UKŁAD LIMFATYCZNY
Do układu limfatycznego (chłonnego) zalicza się:
-Limfa
-Naczynia limfatyczne, w których można wyróżnić dwa duże pnie: przewód limfatyczny (chłonny) prawy i przewód piersiowy
-Węzły chłonne
-Grasica
-Śledziona
-Migdałki
LIMFA-utworzona jest z płynu tkankowego dostającego się do limfatycznych naczyń włosowatych.
Włosowate naczynia krwionośne przeplatają się z włosowatymi naczyniami limfatycznymi.
Limfa (chłonka) jest to żółto zabarwiona ciecz krążąca w naczyniach limfatycznych,
jest zbliżony do składu osocza krwi.
Nie zawiera erytrocytów i trombocytów.
Zależy od miejsca i stanu fizjologicznego narządu, (różnice dotyczące ilości tłuszczu, limfocytów i białek).
Zawiera mniej białek niż krew
Może krzepnąć dzięki obecności fibrynogenu.
Zawiera wodę, składniki gazowe, białka, glukozę, składniki nieorganiczne, hormony, witaminy, enzymy.
Głównymi źródłami limfy są: przesącz z osocza krwi, wydzieliny komórek i przewodu pokarmowego.
Płyn tkankowy (płyn pozakomórkowy) - część osocza przesączona przez kapilary do przestrzeni międzykomórkowych oraz produkty metabolizmu komórek usunięte do tych że przestrzeni, stanowi środowisko wewnętrzne organizmu, zapewnia łączność między uk. krwionośnym a poszczególnymi komórkami, dostaje się do włosowatych naczyń chłonnych i tworzy limfę (chłonkę)
Naczynia limfatyczne-ich uszkodzenie prowadzi do obrzęków
Układ limfatyczny jest otwarty (naczynia otwierają się do przestrzeni międzykomórkowych),
Naczynia limfatyczne włosowate biorą swój początek w przestrzeniach międzykomórkowych pośród tkanek i narządów,
Łączą się w większe naczynia limfatyczne,
Po przejściu przez węzły chłonne, zbierają się w pnie chłonne,
Pnie wpadają do głównych naczyń chłonnych:
Przewód piersiowy zbiera limfę z nóg, narządów brzucha, lewej górnej kończyny i lewej połowy głowy oraz szyi. Uchodzi do lewej żyły podobojczykowej.
Przewód chłonny prawy zbiera limfę z prawej górnej kończyny, prawej połowy głowy oraz szyi i prowadzi do prawej żyły podobojczykowej.
Naczynia włosowate-ściany cienkie i wiotkie, przypominają żyły, posiadają zastawki, gdzie limfa płynie tylko w jednym
kierunku – od przestrzeni międzykomórkowych do odpowiednich żył.
Węzły chłonne- są skupiskami tkanki limfatycznej poprzecinanymi naczyniami limfatycznym.
Ich zadaniem jest filtrują i oczyszczają limfę Dojrzewają tu białe ciałka krwi od 2 mm do 30 mm
Do największych węzłów chłonnych należą:
podżuchwowe,
przyuszne,
pachowe,
pachwinowe.
GRASICA- leży za mostkiem ,zawiera limfocyty T ,Produkuje hormony pobudzające
Śledziona- w jamie brzusznej, bezpośrednio pod klatką piersiową. . Zawiera makrofagi i limfocyty, rozkłada czerwone krwinki
Migdałki- stanowią barierę dla czynników chorobotwórczych przez paciorkowce
Migdałek gardłowy – w tyle części nosowej gardła,
Migdałki podniebienne – po obu stronach gardła w głębokich zachyłkach,
Migdałek językowy – na podstawie języka.
Funkcje układu limfatycznego-odpornościowa, neutralizująca, odprowadzająca
UKŁAD KRWIONOŚNY
Układ zamknięty – krew krąży w zamkniętym systemie naczyń
Składa się z serca i naczyń krwionośnych
W naczyniach krąży krew.
Łączy się z układem limfatycznym
Główną funkcją jest transport substancji
UKŁAD KRWIONOŚNY
Układ otwarty – naczynia otwierają się do przestrzeni międzykomórkowych.
Składa się z naczyń limfatycznych i węzłów chłonnych.
W naczyniach krąży limfa.
Łączy się z układem krwionośnym.
