PSYCHOLOGIA KLINICZNA -SPECJALIZUJE SIĘ W LECZENIU OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI I Z ZABURZENIAMI ZACHOWANIA. ZAJMUJE SIĘ RÓWNIEŻ OPISEM I WYJAŚNIANIEM ZDROWYCH ORAZ ZABURZONYCH REAKCJI, JEJ ZADANIEM JEST DIAGNOZA ORAZ PROFESJONALNA POMOC. GŁÓWNE CELE PSYCHOLOGII KLINICZNEJ TO OPIS I WYJAŚNIANIE ZACHOWANIA NORMALNEGO ORAZ ZABURZONEGO A TAKŻE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ZDROWOTNYCH
PSYCHOPATOLOGIA-TO DYSCYPLINA ZAJMUJĄCA SIĘ OPISEM ZABURZEŃ PSYCHICZNYCH W KATEGORIACH OBJAWÓW, BADAJĄCA PRZYCZYNY TYCH ZABURZEŃ I ICH MECHANIZMY.
.
NORMY W PSYCHOPATOLOGII : NORMĄ JEST COŚ, CO JEST POWSZECHNE, MASOWE I CZĘSTO WYSTĘPUJE W OKREŚLONEJ POPULACJI.
NORMA KULTUROWA – W DANEJ KULTURZE PRZYJĘTE SĄ PEWNE ZACHOWANIA(JEDNE SĄ NORMALNE INNE NIE) NP. OBECNIE OD KULTURY ODBIEGAJĄ NONKONFORMIŚCI, BIGANMA, , HOMOSEKSUALIZM –CZY JEST TO ZABURZENIE CZY NIE DECYDUJE O TYM NORMA KULTUROWA.
NORMA STATYSTYCZNA- PATOLOGIĄ JEST TO CO ODBIEGA OD ŚREDNIEJ , TO CO CZĘSTO WYSTEPUJE JEST ZDROWE .
- ODCHYLENIA STANDARDOWE POPULACJI ODPOWIADA ODCHYLENIU ZMIENNEJ LOSOWEJ, KTÓREJ ROZKŁAD JEST IDENTYCZNY Z ROZKŁADEM W POPULACJI
NORMA NAUKOWA LUB TEORETYCZNA- WYMYŚLAMY JAKĄŚ TEORIE KT. OPISUJE JAK FUNKCJONUJE PSYCHIKA I WZWIĄZKU Z TYM JEŻELI FUNKCJONUJE ONA INACZEJ TO JEST TO ODBIEGANIE OD NORMY .
NORMA TEORETYCZNA –NIE NORMALNE JEST TA OSOBA KTÓRA SIĘ INACZEJ ZACHOWUJE
CO ŚWIADCZY O PSYCHOPATOLOGII-? TO ŻE PATOLOGIA JEST PRZEWIDYWALNA , A NORMA NIE.
KATALOG CECH LUDZI ZABURZONYCH
1. CIERPIENIE- nie musi być objawem patologii,
2.NIEPRZYSTOSOWANIE. NIE RADZĄ SOBOE Z ROŻNYMI RZECZAMI, POWTWRZAJĄ ZACHOWANIA NP. NIC NIE MÓWI ; NIEPRZYSTOSOWANIE WYTĘPUJE U LUDZI ZDROWYCH,
3. IRRACJONALNOŚĆ- JEŻELI NIE MOŻEMY RACJONALNIE WYTŁUMACZĆ ZACHOWANIA TO ŚWIADCZY TO O PSYCHOPAROLOGII( NP. IRRACJONALNE ZACHOWANIA, WYPOWIEDZI- MÓJ MÓZG NIE ŻYJE), KULTURA NARZUCA CO JEST RACJJONALNE LUB NIE; IRRACJONALNOŚC--- NIE MUSI SWIADCZYĆ O PATOLOGII., MOŻEMY JĄ OCENIĆ CO TEN KTOŚ MIAŁ NA MYŚLI, LUDZIE ZABURZENI NIE MUSZA TWIERDZIĆ IRRACJONALNIE
4.RZADKOŚĆ ZACHOWANIA- CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA JAKIŚ RZECZY.
5.DYSKONFORT OSERWATORÓW (OTOCZENIA) – TE ZACHOWANIA BUDZĄ U LUDZI ŻENADĘ.
6. NARUSZENIE NORM SPOŁECZNYCH I MORALNYCH.
.
KLASYFIKACJA ZABURZEŃ – WG KONTAKTÓW Z REALIAMI
I. RODZAJE ZABURZEŃ- NAJGŁĘBSZE, GŁĘBSZE, NAJPŁYTSZE
1.). PSYCHOZA b). SCHIZOFRENIA , c). DUŻA DEPRESJA D)ZABURZENIA AFEKTYWNE DWUBIEGOWE, e). PRANOJA
1. PSYCHOZA- CZYLI CHOROBY PSYCHICZNE ( OSOBA TRACI KONTAKT Z REALIAMI( UROJRNIA HALUCYNACJE) a) SCHIZOFRENIA
| ZNACZĄCE OBNIŻENIE POZIOMU FUNKCJONOWANIA SPOŁECZNEGO I POZNAWCZEGO, PIERWSZY RZUT CHOROBY POJAWIA SIĘ PRZED OSIĄGNIĘCIEM WIEKU ŚREDNIEGO, POJAWIENIE SIĘ ZACHOWAŃ PSYCHOTYCZNYCH - ZABURZENIA MYŚLENIA M.IN. W POSTACI UROJEŃ ORAZ RÓŻNEGO RODZAJU OMAMY (ZABURZENIA SPOSTRZEGANIA). |
|---|
POJAWIAJĄ SIĘ TAKŻE ZABURZENIA POCZUCIA WŁASNEGO "JA", SPŁYCENIE LUB PODWYŻSZENIE AFEKTU, TZW. DEFEKT FILTRU POZNAWCZEGO (ZABURZENIA W TESTOWANIU RZECZYWISTOŚCI).
OBEJMUJĄ ZABURZENIA MYŚLENIA, SPOSTRZEGANIA, EMOCJI, KTÓRE PROWADZĄ ŁĄCZNIE DO ROZSZCZEPIENIA (DEZINTEGRACJI) OSOBOWOŚCI. TYPOWE SĄ DLA TEJ KATEGORII ZABURZEŃ UROJENIA, OMAMY SŁUCHOWE, ROZKOJARZENIA, NAGŁE ZMIANY TEMATU ROZMOWY, POBUDZENIE RUCHOWE ALBO OSŁUPIENIE, CZASEM APATIA, WYCOFANIE SIĘ, PASYWNOŚĆ.
b) ZABURZENIA AFEKTYWNE ( DWUBIEGOWE) (MANIE, DEPRESJE) - POLEGAJĄ NA PATOLOGICZNYCH I NAWRACAJĄCYCH ZMIANACH NASTROJU. DWA GŁÓWNE TYPY ZABURZEŃ TO ZESPÓŁ DEPRESYJNY I ZESPÓŁ MANIAKALNY, KTÓRE MOGĄ CZASEM WYSTĘPOWAĆ W POŁĄCZENIU, WTEDY MÓWIMY O ZABURZENIU DWUBIEGUNOWYM.
c)PARANOJA- OBJAWIA SIĘ UROJENIAMI
D) DUŻA DEPRESJA – ( DEPRESJA KLINICZNA – ENDOGENNA)NIE MA CZYNNIKÓW SPRAWCZYCH, NIE DA SIĘ JEJ WYJAŚNIĆ.
