WYŻSZA SZKOŁA

INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA

z siedzibą w Rzeszowie

WYDZIAŁ EKONOMICZNY

Kierunek: Logistyka, I stopnia - inżynierskie, niestacjonarne

Mateusz Borla

Nr albumu studenta 9579

Temat projektu:

Analiza wyboru środków transportu do przewozu dwóch rodzajów ładunku na trasie Rzeszów-Dublin:

• jednostkowego (paczka lub 1 osoba);

• o wadze 22 ton

pod względem następujących kryteriów:

• minimalizacji kosztów przewozu;

• szybkości przewozu.

Dr Grzegorz Wróbel

Rzeszów 2013

Spis treści

Wstęp 3

Rozdział I 3

Minimalizacja kosztów transportu jednego człowieka 3

Rozdział II 6

Szybkość przewozu jednej osoby 6

Rozdział III 7

Minimalizacja kosztów transportu 22t ładunku, 7

Szybkość przewozu ładunku o wadze 22t 7

Bibliografia 11

Wstęp

Ideą projektu jest dobór środka transportu dla konkretnego rodzaju ładunku. Rozpatrywany przypadek dotyczy transportu na trasie Rzeszów - Dublin człowieka oraz 22 ton saletry wapniowej stanowiącej nawóz używany w rolnictwie i sadownictwie.

Saletra wapniowa pakowana jest w worki polietylenowe po 25 kg każdy. Worki te standardowo umieszcza się na paletach o wymiarach 1000x1200 mm. Zakładamy, że każda paleta waży 1000 kg. Zgodnie z zapisami Dz.U.2009.27.162 - załącznik A, Tom II, dział 3.3, poz. 208. saletra wapniowa nie podlega przepisom dotyczącym transportu towarów niebezpiecznych RID i ADR.

Analizie poddano cztery porównania, po dwa dla każdego ładunku.

Celem analizy jest przedstawienie najkorzystniejszej opcji zarówno pod względem czasowym jaki i ekonomicznym transportu konkretnego ładunku (człowieka / saletry wapniowej) na trasie Rzeszów-Dublin.

Rozdział I

Minimalizacja kosztów transportu jednego człowieka

Do porównania wybrano cztery środki transportu:

• samolot,

• autostop,

• autobus,

• samochód osobowy.

W poniższej tabeli zestawiono koszty transportu oraz orientacyjny czas przejazdu dla 1 człowieka na trasie Rzeszów - Dublin.

	RODZAJ TRANSPORTU
	SAMOLOT
CZAS [h]	3,5 h
KOSZT [PLN] brutto	191,3 zł^1

1. Tabela kosztów/czasu transportu dla 1 osoby na trasie Rzeszów - Dublin

W niniejszym rozdziale zajmiemy się minimalizacją kosztów transportu człowieka na trasie Rzeszów - Dublin.

Jak wynika z tabeli 1.1 niekwestionowanym liderem w przewoźnictwie jest branża lotnicza. Ponadto jest to branża wciąż bardzo prężnie rozwijająca się na rynku, a dzięki powstaniu Tanich Linii Lotniczych dostępna jest również dla znacznie szerszego grona użytkowników.

Koszt przelotu na wybranej trasie (Rzeszów - Dublin) jest zmienny i głównie zależny od okresu w jakim podróżujemy np. w okresie świąt, wakacji czy ferii przelot na tej samej trasie może kosztować wielokrotnie więcej niż w tzw. „martwym” sezonie. Ceny te mogą się wahać od 50,00 zł do 1000,00 zł i więcej w zależności od przewoźnika (Ryanair).

W porównaniu w cenie biletu lotniczego uwzględniono koszt transferu z dworca PKP w Rzeszowie na lotnisko w Jasionce w wysokości 8,00 zł.

Poniżej przedstawiono zestawienie obrazujące stawki dla poszczególnych przewoźników.

	LOT	RYANAIR	LUFTHANSA	SWISS	BRITSH AIRLINES
ILOŚĆ PRZESIADEK NA TRASIE	2	0	2	2	2
KOSZT [PLN] brutto	2029,00zł	183,30 zł	2096,00 zł	2951,00zł	4461,00zł
CZAS [h]	10	2:30	8:40	21:05	9:50

1.2 Tabela porównania czasu i kosztów różnych przewoźników linii lotniczych.

Opracowanie: http://www.latamy.pl/ oraz Ryanair).

Gdyby nie Tanie Linie Lotnicze wybór nie byłby już tak oczywisty, ponieważ nawet podróż samochodem okazałaby się znacznie tańsza.