Główną funkcja jest obrona organizmu przed zarazkami
Choroby układu chłonnego:
Chłoniaki –nowotwory złośliwe Objawy: powiększenie grupy węzłów chłonnych, osłabienie, gorączka
Splenomegalia
Odporność wrodzona-uwarunkowana genetycznie
Odporność nabyta- otrzymanie przeciwciał wraz z mlekiem matki
Szczepienie ochronne-polega na podaniu martwych lub pozbawionych zjadliwości zarazków danej choroby
Surowica odpornościowa-gotowe przeciwciała zwalczają konkretny zarazek
Antygen- jest to ciało obce dla naszego organizmu
Fagocytozy- pochłaniania innych komórek lub ich szczątków.
Immunologia - jest to nauka zajmująca się procesami odpornościowymi organizmu.
Pierwotna odpowiedź immunologiczna ma miejsce podczas pierwszego wniknięcia antygenu do organizmu
Wtórna odpowiedź immunologiczna zachodzi podczas kolejnego wnikania danego antygenu do organizmu.
AIDS – zespół nabytego upośledzenia odporności.
CHOROBY UKŁADU KRĄŻENIA
Choroby układu krążenia(cywilizacyjne)- ciśnienie tętnicze krwi, cholesterol(zły cholesterol LDL ,dobry HDL), . Miażdżyca (arterioskleroza), chorobę wieńcową, zawał serca, udar mózgu, Arytmia, Żylaki
ciśnienie skurczowe- ciśnienie obniża się do najniższych wartości.
ciśnienie rozkurczowe- zależy od stopnia napięcia ścian tętnic i zgodnie z fazą cyklu pracy serca,
Bypassy- sztuczne naczynie
Choroby kładu krwionośnego:
Kołatanie serca, utrata przytomności (omdlenie) , ból w klatce piersiowej (choroba wieńcowa),Duszność,
. Pierwsza liczba (120)oznacza wartość ciśnienia skurczowego, a druga liczba (80) to wartość ciśnienia
rozkurczowego.
Nadciśnienie tętnicze - przekraczają wartość 140/90 mm Hg to upoważnia to do rozpoznania nadciśnienia tętniczego.
UKŁAD KRWIONOŚNY
Układ krwionośny człowieka- - układ zamkniętym, gdzie krew krąży w systemie naczyń krwionośnych i nie wylewa sie do jam ciała, a serce jest pompą, która wymusza nieustanny obieg krwi.
Do układu należą: serce, naczynia krwionośne(tętnice ,żyły, naczynia włosowate,)krew
Jest swoistą odmianą tkanki łącznej, która składa się z płynnej substancji międzykomórkowej czyli osocza,
Zawiera około 5-5,5 l, stanowi 7% masy
Osocze-plazma krwi, płyn o żółtawym zabarwieniu w którym znajdują się komórki krwi, zawiera( 90-92%)wody,
sole mineralne(,sodu ,potasu, chloru, jodu, wapnia magnezu, żelaza,)
związki organiczne-białka(fibrynogen, ciała odpornościowe, tłuszcze, węglowodany(glukoza), witaminy, hormony
gazy, produkty przemiany materii.
Erytrocyty-krwinki czerwone-mają kształt dwuwklęsłego krążka, pozbawione jąder, zawierają hemoglobinę(czerwony barwnik)białko mające żelazo, powstają w czerwonym szpiku kostnym, żyją ok. 100-120 dni, mężczyzny 4,8 do 5, 7, u kobiety 4,3 – 5,5 mln
Hemoglobina-jest przenośnikiem gazów, głównie tlenu
Leukocyty-krwinki białe, posiadają jądro komórkowe,6-9tyś krwi, ,potrafią się poruszać ruchem pełzakowatym zawierają u dorosłego człowieka jest ich 4000 do 9000 w mm3 krwi, są większe
od erytrocytów
Trombocyty-płytki krwi, maja nie określony kształt, bez jader, mniejsze od leukocytów, krążą od 8-10 dni, zawierają 200-400 tys
Krzepnięcie krwi -proces reakcji enzymatycznych polegający na przemianie rozpuszczonego w osoczu białka
Fibrynogen-fibrynę
W procesie krzepnięcia istotną rolę odgrywają jony wapnia oraz witamina K.