2. NERWICOWE ( NAJPŁUTSZY) .( DOBRY KONTAKT Z REALIAMI, CHARAKT. SIĘ LĘKIEM, KONFLIKTEM WEWNĘTRZNYM) (OBJAWEM OSIOWYM W TYCH ZABURZENIACH JEST LĘK. OSOBA ZABURZONA STOSUJE SZEREG MECHANIZMÓW MAJĄCYCH NA CELU OBNIŻENIE POZIOMU LĘKU, NIE DZIAŁAJĄC NA ISTOTNE ŹRÓDŁO PROBLEMU - NIE ROZWIĄZUJĄC GO.
OSOBY CIERPIĄCE NA NERWICE CZY ZABURZENIA ZWIĄZANE Z LĘKIEM OGROMNĄ CZĘŚĆ SWOJEJ AKTYWNOŚCI POŚWIĘCAJĄ NA WALKĘ Z LĘKIEM. UNIEMOŻLIWIA IM TO WYKORZYSTANIE POTENCJALNYCH MOŻLIWOŚCI, REALIZACJĘ CELÓW ŻYCIOWYCH I W EFEKCIE POWODUJE BRAK ZADOWOLENIA Z SIEBIE.
ZABURZENIA LĘKOWE, OBSESYJNO- KOMPULSYWNE, DYSOCJACYJNE, SOMATYCZNE, REAKCJE NA CIĘŻKI STRES) - RODZAJ ZABURZEŃ, U PODŁOŻA KTÓRYCH NIE LEŻĄ USZKODZENIA FIZJOLOGICZNE, ALE ZAKŁÓCENIA PROCESÓW EMOCJONALNYCH
3. ZABURZENIA OSOBOWOŚCI I ZACHOWANIA - ZABURZENIA OSOBOWOŚCI- TO ZEPÓŁ STAŁYCH CECH NIE ULEGAJĄCYCH MODYFIKACJI.
( CHORZY NIE TRACĄ KONTAKTU Z REALIAMI , STAŁY ZESTAW CECH PSYCHOLOGICZNYCH TO :NIEEPRZYSTOSOWANIE- WYWOŁUJĄ DUŻO NAPIĘĆ ; CECHY NIE PODDAJĄCE SIĘ ZMIANOM I WYWOŁUJĄ TRUDNOŚCI W CODZIENNYM FUNKCJONOWANIU.
(SPECYFICZNE ZABURZENIA OSOBOWOŚCI, ZABURZENIA NAWYKÓW, IDENTYFIKACJI PŁCIOWEJ, PREFERENCJI SEKSUALNYCH)
- OBEJMUJĄ WZORCE REAKCJI EMOCJONALNYCH I ZACHOWAŃ NIETYPOWE DLA DANEJ SPOŁECZNOŚCI CZY KULTURY. - -
- ZABURZENIA DOTYCZĄ FUNKCJONOWANIA POZNAWCZEGO, EMOCJONALNEGO, BEHAWIORALNEGO. ZALICZAMY TU NP. OSOBOWOŚĆ PARANOICZNĄNARCYSTYCZN, SCHIZOIDALNĄ, HISTERYCZNĄ. WŚRÓD ZABURZEŃ NAWYKÓW I POPĘDÓW WYRÓŻNIĆ MOŻNA M.IN. PATOLOGICZNY HAZARD, KLEPTOMANIĘ CZYLI ZACHOWANIA POZBAWIONE RACJONALNEJ MOTYWACJI. PRZYKŁADEM ZABURZEŃ NA TLE SEKSUALNYM JEST TRANSSEKSUALIZM, EKSHIBICJONIZM, FETYSZYZM, PEDOFILIA.
II. PODZIAŁ BEZ OKREŚLANIA GŁĘBOKOŚCI ZABURZEŃ.
ZABURZENIA AFEKTYWNE ( DEPRESJA, DYSTYMIA, ZABURZENIE DWUBIEGOWE, MANIA) ( DOT. ZABURZEN NASTROJU , UCZUĆ; ZWIĄZANE ZE ZMIANAMI LUB UTRZYMYWANIEM SIĘ OKREŚLONYCH STANÓW EMOCJONALNYCH,
NP. EPIZOD DEPRESYJNY
(DUŻA DEPRESJA, DEPRESJA JEDNOBIEGUNOWA). ZABURZENIE TO POLEGA NA STAŁYM ODCZUWANIU PRZYGNĘBIENIA I SMUTKU ALBO NA ZMNIEJSZONEJ CHĘCI LUB ZDOLNOŚCI DO ODCZUWANIA UCZUĆ PRZYJEMNYCH. TOWARZYSZĄ TEMU OBJAWY FIZJOLOGICZNE, NP. ZABURZENIA SNU, TRUDNOŚCI Z KONCENTRACJĄ UWAGI, CHRONICZNE ZMĘCZENIE
DEPRESJA - DEPRESJA JEST OBECNIE NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCYM ZABURZENIEM PSYCHICZNYM.
- DEPRESJI EGZOGENNEJ, ZWANEJ TEŻ REAKTYWNĄ (PRZYCZYN DOPATRUJE SIĘ W SFERZE ZDARZEŃ, KTÓRE SPOTKAŁY CZŁOWIEKA CHOREGO) ORAZ DEPRESJI ENDOGENNEJ (TU PRZYCZYNY TKWIĄ W SAMYM CZŁOWIEKU, W JEGO ORGANIZMIE).
DYSTYMIA,- KTÓRA POLEGA RÓWNIEŻ NA OBNIŻENIU NASTROJU, ALE MA BARDZIEJ ŁAGODNY CHARAKTER W PORÓWNANIU DO DEPRESJI.
OBJAWY DEPRESJI- 2 tyg. Obniżonego nastroju
- APATIA- BRAK ZAINTERESOWANIA AKTYWNOŚCIĄ
-ZNACZNA UTRATA WAGI CIAŁA
- BEZSENNOŚĆ , ALBO NADMIERNA SENNOŚĆ
- DEPRESJA SEZONOWA ( LUDZIE WCZEŚNIE CHODZĄ SPAĆ I PÓŻNO WSTAJE)
- NARKOLEPSJA ( CIĄGŁA CHĘĆ SNU)
CODZIENNIE POJAWIA SIĘ POBUDZENIE MOTORYCZNE LUB OSPAŁŚĆ
- CODZIENNE POCZUCIE ZMĘCZENIA
- NADMIERNE POCZUCIE WINY IRRACJONALNE ( NIE WYNIKAJĄCE Z POSTĘPOWANIA)
- BRAK KONCENTRACJI UWAGI, ZDECYDOWANIA
- ANHEDONIA- BRAK PRZYJEMNOŚCI Z RZECZY KT. DOTĄD CIESZYŁY- BRAK SZCZĘŚCIA.
- POWRACAJĄCE MYŚLI O ŚMIERCI – RUMINACJE SUICYDALNE (Myśli samobójcze.)
B )ZABURZENIA DWUBIEGOWE I
DWUBIEGUNOWĄ.- NA PRZEMIAN, FAZOWO - WYSTĘPUJĄ
(DEPRESJĄ JEDNOBIEGUNOWĄ WYSTĘPUJĄ JEDYNIE OBJAWY DEPRESYJN
MANIA
STANY MANIAKALNE POJAWIAJĄ SIĘ W CZTERECH GRUPACH OBJAWÓW: EUFORYCZNY NASTRÓJ, TENDENCJE WIELKOŚCIOWE, NADAKTYWNOŚĆ, BRAK SNU. OBJAWY DEPRESJI, NIEZALEŻNIE OD RODZAJU, UJAWNIAJĄ SIĘ NAJCZĘŚCIEJ W NASTĘPUJĄCYCH SFERACH (NIE MUSZĄ WYSTĘPOWAĆ WSZYSTKIE JEDNOCZEŚNIE):
-SFERA EMOCJONALNA (SMUTEK, POCZUCIE WINY), - SFERA MOTYWACYJNA (BIERNOŚĆ, APATIA), - SFERA POZNAWCZA (BEZRADNOŚĆ, PESYMIZM, NISKA SAMOOCENA), - SFERA SOMATYCZNA (ZABURZENIA SNU, UTRATA APETYTU, SPADEK WAGI). |
|---|
ZABURZENIA LĘKOWE
1KOMPULSJE. 2. ZABURZENIA STRESU POURAZOWEGO; 3. NATRĘCTWA
4. ATAKI PANIKI; 5. FOBIE, 6.LĘK UOGÓLNONY
LĘK JEST TO OBAWA PRZED WYOBRAŻONYM ( POCHODZĄCYM Z FANTAZJI) ZAGROŻENIEM.
