Istota pojęcia i rodzaje przedsiębiorczości

Przedsiębiorczość jest najczęściej utożsamiana z aktem kreowanie nowego przedsiębiorstwa zakładaniem
i prowadzeniem własnej firmy ale także jest postrzegana jako:

1. forma ludzkiej aktywności,

2. umiejętność innowacyjnego działania,

3. umiejętność dostrzegania i wykorzystania nowych możliwości pojawiających się w otoczeniu tworzących szanse na osiągnięcie zysku w warunkach ryzyka i niepewności,

4. narzędzie kreowanie pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa,

5. zbiór postaw i zachowań ludzi,

6. specyficzne podejście do zarządzania,

7. zjawisko społeczno-gospodarcze przejawiające się w powstawaniu jednostek gospodarczych,

8. źródło rozwoju społeczno-gospodarczego,

9. dziedzina dydaktyki mająca na celu nauczanie jak świadomie i aktywnie uczestniczyć w życiu społeczno-gospodarczym.

Wg. Schumpeter – przedsiębiorczość prowadzi do „twórczej destrukcji” i oznacza działalność polegającą na tworzeniu nowych kombinacji czynników produkcji, wprowadzaniu nowych wyrobów, wchodzeniu na nowe rynki, pozyskiwaniu nowych źródeł zaopatrzenia, opracowaniu i wdrażaniu nowych technologii, metod efektywniejszych rozwiązań
w zakresie struktur organizacyjnych. Zmiany te stanowią fundament rozwoju gospodarczego.

Wg. P.F. Drucker – przedsiębiorczość to poszukiwanie zmiany, reagowaniu na nią oraz jej wykorzystaniem jako okazji
z działaniem opartym na celowej innowacji. Przedsiębiorczość wymaga:

1. chłonności i otwartości organizacji na innowacje,

2. systematycznego pomiaru efektywności wdrażanych innowacji,

3. podjęcia konkretnych działań dotyczących struktury organizacyjnej, obsady stanowisk zasad kierowania zespołami pracowników, systemu płac nagród,

4. unikania działań których nie należy robić w zarządzaniu przedsiębiorczym.

Innowacja powinna być czymś atrakcyjnym i pożądanym w organizacji, powinien być plan jej realizacji cel zakres harmonogram wdrażania. W nurt rozważań nad przedsiębiorczością Drucker’a wpisuje się koncepcji intraprzedsiębiorczości, która mówi, iż managerowie podejmujący decyzje w dużych organizacjach są odizolowani od pracowników mających wiedze na temat realizacji zadań na stanowiskach wykonawczych, dlatego też duże organizacje często tracą atrybuty przedsiębiorczości czyli niezależność, elastyczność, szybkość działania. Poza tym dochodzi w nich do konfliktu między dążeniem do uzyskania optymalnych rezultatów przy najniższych kosztach a atmosferą sprzyjającą kreatywnemu zarządzaniu i wprowadzaniu innowacji.

Zgodnie z definicja przyjętą przez KE przedsiębiorczość oznacza zdolność osoby do wcielania pomysłów w czyn. Obejmuje ona twórczość innowacyjność i podejmowanie ryzyka a także zdolność do planowanie przedsięwzięć
i kierowania nimi dla podstawowa osiągnięcia zamierzonych celów. Stanowi ona wsparcie w życiu prywatnym zawodowym i społecznym jest podstawą konkretnych umiejętności i wiedzy potrzebnych osobą podejmujących przedsięwzięcia o charakterze komercyjnym jak i społecznym. Przedsiębiorczość jest traktowana jako swoboda gospodarcza UE, jest ona postrzegana jako jedno z kluczowych narzędzi tworzenia miejsc pracy wzrostu gospodarczego oraz urzeczywistniania spójności społecznej i zwalczania wykluczenia społecznego.

REASUMUJĄC można stwierdzić że przedsiębiorczość jest wielowymiarowym zjawiskiem o dynamicznym charakterze składającym się z zbiorów zachowań działań interakcji których celem jest realizowanie przedsięwzięć umożliwiającym ludziom określonych korzyści w warunkach niepewności i ryzyka. Implikuje to potrzebę kompleksowego podejścia do przedsiębiorczości a propozycję takiego podejścia stanowi zintegrowana koncepcja ujmująca przedsiębiorczość jako proces który można z charakteryzować w 3 wymiarach:

1. Uwarunkowań przedsiębiorczości

2. Przedsiębiorczych działań

3. Efektów przedsiębiorczości

Rodzaje przedsiębiorczości i kryteria ich podziału.