W 1 mm3 krwi znajduje się od 150 tysięcy do 450 tysięcy trombocytów.
Grupy krwi.
Białko A ma grupę krwi A
Białko B ma grupę krwi B
Białko A i B ma grupę krwi AB
Osoby nie mające żadnego białka mają grupę 0
Jeżeli to białko występuje na powierzchni erytrocytów określamy krew jako Rh+, jeśli go brak Rh-. 85% populacji ludzkiej posiada czynnik Rh, a tylko 15% ma krew Rh-
Transfuzja krwi jest to przetoczenie krwi od dawcy do biorcy.
próby krzyżowe.-Polegają ona na mieszaniu krwi dawcy i biorcy
Uniwersalny dawca-krew grupy 0, Uniwersalny biorca-krew grupy AB,
A może być dawcą dla A, AB A może być biorcą dla A,O
B może być dawcą dla B, AB B może być biorcą dla B,O
AB może być dawcą AB AB może być biorcą dla AB,A,B,AB
0 może być dawcą 0,A,B,AB 0 może być biorcą dla 0
Dawca RH+ RH-
Biorca
RH+ + +
RH- - +
Choroby krwi- Hemofilia (krwawiączka),brak krzepliwości krwi
Białaczka – jest to nowotworowa choroba szpiku kostnego i węzłów chłonnych.
Anemia (niedokrwistość)
NACZYNIA KRWIONOŚNE
Tętnice
mocne, grube, elastyczne, większe ciśnienie krwi (silnie rozwinięta mięśniówka)
brak zastawek
transportują krew z serca do tkanek pod dużym ciśnieniem na przekroju okrągłe
kurczą się i rozkurczają,
zawierają warstwę zewnętrzną (tkanka łączna z włóknami sprężystymi, nerwami i naczyniami
krwionośnymi),Środkowa(mięsnie gładkie ),Wewnętrzna (jednowarstwowy nabłonek)
Żyły
ściany cienkie, mało elastyczne wiotkie, mało odporne na ciśnienie krwi
na całej długości znajdują się wewnątrz żył zastawki,
transportują krew z tkanek z powrotem do serca
owalne na przekroju
zawierają warstwę żyły, zastawka otwarta zastawka zamknięta
Naczynia włosowate(włośniczki) – najdrobniejsze naczynia krwionośne zbudowane z jednej warstwy komórek nabłonkowych, Umożliwiają wymianę substancji pomiędzy krwią i komórkami
Osierdzie- łącznotkankowy worek w sercu, ściana serca zbudowana jest głównie z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej serca.
zastawka przedsionkowo-komorowa trójdzielna- między prawym przedsionkiem i prawą komorą
przedsionkowo-komorowa dwudzielna -między lewym przedsionkiem a lewą komorą zastawka
zastawki półksiężycowate-na granicy obu komór wychodzących z nich tętnic
Do prawego przedsionka uchodzi żyła główna górna i dolna , do lewego cztery żyły płucne . Z komór serca wychodzą tętnice: z prawej – tak zwany pień płucny , z lewej – aorta
Prawy przedsionek – zbiera odtlenioną krew z całego organizmu
Prawa komora – tłoczy krew do płuc
Lewy przedsionek – zbiera krew natlenioną z płuc. Krew wpływa tu żyłami płucnymi.
Lewa komora – tłoczy krew do całego ciała.
Praca serca: skurcz i rozkurcz, jeden cykl pracy serca trwa około 1 sekundy.
Skurcz przedsionków – krew z przedsionków tłoczona jest do komór. Komory są rozkurczone, zastawki półksiężycowate zamknięte.
Skurcz komór – krew tłoczona jest z komór do tętnic. Przedsionki rozkurczone, zastawki przedsionkowo – komorowe zamknięte.
Pauza –(kilka milisekund). Komory i przedsionki rozkurczone. Krew biernie napływa do przedsionków.
Tętno-wynosi około 70 uderzeń na minutę.
Ciśnienie krwi- 120/70 mm Hg
ciśnienie tętnicze- 140/90
EKG – elektrokardiogram
W spoczynku tętno wynosi około 72 uderzenia na minutę
mały obieg krwi: natlenienie krwi
PRAWA KOMORA - TĘTNICA PŁUCNA -PŁUCA - ŻYŁA PŁUCNA - LEWY PRZEDSIONEK
duży obieg krwi: przekazywanie tlenu komórkom.