STRACH – TO LĘK REALISTYCZNY , TO OBAWA PRZED REALNIE ISTNIEJĄCYM ZAGROŻENIEM
Strach i lęk jest nie do odróżnienia.
KOMPULSJE - ZABURZENIA OBSESYJNO- KOMPULSYWNE (NERWICA NATRĘCTW) - OBJAWEM OSIOWYM TEJ GRUPY ZABURZEŃ SĄ NATARCZYWE, OBSESYJNE, STALE POWRACAJĄCE MYŚLI A TAKŻE KOMPULSJE CZYLI WEWNĘTRZNY PRZYMUS WYKONYWANIA JAKIŚ CZYNNOŚCI. POJAWIAJĄCE SIĘ W UMYŚLE IDEE POWODUJĄ NEGATYWNE STANY EMOCJONALNE, MOGĄ TO BYĆ MYŚLI BLUŹNIERCZE, KATASTROFICZNE. Z KOLEI CZYNNOŚCI PRZYMUSOWE MAJĄ CHARAKTER STEREOTYPOWY, NICZEMU NIE SŁUŻĄ, ALE JEDNOSTKA PRZYPISUJE IM NIERACJONALNE ZNACZENIE.
2. PTSD - Zespół stresu pourazowego, zaburzenie stresowe pourazowe - (ang. posttraumatic stress disorder) - rodzaj zaburzenia lękowego będący efektem przeżycia traumatycznego wydarzenia. Zaburzenie lękowe spowodowane przez stres o dużej sile, powodujący kryzys psychiczny, przekraczający ludzkie przeżywanie (wojna, zgwałcenie, przebywanie w obozie koncentracyjnym, katastrofa). Jest to opóźniona lub przedłużona reakcja. Początek zaburzenia występuje po okresie latencji - pozornego spokoju - który może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy. U niektórych osób zaburzenie może utrzymywać się przez wiele lat i przejść w trwałą zmianę osobowości.
Objawy PTSD - przeżywanie na nowo urazowej sytuacji w natrętnych wspomnieniach (reminiscencjach, tzw. flashbacks) i koszmarach sennych, poczucie odrętwienia i przytępienia uczuciowego, izolowanie się od innych ludzi, brak reakcji na otoczenie, niezdolność do przeżywania przyjemności, unikanie działań i sytuacji, które mogłyby przypomnieć przebyty uraz, stan nadmiernego pobudzenia wegetatywnego z nadmierną czujnością i wzmożoną reaktywnością na bodźce oraz bezsennością, lęk, depresja, myśli suicydalne.
Trwałe objawy nadpobudliwości (nie - występujące przed urazem), wyrażające się w co najmniej dwóch formach:
1) trudności w zasypianiu lub przesypianie;
2) rozdrażnienie lub wybuchy gniewu;
3) trudności z koncentracją;
4) nadmierna czujność;
5) wyolbrzymione reakcje lękowe
1) Zaburzenia utrzymują się co najmniej miesiąc.
2) Zaburzenia powodują klinicznie znaczące pogorszenie samopoczucia lub upośledzenie społecznych, zawodowych bądź innych ważnych obszarów funkcjonowania.
NATRĘCTWA-
Natręctwo dotyczące działania.
Większość czynności przymusowych dotyczy czystości, ciągłego czyszczenia i sprawdzania wszystkiego, w celu niedopuszczenia do niebezpiecznej sytuacji. U podstaw tego zachowania leży zazwyczaj lęk przed możliwością niebezpieczeństwa, a czynność rytualna jest bezskuteczną symboliczną próbą odwrócenia tego niebezpieczeństwa
6. ATAK PANIKI - w swojej rozwiniętej postaci jest doświadczeniem ekstremalnej trwogi o swoje życie, która występuje bez uchwytnego powodu, a w każdym razie bez przyczyny, która by uzasadniała aż takie przerażenie.
5. FOBIE – są to wyparte impulsy LĘK SPOWODOWANY JEST ALBO BLIŻEJ
NIEOKREŚLONYMI SYTUACJAMI ALBO TEŻ ZJAWISKAMI BĄDŹ OBIEKTAMI, KTÓRE W RZECZYWISTOŚCI NIE STANOWIĄ ŻADNEGO ZAGROŻENIA DLA CZŁOWIEKA. POCZUCIE LĘKU MA WIĘC CHARAKTER WYRAŹNIE SUBIEKTYWNY I IRRACJONALNY.
TEMU PATOLOGICZNEMU ODCZUWANIU LĘKU TOWARZYSZĄ OBJAWY FIZJOLOGICZNE (PRZYSPIESZONE TĘTNO KRWI, SKRÓCONY ODDECH, WYPIEKI LUB DRESZCZE, NAPIĘCIE MIĘŚNI) ORAZ PSYCHICZNE (PRZERAŻENIE, NIEPOKÓJ POJAWIAJĄCE SIĘ NA SAMĄ MYŚL O WYWOŁUJĄCYM LĘK ZJAWISKU, NADWRAŻLIWOŚĆ, TRUDNOŚCI ZE SNEM I KONCENTRACJĄ).
Fobie – 16% kobiet; 7% mężczyzn; u kobiet trwa dłużej.
FOBIE- SĄ TO WYPARTE IMPULSY; EMOCJE (PRZYPISYWANIE INNYM OBIEKTOM WŁASNYCH WROGICH ODCZUĆ) SĄ SPOWODOWANE WYPARTYMI IMPULSAMI-JEST TO MECHANIZM OBRONNY, KTÓRY POLEGA NA ZAMIANIE ŚWIADOMEJ EMOCJI W NIEŚWIADOMĄ. NIERACJONALNE I NIEŚWIADOME SPOSOBY RADZENIA SOBIE Z LĘKIEM Z NAPIĘCIEM WEWNĘTRZNYM. NIERACJONALNE TO ZNACZY ŻE SĄ TO EMOCJONALNE.
SĄ NIEŚWIADOME-DZIEJĄ SIĘ POZA NASZĄ ŚWIADOMOŚCIĄ.
SĄ TO WYPARTE IMPULSY. SKUTKI WYPARCIA- WYPARTA TREŚĆ NIE ZNIKA JEST DALEJ W NASZEJ PSYCHICE. I POJAWIA SIĘ ZAGROŻENIE WEWNĘTRZNE. POJAWIA SIĘ LĘK NEUROTYCZNY ŻE ZROBIĘ COS STRASZNEGO.
PROJEKCJA ZAMIENIA ZAGROŻENIE WEWNĘTRZNE NA ZAGROŻENIE ZEWNĘTRZNE.
NAJCZĘŚCIEJ SPOTYKANE RODZAJE ZABURZEŃ LĘKOWYCH TO:
- AGORAFOBIA- LĘK PRZED PRZEBYWANIEM W MIEJSCACH PUBLICZNYCH LUB NA OTWARTEJ PRZESTRZENI.
-FOBIA SPOŁECZNA - LĘK W OBLICZU SYTUACJI PUBLICZNYCH, W KTÓRYCH MOŻNA BYĆ OBSERWOWANYM. (w istocie jest to lęk przed ocena innych)
JAK LECZYC FOBIE?
