DIETA W CIĄŻY
Zasady ogólne:
Zrezygnuj z alkoholu i palenia tytoniu.
Ogranicz picie kawy i herbaty.
Jedz regularnie mniej a częściej.
Urozmaicaj posiłki i unikaj słodkich przekąsek.
Wzbogać swoją dietę o kwas foliowy.
Pij minimum 2l wody dziennie.
Jedz owoce i warzywa.
Jedz chude mięso.
Pij mleko.
Ogranicz sól.
Prawidłowo odżywiająca się zdrowa kobieta w czasie ciąży powinna zwiększyć masę ciała. Jest to wynik przyrostu masy ciała kobiety, masy płodu i łożyska oraz objętości wód płodowych.
Prawidłową masę ciała w ciąży można obliczyć dzięki współczynnikowi BMI przed ciążą:
BMI = masa ciała / (wzrost (w metrach)2)
Przykład: masa ciała 60kg, wzrost 170cm
BMI = 60/(1,7)2 = 60/2,89 = 20,76
Indeks masy ciała: | Prawidłowy przyrost masy ciała w ciąży: |
---|---|
Niski (niedowaga) – poniżej 19,8 | 12,5-18kg |
Normalny (waga prawidłowa)– 19,9-25 | 11,5-16kg |
Wysoki (nadwaga)– 25,1-30 | 7-11,5 kg |
Bardzo wysoki (otyłość)- powyżej 30 | do 6kg |
Przyrost masy ciała powinien być rozłożony na poszczególne trymestry:
I – 1-2,3 kg
II i II – 0,3-0,5 kg na tydzień
Dieta kobiety w ciąży różni się większym zapotrzebowaniem na witaminy, składniki mineralne i białko. Wiąże się to ze zwiększeniem kaloryczności – w pierwszym trymestrze o ok.150 kcal dziennie, a w drugim i trzecim o ok. 350kcal dziennie. Należy jednak pamiętać, że Do określenia zapotrzebowania organizmu na kaloryczność diety dobowej niezbędne jest ustalenie dodatkowych informacji, takich jak: stan odżywienia (otyłość czy niedobór masy ciała), rodzaj wykonywanej pracy, styl życia, wiek.
Niezwykle ważne w czasie ciąży są:
Produkty zbożowe – stanowią główne źródło energii (węglowodany); zawierają składniki mineralne (żelazo, cynk), witaminy (B1, PP, B6, E)
b) Owoce i warzywa – zawierające wit. C (porzeczki, truskawki, maliny, pomarańcze i grejpfruty, kiwi oraz papryka, pomidory, kalafior, kapusta kiszona), prowit.A (morele, śliwki, brzoskwinie, wiśnie oraz marchew, pomidory, papryka, sałata, szpinak) i kwas foliowy (pomarańcze, brokuły, sałata, kapusta)
Nabiał – kefiry, jogurty i sery (zapotrzebowanie na wapń wzrasta o połowę i wynosi 1200mg)
Mięso drobiowe, wędliny – zawierają białko, żelazo i witaminy z grupy B. Najkorzystniejsze jest spożywanie chudego mięsa – kurczaka, indyka, cielęciny – gotowanego i pieczonego.
Nasiona roślin strączkowych – zawierają białko roślinne (soja, fasola)
Ryby morskie – są źródłem białka, wit. D, jodu, fluoru, żelaza. Najlepiej spożywać je gotowane, pieczone lub z rusztu.
Jajka – stanowią źródło białka i witamin A, PP, B1 i B2.
Nienasycone tłuszcze – ryby, oleje roślinne
Płyny – zaleca się spożywanie 2 l dziennie, najlepiej woda mineralna niegazowana, mleko, kompoty, herbaty ziołowe, soki owocowe i warzywne
NAJWAŻNIEJSZE SKŁADNIKI NIEZBĘDNE W CZASIE CIĄŻY:
Żelazo -> niezbędne do budowy tkanek płodu, głównie czerwonych krwinek. W przypadku jego niedoboru matce dziecka może grozić anemia.
Źródła żelaza: chude czerwone mięso, jaja, fasola, zielone warzywa: (szpinak, brokuły, szczaw).
Wapń -> służy do budowy kości płodu. Dziecko czerpie je z kości i zębów matki, co w przypadku niedoboru może prowadzić do ich osłabienia i chorób.
Źródła wapnia: mleko, jogurty, sery, zielone warzywa, fasola, migdały.
Witamina C -> jest konieczna do prawidłowego wzrostu tkanek płodu oraz ułatwia wchłanianie innych ważnych składników np. żelaza.
Źródła witaminy C: owoce cytrusowe, truskawki, pomidory, zielone warzywa liściaste.
Produkty i ich zawartość wskazane w okresie ciąży:
Czarna fasola –proteiny, błonnik, potas, żelazo, kwas foliowy i tiamina
Ciecierzyca – białka, żelazo, cynk i kwas foliowy
Kuskus – błonnik, białko i żelazo
Pieczywo pełnoziarniste – błonnik, wit. z grupy B
Płatki owsiane – kwas foliowy, żelazo, wit. B6
Szparagi – wit. C
Kapusta – wit. C, kwas foliowy
Czerwona papryka – wit.C, prowitamina A
Ziemniaki – węglowodany, wit. C
Szpinak – wit. C, wit. E, wapń, żelazo
Mleko – wapń, wit.D
Tofu (serek sojowy) – białko, wapń, cynk, miedź
Chuda wołowina – żelazo, cynk, wit. B12
Ryby – nienasycone kwasy tłuszczowe
Jaja – białko, żelazo, wit. B12
Sok pomarańczowy – kwas foliowy, wit. C
Truskawki – błonnik, wit.C
Czego nie powinno się jeść w ciąży:
Surowe, niedogotowane mięso – może być źródłem zakażenia toksoplazmozą
Sery pleśniowe i miękkie typu feta i camembert – spotyka się w nich bakterie z rodzaju listeria
Surowe owoce morza i ryby (sushi, ostrygi) – bywają zakażone bakteriami lub pasożytami
Kawa, mocna herbata – przez zawartość kofeiny podnoszą ciśnienie
Coca cola – zawiera kofeinę oraz węglowodany i konserwanty, które mogą szkodzić matce i dziecku
Surowe jaja – mogą być zakażone salmonellą