LEWA KOMORA - AORTA - TKANKI - ŻYŁA GŁOWNA -PRAWY PRZEDSIONEK
Krew przepływa przez- mały obieg w ciągu 4 – 8 sekund, a przez duży w około 25 – 30 sekund. Cały układ krwionośny krew przemierza w nie całą minutę.
Kierunek przepływu krwi: tętnice › naczynia włosowate › żyły
UKŁAD MIĘŚNIOWY
Organizm człowieka buduje około 600 mięśni
Układ mięśniowy zbudowany- jest z tkanki mięśniowej i łącznej (np. ścięgna).
Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana- cienkie, długie włókna ,komórki są wielo-jądrzaste, jest zależna od naszej woli , skurcze szybkie, ułożone równolegle do siebie cylindryczne, spłaszczone komórki,
Tkanka mięśniowa gładka- krótkie włókna, jednojądrzaste komórki wrzecionowate, ta buduje narządy wewnętrzne np. pęcherz moczowy, ściany jelit, drogi oddechowe, skurcz niezależny od naszej woli, jadro centralnie poł.
Tkanka mięśniowa serca poprzecznie prążkowana- niezależne od naszej woli, włókna długie i rozgałęzione, mają jedno rzadko dwa jądra, centralnie położone,
Budowa mięśnia
Ścięgna są zbudowane z tkanki łącznej włóknistej. Służą do przyczepiania mięśnia do kości,
Brzusiec jest to środkowa część mięśnia wydłużająca się i skracająca podczas jego pracy.
Podział mięśni ze względu na ilość przyczepów:
mięsień jednogłowy,
mięsień dwugłowy,
mięsień trójgłowy,
mięsień czworogłowy.
Podział mięśni ze względu na kształt:
mięsnie długie np. mięśnie kończyn,
mięśnie krótkie np. mięśnie wokół kręgosłupa,
mięśnie szerokie np. mięśnie brzucha,
mięśnie okrężne np. wokół oczu.
Rodzaje mięśni:
Wrzecionowate, dwugłowy, dwubrzuścowy, pierzasty, półpierzasty, wielodzielny, okrężny
zginacz – prostownik -w stawie łokciowym czy kolanowym.
dźwigacz – obniżacz- w stawie ramiennym i w stawie biodrowym.
przywodziciel – odwodziciel np. kciuka
nawracacz – odwracacz np. mięśnie brzucha czy szyi
zwieracz – rozwieracz-odbyt
Mięśnie antagonistyczne zginacze i prostowniki (albo przywodziciele i odwodziciele) {np. mięsień dwugłowy ramienia i mięsień trójgłowy ramienia).
Mięśnie synergistyczne mięśnie żebrowe czy mięśnie tułowia.
Zginacz (biceps) w czasie ruchu jest skurczony, a prostownik (triceps) rozkurczony.
- płaskie np. brzucha
- okrężne np. wokół ust, oczu i odbytu
- jednobrzuścowy - wrzecionowaty np. mięśnie pośladków
- dwugłowy np. biceps, mięsień zginacz ramienia
- czworogłowy np. uda
- trójgłowy np. triceps, mięsień łydki
- szerokie np. mięśnie wyścielające ściany brzucha i klatki piersiowej
- krótkie np. mięśnie wokół kręgosłupa
- długie np. mięśnie kończyn
Przepona to mięsień płaski w jamie brzusznej. Pełni on istotna rolę w oddychaniu
Kość – mięsień – kość w kończynach.
Kość – mięsień – skóra mięśnie płaskie grzbietu, klatki piersiowej
Skóra – mięsień – skóra twarzy.
Mięśnie wykonują dwa rodzaje pracy:
dynamiczną – następuje przemieszczanie kości i ruch ciała,
statyczną – zmienia się jedynie napięcie mięśni np. podczas siedzenia, stania.