1.NIE NALEŻY DAWAĆ RAD,2. PRACA Z RODZICAMI. . PRACA Z DZIECKIEM NAD AKCEPTACJĄ SAMEGO SIEBIE. 3. OSOBA SAMA MUSI DOPUŚCIC DO SIEBIE IMPULSY , BY SAMA PACJENTKA ODKRYŁA SWÓJ LĘK; PRZEZ ROZMOWE ZMIENIAMY jej PRZED FOBIAMI , NIEKTÓTRZY UWAŻAJĄ ,ŻE PACJENCE NALĘZY POWIEDZIEC CZEGO SIĘ BOJĄ.
WG . TEJ TEORII CELEM JEST UŚWIADOMIENIE.
PRZYCZYNY FOBII:
TEORIA PSYCHOLOGII GŁĘBI ; ZAKŁADA ,ŻE WAŻNYM ELEMENTEM NASZEJ OSOBOWOŚCI JEST NIEŚWIADOMOŚĆ.
WG. TEJ TEORII FOBIA BIERZE SIĘ Z WYPARTCH IMPULSÓW.
WYPARCIE- POLEGA NATYM, ŻE ŚWIADOMA CZĘŚĆ JEST SPYCHNA DO NIEŚWIADOMOŚCI ). SKUTKIEM WYPARCIA JEST :
POCZUCIE ZAGROŻENIA WEWNĘTRZNEGO( LUDZIE ZACZYNAJĄ SIĘ BAĆ TYCH WYPARTYCH IMPULSÓW)
- TEN WYPARTY IMPULS TAK NAPRAWDE NIE ZNIKA.
WG. TEJ TEORI CELEM JEJ JEST UŚWIADOMIENIE.
LĘK NEUROTYCZNY – LĘK PRZED WŁASNYM IMPULSEM WEWNĘTRZNYM ( TYM CO MOĘ ZROBIĆ, LĘK PRZED WŁASNYMI CECHAMI, UJAWNIA UKRYTE PRAGNIENIE.
( konflikt wewnętrzny)
PRZY TEGO RODZAJU LĘKU NIE DAJE SIĘ RAD, TYLKO MÓWI SIĘ O KONFLIKCIE ,
PARSOKS. ( dziewczynka kt. chce być pobita, ale boi się tego co mogłaby im zrobić) OSOBA Z WEWNĘTRZNYM KONFLIKTEM POWINNA SAMA SIEBIE ZAAKCEPTOWĄĆ , PRZYJĄC DO WIADOMOŚCI ,ŻE TEGO CZEGO SIĘ BOI JEDNOCZEŚNIE PRAGNIE.
- LĘK UOGÓLNIONY- ZABURZENIE LEKOWE , POLEGA NA NIEZBYT INTENSYWNYM NASILENIU , ALE TRWA DŁUGO (CIĄGŁY LĘK)
3. PROJEKCJA – MECHANIZM OBRONNY ; ZAMIENIANIE ZAGROŻENIA WEWNĘTRZNEGO NA ZAGROŻENIE ZEWNĘTRZNE, Z TĄD TEZ POJAWIAJA SIĘ OBIEKTY, KT. PRZYPISUJEMY SWOJE OBAWY.
3. ZABURZENIA SOMATOFORMICZNE I DYSOCJACYJNE-
- SOMATOFORMICZNE - ZAB. KT. NIE MAJĄ PODŁOŻA SOMATYCZNEGO, TO FORMA ZABURZEN CIELESNYCH ALE BEZ PRZYCZYN CIELESNYCH- NIE MAJĄ PODŁOŻA CIELESNEGO( NP. GŁUCHNIA A MA ZDROWE USZY)
- DYSOCJACYJNE- ZERWANIE KONTAKTU Z REALIAMI, PODWÓJNA OSOBOWOŚĆ.
4. ZABURZENIA OSOBOWOŚCI- ZEPÓL STAŁYCH CECH NIE ULEGAJĄCYCH MODYFIKACJI.
5. SCHIZOFRENIE-OBEJMUJĄ ZABURZENIA MYŚLENIA, SPOSTRZEGANIA, EMOCJI, KTÓRE PROWADZĄ ŁĄCZNIE DO ROZSZCZEPIENIA (DEZINTEGRACJI) OSOBOWOŚCI. TYPOWE SĄ DLA TEJ KATEGORII ZABURZEŃ UROJENIA, OMAMY SŁUCHOWE, ROZKOJARZENIA, NAGŁE ZMIANY TEMATU ROZMOWY, POBUDZENIE RUCHOWE ALBO OSŁUPIENIE, CZASEM APATIA,
SKĄD BIORĄ SIĘ ZABURZENIA PSYCHICZNE?
1.MYSLENIE W KATEGORIACH DÓCHÓW ( DUCHY WYWOŁUJA ZABURZZENIA)
GENEZA MYSLENIA- KTOŚ ZMIENIA SIĘ W INNĄ OSOBĘ – INACZEJ SIĘ ZACHOWUJE.;
MYSLENIE W KATEGORIACH DUSZY ODERWANYCH OD CIAŁA, DUCHY KT. SĄ NIEMATERIALNE (ZŁE I DOBRE DUCHY) ( EGZORCYZMY, DZIURAWIENIE CZASZEK)
2. MYŚLENIE AMINISTYCZNE( CZŁOWIEK SKŁADA SIĘ Z 3 DUSZ)
ROSLINY NIE CZUJĄ, ZWIERZĘTA CZUJA ALE NIE MYŚLĄ. (CZŁOWIEK CHORY PSYCHICZNIE- TO TEN CO UTRACIŁ ZDOLNOŚĆ MYŚLENIA; STAJE SIĘ ZWIERZĘCIEM.
3. PRZYCZYNY PSYCHICZNE – (SPUSZCZNIE KRWI)
4. MYSLENIE BIOLOGICZNE- POWSTAJĄ PRZEZ ZABURZENIA. NP. LĘK- PRZEZ DYSFUNKCJĘ CIAŁA.
a) ZABURZENIA PSYCHICZNE SĄ WTÓRNE WOBEC ZABURZEŃ CIAŁA
B) PRZYCZYNY ZAB. PSYCH; GENY, ZATRUCIA, HORMONY, WIRUSY, DYSFUNKCJE UKŁ. NERWOWEGO
- ZAB. PSYCH. MOŻEMY LECZYC ZA POMCĄ MEDYKAMENTÓW
- JEDEN CZYNNIK WYSTARCZY, KT. SKUTKUJE ZABURZENIA PSYCH.( JEDNA PRZYCZYNA)
TEORIA FROUDA.
( ZAŁOBA I DEPRESJA)
ODRÓŻNIA SIĘ REAKCJĘ DEPRESYJNĄ NA UTRATĘ OD ŻAŁOBY. ŻAŁOBA I ZWIĄZANY Z NIĄ SMUTEK, ŻAL, ROZPACZ, A TAKŻE ROZPAMIĘTYWANIE PRZEŻYĆ ZWIĄZANYCH ZE ZMARŁYM, JEST NATURALNĄ REAKCJĄ. ŻAŁOBA JEST ZAWSZE ZWIĄZANA Z KONKRETNYM WYDARZENIEM JĄ WYWOŁUJĄCYM.
W DEPRESJI NIE UDAJE SIĘ USTALIĆ CZYNNIKA PRZYCZYNOWEGO, GDYŻ DOŚWIADCZA SIĘ UTRATY NIEŚWIADOMEJ.
TRUDNO USTALIĆ, CO WYWOŁAŁO SMUTEK I ZNIECHĘCENIE DO ŻYCIA.
