoś tam wypasali owce i wycinali je od góry – ale jak było nie da się na 100% określić
Rezerwat Zwięzło – jeziorka duszatyńskie w zasadzie sztuczne, świerkowe lasy, jeziorka zaporowe
Sine Wiry
Wołosate
Bieszczadzka kolejka – dla tartaków, a kolejka turystyczna w tej chwili
Komańcza Cerkiew Opieki Matki Bożej – Bojowie (prawosławni) mieszkają w wschód od Komańczy, BIESZADACH mieszkali Bojkowie kiedyś; Łemkowie (greko – katolickiego )na zachód, Beskid niski mieszkali Łemkowie; wysiedlenie z tamtego obszaru po wojnie jakieś tam;
Smolnik –cerkiew Równia –cerkiew Bystre –cerkiew Łopienka - -cerkiew
Cerkwie UNESCO 2014
Sanok – ośrodek muzealny, gdzie można poznać cechy tej kultury; zamek w którym można podziwiać sztukę cerkiewną
Pomnik Jabłonki
Cmentarze
Bunkry
Walory związane z kultura ludową B i Ł a także walki po II wojnie światowej
BESKIDY ZACHODNIE
BABIOGÓRSKI PARK NARODOWY: Podstawowym celem istnienia Babiogórskiego Parku Narodowego jest ochrona i zachowanie różnorodności biologicznej, tworów przyrody nieożywionej oraz walorów krajobrazowych Babiej Góry, jak również odtworzenie tych siedlisk przyrodniczych, które w wyniku działalności człowieka zostały zniekształcone. Pomimo, że do najcenniejszych walorów Babiej Góry zaliczyć należy piętro alpejskie, Babiogórski Park Narodowy należy uznać za park typowo leśny. Blisko 85% powierzchni Parku pokryte jest przez różnorakie ekosystemy leśne. Około 20 hektarów zajmuje specyficzny typ ekosystemów nieleśnych w piętrach reglowych, czyli zbiorowiska pastwiskowo-łąkowe. Cechą charakterystyczną tych obszarów widoczną już na pierwszy rzut oka jest ich wysoka różnorodność biologiczna, obserwowana zarówno w świecie roślin, jak i zwierząt. Ich geneza jest wyraźnie związana z działalnością człowieka - powstały w wyniku usunięcia drzew na potrzeby gospodarki pasterskiej. Przyrodnicza wartość Babiej Góry jest bardzo wysoka nie tylko w skali Polski, ale także z międzynarodowego punktu widzenia. Sprawia to, że obszar ten objęty jest niejako potrójną ochroną: zgodnie z polskim prawodawstwem został on uznany za park narodowy, na podstawie dyrektyw Unii Europejskiej włączono go do sieci Natura 2000 (zarówno jako obszar siedliskowy, jak i ptasi), zaś decyzją UNESCO-MaB otrzymał jako jeden z pierwszych obszarów na świecie status rezerwatu biosfery.
PRZEŁĘCZ KROWIARKI - Przełęcz Lipnicka (zwana również potocznie przełęczą Krowiarki) – przełęcz górska w Paśmie Babiogórskim położona na wysokości 1010 m n.p.m., rozdzielająca masyw Babiej Góry od Pasma Polic. Przełęcz ta stanowi najwyższą dostępną komunikacyjnie przełęcz górską Beskidów Zachodnich. Na przełęczy usytuowany jest obelisk Jana Pawła II upamiętniający pracę młodego Karola Wojtyły przy budowie drogi z Zawoi do Zubrzycy Górnej w roku 1938.
GORCZAŃSKI PARK NARODOWY : Chroni centralną i północno - wschodnią część Gorców. Puszcza karpacka jest największym naturalnym bogactwem tych gór. W GPN wyróżniono trzy kategorie ochrony: ścisłą, czynną i krajobrazową. Ochroną ścisłą objęto najlepiej zachowane lasy i bory oraz niektóre polany. Jej celem jest utrzymanie naturalnych procesów przyrodniczych poprzez całkowite i trwałe zaniechanie bezpośredniej ingerencji człowieka. Z uwagi na występowanie rzadkich w skali europejskiej gatunków ptaków, tj.: głuszca, dzięcioła białogrzbietego, sóweczki i puszczyka uralskiego, GPN został włączony do rządowego projektu sieci Natura 2000 jako Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków – „Gorce”. Niebawem terenu Parku i jego otoczenie wejdzie w skład Specjalnych Obszarów Ochrony Siedlisk o nazwie „Ostoja Gorczańska”.
