Formy ustrojów greckich polis:
Oligarchia(władza niewielu) władza oparta na rządach arystokratów . W skrajnej wersji władcami byli członkowie jednego rodu.
Tyrania –rządy w rękach jednej osoby, która obiecując poprawę życia skupiała całą władzę w swoich rękach.
Demokracja (rządy ludu)rządy w rękach zgromadzenia wszystkich obywateli.
Geruzja rada składająca się z 28gerontów wybieranych dożywotnio z groma obywateli, którzy ukończyli 60lat oraz dwóch królów sprawujących dowództwo nad armią i pełniący funkcje religijne. Na czele geruzji stało 5 eforów.
Apella Zgromadzenie obywateli w Sparcie uchwalające prawa zebrani nie mieli prawa dyskusji, przyjmowali lub odrzucali wnioski królów i eforów, głosowano przez okrzyki w razie wątpliwości przez rozstąpienie się.
Bule rządy pięciuset która kontrolowała urzędników i przygotowała projekty uchwał.
Hegemonia Macedoni – Macedonia to państwo miasto greckie, w którym rządzi król FilipII. Silna armia walcząca w formacji falangi i używający długich włóczni. Zwycięstwo Macedonii nad Grecją pod Cheroneą w 338r pne i dominacja Macedoni w świecie greckim.
Osiągnięcia epoki hellenistycznej: #nowy rodzaj prowadzenia walki – falanga.# ekspansja kabury greckiej na wschód# niezwykle rozbudowany system podatkowy# powstała największa biblioteka ówczesnego świata w Aleksandrii.
Tales z Miletu twierdził że wszystko powstało z wody i właśnie woda jest początkiem wszystkich rzeczy na świecie.
Sofiści wyrażali pogląd relatywizmu i sensualizmu.
Demokryt z Abdery głosił że materia składa się z atomów po za którymi istnieje tylko próżnia.
Sokrates głosił że istnieją powszechnie niepisane prawa moralne a człowiek powinien dążyć do ich poznania za pomącą rozumu.
Cynicy propagowali rezygnację z dóbr materialnych i obojętność na los
Hedoniści głosili że sensem życia jest przyjemność
Stoicy życie zgodnie z prawami natury.
Epikurejczycy głosili że szczęście polega na doznawaniu przyjemności rozumianej jako unikanie cierpienia.
Komicje zgromadzenie obywateli wyodrębnionych wg kryteriów majątkowych lub terytorialnych.
Konsulowie w liczbie dwóch byli najważniejszymi urzędnikami, dowodzili armią i zwoływali obrady komicji i senatu.
Senat składał się z byłych urzędników, senatorowie kontraktowali działalność urzędów, sprawowali pieczę nad finansami i prowadzili politykę zagraniczną i zatwierdzali postanowienia komicji.
Kultura Minojska – religia politeistyczna centrum życia politycznego, gospodarczego i kulturalnego toczyło się w pałacu monarchy. Najsłynniejszy pałac jaki odnaleziono to pałac w Knosos. Kultura ta rozwinęła się w Krecie w III tys pne a trwała do połowy II tys pne. Główną gałęzią gospodarki było rolnictwo. Powstało pismo linearne A.
Kultura Mykeńska – została ona utworzona przez Achajów na początku IItys pne. Silna władza monarchy. Rozwój gospodarki poprzez rozwijanie żeglugi, rzemiosła i rolnictwa opartego na hodowli zwierząt i upraw roli. Religia politeistyczna – rozwój mitoligi.
Prawo obywatelskie -# prawo dwunastu tablic spisane w latach 451-491pne regulowało stosunki między obywatelami# corpus iuris ciritas (prawo o miastach) zbiór praw rzymskich powstały już po rozpadzie imperium w VIw ne. Stała się podstawą nauk prawnych.
Kryzys republiki:#rozdwojenie majątkowe obywateli #rządy w państwie przyjmuje władza dyktatorska którą w latach 49-44pne sprawuje Gajusz Juliusz Cezar.
Pryncypat - (rządy obejmuje Oktawian August w 30r pne.) stanowił kompromis między tradycyjnym rzymskim państwem miastem a rządami silnej jednostki.
Dominat rozwinął się w rzymie pod koniec istnienia cestarstwa, forma rządów absolutnych gdzie polecenia władcy wykonywali urzędnicy i rozbudowana administracja.
W 64r. cesarz Neron podpalił Rzym za co obarczył chrześcijan. Prześladowania chrześcijan trwały do przełomu III-IV w. głównie przez cesarstwo Dioklecjana.
Hellenizacja - proces, polegający na stopniowym uleganiu wpływom kultury greckiej bądź języka greckiego. Epoka hellenistyczna 332rpne( śmierć Aleks. Wlk) do 30rpne
Sedyceusze współpracowali z Rzymem.
Faryzeusze uznawali rzymian za okupantów
Rzymska kolonizacja- powodem kolonizacji była chęć zdobycia nowych terenów. Nowe kolonie były budowane na wzór Rzymu. Mieszkańcy mieli prawo do tworzenia samorządu i stawali się pełnoprawnymi obywatelami rzymu.
Urbanizacja. Imp. Rzym. Drogi jako podstawa funkcjonowania Imperium pod względem gospodarczym i cywilizacyjnym. Drogi były możliwie proste w znacznej części brukowanej. Budowa mostu i tuneli umożliwiała wytyczenie szlaku i skracało drogę między miejscowościami.