TEORIA FREUDA ZAKŁADA, ŻE W PRZYPADKU DEPRESJI PRZEŻYWANA JEST UTRATA OBIEKTU WEWNĘTRZNEGO, KTÓRYM MOŻE BYĆ UWEWNĘTRZNIONA POSTAĆ RODZICIELSKA LUB PEWNE JEJ ASPEKTY BĄDŹ TEŻ MARZENIE, FANTAZJE, OCZEKIWANIA.
- DEPRESJA TO REAKCJA NA UTRATĘ SYMBOLICZNEGO OBIEKTU – ( DEP. ENDOGENNA)
DEPR. ENDOGENNA( WEW)W DEPRESJI POJAWIA SIĘ WROGOŚĆ: WROGIE FANTAZJE WOBEC INNYCH LUB KIERUJA JE NA SIEBIE. POJAWIA SIĘ AUTOAGRESJA( CHĘĆ ZNISZCZENIA SIEBIE SUROWE KARZĄCE SUPER EGO
SUPER EGO- MA POCHODZENIE SPOŁECZNE, MÓWI CZY POSTEPUJEMY DOBRZE CZY ŹLE BIERZE SIĘ Z RELACJI Z LUDŹMI
DWA KOMPONENTY SUPER EGO: 1)TO TAKI, GDY MÓWIMY CZY DOBRZE POSTĘPUJEMY CZY ŹLE,.
CZŁ. Z DEP. NIE MA CZYNNIKA OPIEKUNCZEGO NIE UMIE SIĘ O SIEBIE TROSZCZYĆ.
TEORIA WARUNKOWNIA KLASYCZNEGO-
JEŻELI SYGNAŁ BEZWARUNKOWY JEST REGULARNIE POPRZEDZONY PRZEZ JAKIŚ INNY PIERWOTNIE OBJĘTY SYGNAŁ , TO TEN PIEROTNIE OBJETY SYGNAŁ ZACZYNA WYWOŁYWAC REAKCJE KT. NAZYWAMY REAKCJĄ WARUNKOWĄ ( A TEN SYGNAŁ NAZYWAMY WARUNKOWYM. ) RB------------ SB ------ S WARUNKOWY - R WARUNKOWA
BY WYWOŁAĆ REAKCJĘ WARUNKOWĄ WYSTARCZY SAMO WYOBRAZENIE – FOBIE
ZWIĄZEK MIĘDZY SYGNAŁEM BEZWARUNKOWYM A REAKCJĄ BEZWARUNKOWĄ JEST WRODZONY, NIE WYMAGA UCZENIA SIĘ.REAKCJĄ WARUNKOWĄ MOŻE WYWOŁAĆ SAMO WYOBRAŻENIE- FOBIĘ.( Z OBSERWACJI, Z DOŚWIADCZENIA, Z PRZYKRYCH PRZEŻYĆ – NASTRASZENIE DZIECKA..
- PROCES WYCHOWAWCZY MOŻE ZWIĘKSZYĆ LUB ZMNIEJSZYĆ PRAWDOPODOBIEŃSTWO WYS. FOBII.
GENERALIZACJA- POLEGA NA TYM, ŻE W CZASIE WARUNKOWANIA ORGNIZM (CZŁOWIEK) UCZY SIĘ REAGOWAĆ NA CAŁĄ GAMĘ BODŹCOW, PODOBNYCH DO BODŹCA WARUNKOWEGO.
NP. MAMA OPOWIADA O ZŁYM KOCIE, DZIECKO ZACZYNA SIĘ BAĆ WSZYSTKICH KOTÓW- GENERALIZUJE.
1).GENERALIZACJ ZDROWA- TO TAKIE GDY CZŁOWIEK REAGUJE NA BODŹCE , KT. RZECZYWIŚCIE SĄ WIASTUNEM ZAGROŻENIA
2).GENERAL. NIEZDROWA – TO TAKA GDY REAGUJEMY LĘKIEM, Z PRZYPADKOWO SKOJARZONYM NIEBEZPIECZENSTWEM.
GENERALIZACJA ZAALEŻY:
- OD POBUDZNIA EMOCJONALNEGO W TRAKCIE UCZNIA SIĘ ( WARUNKOWANIA)- IM SILNIEJSZE POBUDZENIE TYM
. - ZALEŻY OD ZDOLNIŚCI PERCEPCYJNYCH , OD INTELIGENCJI, OD ZDOLNOŚCI RÓŻNICOWANIA
WARUNKOWAIE WYŻSZEGO RZĘDU- TEORIA
POLEGA NA TYM, ŻE Z BODŹCEM WARUNKOWYM MOŻEMY KOJARZYĆ KOLEJNY PIERWOTNIE OBOJĘTNY BODZIEC, KT. PO PEWNYM CZASIE, ZACZNIE WYWOŁYWAĆ REAKCJE WARUNKOWĄ.
WG. TEJ TEORII LECZENIE FOBII.
1.WYGASZANIE REAKCJI – POLEGA NA TYM, ŻE POJAWIA SIĘ BODZIEC WARUNKOWY W WYNIKU CZEGO - REAKCJA WARUNKOWA WYGASZA.
2. SPOSOBY DESENTYZYTACJI (ODWRAŻLIWANIE)- NP. PODAWANIE PAJĄKA ETAPAMI.
- TERAPIA IMPLOZYWNA- ( TERAPIA SZOKOWA)- WYSTAWIANIE CZŁ. NA MAKSYMALNIE LĘKOTWÓRCZE BODŹCE. W WYNIKU TEJ TERAPI POJAWIA SIĘ EFEKT SUFITOWY( OPADNIĘCIE REAKCJI- ZNIKANIE FOBII.
NIE ZAWSZE MOŻE BYĆ STOSOWANA.- MOŻE TYLKO ZA ZGODĄ PACJENTA, NIE MOŻE BYĆ STOSOWANA W PRZYPADKU FOBII- REALNYCH NIEBEZPIECZEŃSTW- NP. RZUCANIE NA GŁĘBOKĄ WODĘ, GDY KTOŚ BOI SIĘ WODY.
- STOSUJE SIĘ GDY BOJĄ SIĘ WYOBRAŻEŃ(MÓWIMY CZEGO SIĘ BOJĄ)
3. DESENTYZYTACJA WYOBRAŻEŃ.
TEORIA BIOLOGICZNA- ZESPÓŁ OBJAWÓW JEST POCHODNA ZMIAN CIELESNYCH.
Depresja – to stan emocjonalny, apatia jest pochodną zmian cielesnych ( np. utrata nóg)
TEORIA BIOLOGICZNA ZAKŁADAJĄCA, ŻE PRZYCZYNĄ DEPRESJI MOŻE BYĆ NIEDOBÓR PEWNYCH AMIN BIOLOGICZNYCH – GŁOWNIE NORADRENALINY ORAZ SEROTONINY. W ROZUMIENIU BIOLOGICZNYM TYLKO LEKI PRZYNOSZĄ EFEKT W LECZENIU INNE ZABIEGI SĄ BEZSENSOWNE.
ARGUMENTY ZA LECZENIEM DEPRESJI WG. TEORII BIOL.
OBNIŻONA AKTYWNOŚĆ PŁATÓW , CZOŁWYCH I TA CZĘŚĆ MÓZGU ZWIĄZANYCH Z PRZEŻYWANIEM( PŁATY CZOŁOWE, PRZYSADKA MÓGOWA)
OSOBY MAJĄCE DEPRESJE MAJĄ MNIEJSZĄ CZĘŚĆ MÓZGU ZWANA HIPOKAMP- WPŁYWA NA PRZECHOWYWANIE SLADÓW PAMIĘCIOWYCH)
PODŁOŻE GENETYCZNE-BADANIA WYKAZUJĄ, ŻE DEPRESJA CZĘŚCIEJ WYST. U BLIŻNIĄT 2-JAJOWYCH NIŻ 1 JAJOWYCH.