Kolejnym sposobem podróżowania może być autostop. Jest to sposób przeznaczony dla osób odważnych, mających sporo czasu na podróż. Zdecydowanie jest to sposób podróżowania co do którego nie jesteśmy w stanie określić dokładnego czasu ze względu na specyficzny charakter „transportu”.

Przy założeniu że podróż odbywałaby się w sposób ciągły samochodem ciężarowym trwałaby ona około 40 godzin. Koszt takiej wyprawy związany byłby jedynie z opłatami przeprawy promowej pomiędzy Francją i Anglią oraz Anglią i Irlandią.

Na dzień dzisiejszy podróż autobusem nie jest już tak atrakcyjna pod względem cenowym jak miało to miejsce jeszcze w 2005r.

Ostatnim środkiem transportu jaki uwzględniono w doborze jest samochód osobowy.

Z przedstawionych obliczeń wynika że dla jednej osoby jest to najdroższy sposób podróżowania.

Do obliczenia kosztów przyjęto następujące dane:

• samochód osobowy o wys. do 1.8m i nie dłuższy jak 5m (ważne z uwagi na konieczność przepraw promowych),

• średnie spalanie: 7l/100km ON,

• dystans: 2440km,

• średni koszt oleju napędowego: 6,10 zł,

• koszty przepraw promowych: 929,72 zł,

• koszty przejazdu autostradami w Polsce: 34,20zł

Obliczenia wykonano w następujący sposób:

(2440km/100)*7l/100km*6,10zł+929,72zł+34,20zł=2005,80zł

Zdecydowanie jest to kwota, która nie zachęca do samodzielnego podróżowania samochodem osobowym na dalekich trasach. Sam koszt przeprawy promowej stanowi połowę poniesionych kosztów.

Jednakże przy założeniu, że liczba osób podróżujących samochodem i tym samym partycypująca w kosztach zostałaby zwiększona to ten sposób transportu mógłby okazać się nawet konkurencyjny chociażby dla podróży autobusem.

Podsumowując, samolot okazał się najtańszym środkiem transportu. W przedstawionym porównaniu dyskwalifikuje on pozostałą konkurencję zarówno pod względem ekonomicznym jak i czasowym. Nawet autostop, uważany przez wielu za faworyta nie jest w stanie z nim konkurować z uwagi na niemożność określenia dokładnego czasu podróży.

Rozdział II

Szybkość przewozu jednej osoby

Kolejnym kryterium jest czas przejazdu z Rzeszowa do Dublina. Podobnie jak w rozdziale pierwszym bezkonkurencyjnym staje się samolot, którym to całą trasę możemy przebyć w ok 3,5 godzin. Do tego czasu należałoby doliczyć czas poświęcony na lotnisku na odprawę. Nie zmienia to jednak w znaczącym stopniu podanego w tabeli czasu, który uwzględnia transfer z dworca PKP w Rzeszowie na lotnisko w Jasionce.

Reasumując czasy przelotu, odpraw (w Polsce i w Irlandii), transferu na lotnisko daje nam ok. 5 godzin podróży.

Na dzień dzisiejszy nie ma alternatywy na szybsze pokonanie niniejszego odcinka.

Samolot najlepiej sprawdza się pod kątem szybkości i ceny przewozu ludzi na znaczne odległości. Różnice te zacierają się wraz ze zmniejszeniem dystansu dzielącego punkt początkowy od końcowego, lub gdy nie ma w pobliżu portu lotniczego.

W opisanym przypadku zarówno Rzeszów jak i Dublin mają bezpośrednie połączenia lotnicze obsługiwane przez Tanie Linie Lotnicze Ryanair. Możemy tutaj również zaobserwować podobną sytuację jak w rozdziale I. Gdy pominiemy przewoźnika jakim jest Ryanair to przewozy lotnicze zmniejszają swoją przewagę nad konkurentami.

W rozdziale tym wygrywa transport lotniczy. Pomimo wzrostu ceny i czasu jaki przedstawiono w tabeli 1.2 konkurenci nie mają szans dorównać transportowi lotniczemu pod względem czasu wykonania usługi transportowej.

Rozdział III

Minimalizacja kosztów transportu 22t ładunku,

Szybkość przewozu ładunku o wadze 22t

W niniejszym rozdziale zajmiemy się porównaniem różnych gałęzi transportu użytych do przewiezienia ładunku jakim jest saletra wapniowa stanowiąca nawóz w sadownictwie i rolnictwie w ilości 22t rozmieszczonej na 22 paletach o wymiarach 1000x1200mm.

Zgodnie z zapisami Dz.U.2009.27.162 - załącznik A, Tom II, dział 3.3, poz. 208. saletra wapniowa nie podlega przepisom dotyczącym transportu towarów niebezpiecznych RID i ADR.

