Powikłania po usunięciu zęba:
Ból poekstrakcyjny (dolor post extractionem)
Niewłaściwie zaopatrzony zębodół (pozostawienie ziarniny)zębodół nie goi się
Pozostawione zmiany okołowierzchołkowe
Ostre brzegi zębodołu ranią dziąsło i okostną
Ból pojawia się ok. 8-10 dnia po zabiegu
Resorpcja blaszki kostnej-ustąpienie bólu 4-6 tygodni
Martwica fragmentu kości i oddzielenie się w postaci martwaka
Leczenie:usunięcie ziarniny/ciała obcego
wyrównanie brzegów kleszczami kostnymi (Luery) lub łyżeczką kostną
plastyka wyrostka zębodołowego
Szczękościsk (trismus)
Usuwanie zz. Trzonowych dolnych i górnychzakażenie bakteryjne mięśni unoszących żuchwę (żwacz i mm skrzydłowe) odruchowy przykurcz mięśni
Leczenie:
Mechanoterapia
Naświetlanie lampą Sollux
Preparaty pro kinetyczne : Methocarbamol i Mydocalm
W stanie zakażenia leki p-zapalne i p-bakteryjne
Doraźnie- znieczulenie nerwu żwaczowego metodą Berchera
Pusty/suchy zębodół (alveolitis sicca)
Niezdolność do wytworzenia się skrzepu bezpośrednio po usunięciu zęba lub wytworzony skrzep jest niepełnowartościowy
Ból: samoistne,silne bóle rwące, pulsujące o charakterze neuralgicznym, promieniują do ucha, oka, skroni, nawet potylicy
Pierwsze dolegliwości po 4 dniach i utrzymują się 7 dni-2 tygodni
Leczenie zębodołu:
Zwalczanie bólu
Codzienne płukanie zębodołu 0.9%roztwór soli fizjologicznej
3% roztwór sody oczyszczonej
0.5% metronidazolu
0,02% dwuglukonian chlorheksydyny
roztwór neomycyny
wodny roztwór nadmanganianu potasu
Założenie leku o miejscowym działaniu p-zapalnym, p-bólowym i pobudzającym ziarninowanie
Apernyl
Nipas- zawiera hydroksybenzoesan propylu(dział odkażające i p-grzybicze)
pasta aspirynowa przygotowana ex tempore
Neocane (neomycyna + benzokaina)
Alvogyl (lidokaina+eugenol)
Spongostan nasączony lidokainą
sączek jodoformowy z kamfenolem (dział. odkażająco, znieczulająco, a jodoform pobudza ziarninowanie)
tlenek cynku zarobiony z eugenolem
Odizolowanie zębodołu od środowiska jamy ustnej
Solcoseryl dentystyczny:
Opatrunek na błony śluzowe w okresie pooperacyjnym
Zaw aktywne substancje z odbiałczanego ekstraktu krwi cielęcej
Pobudza wchłanianie tkankowe,
przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek i ziarninowanie i nabłonkowanie
działa p-bólowo (zawiera śr znieczulający 1% Polidocanol)
długo utrzymuje się na błonie śluzowej
Ropne zapalenie zębodołu (alveolitis purulenta)
Leczenie:
Dokładne wyłyżeczkowanie zębodołu w znieczuleniu przewodowym lub nasiękowym
Podanie antybiotyków β-laktamowych lub linkozamidów
Czasami odwarstwienie płata śluzówkowo-kostnego w celu lepszego wglądu i usunięcie martwaków ( jeśli są obecne)
Powikłania zapalne
Usunięcie zęba z miazgą w rozpadzie zgorzelinowym,
w przp zapalenia okostnej, ozębnej lub przyzębia
Przegrzanie kości przy chirurgicznym usuwaniu zębów zapalenie kości
Nieprzestrzeganie zasad aseptyki i antyseptykiwprowadzenie infekcji do rany
Zmniejszona odporność ogólna i miejscowa chorego
Krwawienie po usunięciu zęba (sanguinatio post extractionem dentis)
Przyczyny ogólne:
Skazy krwotoczne: osoczowe, naczyniowe, płytkowe
Niedokrwistość
Nadciśnienie tętnicze
Choroby wątroby
Cukrzyca
Miesiączka
Przyczyny miejscowe:
Uszkodzenie śluzówki i/lub naczyń
Pozostawiona w zębodole ziarnina
Krwawienie atoniczne po ustąpieniu działania vazoconstrictorów
Przetoki tętniczo-żylne, naczyniakikrwotok (haemorrhagia)
Złamanie, zmiażdżenie wyrostka zębodołowego
Zależnie od czasu wystąpienia krwawienia:
Wczesne(pierwotne) w pierwszej dobie po zabiegu
Późne
Powtórne- 2-4 doba po zabiegu
Wtórne- 5-6 doba po zabiegu
Tamowanie krwawienia:
Usunięcie niepełnowartościowego skrzepu w znieczuleniu, oczyszczamy zębodół
Krwawienie z naczynia kostnegozmiażdżyć kość kleszczami Luera lub ucisnąć naczynie Peanami i uderzyć w nie młotkiem
Krwawienie miąższowe założyć trombinę (proszek), gąbkę kolagenową (Spongostan, Biokol), szwy
tamponada zębodołu sączek jodoformowy z kilkoma kroplami kam fenolu
Kontrola po 2 dniach i zdjęcie szwów
Poszarpana lub odwarstwiona bł śluzowa z okostnąszwy na 7 dni
Krwawienie z większego naczyniazacisnąć kleszczykami Peana
Farmakoterapia: Wit.C 3-4xdz po 2 tabl
Rutinoscorbin 3x 2 tabl
Wit PP 3x 1 tabl
Dicinone (Cyclonamini) 0,25 2 tabl. Co 8 h
Paracetamol jako p-bólowy
Powikłania w czasie usuwanie zębów
Uszkodzenie tkanek miękkichnieprawidłowe posługiwanie się dźwigniami
Szycie a w znacznym obnażeniu kości wyk płata śluzówkowo-okostnowego
Niezamierzone usunięcie zęba lub zawiązka zębowego
Wprowadzić ząb do zębodołu i unieruchomić ligaturą z drutu lub szyną nazębną.
