Leki p/grzybicze: dzielimy na 2 podstawowe grupy:
~ naturalne leki p/grzybicze
~ syntetyczne leki p/grzybicze
Naturalne :
1-Grizeofulwina: stosowana jest w zakażeniach grzybiczych skóry ,paznokci oraz skóry owłosionej wywołanych przez grzyby Microsporon trichophyton , Epidermophyton . Może być stosowana doustnie oraz zewn. Po podaniu doustnym dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego.
Działania niepożądane : Zadurzenia przewodu pokarmowego, ból głowy , skórne odczyny alergiczne , nadwrażliwość na światło . Wykazuje też reakcje disulfiranopodobną w związku z powyższym nie można przyjmować alkocholu.
Preparaty: #Gryzeofulwin- tab 0,25;0,5 oraz #Gricin 5% krem zewn.
2- Amfoterycyna B : jest to lek o srukturze polienowej ( wiele wiązań podwójn.) stosowany jest w ciężkich grzybicach układowych wywołanych przez grzyby: Cryptococus, Histoplasma, Blastomyces, Candida . Jest to podstawowy lek stosowany w leczeniu drożdżyc układowych. Nie wchłania się z przewodu pokarmowego , dlatego też stosowana jest dożylnie-wyjątkowo zewnętrznie.
Działania niepożądane : są częste i intensywne prowadzące do zakrzepowego zapalenia żył, ból głowy , niedokrwistość , podwyższona temp. , uszkodzenie nerek i wątroby.
Preparaty: #Amphocil roztwór do wlewu dożylnego 50 oraz 100mg.
3- Nystatyna lek ten również ma strukturę polienową i stosowany jest wyłącznie miejscowo w leczeniu drożdżyc zwłaszcza w leczeniu drożdżakowym zakażeniu skóry i błon śluzowych wywołanych przez: Candida Albicans. Lek ten podaje się w grzybicach przewodu pokarmowego nie ulega wchłonięciu więc ma działanie miejscowe.
Przeciwwskazania : Ciąża i karmienie piersią .
Ponadto Nystatyna stosowana jest w zakażeniach pochwy w postaci kremu , żelu ,zasypki w zakażeniach skóry i błon śluzowych
Preparaty: # Nystatyna drażetki 5000j tabl dopochwowe 100000 j lub 500000j oraz w postaci kremów , żelów zawiesin , zasypek.
Półsyntetyczne leki p/grzybicze. Pochodne imidazolu. to grupa leków bardzo często stosowana w zakazeniach grzybiczych.
-Mechanizm dzialania - hamowanie jednego z etapow przemiany ergosterolu co prowadzi do uszkodzenia błony cytoplazmatycznej grzybów.
-Leki te maja szeroki zakres działania p/grzybiczego i p/drozdzakowego.
-Oporność powstaje powoli. Niektóre stosowane ogolnie natomiast inne tylko miejscowo. Stosowane najczęściej są w grzybicach skory i błon sluzowych a także w drożdżycach pochwy.
Działania niepozadane: po podaniu ogolnym dosc często wyst nudności wymioty a także zaburzenia syntezy hormonow steroidowych, może tez dojsc do uszkodzenia watroby. Natomiast po podaniu miejscowym dzialania niepozadane wyst rzadko jedynie pod postacia miejscowego podrażnienia.
Leki stosowane zewnętrznie to:
1-Klotrimazol pod nazwa handlową Clotrimazolum w postaci kremu, plynuna skore, tabl dopochwowe 0,1 0,5 w postaci zelu i zasypki.
2-Mikonazol stosowany zwłaszcza w leczeniu i zapobieganiu drożdżyc w jamie ustnej, preparaty handlowe to: „mikonazol“-w postaci kremu „daktarin‘‘ jako zel do stosowania w jamie ustnej a także jako puder i aerozol. „Gyno-bactrin“ globulki dopochwowe 0,1.
3-Ekomazol stosowany zwłaszcza w grzybicach stop, rak oraz skory owłosionej pod nazwa handlową peraryl w postaci kremu pudru plynu masci i zelu. Pevazol w postaci zelu pudru masci płynu i zelu. Pelvisone jako preparat zlozony ze sterydami. Gyno-pevaren glob 50 mg 150 mg i krem dopochwowy.
4-Bifonazol pod nazwa handlowa mycospor w postaci kremu oraz masci najczęściej stosowany w grzybicach paznokci.
5-Izokonazol –stos miejscowo-szczególnie wskazany w powierzchniowych zakazeniach skory np. rak, miedzy palcami i miedzy palcami stop. Travogen – krem. Gyno-travogen stosowany w kandydozie (drozdzakowicy pochwy) tabl dopochwowe 0,3.
6-Fentikonazol stosowany w drożdżycy błon sluzowych narządów płciowych, preparat to gynoxin globul dopochwowe 0,2 0,6 oraz krem 2%.