	RODZAJE TRANSPORTU
	KOLEJ
CZAS [h]	160
KOSZT [€] brutto	5496^2

3.1 Tabela kosztów/czasu transportu dla ładunku (saletra wapniowa) o wadze 22 tony.

Na wstępie należy wytłumaczyć kiedy mamy do czynienia z transportem intermodalnym.

Transport intermodalny jest utożsamiany z multimodalnym. Definicja zawarta w Konwencji o międzynarodowym transporcie multimodalnym mówi nam, iż: „Międzynarodowy transport multimodalny oznacza przewóz towarów co najmniej dwoma gałęziami transportu na podstawie umowy o przewóz multimodalny, z miejsca położonego w jednym kraju, gdzie towar przejął w pieczę operator transportu multimodalnego, do oznaczonego miejsca przeznaczenia położonego w innym kraju”. Jest to najbardziej popularna definicja transportu multimodalnego³.

Jaka zatem istnieje różnica między transportem intermodalnym, a multimodalnym? W literaturze istnieją na ten temat różne opinie. Pojawiają się nawet głosy, że są to w zasadzie synonimy, a jedyna różnica polega na tym, iż pojęcie multimodalnego rozpowszechnione jest w USA, a intermodalnego w Europie⁴. Inne ujęcie jest następujące: transport intermodalny jest szczególnym rodzajem multimodalnego. Do transportu multimodalnego zalicza się każdy przewóz składający się z dwóch lub więcej gałęzi transportu. Natomiast transport intermodalny jest typem transportu multimodalnego i stanowi każdy przewóz w jednej i tej samej jednostce ładunkowej lub pojeździe przez kolejne gałęzie transportu bez przeładunku samych towarów w zmieniających się jednostkach transportu. Z tego podejścia wynika, iż pojęcie transportu multimodalnego nie determinuje przewozu w jednostkach ładunkowych.⁵

Na przykładzie tabeli 3.1 zauważamy, iż transport drogowy jest niekwestionowanym liderem w stosunku kosztów do czasu. Czynnikiem podwyższającym znacznie koszty transportu drogowego są dwie przeprawy promowe, które zostały wliczone w koszty. Koszt przejechania 1km dla transportu międzynarodowego jest stały i waha się w granicach 0,8-1€.

Przy skorzystaniu z transportu kolejowego czy lotniczego dodatkowo należy uwzględnić koszt transportu drogowego, który pozwoli na dostarczenie/odbiór ładunku na/z lotnisko lub bocznicę kolejową. Co więcej musimy wziąć pod uwagę dodatkowe koszty przeładunku. Przy zastosowaniu transportu kolejowego, bądź morskiego najlepszym rozwiązaniem byłoby posiadanie kontenera 40’ do którego zostałby załadowany towar. Powyższy zabieg pozwoli na zmniejszenie kosztu transportu. W rozpatrywanym przypadku dostarczenie towaru na bocznicę kolejową nie byłoby tak kłopotliwe i kosztowne jak dostarczenie ładunku na lotnisko czy port morski. Tym bardziej, że najbliższe lotnisko Cargo mieści się w Krakowie (Balice), następne w Warszawie (Okęcie) co generuje dodatkowe koszty transportu (przyjmując odległość 200km i średnią stawkę za km 3,50 zł otrzymamy 700,00 zł dla Krakowa). Najbliższy port morski w naszym przypadku, w Gdyni mamy oddalony o ok 700km (koszt transportu to 2400,00 zł samochodem ciężarowym i 6712,00 zł PKP Cargo). Dodatkowym utrudnieniem jest fakt, iż statki z tego portu nie pływają bezpośrednio do Dublina. Przeładunek musiałby nastąpić w Hamburgu co niestety wiąże się z kolejnymi kosztami spowodowanymi przeładunkiem, składowaniem, kosztami manipulacyjnymi. Przy dostawie towaru do Hamburga koszty przewozu dla transportu drogowego wzrosną o ok. 2100,00 zł i 3264,00 zł dla kolei.

Transport lotniczy ma natomiast ograniczenia w stosunku co do wagi.

W porcie lotniczym Warszawa – Okęcie limit wagowy wynosi:

- przy przesyłkach przewożonych luzem, waga jednostkowa przesyłki nie może przekraczać 600kg,

- przy przesyłkach przewożonych na paletach waga jednostkowa przesyłek nie może przekraczać 4800kg.

Obsługa przesyłek przekraczających w/w limity jest możliwa po wcześniejszym uzgodnieniu z agentem handlingowym (najpóźniej na 24 h przed planowaną datą przewozu przesyłki)⁶.