Zawiązek wprowadzić na miejsce i założyć szwy.
Złamanie usuwanego zęba
Poniżej szyjki lub w obrębie korzeniausunięcie chirurgiczne zęba z wytworzeniem płata śluzówko-okostnowego
Przemieszczenie zęba lub korzenia zęba
Wtłoczenie korzenia do światła zatoki szczękowej,torbieli
Powstanie połączenia ustno- zatokowego
Wtłoczenie wierzchołka do kanału żuchwyobfite krwawienietamponada zębodołuusunąć operacyjnie przepchnięty wierzchoł
Uszkodzenie n zębodołowego dolnegoobjaw Vincentazniesienie czucia połowy wargi dolnej i okolicy bródki
Regeneracja nerwu: witaminy z grupy B i laser stymulacyjny.
Złamanie kości:
Złamanie blaszki kostnej wyrostka zębodołowegojeżeli odłamek pozbawiony jest okostnej należy go usunąć i wyrównać brzegi
Odłamanie przegrody międzykorzeniowej
Odłamanie guza szczęki (fractura tuberis maxillae)
Częścioweusunąć ząb chirurgicznie i ustabilizować
odłam szyną nazębną na 6-8 tygodni
Całkowiteprzy zachowaniu ciągłości bł śluzowej
Odroczyć usunięcie i unieruchomić guz
przerwanie ciągłości
Odpreparowanie od bł śluzowej z okostną od guza
szczęki i usunięcie całego frag kostnego,plastyka połączenia ustno-zatokowego
Złamanie żuchwy (fraktura mandibulae)-w ok. kąta żuchwy
-nadmierna siła i nieumiejętna praca narzędziami
-osłabiona kość (torbiel,zap kości,guz,zanik wyrostka
zębodołowego ,sklerotyzacja kośći)
-usuwanie zębów zatrzymanych, nisko położonych
Zwichnięcie żuchwy doprzednie (luxatio mandibulae anterior)
Głowa pacjenta na wysokości stawu biodrowego lekarza mocno oparta o podgłówek.
Unieruchomić żuchwę procą bródkową na 10 dni i zalecenie miękkiej diety.