TURBACZ (1310m.) : Turbacz jest najwyższym szczytem Gorców, położonym niemal w ich centrum. Zbiega się tu blisko 10 gorczańskich grzbietów, w tym prawie wszystkie najważniejsze. Sam wierzchołek stanowi spłaszczona kopuła pokryta dorodnym, górnoreglowym lasem świerkowym. Na polanie Turbacz tuż pod szczytem Turbacza stoi niezwykły pomnik Jana Pawła II Szałasowy ołtarz postawiony w 50. rocznicę odprawienia mszy przez Karola Wojtyłę w drzwiach szałasu.
PK BESKIDU ŚLĄSKIEGO: Park obejmuje głównie tereny leśne Beskidu Śląskiego, które wraz z całym bogactwem flory i fauny przedstawiają wysokie wartości przyrodnicze. Najcenniejsze fragmenty drzewostanów o charakterze naturalnym objęte są ochroną rezerwatową. Na terenie parku i otuliny znajduje się 8 rezerwatów przyrody. Dużą atrakcją są występujące tu jaskinie fliszowe o charakterze szczelinowym, powstałe w rezultacie powierzchniowych ruchów mas skalnych. Część z nich objęto ochroną pomnikową. Do najciekawszych tego typu obiektów należą: jaskinia w Trzech Kopcach (najdłuższa nie krasowa jaskinia w Polsce), Jaskinia Malinowska, Jaskinia Lodowa, Jaskinia Mokra.
ŻYWIECKI PARK KRAJOBRAZOWY : Żywiecki Park Krajobrazowy jest najstarszym parkiem krajobra-zowym w polskich Karpatach. Park obejmuje dwa pasma górskie: grupę Wielkiej Raczy i grupę Pilska. Cechą charakterystyczną krajobrazu jest obecność licznych i różnorodnych form geomorfologicznych, m.in.: ścian skalnych, gołoborzy i osuwisk skalnych. Jaskiń jest niewiele, największą z nich, zwaną Wickową (długość ponad 100 m), znajdującą się w Sopotni Wielkiej, objęto ochroną.Pomnikiem przyrody jest największy i najwyższy (10 m wysokości) w polskich Beskidach wodospad w miejscowości Sopotnia Wielka. Lasy zajmujące ok. 80% powierzchni parku są silnie przekształcone przez człowieka. Są to głównie sztuczne świerczyny.Ze względu na duże zróżnicowanie wysokościowe, wykształciły się tutaj cztery piętra roślinne: pogórza, regla dolnego, regla górnego i kosodrzewiny (subalpejskie)
TRZY KOPCE (1082 m.) – JASKINIA : to szczyt, który wznosi się na wysokość 1082 m n.p.m. największą atrakcją jest jaskinia znajdująca się na południowym zboczu szczytu. Podobno zbójnicy Klimczoki miały tam swoją kryjówkę. Jaskinia robi niepowtarzalne wrażenie. Jest to jedna z najdłuższych jaskiń w polskich Karpatach fliszowych. Została ona utworzona w piaskowcach warstw godulskich, jest to jaskinia osuwiskowa o najbardziej rozbudowanej formie tego typu.
MUZEUM BESKIDZKIE – WISŁA : Siedzibą muzeum jest budynek dawnej karczmy z 1794 roku. W ekspozycji stałej są podstawowe działy kultury materialnej górali śląskich jak: pasterstwo, tkactwo, obróbka drewna, narzędzia rolnicze. Zobaczyć można osobliwości męskiego i kobiecego stroju ludowego oraz najpiękniejsze przykłady sztuki ludowej. Atrakcyjne dla turysty jest wnętrze dawnej kurnej chaty. Ekspozycję uzupełniają wystawy czasowe o różnorodnej tematyce.