Przedsiębiorczość jako forma ludzkiej aktywności przybiera wiele postaci, w związku z czym można wyodrębnić różne jej rodzaje, eksponując specyficzne cechy tejże aktywności. Przedsiębiorczość może być rozpatrywana z perspektywy osoby podejmującej realizacje przedsięwzięć we własnym przedsiębiorstwie, bądź z perspektywy przedsiębiorcy wewnętrznego, tj. osoby zatrudnionej w dużym przedsiębiorstwie.

W pierwszym przypadku mamy do czynienia z przedsiębiorczością indywidulaną, w drugim zaś z korporacyjną (intraprzedsiębiorczością), oznaczającą twórcze innowacyjne działania pracowników przedsiębiorstwa dla utrzymania lub poprawy jego pozycji konkurencyjnej.

Ze względu na sposób prowadzenia działalności gospodarczej, wyróżnia się typową małą przedsiębiorczość oraz przedsiębiorczość innowacyjną. Do cech małej przedsiębiorczości zalicza się:

1. stabilność,

2. teraźniejszość,

3. brak agresywności w działaniach,

4. zacieranie się różnic między życiem osobistym i zawodowym,

5. angażowanie członków rodziny w prowadzenie biznesu,

6. orientację prospołeczną.

Z kolei w przypadku przedsiębiorczości innowacyjnej, ma miejsce komercyjne, agresywne działanie, zorientowane na wykorzystywanie okazji, zmianę, przyszłość.

Biorąc pod uwagę motywy podejmowania działalności gospodarczej wyróżnia się:

1. przedsiębiorczość zorientowaną na wykorzystywanie szans - ma ona swoje źródła w pozytywnych motywach zakładania i prowadzenia działalności własnego przedsiębiorstwa, chęci uniezależnienia się, samorealizacji, podejmowania nowych wyzwań,

2. przedsiębiorczość wymuszoną – podejmowana jest przede wszystkim z konieczności pozyskania środków finansowych utrzymanie własne i rodziny, przy braku innych możliwości ekonomicznego zapewnienia bytu.

   Poza podwyższymy rodzajami przedsiębiorczości można wskazać szereg innych jej form wyodrębnianych ze względu na specyficzne cechy, w szczególności są to:

1. przedsiębiorczość intelektualna,

2. przedsiębiorczość spekulacyjna,

3. przedsiębiorczość rodzinna,

4. przedsiębiorczość drobna,

5. przedsiębiorczość „garażowa”,

6. przedsiębiorczość mniejszości etnicznych,

7. przedsiębiorczość akademicka,

8. przedsiębiorczość ekologiczna,

9. przedsiębiorczość internetowa.

   MOTYWY, POMIAR, OCENA ORAZ UWARUNKOWANIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI

   Motywy (powody) podejmowania przez przedsiębiorców decyzji o rozpoczęciu działalności gospodarczej można podzielić na dwie zasadnicze grupy:

1. motywy pozytywne – zachęty, które oznaczają przedsiębiorczość zorientowaną na wykorzystanie szans:

   1. nowy start – koniec edukacji, zmiana miejsca zamieszkania

   2. otwarcie na pojawienie się nowych możliwości

   3. ciekawość, dostrzeganie interesujących okoliczności i podjęcie próby ich wykorzystania

   4. potrzeba poprawienia własnego losu, poleganie na własnym wysiłku, sprawdzenie się w biznesie

   5. nieoczekiwany dopływ gotówki – wygrana w grze losowej, spadek

   6. celowe działanie związane z realizacją pragnień i marzeń

   7. potrzeba należności

   8. potrzeba rozwoju osobistego

   9. tradycje rodzinne

   10. wzrost dochodów

   11. zamiana hobby w biznes

   12. chęć wyróżnienia się, podboju

2. motywy negatywne – przymusu, skutkują przedsiębiorczością wymuszoną:

   1. brak środków na utrzymanie

   2. brak satysfakcji z dotychczasowej pracy (niskie dochody, kiepska atmosfera)

   3. utrata pracy, bezrobocie

   4. obawa przed utratą pracy

   5. zmiana sytuacji rodzinnej (rozwód, choroba, śmierć bliskiej osoby)

   6. alternatywa dla zmiany miejsca zamieszkania w związku z przymusową migracją zarobkową.