RODZAJE DEPRESJI – SEZONOWA – WYSTĘPUJE NA GLOBACH W RÓŻNYCH PORACH ROKU – DEPRESJA MA PODŁOŻE BIOLOGICZNE.
POZIOM HORMONÓW PŁCIOWYCHI TARCZYCY WPŁYWA NA NASTRÓJ I BYĆ PRZYCZYNĄ DEPRESJI.
ILOŚĆ NEUROPRZEKAŹNIKÓW MOŻE WPŁYWAC NA DEPRESJĘ ( BRAK SEROTONINY)
TEORIE PSYCHOLOGICZNE-
TEORIA WYUCZONEJ BEZRADNOŚCI- WG. MARTINA SELIGMANA.
Bezradność jest stanem wyuczonym, wytworzonym przez narażenie na szkodliwe, nieprzyjemne sytuacje, w których nie ma możliwości ucieczki lub których nie da się uniknąć.
Eksperyment z psem- wytwarza u niego pewien rodzaj patologicznej bezradności do tak skrajnego stopnia, że nawet kiedy zwierzę ma możliwość ucieczki, to z możliwości, o której mowa, nie skorzysta"
KTOŚ WIELE RAZY PRÓBUJE –I NIC MU NIE WYCHODZI
MAJĄ NA NIE WPŁYW- TRAUMATYCZNE ZDARZENIA , PRZEMOC, BEZROBOCIE.. IDĄ W PARZE :
- DEFICYTY EMOCJONALNE- POLEGA NA TYM, ŻE
POJAWIA SIĘ ANHEDOMIA UTRATA STANÓW
PRZYJEMNYCH.
-DEFICYTY MOTYWACYJNE – BRAK MOTYWACJI W
RÓŻNYCH OBSZARRACH Życia
- DEFICYTY POZNAWCZE- SPOWOLNIENIE TEMPA
MYŚLENIA, POJAWIA SIĘ GŁUPOTA , LUDZIE
PRZESTAJĄ KOJARZYĆ FAKTY ; EFEKT WYUCZONEJ BEZRADNOŚCI ; NIE KORZYSTAJĄ ZE SWOJEGO POTENCJAŁU , FUNKCJONUJĄ PONIŻEJ SWEGO POTENCJAŁU.
JAK LECZYĆ WYUCZONĄ BEZRADNOść ?
-AGRESJA JEST LEKIEM NA WYUCZONA BEZRADNOSĆ, WTEDY DZIECI NIE WYUCZAJĄ SIĘ BEZRADNOŚCI BO PRZECHODZĄ W AGRESJE.( MECHANIZM OBRONNy)
,
- WZBUDZANIE NADZIEJI W DZIECKU ( EKSP. TONĄCY SZCZUR) POLEGA TO NA TYM , ŻE CZL. MOŻE LICZYĆ NA KOGOŚ, POMOC TERAPEUTY- BIERZE CZĘŚĆ PROBLEMÓW NA SIEBIE
- SPECYFICZNY TRENING- DZIECI UCZĄ SIĘ ZARADNOŚCI.
PRZYCZYNY: PRZECIĄŻANIE DZIECI ZAJĘCIAMI
TEORIE POZNAWCZO-BEHAWIORALNE DEPRESJI ZAKŁADAJĄ, ŻE OSOBA DEPRESYJNA PRZYSWOIŁA SOBIE NIEADAPTACYJNY WZÓR REAGOWANIA, KTÓRY MOŻNA ZMIENIĆ W PROCESIE UCZENIA SIĘ NOWYCH UMIEJĘTNOŚCI. CELEM LECZENIE JEST MODYFIKACJA SPECYFICZNYCH ZACHOWAŃ I MYŚLI, W KTÓRYCH UPATRUJE SIĘ PRZYCZYNĘ DEPRESJI. ZDECYDOWANIE NAJSŁABSZYM PUNKTEM POZNAWCZYCH TEORII JEST WYJAŚNIANIE SOMATYCZNYCH OBJAWÓW DEPRESJI.
PSYCHOLOGIA POZNAWCZA
A) ISTOTĄ ROZWOJU SĄ PROCESY POZNAWCZE, NAUKA WIEDZA O ŚWIECIE
B) DYSFUNKCJONALNE SCHEMATY SĄ ŹRÓDŁEM PATOLOGII
C) KONCEPCJA BECKA (POZNAWCZA TEORIA DEPRESJI): TRIADA W DEPRESJI CHORZY MAJĄ SCHEMATY POZNAWCZE ZABURZONE, NEGATYWNE-OBRAZ PRZESZŁOŚCI, OBRAZ PRZYSZŁOŚCI I SIEBIE SAMEGO.
BEHAWIORYZM
A) ZBIÓR REALNYCH FUNKCJI NA BODŹCE, REAKCJE POPRAWNE ZOSTAJĄ NAGRODZONE (WZMOCNIENIE POZYTYWNE), REAKCJE NIEPOŻĄDANE ZOSTAJĄ SKARCONE LUB NIEZAUWAŻONE(WZMOCNIENIE NEGATYWNE)
B) WAŻNE JEST CO CZŁOWIEK ROBI, JAK SIĘ ZACHOWUJE A NIE CO CZUJE I MYŚLI
C) SYTUACJE DOŚWIADCZALNE DETERMINUJĄ ROZWÓJ CZŁOWIEKA, ODRZUCENIE TEORII INSTYNKTÓW
D) GNIEW I STRACH SĄ WRODZONYMI REAKCJAMI EMOCJONALNYMI
E) OSOBOWOŚĆ - WYUCZONY ZBIÓR NAWYKÓW
F) TEORIA UCZENIA SIĘ BAZUJE NA ODRUCHACH PAWŁOWA
G) UCZENIE SIĘ:
- WARUNKOWANIE KLASYCZNE
- WARUNKOWANIE INSTRUMENTALNE
- MODELOWANIE
AARON BECK – MODEL POZNAWCZY
WG. TEJ TEORII- DEPRESJA – TO PEWIEN RODZAJ MECHANIZMU PSYCHOLOGICZNEGO , CZYLI TAKIE PRZETWARZANIE INFORMACJI , KT. PROWADZĄ DO NASTROJÓW DEPRESYJNYCH.
AARONA T. BECKA.
JEGO ZDANIEM ZACHOWANIE JEDNOSTKI ZALEŻY OD TYPU INFORMACJI, JAKIE DOCIERAJĄ DO NIEJ Z ZEWNĄTRZ ORAZ SPOSOBU, W JAKI ONA TE INFORMACJE PRZEKSZTAŁCA I INTERPRETUJE. BŁĘDY LOGICZNEGO MYŚLENIA. U PODŁOŻA DEPRESJI ZDANIEM BECKA LEŻĄ NIERACJONALNE SCHEMATY POZNAWCZE, KTÓRE MAJĄ ŹRÓDŁO W DZIECIŃSTWIE I SĄ REZULTATEM TRAUMATYCZNYCH WYDARZEŃ, POWTARZANYCH NEGATYWNYCH OSĄDÓW (NAJCZĘŚCIEJ PRZEZ RODZICÓW) ORAZ PRZEZ NAŚLADOWANIE DEPRESYJNYCH MODELI.
„POPSUTE” MYŚLI LUDZI MAJĄCYCH DEPRESJĘ PRODUKUJĄ ONI ZŁE EMOCJE.
CECHY MYŚLENIA DEPRESYJNEGO
NADMIERNE UOGÓLNIANIE,
NADMIERNEE GENERALIZOWANIE POJEDYŃCZYCH FAKTÓW,( jedno zdarzenie powoduje, że już nigdy nie zda żadnego egzaminu.)