KOŚCIÓŁ ZNALEZIENIA KRZYŻA ŚWIĘTEGO: Obiekt ten wzniesiono w latach 1981-1983. Wieża zabytkowa z XVII wieku o wymiarach 8.75 x 8.40 m i wysokości 30.5 m, pochodzi z kościoła w Połomii koło Jastrzębia Zdroju, wzniesionego tam w 1575 r. Przeniesiona została na nowe miejsce tj. stok góry Kozienic w Wiśle Głębcach i zrekonstruowana w 1981 r. Przylega do niej kościół o konstrukcji żelbetowej
GÓRA ŻAR – ELEKTROWNIA SZCZYTOWO – POMPOWA : Znajduje się ona dosłownie wewnątrz oraz na powierzchni góry Żar. Owa góra ma ok. 850 m n.p.m., a jej wysokość względna wynosi ok. 400 m. Leży ona w Beskidzie Żywieckim. Elektrownia składa się z 3 najważniejszych części. Na szczycie góry znajduje się potężny zbiornik gromadzący wodę. Ma on 650 m długości oraz 250 m szerokości w najszerszym miejscu. Obwałowania maja ponad 30 m wysokości. Ma kształt deltoidu. Mieści on 2 310 000 m3 wody, której maksymalna głębokość wynosi 28 m.
STARY DOM ZDROJOWY – KRYNICA : Stary Dom Zdrojowy” to okazała budowla w stylu neorenesansu – przypominająca pałac – o bogatym wystroju architektonicznym. Obiekt ten posiada najpiękniejszą w Polsce południowej salę balową, w której odbywały się wspaniałe bale i rauty, często na cześć przebywających w Krynicy znakomitych gości, m.in. Marszałka J. Piłsudskiego, co zostało upamiętnione na frontonie obiektu pamiątkową tablicą. Pijalnia wody mineralnej „Mieczysław”, w której znajduje się stała ekspozycja obrazów współczesnych krynickich artystów.
MUZEUM NIKIFORA : Muzeum mieści się w zabytkowej, typowej dla XIX-wiecznych uzdrowisk, drewnianej willi "Romanówka". W muzeum szeroko przedstawiona jest twórczość jednego z najsłynniejszych na świecie malarzy z kręgu malarstwa intuicyjnego, Nikifora (ok. 1895-1968 r.), niemal całe życie mieszkającego w Krynicy. Są tu obrazy Nikifora pochodzące z wszystkich okresów jego twórczości;
WIELKA RACZA: Grupa Wielkiej Raczy stanowi odrębne, osobliwe, wysunięte najdalej na południe, gniazdo górskie w Beskidzie Wysokim określane często w gwarze turystycznej jako “worek raczański”. Wielka Racza (1236 m) to najwyższy szczyt “worka raczańskiego”. Jej wierzchołek jest prawie nagi mimo, że położony jest poniżej granicy lasów - występuje tu zjawisko skarłowacenia buka. Ze szczytu Wielkiej Raczy rozciąga się wspaniała panorama, która należy do najbardziej urokliwych i rozległych ze wszystkich panoram w Beskidzie Żywieckim. Widziana stąd panorama Małej Fatry - wciąż jeszcze dla większości polskich turystów mało znanych gór Słowacji - przedstawia się bardzo efektownie. schronisko znajduje się na samym szczycie. Południowa ściana budynku, który jest niemal wciśnięty w wierzchołek, stoi w odległości zaledwie kilku metrów od najwyższego punktu terenu.
SĄDECKI PARK ETNOGRAFICZNY – NOWY SĄCZ: Sądecki Park Etnograficzny jest skansenem regionalnym, prezentującym architekturę drewnianą i tradycyjną kulturę ludową historycznej Sądecczyzny. W większości obiektów znajduje się stała ekspozycja wnętrz mieszkalnych, gospodarczych, przemysłowych, zróżnicowanych chronologicznie, majątkowo i społecznie. Odtworzone zostały stare, wiejskie warsztaty rzemieślnicze. Wiedzę o kulturze regionu wzbogacają ponadto tematyczne wystawy etnograficzne: „Izba weselna”. Ekspozycje wnętrz obejmują łącznie 58 pomieszczeń. Charakter tradycyjny ma również zieleń i całe otoczenie zagród.