      Generalnie przedsiębiorczość jest mierzona i oceniana w dwóch zasadniczych wymiarach:

1. przestrzennym – lokalnym, krajowym, regionalnym – z ewentualnym różnicowaniem ze względu na sektor

2. jednostek gospodarczych – przedsiębiorstw – pomiar przedsiębiorczości jednostek gospodarczych ….. jest głównie przez pryzmat ich efektywności w wymiarze ekonomicznym oraz behawioralnym.

   Za fundamentalną przesłankę przedsiębiorczości należy uznać funkcjonowanie przedsiębiorstwa w otoczeniu nieustannie generującym szanse, ale też zagrożenia i ograniczenia, których pokonywanie skłania do podejmowania przedsiębiorczych działań.

   Jednocześnie przedsiębiorstwo powinno mieć możliwości wyboru celów, środków i sposobów działania. W praktyce na przedsiębiorczość wpływa szeroki zestaw czynników. Czynniki te mogą mieć charakter ekonomiczny lub pozaekonomiczny. I można je podzielić na dwie zasadnicze kategorie:

1. wewnętrzne:

   1. wielkość przedsiębiorstw

   2. formy własności

   3. strategie działania

   4. skłonność kadry menadżerskiej do podejmowania ryzyka

   5. skłonność do innowacji

   6. umiejętności decyzyjne i organizacyjne

2. zewnętrzne – uwarunkowania o charakterze:

   1. ekonomicznym

   2. prawnym

   3. społeczno - kulturowym

   4. geograficznym

   5. międzynarodowym

   6. demograficznym

   7. technologicznym

      generowane przez środowisko, w którym funkcjonuje przedsiębiorstwo.

      Za zasadnicze bariery rozwoju przedsiębiorczości uznaje się ograniczenia:

1. finansowe – dostępność i koszt kapitału

2. prawne

3. rynkowe – ograniczony popyt

4. społeczne

5. informacyjne

6. „infrastrukturalne”.

07.11 - Wzory przedsiębiorczości w Polskiej gospodarce rynkowej

Biorąc pod uwagę warunki kształtującej się polskiej gospodarki rynkowej można dostrzec następujące wzory przedsiębiorczości:

1. żywiołową – cechuje się wysokim stopniem ryzyka, związanego z dążeniem za wszelką cenę do osiągnięcia sukcesu, kapitału, zysku przez jednostkę lub niewielkie grupy, zachowania te można określić jako samoistne, na które możliwości oddziaływania społecznego były i są ograniczone. Dostępne strategie działania społecznego, zmierzają jedynie do ograniczenia i eliminowania ich negatywnych skutków. Podłożem występowania przedsiębiorczości żywiołowej jest kształtowanie się nowego ładu ekonomicznego, politycznego i społecznego, np. okres transformacji ustrojowej w byłych krajach socjalizmu państwowego.

2. ewolucyjną – nawiązuje do koncepcji american dream wg której każdy pracownik może stać się przedsiębiorcą pod warunkiem stałego doskonalenia własnych umiejętności zawodowych. Cechami charakterystycznymi dla tego wzoru przedsiębiorczości są wieloetapowość w dochodzeniu do celu, profesjonalizm, wytrwałość oraz powszechna akceptacja społeczna dla tego typu działania i postępowania.

3. etyczną – jest pochodną aprobowanego i internalizowanego (upaństwowionego) systemu religijnego, filozoficznego czy kulturowego. W codziennym zachowaniu i działalności gospodarczej, zarówno przedsiębiorców, jaki i menadżerów. Obowiązujące wartości i normy zachowania w tym wzorcu przedsiębiorczości to religijny ideał pracy, oszczędności oraz bogacenie się w wyniku rzetelnej i uczciwej pracy.

4. systemową – jest charakterystyczna dla rozwiniętej gospodarki rynkowej, w której państwo przejmuje rolę promotora w podejmowaniu działań przedsiębiorczych, tego rodzaju postawa wiąże się m.in. z budowanie filozofii społeczeństwa przedsiębiorczego jako kolejnej fazy rozwoju postindustrialnego. Przykładem może być idea small biznesu upowszechniana w latach ’80 minionego stulecia w USA.

