SOCJOLOGIA EDUKACJI

1. Socjologia – jest nauką o zbiorowościach ludzkich i grupach społecznych (społeczeństwie), które składa się z elementów.

Grupa szkolna – czyli grupa składająca się z uczniów i nauczycieli.

2. Socjologia edukacji bada proces wychowania i proces uspołecznienia. Bada ją w aspektach:

- Teoretycznym (jak być powinno, jak jest; wyjaśnia dlaczego istotnym elementem scalającym grupę szkolną jest nauczyciel)

- Empirycznym (doświadczalny, teoria)

- Socjoteczniczny (prowadzenie badań i wykorzystywanie wniosków do praktyki życia społecznego)

3. W literaturze przedmiotu socjologia edukacji dzieli się na:

- socjologię mikroedukacji - bada funkcjonowanie naturalnych kręgów społecznych, grup nieformalnych, różnego rodzaju klik, gangów

- socjologię mezoedukacji – bada osiedle, gminę, społeczność wioskową

- socjologię makroedukacji – najszerszy zakres badań: naród, państwo, klasa społeczna, warstwa społeczna

4. Twórcy socjologii edukacji:

- Józef Hałasiński „Młode pokolenie chłopców”

- Andrzej Janowski znany z organizowania sieci j. obcych „uczeń w teatrze życia szkolnego”

- Stanisław Kowalski „Socjologia wychowania w zarysie”

- Jan Stanisław Bystrań „Szkoła i społeczeństwo”, „Szkoła jako zjawisko społeczne”

5. Paradygmaty badawcze – są to pewne założenia, twierdzenia, które są w nauce czymś ważnym i decydującym.

Paradygmat neopozytywizmu wiąże się z nazwiskiem twórcy dyscypliny socjologii Auguste Compte. Neopozytywiści uważali, że zachowania społeczne jednostek są ściśle związane i zdeterminowane przez jednostkę.

6. Behawioryzm – przedstawicielem jest Paul Lonarsfeld. Uważał, że zachowania społeczne mają swoją specyficzną strukturę.

7. Funkcjonalizm – dzieli się na strukturalny (przedstawicielami są: Talcott Parsans, Bronisław Kacper Malinowski) i normatywny (Przedstawiciele: Robert Mertarn i Robert Drebern).

8. Interakcjonizm – teoria wymiany społecznej (George Homas, Erving Goffman), Herbert Blumer – koncepcja interakcjonizmu symbolicznego.

9. Instytucjonalizm – Karol Marks, Maks Weber

10. Ewolucjonizm – nawiązuje do koncepcji przyrodniczych.

1. System społeczny i warunki jego istnienia:

- zgodność

- zdolność rozwiązywania przez system nacisków wewnętrznych i zewnętrznych

- przysposobienie ludzi

- zapewnienie trwałej łączności

- utrwalenie w systemie różnych wartości społecznych

2. Świat społeczny wykazuje właściwości systemu. Składa się on z następujących elementów:

- role społeczne

- kontrola społeczna

- struktura społeczna

- wzory instytucjonalne

- normy społeczne

- kulturowo ukształtowane emocje

- organizacja grupowa

3. Funkcjonalizm występuje zarówno w antropologii kulturowej, jak i socjologii. Funkcjonaliści postrzegali społeczeństwo, jak i kulturę, jako zorganizowany kompleks wzajemnie ze sobą powiązanych elementów, które zmierzają do zapewnienia równowagi społecznej. Możemy wymienić kilku uczonych, uważanych za reprezentantów funkcjonalizmu.

Przyjmuje się, że ojcem założycielem funkcjonalizmu był Tallet Parsons. W obrębie funkcjonalizmu można wyróżnić dwa nurty:

- Funkcjonalizm strukturalny (przedstawiciele: Radcliffe- Brown, Merton); badali oni elementy składowe tej struktury społecznej i funkcje, jakie te elementy spełniają

- Funkcjonalizm normatywny (przedstawiciel: Parsons); kładł nacisk na analizę wartości i norm obowiązujących w ramach danego systemu społecznego.

Organicyzm = Społeczeństwo

Organicyzm społeczny – pojęcie, które wymyślił Herbert Spencer

- Zapewnienie trwałej łączności, tzn. powinno być swobodne komunikowanie się.

Środowisko, w którym znajduje się uczeń jest dla niego zrozumiałe.

4. Dlaczego zróżnicowanie ról ma znaczenie w życiu społecznym?

Musi być zachowana równowaga, specyfikacja społeczna, uwarstwienie.

5. Solidarność społeczna – jesteśmy utożsamieni z grupą, w której przebywamy.

Przekaz treści kulturowych przekazuje się z pokolenia na pokolenie. Szkoła jako instytucja ma powodować solidarność społeczną, jak i stratyfikacje ról.

6. Trzy rodzaje stadiów przejściowych:

- statyczne

- przejściowe

- dynamiczne

7. Imperatywy funkcjonalne:

- adaptacja

- osiąganie ustalonych celów i wytyczne ich realizacji

- integracja

- socjalizacja

- kontrola społeczna zaburzeń

- stratyfikacja społeczna