1. Marketing. Definicja uogólniająca, szeroka.

1. Marketing jest to proces aktywnego kształtowania zjawisk w sferze produkcji, wymiany oraz konsumpcji w ich wzajemnym powiązaniu. Za czynnik centralny, nadrzędny, porządkujący całość uważany jest odbiorca, konsument, klient wraz ze swoimi potrzebami.

2. Marketing to zespół działań ukierunkowujących i usprawniających przepływ dóbr i usług z fazy produkcji do fazy konsumpcji, z nastawieniem na klienta tzn. kształtowanych jego rozpoznanych oczekiwań i zmierzających do zaspokojenia jego potrzeb.

3. Według encyklopedii PWN marketing to zespół działań, które mają na celu kreowanie produkcji oraz zwiększanie sprzedaży określonych towarów i usług.

Wyróżnia się trzy kategorie uniwersalnych definicji marketingu.

1. pragmatyczne: podkreślają strategiczny charakter działań wymagających podjęcia

2. czynnościowe: uwypuklają procesy oraz czynności występujące w ramach marketingu w uporządkowanej kolejności

3. rzeczowe: określają marketing jako zespół współistniejących elementów, czynników i zjawisk.

Ujęcia marketingu:

1. Pragmatyczne: Kształtowane wymiany pomiędzy produkcją a konsumpcją, to wszystko co umożliwia i ułatwia sprzedaż.

2. Czynnościowe: zespół procesów związanych z ustaleniem, przewidywaniem i zaspokajaniem potrzeb użytkowników a obejmujących także badania rynku, promocję oraz reklamę oferty.

3. Przedmiotowe: określony zespół czynników, elementów, zazwyczaj tych samych lub zbieżnych chociaż w różnych opisach różnie nazywanych

4. Popytowe: sposób opisu marketingu w tym ujęciu eksponuje się kategorią popytu. Ma to swoje uzasadnienie bowiem z popytu może wynikać główny cel strategii marketingowej: należy bowiem ten popyt zaspokoić

5. Aktywistyczne ujęcie marketingu: tu marketing kojarzy się głównie z aktywnością organizatora; faza realizacji czyli uruchomienia odpowiednich czynności jest w tym ujęciu najważniejsza. Najważniejsze jest więc działanie, ingerencja organizatora w procesy, to ona odróżnia marketing od tradycyjnej podaży handlowej i usługowej.

2. Segmentacja. Ogólnie i w odniesieniu do bibliotek.

Segmentacja polega na rozczłonkowaniu całokształtu zjawisk na części (czynności lub elementy) wg. specjalnego klucza, wybranej podstawy podziału. Chodzi głównie o to, aby następnie wszystkie te części, segmenty uporządkować inaczej niż poprzednio i na nowo zestawić razem, czyli zorganizować w sposób który zapewniłby możliwe największą funkcjonalność tj. skuteczność podejmowanych działań. Wstępem do segmentacji jest więc wybór owej podstawy podziału – spośród kilku możliwych.

Podział według 3 kryteriów:

-rozmaitych grup odbiorców, konsumentów, czyli właśnie klienteli

-różnych rodzajów produktów lub usług

-rozmaitych procesów oraz czynności (układ funkcjonalny)

Istnieje możliwość segmentacji łącznej i krzyżowej wg. wszystkich tych kryteriów razem

Najczęściej jednak segmentacja marketingowa sfery handlu i usług następuje wg. podziałów klienteli. Czyli czynniki demograficzne, osobowościowe, kategorie zawodowe, ekonomiczne, kryteria obyczajowe, terytorialne.

Inna podstawa segmentacji to przedmiot obrotu, wymiany, transakcji, a więc rodzaj towaru albo usługi.

1. W bibliotekach występuje segmentacja użytkowników. Są sieci przeznaczone do odpowiednich odbiorców, np. biblioteki szkolne, pedagogiczne, naukowe, a w poszczególnych bibliotekach np. oddziały dla dzieci,

2. W bibliotekach również występuje podział ze względu na „przedmiot transakcji: np. agendy udostępniania tworzone wg rodzaju nośnika komunikacyjnego np. czytelnie prasy, biblioteki lekarskie lub biblioteki instytutów naukowych

3. Segmentacja funkcjonalna w bibliotekach przesądza o wewnętrznej strukturze organizacyjnej bibliotek, układ agend odpowiada bowiem przeważnie kolejnym fazom procesów wewnętrznych, np. gromadzenie i opracowanie.

Sposób segmentacji wynika z określonej sytuacji rzeczywistej i jest jednocześnie powiązany z wyborem ogólnej koncepcji postępowania marketingowego. Według możliwości posegregowania i podziału klienteli, towarów, usług, transakcji, można dobrać określoną strategię funkcjonowania.

Można zrobić ofertę uniwersalną dla wszystkich, poprzestając na funkcjonalnej segmentacji, można też postawić na oferty zróżnicowane, wyspecjalizowane, dostosowane do różnych grup konsumenckich. Istnieje też rozwiązanie pośrednie które zakłada że obok oferty uniwersalnej można przedstawić taką wyspecjalizowaną. I cały pic polega na tym że w bibliotekach występują wszystkie trzy warianty rozwiązań.

14. Marketing mix w bibliotece szkolnej

1. Produkt – książka. Lektury szkolne. Materiały biblioteczne dostosowane do odbiorcy – uczniów i nauczycieli. Czyli: pomoce dydaktyczne, programy kształcenia, podręczniki, czasopisma edukacyjne, rozrywkowe, hobbystyczne, dotyczące zainteresowań, pomoce dydaktyczne dla nauczycieli, wszystkie pedagogiki, metodyki, czyli rzeczy odpowiadające na potrzeby, zachęcające dzieci do czytania.

2. Usługi (?)

3. Cena. W bibliotece szkolnej wszystko jest za darmo, oprócz usług reprograficznych oczywiście.

4. Lokalizacja. Najlepiej blisko stołówki, świetlicy. Czyli tam gdzie przebywają uczniowie. W centralnej części budynku Trzeba oznakować, oznaczyć drogę do biblioteki. Kolorowe kwiatki, postacie z bajek, strzałki itd.

5. Promocja. Poprzez reklamę. Radiowęzeł, ulotki, gazetka szkolna, branie udziału w różnych uroczystościach, lekcje biblioteczne na zastępstwach. Bezpośredni kontakt z uczniami, informowanie o zbiorach bibliotecznych.

6. Personel. Osoby które lubią dzieci, mają odpowiednie kwalifikacje, czyli jak wiadomo coś związanego z bibliotekarstwem, czy to studia czy to kurs, i do tego uprawnienia pedagogiczne. Miła aparycja. Nie powinny straszyć dzieci a wręcz przeciwnie.

7. Proces świadczenia usług. Są zależne od typu szkoły, na odpowiednim poziomie merytorycznym (?)

8. Otoczenie fizyczne. Czy biblioteka jest przystosowana do użytkownika. Czy światło jest dobre, czy wysokość półek jest odpowiednia, czy jest kącik do czytania, czy biblioteka ma odpowiednią powierzchnię. Czy jest wolny dostęp, czy wyeksponowane są nowości.