14.11

21.11

05.12 - Innowacyjność a przedsiębiorczość. Analiza istoty związków i zależności.

Innowacja jest definiowana jako nowość, wprowadzenie czegoś nowego lub czegoś ulepszonego w jakimś obszarze. Owym czymś mogą być konkretne rzeczy, działania i procesy, idee i pojęcia, zwyczaje i normy postępowania i zachowaniu w różnych dziedzinach życia gospodarczego. Innowacje są rezultatem pomysłowości człowieka, jego percepcji, umiejętności odkrywania i formułowania przez niego opraw, reguł, zasad rządzących światem, tworzenia nowych koncepcji rozwiązań oraz ich urzeczywistnienia.

W literaturze przedmiotu najczęściej prezentowane są 3 podejścia do określania innowacji, które można rozumieć jako:

1. koncepcję – odnoszą się do specyficznego efektu ludzkiej działalności, mianowicie: pomysłu, idei, czegoś co przyjmuje postać niematerialną, trudno mierzalną;

2. rezultat – innowacje traktowane jako rezultat stanowią finalny efekt określonych działań i procesów, których realizacja doprowadziła do powstania nowych wyrobów, usług, metod produkcji, koncepcji zarządzania, uregulowań prawnych, norm społecznych, czy tez wywołania nowych postaw i zachowań konsumentów, pracowników czy tez właścicieli firm;

3. proces – innowacje w ujęciu procesowym widziane są przez pryzmat wielu różnorodnych i współzależnych sub-procesów o charakterze twórczym, technicznym, ekonomicznym, prawnym, społecznym, kulturowym czy też psychologicznym.

Inny podział innowacji wskazuje na występowanie innowacji:

1. popytowych – są stymulowane przez potrzeby ujawniające się na rynku określonych dóbr i usług;

2. podażowych – są następstwem, zaistniałych odkryć, wynalazków i pomysłów określonych twórców i wynalazców.

Wynikowo – procesowe podejście do innowacji pozwala wskazać, dwa zasadnicze wymiary tego zjawiska:

1. przedmiotowy – jego przejawem są nowe lub ulepszone wyroby i usługi, technologie, czy też metody produkcji;

2. funkcjonalny – przejawiający się w działaniach koniecznych do zaistnienia pożądanych efektów, tj. w tworzeniu, projektowaniu, adaptacji i rozpowszechnieniu.

Funkcjonalność innowacji wiąże się z odpowiednią sekwencją innowacyjnych i dotychczasowych działań zorientowanych na pomnażanie korzyści twórcom lub adresatom innowacji, na która składają się:

1. inwencja;

2. innowacja - z marketingowego punktu widzenia innowacja obejmuje identyfikację, tworzenie i dostarczenie odbiorcom nowego produktu, jaki niesie ze sobą wartość lub korzyść, którego dotychczas nie były oferowane na danym rynku;

3. imitacja.

Można wyróżnić 3 poziomy nowości odnoszących się do innowacji:

1. nowość dla firmy;

2. nowość dla rynku;

3. nowość w skali światowej.

Przedsiębiorczość manifestuję się nie tylko przez wejścia na rynek nowych firm, lecz także przez innowacyjne i naśladowcze wejścia na nowe rynki przez istniejące firmy.

12.12 - Implementacja innowacji w przedsiębiorstwie, jej skutki i bariery

O aktywności innowacyjnej decydują 3 zasadnicze grupy parametrów, stymulujących proces innowacyjny. Do tych parametrów wejściowych wpływających na rozwój innowacyjności należą:

1. potencjał innowacyjności

2. tworzenie wiedzy

3. innowacyjność i przedsiębiorczość

W rozważaniach o procesach innowacji, nie należy ograniczać się do rozwoju i wdrażania nowych produktów, nowych technik i technologii. W realizacji strategii innowacyjności niezwykle istotna jest ochrona własności intelektualnej, zabezpieczenie wyłączności praw do nowych pomysłów, wynalazków, wzorów użytkowych czy przemysłowych, wzorów nowych opakowań, nazwy produktu czy też rozwiązań konstrukcyjnych. Są to jedne z najcenniejszych strategicznych aktywów nowoczesnej organizacji i konkurencyjnego otoczenia. Wartości te budują tożsamość przedsiębiorstwa i kraju, a także wpływają pozytywnie na powstanie i utrwalenie przez te jednostki przewagi konkurencyjnej.