ZESPÓŁ REGIONALNY – „LACHY” : Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „Lachy” jest najstarszą grupą folklorystyczną powstałą w Nowym Sączu w latach pięćdziesiątych. W 2006 r. obchodził jubileusz 50-lecia działalności artystycznej, prowadzonej pod patronatem Regionalnego Towarzystwa Przyjaciół Spółdzielczego Zespołu „Lachy”. Zespół jest członkiem Sekcji Międzynarodowej Rady Stowarzyszeń Folklorystycznych, Festiwali i Sztuki Ludowej (CIOFF). W ciągu 50 lat zespół dał ponad 1800 koncertów krajowych i zagranicznych.
ZESPÓŁ KLASZTORNY KANONIKÓW REGULARNYCH – SUCHA BESKIDZKA : Najcenniejszym obiektem zespołu kościelno-klasztornego jest tzw. stary kościół pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Bryła kościoła utrzymana jest w tradycjach późnogotyckich, czego przykładem są m. in. charakterystyczne szkarpy opinające budowlę z zewnątrz, urozmaicają ją jednak liczne renesansowe elementy architektoniczno-zdobnicze. Świątynia jest budowlą jedno-nawową, z niewielkim prezbiterium zamkniętym ścianą prostą i boczną kaplicą Matki Bożej Bolesnej. Kościół jest połączony z sąsiednim, późno-renesansowym budynkiem dawnego klasztoru kanoników regularnych laterańskich (obecnie pełniącym funkcję plebanii) przejściem arkadowym.
ŻYWIEC – BROWAR : Browar w Żywcu powstał z inicjatywy księcia cieszyńskiego Albrechta Fryderyka Habsburga, który usatysfakcjonowany popularnością jaką zdobyło piwo warzone przez browar w Cieszynie zapragnął rozszerzyć swoją działalność i zlecił budowę nowego zakładu piwowarskiego w dobrach żywieckich. Nowy browar Habsburgów został wzniesiony na gruntach wsi Pawlusie, która z czasem została włączona w granice administracyjne Żywca. W XIX wieku piwo z browaru żywieckiego stało się bardzo popularne i dzięki rozbudowanej sieci dystrybucji było szeroko rozpowszechnione na terenie Galicji. W 1990 browar w Żywcu został przekształcony w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa i przyjął nazwę Zakłady Piwowarskie w Żywcu SA. W lipcu 1992 browar sprzedał ponad 70% akcji w ofercie publicznej, doprowadzając tym samym do prywatyzacji zakładu.
SKANSEN TABORU KOLEJOWEGO – CHABÓWKA : Teren parowozowni założonej pod koniec XIX wieku, w której w latach świetności stacjonowało 80 parowozów, to miejsce, gdzie 100 lat później powstał skansen historii kolejnictwa.Na stale poszerzaną ekspozycję składają się parowozy, lokomotywy elektryczne i spalinowe, wagony oraz tabor specjalny taki jak żurawie, pługi śnieżne itp. Część eksponatów utrzymanych jest w stanie pełnej sprawności. Skansen w Chabówce jest nie tylko największą tego typu ekspozycją w Polsce, ale także najczęściej odwiedzaną. Jednym z największych atutów Skansenu jest sąsiedztwo malowniczych linii wybiegających do Zakopanego, Suchej Beskidzkiej (dalej w kierunku Krakowa) i Nowego Sącza. Właśnie ta ostatnia, licząca 68km linia jest najatrakcyjniejsza z uwagi na niewielki ruch osobowy i towarowy, oraz fakt, ze za stacja Rabka-Zdrój zaczyna się jej niezelektryfikowany odcinek.
RABKA – KOŚCIÓŁ DREWNIANY : Rabczański stary kościół uważany jest za perłę architektury drewnianej w skali kraju. stary kościół św. Marii Magdaleny wzniesiony w latach 1600-1606 o pięknej barokowej bryle, z dobudowaną wieżą zwieńczoną tzw. izbicą i hełmem z latarnią. Wnętrze wieżycy zawiera przedsionek, korytarz i cztery sale ekspozycyjne Muzeum im. Władysława Orkana istniejącego w tym kościele od 1936 r. wśród wyposażenia do najcenniejszych zabytków należy grupa figuralna Ukrzyżowania, neobarokowy ołtarz główny, rokokowe ołtarze boczne i używane do dziś organy z chórem z 1778r. Ściany pokrywają polichromie.