Przedostanie się usuwanego zęba do dróg oddechowych lub przewodu pokarmowego LUB Manewr Heimlicha
I.Jeżeli pacjent oddychazachęcić do kaszlu
II.Objawy osłabienia,pacjent przestał oddychaćuderzenia w okolicę międzyłopatkową
Usunąć z jamy ustnej ciała obce lub luźne protezy
Stanąć za ratowanym
Pochylić pacjenta do przodu i jednocześnie wykonać 5 gwałtownych uderzeń ok. mędzyłopatkowej nasadą drugiej ręki
III.Brak reakcji pacjentarękoczyn Heimlicha (cel:gwałtowne zwiększenie ciśnienia w klatce piersiowej)
IV.Brak reakcji powtarzać na przemian uderzenia międzyłopatkowe i rękoczyn Heimlicha
V.Utrata przytomnościczynności resuscytacyjne
Prztoka zatokowo-ustna (fisula antrooralis)
Najczęściej po usunięciu 16 lub 26
Przyczyny:
Nisko schodzący zachyłek zębodołowy zatok
Chorobowe-zapalenie zatoki szczękowej,zmiany OKW zębów,guz,torbiel
Jatrogenne-zła technika posługiwania się narzędziami
Urazy-złamanie guza szczęki,złamanie szczęk
Objawy:
Brak oporu kostnego przy łyżeczkowaniu lub możliwość swobodnego wprowadzenia do światła zatoki szczękowej sondy
Dodatnia próba zatokowa, mimo stwierdzenia połączenia ustno-zatokowego próba może być ujemna gdy:
Obecność zapalnej torbieli zębopochodnej wpuklającej się do światła zatoki
Zamknięcie otworu łączącego zatokę szczękową z jamą zęba polipem błony śluzowej zatoki
Zmiana przerostowa błony śluzowej
Nasilone krwawienie z zębodołu
Wyciek treści ropnej w przebiegu ropnego zapalenia zatok
Wyciek płynu opalizującego lub treści ropnej w przypadku obecności torbieli zębopochodnej
Zaburzenia czynnościowe w oddychaniu i mowie
Ocena stanu zatoki szczękowej:
Ząb usunięty w całości, zatoka bez zmian chorobowych –najszybsze zamknięcie przetoki (do 12h po ekstrakcji)
Korzeń zęba wtłoczony do światła zatoki, zatoka bez zmian chorobowych-usunięcie korzenia poprzez zębodół
Ząb usunięty lub korzeń wtłoczony, zatoka chorobowo zmieniona-doszczętna operacja Coldwella-Luca (usunięcie chorobowo zmienionej wyściółki zatoki i wytworzenia szerokiego połączenia z jamą nosową w dolnym przewodzie nosowym dla swobodnego drenażu), wyjęcie korzenia i zamknięcie przetoki najczęściej met Wassmunda-Borusiewicza
Metody zamknięcia połączenia ustno-zatokowej:
Operacja plastyczna przetoki zatokowo-ustnej sposobem Wassmunda-Borusiewicza
Wytworzenie płata trapezowatego płata śluzówkowo-okotnowego
Odwarstwienie i przecięcie okostnej na całej szerokości jego podstawy
Dokładne wyłyżeczkowanie ścian przetoki i wyrównanie brzegów kostnych
Od strony podniebiennej odwarstwić od kości błonę śluzową wraz z okostną i krwawić brzeg dziąsła
Po wyrównaniu płata przedsionkowego pokrywa się nim zębodół z zszywa z płatem podniebiennym szwami materacowymi lub węzełkowymi pojedynczymi (zdjęcie po 10-12 dniach)
Błonę wzdłuż cięć pionowych zszywa się szwami pojedynczymi (usuwa się po 7 dniach)
Metoda Zangego
- pokrycie przetoki dwoma odwróconymi płatami śluz-okostnowymi ,,-‘’ szycie znajduje się tuż nad przetoką
Płat przesunięty z policzka
- przy wysoko umiejscowionej przetoce, płat często nie zawierający okostnej formuje się w przedsionku na przednio-bocznej ścianie przetoki ,,-‘’ znaczne spłycenie przedsionka
Płat podniebienny arterializowany
- w braku materiału tkankowego w pobliżu przetoki (rana szarpana) oraz przy niepowodzeniach przy uprzednich zabiegach,
-zawiera tętnicę podniebienną
-płat formuje się równolegle do łuku zębowego z pozostawieniem rąbka dziąsła w okolicy siekaczy
następnie skręca i wszywa w bł śluzową przedsionka
-obnażona kość podniebienia goi się przez ziarninowanie w ciągu 3 tygodni
Płat mostowy –wykonany w poprzek lub wzdłuż wyrostka zębodołowego
Płat językowy – pobrany z bocznej ściany języka (dobrze ukrwiony)
Ciało tłuszczowe Bichata – wprowadzenie poduszeczki tłuszczowej policzka z zachowaniem szypuły naczyniowej do ubytku i pokrycie jej przeszczepem śluzówki lub skóry
Metoda dwuwarstwowego zamknięcia
-pierwsza warstwa głęboka wytworzona z tkanek miękkich z sąsiedztwa przetoki lub wprowadzenie chrząstki homogennej,heterogennej lub liofilizowanej,płytki metalowej lub siatka teritalową
Warstwa powierzchowna to płat podniebienny, policzkowy lub przedsionkowy
Po zabiegu plastyki połączenia ustno-zatokowego pacjent powinien:
Otrzymać antybiotyk przez 7 dni
Stosować krople obkurczające błonę śluzową nosa-prawidłowy drenaż zapobiega stanom zapalnym
Przyjmować leki p-obrzękowe (Wit.C,wapno, Aescin)zmniejsza ilość wydzieliny, uszczelnia naczynia
Otwierać usta podczas kasłania, kichania
Zaprzestać palenia papierosów na czas gojenia rany
Na ranę stosować Solcoseryl dentystycznyprzyspiesza gojenie rany i uszczelnia ranę
Utrzymywać higienę j.u. stosując prep z chlorheksydyną (płukanka-Eludril, tabl do ssania- Sebidin)