Obecnie do projektów wynalazczych zaliczamy:

1. wynalazki – wynalazek jest to nowe rozwiązanie o charakterze technicznym, na które wg przepisów obowiązujących w danym państwie może być udzielony patent. Wynalazek może zostać zarejestrowany w urzędzie patentowym. Wynalazca ma prawo do uzyskania patentu, który daje jemu prawo do wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na terenie danego kraju. Podstawa zgłoszenia patentowego jest udokumentowane, określone, opracowane przez dany podmiot przedsięwzięcie, które jest autonomiczne i na tyle kosztochłonne oraz wartościowe z ekonomicznego punktu widzenia, że zdaniem twórców wymaga ochronny patentowej;

2. wzory użytkowe – stanowią nowe i użyteczne rozwiązania o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu w trwałej postaci.

3. wzory przemysłowe - nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu, lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechu linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę, materiał wytworu, jego ornamentację.

4. topografie układów scalonych – stanowią rozwiązania polegające na przestrzennym wyrażonym w dowolny sposób rozplanowaniu elementów, z których co najmniej jeden jest elementem aktywnym oraz wszystkich lub części połączeń układu scalonego.

5. projekty racjonalizatorskie – prawo nie określa wprost co to jest, nie opatentowujemy tego.

Można zidentyfikować 5 ważnych zmiennych wpływających na zróżnicowanie stopnia adaptacji innowacji, należą do nich:

1. relatywne korzyści oceniane stopniem przyrostu korzyści pochodzącej z innowacji w relacji do dotychczasowych wyników.

2. przystawalność do istniejących wartości, minionych doświadczeń i potrzeb odbiorców.

3. złożoność dostrzegania innowacji jako trudnej do zrozumienia i wykorzystania.

4. zdolność doświadczania, która jest określona zakresem i stopniem możliwości eksperymentowania.

5. możliwość obserwowalności, wyrażająca stopnień do którego innowacja może być przedmiotem obserwacji i analiz przez inne jednostki.

Z punktu widzenia adaptacji innowacji jednostki organizacyjne można podzielić na:

1. innowatorów - do których zaliczyć możemy pierwsze jednostki jakie adaptują to co dostrzegają jako nową idee, kupują nowy produkt regularnie, lub wprowadzają do praktyki nową lub skorygowaną technikę (2,5% udziału w adaptowanych innowacjach);

2. wczesnych adaptatorów – są ostrożniejsi od innowatorów, lecz wykazują ponadprzeciętną skłonność do adaptacji innowacji (13,5%);

3. wczesną większość – do której należą jednostki uważnie śledzące i badające każdą decyzję zakupu innowacji (34%);

4. późną większość – jednostki te adaptują innowacje z opóźnieniem czasowym i zwykle pod presją rachunku ekonomicznego i innych jednostek (34%?);

5. opieszalców – są oni najpóźniejszymi a także ostatnimi jednostkami adaptującymi innowacje (16%).

Na podstawie badań przeprowadzonych metoda delficką (40 specjalistów) ustalono ranking 16 głównych barier transferu innowacji skupionych w trzech grupach:

1. grupa 1:

   1. słabe przygotowanie sektora B+R do usług komercyjnych;

   2. niesprawny sytemu wspierania działalności innowacyjnej firm;

   3. brak własnych oraz zewnętrznych środków finansowych ;

   4. brak kultury innowacyjnej w przedsiębiorstwach;

2. grupa 2:

5. mała chłonność gospodarki na innowacje;

6. brak BIZ sektorze B+R;

7. mała sprawność działania jednostek transferu technologii;

8. niedofinansowanie Narodowego Systemu Innowacji;

1. pozostałe bariery/grupa 3:

9. słaba oferta jednostek B+R;

10. brak informacji o nowych rozwiązaniach naukowo – technicznych;

11. brak odpowiednich regulacji prawno – finansowych;

12. brak strategii zorientowanej na innowacje;

13. niedostateczna wiedza i kwalifikacje menadżerów.

19.12.2012 - PARTNERSTWO W ŁAŃCUCHU DOSTAW JAKO PRZEJAW DZIAŁAŃ PRZEDSIĘBIORCZYCH W LOGISTYCE

Łańcuch dostaw – jako struktura (organizacja) to grupa przedsiębiorstw realizujących wspólne działania niezbędne do zaspokojenia popytu na określone produkty w całym łańcuchu przepływu dóbr od pozyskania surowców do dostaw do ostatecznego odbiorcy. Działaniami tymi mogą być rozwój, produkcja, sprzedaż, zaopatrzenie, dystrybucja, zarządzanie zasobami, działania wspierające.

