METODA WERONIKI SHERBORNE (Ruchu Rozwijającego)

Metoda Ruchu Rozwijającego opracowana została przez Weronikę Sherborne. Jest to metoda niewerbalna, uaktywniająca język ciała i ruchu.
Główna idea metody zawarta jest w tezie, że posługiwanie się ruchem rozwijającym świadomość własnego ciała, świadomość przestrzeni i działania w niej, a także umiejętność i potrzebę dzielenia jej z innymi ludźmi prowadząca do nawiązywania z nimi bliskiego kontaktu służy rozwojowi dziecka i może być wykorzystana w terapii zaburzeń rozwoju.
Założenia metody opierają się na naturalnych potrzebach dziecka. Odpowiadają etapom kształtowania się umiejętności związanych z ruchem, umożliwiających lepsze poznanie otoczenia poprzez zdobywanie indywidualnych doświadczeń opartych na kształtowaniu nowych umiejętności w zakresie rozwoju fizycznego, psychicznego.
Głównym założeniem terapii jest zdobycie przez dziecko świadomości własnego ciała rozwijanej równolegle z usprawnianiem ruchowym. Przez dopływ wiadomości o własnym ciele, jego użyciu w sposób adekwatny do możliwości percepcji i potrzeb dziecka, następuje kształtowanie umiejętności społecznych, eksploratywnego działania, doprowadzającego do poczucia świadomości przestrzeni i działania w niej.
W swoim programie ćwiczeń ruchowych Weronika Sherborne wyróżnia następujące grupy ćwiczeń:
- ćwiczenia prowadzące do poznania własnego ciała,
- ćwiczenia pomagające zdobyć pewność siebie i poczucie bezpieczeństwa w otoczeniu,
- ćwiczenia ułatwiające nawiązywanie kontaktu i współpracy z partnerem i grupą,
- ćwiczenia twórcze.
Wymienione ćwiczenia mogą występować w różnych formach, jako zajęcia indywidualne, w parach lub grupowe. Zakres każdego ćwiczenia może być mniej lub bardziej rozszerzony zgodnie z potrzebami, stopniem zaawansowania, możliwościami.
Na przykład dzieci upośledzone umysłowo wymagają wielu ćwiczeń prowadzących do poznania ciała, przestrzeni, koncentracji, rozwoju, siły oraz nawiązania kontaktów.
Ćwiczenia prowadzące do poznania własnego ciała:
- wyczuwanie brzucha, pleców, pośladków: leżenie na plecach, brzuchu, ślizganie się w kółko na brzuchu, siedząc przyciąganie kolan, chowanie głowy, czołganie się na brzuchu, czołganie się na plecach,
- wyczuwanie nóg i rąk: podciąganie kolan do siadu skulnego, pchanie kolan do siadu prostego, maszerowanie i bieganie z podniesieniem kolan, chodzenie i bieganie na 'sztywnych' nogach, dotykanie stóp podłogi, uderzanie o podłogę piętami, uderzanie o podłogę całą stopą, dotykanie łokciami kolanl,
- wyczuwanie twarzy - siedzenie w kole: wytrzeszczanie oczu, mrużenie oczu, zabawne miny,
- wyczuwanie całego ciała: leżenie na plecach, turlanie się, leżenie z rękami wzdłuż ciała.
Ćwiczenia pozwalające zdobyć pewność siebie i poczucie bezpieczeństwa w otoczeniu:
- leżenie na plecach lub brzuchu, rozluźnianie, odprężanie
- ćwiczenia w parach; jedna osoba robi 'mostek', a druga obchodzi ją na czworakach, przechodzi pod, przez, nad, dokoła itp.
- ćwiczenia w grupie: grupa tworzy 'tunel' reszta czołga się pod tunelem na plecach, brzuchu itp.
Ćwiczenia ułatwiające nawiązanie kontaktu i współpracy z partnerem i grupą:
- ćwiczenia w parach, partner 'aktywny', partner 'bierny', pcha plecami partnera, starając się pokonać jego opór, ćwiczący delikatnie kładzie się na plecach partnera, a ten stara się częściowo przyjąć ten ciężar, ciągnięcie za kostki ćwiczącego leżącego na brzuchu lub plecach, kołysanie, tworzenie 'fotelika', kołysanie w różnych kierunkach itp.
Ćwiczenia twórcze:
Na szczególną uwagę zasługuje taniec. Ćwiczenia twórcze pozwalają nawiązać i pogłębić stosunki międzyludzkie, poznać sytuacje, których ćwiczący nie doświadczyłby ze względu na swoje fizyczne lub psychiczne ułomności.
Stosując metodę Ruchu Rozwijającego, należy wystrzegać się rutynowej oceny osiągnięć, natomiast obserwować i oceniać postępy ucznia w zakresie:
- koncentracji,
- umiejętności nawiązywania kontaktów z innymi i współdziałania,
- okazywanie swej pomysłowości,
- umiejętności zmiany zachowań w zależności od rodzaju zajęć.
Terapia ruchowa metodą W. Sherborne wywiera najsilniejszy wpływ na sferę emocjonalną i motoryczną. Sprzyja także rozwojowi wyobraźni i pomysłowości dzieci, kształci orientację w schemacie ciała i przestrzeni, rozwija zdolność koncentracji uwagi. Dzięki terapii dzieci zdobywają zaufanie do siebie i do otoczenia, kształtuje się pozytywnie ich obraz samego siebie i pozytywne nastawienie do świata.
Jako metoda terapii znajduje zastosowanie w pracy z dziećmi z zaburzeniami rozwoju psychoruchowego, a więc przede wszystkim w przypadkach upośledzenia umysłowego. Również dla dzieci z tzw. normą intelektualną, przejawiających zaburzenia w zakresie sfery emocjonalnej i społecznej.

LITERATURA:
M. Bogdanowicz, B. Kusiel, M. Przemycka 'Metoda W. Sherborne w terapii i wspomaganiu rozwoju dziecka' W-wa 1992