NADUŻYWANIE DUŻYCH
KWANTYFIKATORÓW, TZ. ZAWSZE, NIGDY, WSZYSTKO, KAŻDY; PRZYCZYN NIEPOWODZEŃ SZUKAJĄ W SWOICH STAŁYCH I NIEZMIENNYCH CECHACH ZEWNĘTRZNYCH, - --
3. SPOSTRZEGAJĄ ŚWIAT W KATEGORII STANÓW A NIE PROCESÓW, TZ. ZDROWIEJ JEST WIDZIEĆ ZMIENNOŚĆ TEGO ŚWIATA NIE WIDZĄ MECHANIZMÓW PEWNYCH ZACHOWAŃ, (PRZYCZYN TYCH ZACHOWAŃ),
4.DEFICYT W ZAKRESIE TENDENCJA SAMOOBRONNEJ
TENDENCJA SAOMOORONNA JEST TO SKŁONNOŚĆ DO PRZYPISYWANIA SOBIE ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA SWOJE SUKCESY I PRZYPISYWANIA OKOLICZNOŚCIĄ ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA SWOJE PORAŻKI.
OSOBY Z DEPRESJĄ – UWAŻAJ Ą ODWROTNIE , ŻE SUCKCES JES DZIĘKI KOMUŚ A PORAŻKA DZIĘKI NIM.- NIE MAJĄ WEWNĘTRZNEGO MECHANIZMU ORONNEGO JAK U CZŁ. ZDROWEGO.
5. SAMOUTRUDNIANIE- TO SKRAJNA POSTAĆ WYNATURZENIA TENDENCJI DO SAMOOBRONY;
- PRZYGOTOWUJĄ SOBIE SAMI USPRAWIELIWIENIE PORAŻKI ZANIM DOJDZIE DO NIEJ, PRZED ZDARZENIEM. OS. SMA SOBIE RZUC KŁODY POD NOGI.
WG. TEJ TORII DEPRESJĘ MOŻNA ZDJAGNOZOWAĆ NA PDSTAWIE HISTORII ŻYCIA NP. CZĘSTO REZYGNUJE ZE SWOICH TALENTÓW , NIE WYKORZYSTUJE TEGO.
JEST TO SPOWODOWANE ZANIEDBANIAMI W DĄŻENIU DO OSIĄGNIĘĆ, SAMI SIEBIR HAMUJEMY.
TOK MYŚLENIA TYCH OSÓB NIE
UWZGLĘDNIA KONTEKSTU ZARZEŃ- MAJĄ STATYCZNY SPOSÓB MYŚLENIA ,
NIE ROZUMIE SKĄD SIĘ WZIEŁO TAKIE ZACHOWANIE I MECHANIZMÓW ODPOWIEDZIALNYCH ZA TO ZDARZENIE
7. ATRYBUCJA DYSPOZYCYJA – SKŁONNOŚĆ SZUKANIA PRZYCZYN W STAŁYCH NIEZMIENNYCH CECHACH.
-
WNIOSEK WARTO NARAŻAĆ SIĘ NA PORAŻKI ALE TRZEBA MIEĆ POCZUCIE WAŁASNEJ WARTOCI.
8.
TRIADA POZNAWCZA
PODSTAWOWY SCHEMAT POZNAWCZY W DEPRESJI TO TZW. TRIADA POZNAWCZA: POLEGA NA NEGATYWNYM OBRZIE SIEBIE, ŚWATAI I PRZYSZŁOŚCI.
- OSOBA TAKA ZAWSZE WSZYSTKO UOGÓLNIA „ ZAWSZE TAK BĘDZIE”
TERPIA: 1. STATYCZNY OBRAZ ŚWIATA—NALEŻY POKAZAĆ JAK PRZEBIEGOA TYDZIEŃ DANEJ OS. – WPROWADZENIE DZINNICZKA DNIA.
2.NAUCZYĆ PEWNYCH ZACHOWAŃ
3. DUŻE KWANTYFIKATORY – UOGÓLNIENIA ZASTĄPIĆ SOWAMI INNYMI NP.; RANO A NIE ZAWSZE..
PRZEKIEROWANIE NA SIEBIE DOBRA I ZŁA POWODUJE DEPRESJĘ
Takie poglądy są przyczyną niskiej samooceny oraz emocjonalnych i fizycznych objawów charakterystycznych dla depresji.
drugim mechanizmem depresji są systematycznie dokonywane błędy logiczne w procesie wnioskowania, które sprzyjają pogorszeniu się samopoczucia i uniemożliwiają obiektywną ocenę sytuacji przez jednostkę.
Terapia zgodna z ujęciem becka jest krótkoterminowa, dyrektywna, ustrukturalizowana i ukierunkowana przede wszystkim na przekształcenie schematów poznawczych. Korzysta się w niej z technik behawioralnych, przede wszystkim zaś z tzw. Eksperymentów behawioralnych. Badania dowodzą, że prawidłowo stosowana terapia poznawczo-behawioralna prowadzi do korzystnych zmian leczenie depresji-nadzieja – eksperyment ze szczurem –raz dostał deskę to potem pływał długo bo czekał na deskę. Rezygnacja z walki i tonięcie, czy walka z nadzieją na lepsze jutro. Trening asertywności –decydowanie o samym sobie, mniej zajęć; więcej luzu.
Trening zaradności, agresja-wyładowanie napięcia.
Ludzie cierpiący na depresję nie mają mechanizmu obronnego – nie bronia się przed innymi, sami sobie robią krzywdę, (maja wrogie myślenie). To też brak dawania im w dzieciństwie ochrony przez rodziców. Osoby depresyjne są często autoagresywne. Np. Nienawidzę własnego ojca ale to ja jestem zła bo przecież nie wolno, nie wypada o ojcu myśleć źle-mam poczucie winy. Jak ktoś powie jesteś grubą świnią to ona się przejmie bo sama o sobie tak myśli.
Zaburzenia lękowe: fobie, kompulsje, zespół lęku, zespół paniki, ptsd
W modelu psychodynamicznym uważa się, że depresja (tak jak i inne
zaburzenia) ma swoje źródła w nierozwiązanym konflikcie z przeszłości.
Zygmunt Freud (1917).
Freud uważał, że przyczyną depresji jest skierowanie całej agresji do wewnątrz, w efekcie czego dochodzi do obniżenia samooceny, samooskarżeń, czy wręcz samobójstwa. Osoba depresyjna w dzieciństwie skierowała swoją miłość na drugą osobę i doznała rozczarowania. W efekcie identyfikuje się z utraconym obiektem, „włącza” go w obszar swojego ego. Złość odczuwana pierwotnie wobec utraconego obiektu zostaje skierowana na samego siebie. Kolejne doświadczenia straty i odrzucenia reaktywują uczucia związane z utratą pierwotnego obiektu.
I tu Wg Melanii Klein
(ISTOTĄ SĄ DOBRE EMOCJE)
teoria relacji z obiektem) JEŚLI NASTĘPUJE ZLANIE SIĘ DOBREGO I ZŁEGO OBIEKTU, W PRZEWADZE ZŁYCH ELEMENÓW WÓÓWCZAS PRZEWAŻAJĄ ZŁW OBIEKTY.
WG. TEJ TEORII – WÓWCZAS OSOBY TAKIE NIE MAJA NADZIEJI NA TO ,ŻE BĘDZIE DOBRZE.
ASPEKTY DEPRESJII U DZIECI
- DZIECI MAJA REALNE SPOSTRZEGANIE ŚWIATA, - TAKIE SPOTRZEGANIE TO KROK ROZWOJOWY , JERZELI GO NIE MA NASTĘPUJĘ ROZSZCEPIENIE.
MATKA ALKOCHOLICZKA TO 1.OBIEKT DOBYEJ MATKI I2. MATKA WIEDŹMA – OBIEKT ZŁY.
GDYBY SIĘ ZLAŁY TE DWA OBIEKTY TO ZAWALIŁBY SIĘ DZIECKU ŚWIAT.- DEPRESJA.