Każde przedsiębiorstwo może nabyć/pozyskać brakujące zasoby i umiejętności od pozostałych uczestników rynku po przez:

1. kopiowani i naśladownictwo

2. przejęcia i fuzje

3. partnerstwo.

   A zatem łańcuch dostaw to fizyczna sieć, która łączy organizacje działające lub na zasadzie wzajemnej współpracy. W ramach funkcji jakie wobec siebie pełnią, wspólnie nadzorują, kierują się i usprawniają przepływy materialne i nie dla osiągnięcia wyznaczonych celów.

   Możemy wymienić następujące poziomy współpracy w ramach łańcucha dostaw:

1. współpraca transakcyjna – jednostki tworzą w jej ramach relacje na poziomie funkcjonalnym, obejmujące pojedyncze dziedziny, takie jak składowanie, przesyłanie zamówień.

2. współpraca procesowa – bardziej zaawansowanym stadium kontaktu miedzy organizacjami jest współpraca procesowa. Powstaje ona w miarę intensyfikacji czynników współpracy, które powodują pogłębienie więzi oraz zacieśnienie okresu kooperacji po przez integrację w ramach procesów realizowanych między przedsiębiorstwami.

3. współpraca strategiczna – najbardziej zaawansowaną formą współpracy jest partnerstwo strategiczne. Definiowane jako znacząca i długotrwała współpraca między organizacjami na zasadach zaufania, podziału ryzyka i korzyści, która polega na podejmowaniu wspólnych przedsięwzięć inwestycyjnych i organizacyjnych służących osiąganiu różnych celów indywidualnych, podporządkowanych wspólnym celom zorientowanym na uzyskanie przewagi konkurencyjnej i tworzenie wartości.

   Intensywność i sukces wzajemnej współpracy są uzależnione od jasnego określenia celów i zakresu powiązań pomiędzy partnerami najważniejsze korzyści wynikające ze współpracy to:

1. redukcja niepewności,

2. zwiększenie elastyczności,

3. możliwość pozyskania nowych zdolności rozwojowych,

4. możliwość ułatwionego dostępu do deficytowych zasobów i umiejętności,

5. zwiększenie szybkości działania,

6. pozyskanie kluczowych informacji.

   Ścisła współpraca pomiędzy dostawcą a odbiorcą przyczynie się do:

1. skracanie cyklu wprowadzania cyklu innowacji produktowych po przez zaangażowanie odbiorcy w rozwój nowych produktów,

2. elastycznego reagowania na potrzeby nabywców, związane z np.: asortymentem, ilością i czasem dostawy w zależności od wymagań rynku,

3. indywidualnej obsługi, związanej z procesem sprzedaży i usług posprzedażowych,

4. szybszego i bardziej efektywnego przepływu informacji,

5. wspólne rozwiązywanie problemów technicznych i organizacyjnych,

6. możliwość uzyskania większej efektywności wykorzystania zasobów w doskonaleniu produktów.

   KIERUNKI DALSZEGO ROZWOJU

   Wraz ze wzrostem długości, trwałości i intensywności związków wzrasta możliwość i zasadność działań polegających na:

1. włączaniu dostawców do prac B+R na coraz wcześniejszych etapach projektowania wyrobów,

2. kształtowaniu sieci dostaw przez lokalizowanie zakładów produkcyjnych i składów wg. kryterium minimalizacji kosztów transportu w stosunku do istniejących miejsc zapotrzebowania i zbytu,

3. wzajemnym dostosowaniu technologii i organizacji procesów wytwarzania, przemieszczania i przechowywania towarów,

4. integracja systemów informatycznych i usprawnienia przepływu informacji w łańcuchu dostaw,

5. opracowywaniu wspólnych marketingowych strategii promocji, produktów, cen i dystrybucji,

6. wprowadzeniu wspólnego systemu zarzadzania zasobami lub całkowitym przeniesieniem na dostawców odpowiedzialności w zakresie kształcenia i kontroli zapasów,

7. wdrażanie wspólnego systemu monitorowania i kontroli uzyskiwanych wyników.