UKŁAD NERWOWY
Ośrodkowy-mózgowie na które składa się: mózg, móżdżek, pień mózgu i rdzeń kręgowy
Obwodowe nerwy czaszkowe (12 par) i nerwy rdzeniowe (31 par)
Komórka nerwowa(neuron)-ciało komórki, wypustkę długą (akson) i liczne wypustki krótkie(dendryty)
Aksony: przenoszą informacje z ciała komórki do innych komórek nerwowych lub narządów wykonawczych efektorów
Włókna z osłoną rdzeniową barwa biała bezrdzeniową szara
Dendryty przekazują pobudzenia do ciała komórki nerwowej
Włókna pokryte są jedna lub dwiema osłonkami rdzenną(mielinową) i osłonką Schwanna
Synapsa-neurony łączą się ze sobą poprzez neuryt do dendrytu
Rdzeń Kręgowy: przekazywanie informacji nerwowych, przewodzi bodźce nerwowe do mózgu,
zawiera istotę szarą, znajduje się w kanale
opona miękka - bezpośrednio przylega do rdzenia kręgowego
opona pośrednia (pajęczynówkowa) bez naczyń krwionośnych
opona twarda - zewnętrzna
Rdzeń kręgowy -składa się z 31 odcinków, waży 30 g, średnica 1cm, długość 45 cm
- 8 szyjnych
12 piersiowych
5 lędźwiowych
5 krzyżowych
- 1 guziczny
Odruch- reakcja na bodziec Jednostką funkcjonalna odruchu jest łuk odruchowy (droga po której przebiega impuls).
1.receptor
2. droga dośrodkowa (aferentna
3 - ośrodek w OUN
4 - droga odśrodkowa (eferentna)
5 - efektor
Ze względu na znaczenie biologiczne
obronne, pokarmowe, płciowe, trzewne, orientacyjne, lokomocyjne
2. Ze względu na sposób powstawania
bezwarunkowe (wrodzone, gatunkowe) i warunkowe (nabyte, osobnicze)
3. Ze względu na znaczenie kliniczne
powierzchniowe, głębokie, trzewne i patologiczne
4. Ze względu na efektor
- somatyczne (animalne) - efektor to mięsień szkieletowy
- wegetatywne (autonomiczne) - efektor to mięsień gładki
5. Ze względu na receptor
- propioreceptywny (odruch własny mięśnia)
- propioreceptor eksteroreceptywny- eksteroreceptor reagujący na bodźce z środowiska zewnętrznego
- interoreceptywny- interoreceptor – receptor znajdujący się w ścianie narządu wewnętrznego (ból – nocyreceptor, ciśnienie krwi – baroreceptor, skład chemiczny krwi – chemoreceptor)
Odruch miotatyczny – odruch rozciągania: dwuneuronowy, monosynaptyczny.
Mózgowie: mózg (kresomózgowie i międzymózgowie) Śródmózgowie
Tyłomózgowie:( rdzeniomózgowie rdzeń przedłużony) i tyłomózgowie wtórne (móżdzek)
Kresomózgowie- zawiera dwie półkule
Kora mózgu(istota szara)gromadzi wrażenia zmysłowe
Powierzchnię półkul dzielimy na płaty:
czołowy,
ciemieniowy Ośrodek czytania
, potyliczny- Pole wzrokowe i ich interpretacja
skroniowy i wyspę- Ośrodek czuciowy mowy
Ośrodki mowy-w korze mózgowej
Ośrodek ruchowy mowy leży w tylnej części zakrętu czołowego dolnego
Ośrodek pisania leży w tylnej części środkowego zakrętu czołowego
Ośrodki korowe ośrodki ruchowe, czuciowe i kojarzeniowe.
płat czołowy – intelekt i kontrola ruchu,
płat skroniowy – percepcja i interpretacja dźwięku,
płat ciemieniowy – ogólna percepcja czuciowa i jego interpretacja,
płat potyliczny – odbiór bodźców wzrokowych i ich interpretacja.
Tyłomózgowie- rdzeń przedłużony- skupienie ośrodków nerwowych wrażenia czuciowe
Móżdżek- składa się z dwóch półkul i pośrodku leżącego robaka,z zewnątrz pokryty korą móżdżku, leży styłu pnia mózgu decyduje o kontroli ruchów
Śródmózgowie mózgowego łączącą międzymózgowie z mostem i móżdżkiem wchodzą dwa konary mózgowe i blaszka pokrywy śródmózgowia
Międzymózgowie wzgórzomózgowia, i brzusznie leżącego podwzgórza
Płyn mózgowo – rdzeniowy-Objętość płynu u człowieka dorosłego wynosi
100-250 ml. przejrzysty,
Bezbarwny
Układ autonomiczny-bez udziału świadomości kontroluje czynności narządów wewnętrznych,zawiera
Układ współczulny (sympatyczny) i przywspółczulny (parasympatyczny)
Percepcja bodźców – narządy zmysłów
Receptorem może być pojedyncza komórka lub cały organ zbudowany z wielu komórek.