Leki do stosowania ogolnego i miejscowego
1-ketokenazol -szeroki zakres dzialania stosowany w roznych zakazeniach grzybiczych w tym również układowym. Przyjmowany ogolnie również w przypadku grzybicach miejscowych jednakze nie należy tej drogi nadużywać z powodu możliwości działań niepozadanych. Dzialanie niepozadane: jest silnym inhibitorem enzymow mikrosonalnych watroby w związku z tym może hamowac metabolizm wielu lekow prowadzacych niekiedy do niebezpiecznych objawow przedawkowania. Preparaty handlowe: ketokenazol tabl 0,2 krem 2% i zawiesina nizoral tabl 0,2 krem 2% szampon leczniczy fungores tabl 0,2
POCHODNE TRIAZOLU:
1-FLUKONAZOL-dobrze wchłania się z przew. Pok., łatwo przenika do tkanek i do płynu mózgowo-rdzeniowego. Charakteryzuje się duza dostepnoscia biologiczna po podaniu doustnym jego okres poltrwania wynosi kilkadziesiąt godzin. Wskazany do leczenia drozdzyc jamy ustnej i gardla, pochwy, grzybiczych zakazen opon mózgowych a także profilaktycznie u chorych po przeszczepie szpiku oraz po radio i chemioterapii p/nowotworowej. DZIAŁ.NIEPOZ: sa znacznie słabsze niż po ketokenazolu ponadto nie hamuje on syntezy hormonow płciowych a zdarzające się działania niepożądane to utrata łaknienia, wymioty, nudności, skorne odczyny alergiczne.
PRZECIWSKAZANIE: nadwrazliwosc na lek,ciaza i okres karmienia,ciężkie uszkodzenie nerek. Prep Han: Flukonazole-kaps. 0,05-0,15; syrop 5mg/1ml: Diflukan- kaps. O,05-0,1; 0,15; i 0.2 oraz roztwor do wlewu dożylnego 2mg/1ml: Flukomykon-kaps 0,05,0,1- 0,15; 0,2 syrop 5mg/1ml:roz.do wlew.dozyl.2mg/1ml.
2-ITRAKONAZOL-jest to lek nowej generacji stosowany w grzybicach układowych oraz w ciężkich nienadających się leczyc innymi lekami grzybice j.ustnej, rogówki, paznokci. DZIAŁ.NIEPOZAD.-mogą wystapic zaburzenia zoladkowo-jelitowe przy długim stosowaniu powyżej 30 dni należy skontrolować czynność wątroby.
PRZECIWSKAZANIE: nadwrazliwosc na lek.PH-Orengal kaps.0,1: Trioxol kaps 0,1.LEKI
P/GRZYBICZE INNE-
1-TERBINAFINA-stosowana ogolnie jak i miejscowo. Wykazuje oddmienny mechanizm działania od innych leków przeciw grzybiczych-polega bowiem na hamowaniu enzymu epoksydazy skwalenowej co powoduje niedobor ergosterolu w blonach komórkowych grzybow. Stosowana najczęściej w leczeniu grzybow skory i paznokci.
DZIAŁ.NIEPOZAD.niekiedy zaburzenie ze strony przewodu pokarmowego a wiec nudności, utrata łaknienia, biegunki.
PRZECIWSKAZANIA: ciaza i nadwrazliwosc na lek, ostrożnie stosować u chorych na wrzody zoladka. Lek ten należy przyjmować systematycznie w grzybicach skory przez okres 4 tyg. A w grzybicch paznokci od 6 tyg do 6 miesiecy.
PH-Terbisil tabl. 0,125:0.25:Lamisil tabl.0,125:0,25:Lamisilatt krem,plyn na skory areozol ,zel.
FLUCYTOZYNA-stosowana najczescie w zakażeniach drozdzakami candidia, cryptococcus. Mechanizm działania polega na hamowaniu syntezy bialek. Dobrze wchłania się do przewodu pokarmowego, dobrze przenika do tkanek i plynu mózgowo-rdzeniowego. DZIAL.NIEPOZAD:-dotyczy przewodu pokarmowego mogą pojawić się nudności i wymioty, przy długim stosowaniu mogą pojawić się działanie toksyczne dla wątroby i nerek.PRZECIWSKAZ:-ciaza.PH-Ancotil tabl.0,5 oraz rozt do wlewu dożylnego.
LEKI P/GRZYBICZE INNE
1-Kwas undecylenowy –preparat handl.Mycodermine -masc i areozol:
2-Kwas salicylowy-prep.handl. Acifungin w postaci plynu:
3-Cyklopirox.-działa przeciwgrzybiczo na większość grzybów chorobotwórczych
-prep.handl. Batrofen w postaci kremu oraz lakieru do paznokci: Dafnygin- globulki dopochwowe.
INNE GINEKOLOGICZNE-Gynalgin preparat zlozony jako tabl.dopochwowe: Polseptol- globulki dopochwowe 0,2(Povidone Jodine)