Cechy humanitaryzmu na terenie RP
Kodeks powszechny = jednolity dla wszystkich
Zwięzły i zrozumiały dla wszystkich
Powinien spełniać postulat zupełności
Miały być tworzone systematycznie
Miało być to prawo całkowicie nowe ( Spalic stare kodeksy i napisać nowe – myśl Woltera)
Miały być oparte na doktrynie prawa natury (prawo natury – należą się każdej jednostce bez względu na urodzenie ma wpływać na prawo pozytywne ( obowiązujące)
Nauka o karze !
Kara – kara nie powinna być surowa lecz powinna być nieunikniona.
Kara – kara musi spełniać nie funkcje odwetowe lecz wychowawcze.
Kara – kara powinna być proporcjonalna do popełnionego przestępstwa.
Kara – kara może być tylko taka jaka jest przewidziana w kodeksie. ( nie można stosować analogi)
Kara – kara pozbawienia wolności powinna( łączyła się z postulatem z zapewnienia więźniom pracy)
Przestępstwa !
Przestępstwem jest tylko ten czyn który jest uregulowany w prawie.
Postulat przemeblowania całego prawa karnego ( pewne czyny nie są przestępstwami np. samobójstwa, czary, cudzołóstwo, odstępstwa od wiary) postulaty rozbudowy nowych przestępstw)
Proces karny !
Musi przestać być inkwizycyjny.
Sąd miał być niezawisły i miał stosować tylko obowiązujące prawo.
( sędziowie maja być tylko ustami ustaw) Monteskiusz ( nie maja prawa stosować analogi)
Należy odrzucić tortury.
Przyznanie się przestaje być królową dowodów. ( zasada domniemania niewinności, „In dubio pro Reo” wątpliwości były rozstrzygane na stronę oskarżonego)
Prawo w Polsce było w miarę łagodne w stosunku do innych krajów
W Polsce była to walka o unowocześnienie polskiego prawa karnego
Polscy pisarze prawnicy humanitaryści
J. SZYMANOWSKI –
J. WEYSSENHOF
KONSTANTY BOGÓSŁAWSKI
J. WYBICKI
HUGO KOŁĄTAJ
TEODOR WAGA – TŁUMACZ DIEŁA BECCARIEGO
TEODOR OSTROWSKI – TŁUMACZYŁ BLACKSTONA ( autor 1 poważnego podręcznika prawa dla studentów „prawo cywilne albo szczególne narodu polskiego” )
1776 – uchwalenie zakazu tortur i kary śmierci w procesach o czary (jako 1 kraj na świecie konsekwentnie )
Saksonia 1783
Francja 1789
Rosja 1801
Hiszpania 1812
Królestwo Neapolu 1860 ( podczas likwidacji tego państwa)
1775 – powstanie rady nieustającej
1776 – powołanie komisji do spisania kodeksu pod przewodnictwem A. Zamojskiego miała opracować jednolity dla wszystkich kodeks dla całego państwa,
Kodeks miał być zwięzły i służyć szczęśliwości narodu
1778 – kodeks zamojskiego – zbiór praw sadowych A. zamojskiego
PRAWO CYWILNE
Uregulowanie opieki i kurateli
Przepisy prawa zobowiązaniowego
PRAWO KARNE
Więcej kar śmierci
Więcej przestępstw ściganych z urzędu
Zasady penitencjarności
1780- odrzucenie kodeksu przez sejm. ( przeciwko niemu protestowali : kościół (gdyż podporządkował kościół państwu, ambasada rosyjska przeciw wzmocnieniu polski, konserwatywna szlachta w obronie przywilejów szlacheckich. )
1791 – ustawa o sądach sejmowych – kodyfikacja w zakresie przestępstw wobec państwa. Równość wszystkich wobec prawa. Nowoczesna systematyka tej ustawy. Zasada nullum crime……..