Dodatkowym wymogiem AirCargo jest umieszczenie ładunku w specjalnych pojemnikach lub na platformach. Determinujący jest tutaj koszt całej operacji, który został przedstawiony w tabeli 3.1.

Transport lotniczy ma zastosowanie w przypadku, gdy mamy do czynienia z towarem bardzo drogim i stosunkowo lekkim. W opisywanym przykładzie wartość samego transportu znacznie przewyższy wartość towaru i transport lotniczy nie będzie miał racjonalnego uzasadnienia nawet biorąc pod uwagę czas realizacji przewozu.

Transport intermodalny - jak było opisane wyżej jest to połączenie przynajmniej dwóch gałęzi transportu przy założeniu, że odbywa się on w jednej jednostce ładunkowej, czyli np. kontener lub naczepa ciągnika siodłowego. Tak więc korzystając z transportu morskiego czy lotniczego musimy połączyć przynajmniej dwie gałęzi transportu Lądowy - Powietrzny - Lądowy, Lądowy - Morski - Lądowy.

Podsumowując, w kwestii czasu wygrywa samolot. Lecz dodając do samego czasu przelotu, czas potrzebny na:

• Dostarczenie ładunku na lotnisko

• Przeładunek na lotnisku

• Załadunek na samolot

• Przeładunek w porcie docelowym na środki transportu lądowego

• Dostarczenie do klienta,

To czas potrzebny wzrośnie i to znacznie, a do tego kryterium ograniczające atrakcyjność tej gałęzi transportu - cena.

Dlatego transport drogowy i multimodalny wciąż jest tym, który zbiera większość ładunków, a dodatkowym jego atutem jest dobrze rozwinięta sieć drogowa.

Kolej i transport śródlądowy odgrywają dużą role w zachodniej części Europy i są dużymi konkurentami dla transportu drogowego pod względem ceny, czas dostawy jest jednak dłuższy. W Polsce sieć kolejowa pozostawia nadal sporo do życzenia i podejrzewam że miną jeszcze długie lata zanim zacznie równą konkurencję z transportem drogowym. Podobna sytuacja panuje na rzekach. Poza nielicznymi szlakami żeglugowymi (Kanał Gliwicki, Odra Górna z Koźla do Brzegu Dolnego, Odra Dolna z Kostrzyna do Szczecina, Odra Zachodnia, jez. Dąbie, Wisła od Bydgoszczy do Przegaliny, Martwa Wisła, rzeka Nogat, Szkarpawa, rzeka Elbląg i Zalew Wiślany, droga wodna Wisła-Odra na odcinku z Krzyża do Kostrzyna oraz od ujścia Brdy do Bydgoszczy)⁷.

Niestety większość rzek podzielona jest na odcinki bez możliwości dalszej kontynuacji żeglugi.

Reasumując, w zależności od preferencji klienta wygranymi w opisanym przypadku są:

• Transport drogowy,

• Transport multimodalny.

Moim faworytem jest jednak transport drogowy. Dlaczego? Mimo sporej odległości jesteśmy w stanie dany ładunek dowieźć na miejsce w stosunkowo krótkim czasie, a co ważniejsze odbywa się on na zasadzie „door-to-door”. Natomiast w transporcie multimodalnym mamy do czynienia z przeładunkiem towaru (chyba że dysponujemy kontenerem), a wraz z tym wzrasta możliwość uszkodzenia towaru.

Bibliografia

1. www.wikipedia.org

2. www.lot.com/pl

3. D. Marciniak-Neider, J. Neider: Podręcznik spedytora, Polska Izba Spedycji i

Logistyki , Gdynia 2002, s. 268.

4. R. Tomanek: Funkcjonowanie transportu, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej,

Katowice2004, s. 16.

5. E. Mendyk; Ekonomika i organizacja transportu, WKiŁ, Warszawa 2002,s. 79

6. PKP CARGO

7. Ipsen Road Logistic

8. SymLog Sp. z o.o.

9. www.googlemaps.pl

---

1. W cenie kosztu przelotu uwzględniono koszt biletu autobusowego relacji PKP Rzeszów - Jasionka↩

2. Obliczenia własne wg tabeli PKP CARGO↩

3. D. Marciniak-Neider, J. Neider: Podręcznik spedytora, Polska Izba Spedycji i Logistyki , Gdynia 2002, s. 268.↩

4. R. Tomanek: Funkcjonowanie transportu, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice2004, s. 16.↩

5. E,.Mendyk; Ekonomika i organizacja transportu, WKiŁ, Warszawa 2002,s. 79.↩

6. www.lot.com/pl↩

7. www.wikipedia.org↩