86. Macierz bezwładności
$$I = \begin{matrix}
I_{11} & I_{12} & I_{13} \\
I_{21} & I_{22} & I_{23} \\
I_{31} & I_{32} & I_{33} \\
\end{matrix}$$
Macierz bezwładności jest macierzą symetryczną.
Elementy na przekątnej – momenty bezwładności
Elementy poza przekątną – momenty dewiacyjne bądź iloczyny bezwładności
Uwaga – można zorientować tak układ współrzędnych aby jest osie pokrywały się z osią maksymalnego i minimalnego momentu bezwładności, wtedy elementy poza przekątną są równe zero.
Składowe tej macierzy uzyskuje się ze wzoru:
, gdzie:
δik = 1, gdy i = k,
Ii to element (1,1) macierzy Ji,
Tp to kolejne macierze składowe kinematyki
81. Twierdzenie Stainera.
Moment bezwładności względem dowolnej osi jest równy momentowi względem osi równoległej przechodzącej przez środek masy powiększonemu o iloczyn masy całkowitej
układu przez kwadrat odległości obu osi.
Il = Is + md2
Dowód:
Względem osi l:
$$I_{l} = \sum_{}^{}{m_{i}{r'}_{i}^{2}},$$
Względem osi s:
$$I_{s} = \sum_{}^{}{m_{i}r_{i}^{2}}.$$
Między r′i i ri zachodzi zależność
r′i2 = ri2 + d2 + 2dricosαi = ri2 + d2 + 2dxi.
Stąd
$$I_{l} = \sum_{}^{}{m_{i}r_{i}^{2}} + \sum_{}^{}{m_{i}d^{2}} + \sum_{}^{}{2m_{i}x_{i},}$$
$$I_{l} = I_{s} + md^{2} + 2d\sum_{}^{}{m_{i}x_{i},}$$
Il = Is + md2 + 2d∫Vxdm,
Gdzie ∫Vxdm jest momentem statycznym.
Ponieważ punkt S jest środkiem masy, to ∫Vxdm = 0.
Otrzymujemy zatem:
Il = Is + md2
80. Dewiacyjne momenty bezwładności
Mamy dwie płaszczyzny α i β i punkt m2 odległy o r1 i p1 od tych płaszczyzny. Momentami zboczenia punktu materialnego względem płaszczyzn wzajemnie prostopadłych nazywamy
Dαβ = m1r1ρ1.
Momentem zboczenia względem dwóch wzajemnie prostopadłych płaszczyzn nazywamy wyrażenie
Dαβ = ∫Vrρdm.
W układzie kartezjańskim
Dαβ = ∫Vxydm,
Dyz = ∫Vydm,
Dzx = ∫Vzxdm.
79. Główny moment bezwładności.
Głównymi centralnymi momentami bezwładności nazywa się momenty względem osi takiego układu centralnego, względem którego moment dewiacji jest równy zeru.
α01=α0, α02 = α0 + π/2
Dla:
stąd jeżeli
(Ix1c − Ix2c)cos2α0i > 0,
78. Definicja momentu bezwładności
Momentem bezwładności punktu materialnego względem płaszczyzny, osi lub bieguna nazywamy iloczyn masy tego punktu przez kwadrat odległości tego punktu od płaszczyzny, osi od bieguna.
I = mr2.
Momentem bezwładności układu punktów materialnych względem płaszczyzny, osi lub bieguna nazywamy sumę momentów bezwładności wszystkich punktów względem tej płaszczyzny, osi lubi bieguna:
$$I = \sum_{i}^{}{m_{i}r_{i}^{2}.}$$
Jeżeli teraz mamy bryłę i potniemy ją na elementy Δmi, to
$$I_{i} = \sum_{i}^{}{r_{i}^{2}m_{i}.}$$
W granicy dla ośrodka ciągłego otrzymujemy
I = ∫Vr2dm.
Każdy moment bezwładności można przedstawić w postaci iloczyny masy całego układu m przez kwadrat pewnej odległości i zwanej promieniem bezwładności
I = mi2.
Stąd
$$i = \sqrt{\frac{I}{m}}$$
Również każdy moment bezwładności można przedstawić w postaci iloczyny pewnej masy mred przez kwadrat przyjętej odległości k
85. Główna centralna oś bezwładności
84. Centralna oś bezwładności
83. Główna oś bezwładności.
82. Moment bezwładności względem dowolnie skierowanej osi.