Odbiór bodźców zwana (percepcja)
Receptory”
Eksteroreceptory-odbierają bodźce ze śr. zewnętrznego zaliczamy: telereceptory (narząd wzroku, słuchu, węchu) i kontaktoreceptory(ciała dotykowe, ucisku, smaku,)
Interoreceptory-wewnętrznego zaliczamy proprioreceptory(napięcie mięśni, ścięgien i torebek stawowych, wisceroreceptory(stan narządów wenętrznych jelit itp.), angioreceptory(stan śr. w naczyniach)
mechanoreceptory – reagują na zmiany energii mechanicznej: dotyk, ucisk, ciśnienie, rozciąganie i ruch
chemoreceptory – reagują na bodźce chemiczne, rejestrują obecność różnych substancji w środowisku: węch, smak
fotoreceptory – wykrywają zmiany energii świetlnej
termoreceptory – odpowiadają za czucie ciepła i zimna
elektroreceptory u ryb – wykrywają zmiany energii elektrycznej
Narządy zmysłów składającymi się z jednej lub wielu komórek receptorowych, a czasami także z komórek pomocniczych
ciałko Krausego – receptor zimna (1)
wolne zakończenia nerwowe w skórze – receptory bólu (2,3)
ciałko Paciniego – receptor ucisku (4)
ciałka Meissnera – receptor czucia dotyku (5)
ciałko Ruffiniego – receptor ciepła (6)
słodki – czubek języka
kwaśny – po bokach języka, w tylnej połowie
słony – brzegi języka i części zbliżające się ku przodowi
gorzki – tył języka
Zmysł słuchu i równowagi
Ucho-jest narządem słuchu i równowagi. Składa się zasadniczo z trzech części: ucha zewnętrznego , środkowego i wewnętrznego
Ucho zewnętrzne Składa się z małżowiny usznej i przewodu słuchowego zewnętrznego, który dochodzi do błony bębenkowej.
Małżowina uszna zbudowana jest z tkanki chrzęstnej sprężystej,
Ucho środkowe- W jamie ucha środkowego znajdują się trzy kosteczki słuchowe: młoteczek kowadełko i strzemiączko
Młoteczek z jednej strony łączy się z błoną bębenkową, a z drugiej strony łączy się z kowadełkiem, kowadełko ze strzemiączkiem, a ono z kolei łączy się z błoną okienka owalnego.
Jamę ucha środkowego łączy z gardłem trąbka słuchowa (trąbka Eustachiusza), której zadaniem jest wyrównywanie ciśnień po obu stronach błony.
Ucho wewnętrzne- Składa się z z połączonych ze sobą jam i kanałów, tworzących błędnik kostny. Wewnątrz błędnika kostnego mieści się błędnik błoniasty. Elementy błoniaste wypełnione są płynem – śródchłonką (endolimfą), a należą do nich: błędnik – narząd równowagi oraz ślimak (2) – narząd słuchu. Błędnik składa się z przedsionka (3) i trzech kanałów półkolistych (1).
Zmysł słuchu Właściwy receptor odbierający fale akustyczne znajduje się w uchu wewnętrznym, w ślimaku i nazywany jest narządem spiralnym – Cortiego.
W jaki sposób odbieramy dźwięki? Małżowina uszna, przewodu słuchowego zewnętrznego, . Błona bębenkowa
Poziom natężenia dźwięku mierzy się za pomocą jednostek umownych – decybeli (dB). młodzi odbierają dźwięki o częstotliwości w zakresie od 20 do 20 000 Hz Najlepiej odbierane są dźwięki w zakresie od 1000 do 3000 Hz.
Zmysł równowagi Narządem równowagi jest błędnik W skład błędnika wchodzą przedsionek, obejmujący łagiewkę i woreczek oraz trzy kanały półkoliste.
Kanały półkoliste Każdy kanał jest wypełniony endolimfą (śródchłonką).
Przedsionek błędnika W przedsionku leżą łagiewka i woreczek