Wykład psychologia rozwoju 29-11-2010
Dojrzewanie czy uczenie się?
Arnold Gessel (1880-1961) maturacjonizm – organizm musi osiągnąć odpowiedni poziom dojrzałości aby możliwy był skuteczny wpływ na niego zewnętrznych oddziaływań
‘gotowość uwarunkowania dojrzewaniem’
Wszystkie wzory zachowania są warunkowane wewnętrznie, przez geny to one decydują kiedy dane wzory zachowań się ujawniają
Dojrzewanie czy uczenie się?
John Watson (1878-1958) w rozwoju człowieka kluczową rolę odgrywa środowisko a centralnym procesem prowadzącym do zmian rozwojowych jest proces uczenia się.
Dojrzewanie - proces fizycznego wzrostu doprowadzający do takiego stopnia rozwoju organizmu, który warunkuje od strony somatycznej i neurofizjologicznej rozwój w zakresie danej funkcji lub całokształtu zachowania się jednostki.
Przetacznikowa 1973
Definicja uczenia się
Uczenie się- proces wytwarzania się , przekształcania i utrwalania czynności( regulacyjnych) na podłożu doświadczenia indywidualnego, zdobytego pod wpływem bodźców środowiska zewnętrznego i aktywności podmiotu , a zatem podczas działania i ćwiczenia.
Relacja miedzy dojrzewaniem, uczeniem się a rozwojem:
- rozłączność rozwoju i nauczania
- ‘ procesy rozwoju są niezależne od procesów nauczania ‘
- cykle nauczania są zawsze wyprzedzane przez cykle rozwoju ‘ nauczanie wlecze się za rozwojem’
- nauczanie dostosowuje się do rozwoju i niczego w nim nie zmienia
- tożsamość rozwoju i nauczania
- uczenie się jest rozwojem : „ obydwa procesy przebiegają równolegle, synchronicznie, każdy krok w nauce odpowiada krokowi rozwoju. Rozwój dotrzymuje kroku nauczaniu jak przedmiotowi jego cień”
-wzajemnie przenikanie się dojrzewania o uczenia się jako dwóch niezależnych od siebie procesów
- rezultat tego przenikania determinuje rozwój jednostki
„ dojrzewanie stwarza grunt i możliwości dla określonego procesu uczenia się , a ten z kolei pobudza i posuwa naprzód dojrzewanie” Wygotski 1971r.
Relacja między dojrzewaniem – uczeniem się a rozwojem Lew wygotski
Dojrzewanie rozwój
Nauczanie
Dojrzewanie rozwój
Nauczanie
Dojrzewanie rozwój
Nauczanie
Okresy krytyczne i sensytywne:
Jak zewnętrzna stymulacja wpływa na proces dojrzewania?
Ciągłość vs. Nieciągłość w rozwoju
Ciągłość odnosi się do pewnej trwałości funkcji o procesów w toku rozwoju
Stałość to niezmienność wzorów zachowanie lub lezących u jego podstaw procesów
Stabilność utrzymywanie się czasie różnic indywidualnych
Okresy krytyczne w rozwoju :
W rozwoju występują szczególne okresy w których zmiany organizmu zalezą od pewnych form stymulacji
Podatność na stymulację zmienią się w toku rozwoju
Niektóre formy stymulacji oddziałują na jednostkę w pewnych stadiach jej rozwoju silniej, w innych słabiej.
Okresy sensytywne w rozwoju:
W tych okresach widoczny jest szczególny wpływ doświadczenia na rozwój i na osiągnięcie dojrzałości przez organizm
Wrażliwość na doświadczenia w ciągu życia człowieka zmienia się
Specyficzne wczesne doświadczenia w okresie dzieciństwa mają dalekie konsekwencje dla rozwoju człowieka
Zatem okres sensytywny jest okresem przejściowym miedzy kolejnymi fazami w cyklu rozwoju .
Dwie strefy rozwoju wg Wygotskiego ( ULA TO MA ) – OPIS WYKRESU
Rozszerzenie koncepcji Wygotskiego ( a. brzezińska)
Poziom aktualnego rozwoju- poziom umiejętności samodzielnie wykorzystywanych do rozwiązania zadań
-poziom kompetencji
-poziom poczucia kompetencji
Strefa aktualnego rozwoju- zakres i liczba obszarów umiejętność z których dziecko może samodzielnie korzy tac
Poziom najbliższego rozwoju- to profil rozwojowy dziecka, obszary zmian zakończonych , rozpoczętych, aktualnie dokonywanych
Strefa najbliższego rozwoju- zakres i liczna obszarów w których trwają obszary rozwojowe.