DZIECKO AGRESYWNE W SZKOLE NIE MA POCZUCIA WINY BO UWAŻA ŻE SIĘ BRONI.
MELANIA KLEIN I- UWAŻA, ŻE TO WSZYSTKO DZIEJE SIĘ W GŁOWIE LUDZI
.DEPRESJA – POLEGA NA TYM, ŻE OBIEKTY DOBRE SYBKO ZNIKAJĄ Z UMYSŁU, A ZŁE POZOSTAJĄ. OSOBAKT. UMIE ZACHOWAĆ DOBRE OBIEKTY , MIMO ZŁYCH DOŚWIADCZEŃ NIE MA DEPRESJI
jakość relacji matki i dziecka w pierwszym roku życia decyduje o tym, czy w przyszłości jednostka będzie miała skłonności do depresji.
Zaburzenia dysocjacyjne, dysocjacja (łac. dissociatio, rozdzielenie) - jeden z ostrzejszych mechanizmów obronnych, znany w psychologii. Jest to generowanie przez nieświadomość rozmaitych (pozornych lub rzeczywistych) dolegliwości fizycznych w celu uzasadnienia niepodejmowania działań przez jednostkę lub odwrócenia jej uwagi od niechcianych myśli i uczuć. Polega na pojawieniu się objawów uszkodzenia fizycznego lub utraty kontroli, czasowej drastycznej modyfikacji cech osobowości albo poczucia tożsamości, w celu uniknięcia przykrych uczuć i myśli. Niektóre odmiany zaburzeń dysocjacyjnych. W sensorycznych reakcjach dysocjacyjnych mogą brać udział wszystkie zmysły, najpowszechniejsze formy to: anestezja- zanik wrażliwości czucia, hipestezja - częściowy zanik wrażliwości, hiperestezja - nadwrażliwość, analgezja- zanik wrażliwości na ból, parestezja- niezwykłe odczucia (łaskotanie, gorąco).
Zaburzenia nastroju charakteryzują się zaburzenia w regulacji nastroju, zachowania i oddziaływania. (1) zaburzenia depresyjne, (2) zaburzenia afektywne dwubiegunowe, i (3) depresja w związku z chorobą lub medycznych nadużywanie alkoholu i substancji. Zaburzenia depresyjne są zróżnicowane od zaburzeń dwubiegunowych ze względu na brak epizodów manii lub hipomanii.
Co powoduje zaburzenie nastroju?
Zaburzenia nastroju są spowodowane przez brak równowagi chemicznej w mózgu. Nie ma prostego wyjaśnienia, dlaczego niektórzy ludzie cierpią z powodu zaburzeń nastroju, a inne nie. Genetyka odgrywać rolę w zaburzeniach nastroju o rodzica lub krewnego z zaburzeniami nastroju, zwiększa szansę o jednym z nich.
Kilka innych rzeczy, które mogą powodować zaburzenia nastroju należą:
-stresujące wydarzenia życiowe (np. osobisty uraz lub śmierć bliskiej osoby)
-niektóre leki
-nadużywania substancji
-niektóre choroby
-a czasami w ogóle nic nie
Co to znaczy być chorym z punktu widzenia społecznego:
-chory musi pragnąć być zdrowym, ma obowiązek szukania pomocy
-nie ma wpływu na swoją chorobę
-potrzebuje pomocy z zewnątrz nie jest w stanie sam sobie pomóc
-choroba jest wystarczającym usprawiedliwieniem dla zwolnienia z innych ról społecznych
Wtórne zyski z choroby:
1. Pieniądze
2. Zwolnienie z obowiązków różnego rodzaju
3. Uzyskanie przywilejów
4. Zniesienie poczucia winy
5. Troska innych ludzi
6. Zmniejszenie ilości konfliktów z innymi
Kompulsja - rodzaj zaburzeń lękowych wyrażający się występowaniem czynności przymusowych (określanych jako rytuały). Natręctwo dotyczące działania.
Większość czynności przymusowych dotyczy czystości, ciągłego czyszczenia i sprawdzania wszystkiego, w celu niedopuszczenia do niebezpiecznej sytuacji. U podstaw tego zachowania leży zazwyczaj lęk przed możliwością niebezpieczeństwa, a czynność rytualna jest bezskuteczną symboliczną próbą odwrócenia tego niebezpieczeństwa.
W zaburzeniach obsesyjno-kompulsyjnych czynności kompulsyjne występują najczęściej łącznie z obsesjami, choć mogą wystąpić w formie zaburzeń z przewagą czynności natrętnych (rytuałów).
U dzieci występują czasami jedynie kompulsje.
Podstawowe rodzaje zachowań kompulsywnych, to:
- zachowania mające na celu zapobiegnięcie nieszczęściu i wpływanie na rzeczywistość (np. wracanie się, dotykanie przedmiotów określoną ilość razy - arytmomania)-rytuały związane ze sprawdzaniem, łączą się z obniżeniem poczucia bezpieczeństwa i występowaniem ruminacji (ciągłe sprawdzanie czy urządzenia elektryczne zostały wyłączone; wątpliwości co do zakręcenia kranu czy zamknięcia mieszkania, itp.)
Osoba dotknięta kompulsjami zdaje sobie sprawę z niedorzeczności swoich zachowań, jednak próba zaprzestania wykonywania określonej czynności powoduje pojawienie się silnego lęku, co prowadzi do kontynuowania wykonania danego rytuału.
Choroba psychiczna ma 3 źródła
1.Model biologiczny- np. uszkodzenia mózgu
2. Model psychologiczny do zaburzeń psychicznych
Zakłada się, że są to czynniki/zmiany psychologiczne są przyczyna zaburzeń psychicznych. Organizm jest sprawny a np. jąkamy się, np. mutyzm wtórny.
Pojawiły się choroby czynnościowe – złe funkcjonowanie jakiegoś organu, mimo swojej biologicznej sprawności np. (ktoś się jąka lub głuchota nerwicowa) zaczęto szukać je w czynnikach psychologicznych
Choroby psychosomatyczne – ważnym czynnikiem jest konstrukcja psychiczna np. ( nadciśnienie, astma oskrzelowa, niektóre typy alergii, reumatyzm)
Jakie czynniki psychologiczne wywołują chorobę:
1. Konflikty wewnętrzne
2. Myśli automatyczne
3. Wyparte impulsy popędowe (jak ktoś nie jest świadomy swoich uczuć to uczucie pojawia się w chorobie).
4. Niska samoocena
5. Nawyki nieprawidłowe
W modelu psychologicznym zakłada się, iż choroby te można leczyć poprzez zmienianie nawyków, zmianie samooceny, , wytwarzanie nowych nawyków
Nie można znale jednej przyczyny choroby, tylko jest ich wiele
3. Model społeczny – choroby psychiczne od lat 70 to teoria że wywołują je czynniki społeczne,
1. zaczęliśmy definiować nowe choroby np. pije(alkoholizm)
2. wiele przemawia za tym że choroby psychiczne mają swoje źródło w funkcjonowaniu społecznym: nie dotykają wszystkich grup społecznych
3. Występują w różnych czasach w różnym natężeniu (dziś mamy epidemię depresji).
4. Okazuje się ż w różnych kulturach choroby różnie się ujawniają
Istnieją takie choroby psychiczne które występują w danej kulturze a w innej nie występują
To co kiedyś nie było chorobą dzisiaj nią jest i odwrotnie ( homoseksualizm ADHD, dyslekcja). W dzisiejszych czasach 70% osób cierpi na choroby psychiczne a nie biologiczne (mają one podłoże w psychice).
Choroby psychicznej nie zmierzymy decyduje o tym grupa społeczna, nie ma obiektywnych kryteriów choroby psychicznej