Temat: Dziecięce marzenia o prawdziwym domu.Ewa Lipska „Dom Dziecka”.
Cel główny
Rozwijanie umiejętności analizy i interpretacji utworu literackiego.
Cele lekcji:
Uczeń:
Zna treść utworu „Dom dziecka” E. Lipskiej;
Podajeskojarzenia zesłowem DOM;
Rozumie pojęcia dom dziecka, rodzina zastępcza, adopcja;
Potrafi zanalizować i zinterpretować wybrane fragmenty utworu.
Metody: słowna, hipoteza interpretacyjna.
Formy pracy: samodzielna, w parach, zbiorowa.
Czas realizacji: 1 jednostka lekcyjna.
Podstawa programowa:
Cele edukacyjne
Rozbudzanie motywacji czytania i rozwijanie umiejętności odbioru dzieł literackich i innych tekstów kultury, także audiowizualnych, a przez nie przybliżanie rozumienia człowieka i świata; wprowadzanie w tradycję kultury narodowej i europejskiej.
Uczenie istnienia w kulturze, przede wszystkim w jej wymiarze symbolicznym i aksjologicznym, tak by stawała się wewnętrzną i osobistą własnością dziecka.
Treści nauczania
a) Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi (np. pytam, odpowiadam, informuję, proszę).
Osiągnięcia
1. Mówienie
a) do rzeczywistych i wyobrażonych słuchaczy, z przejrzystością intencji, z uwzględnianiem różnorodnych sytuacji, ról i kontaktów międzyludzkich (oficjalnych i nieoficjalnych),
b) płynne, z poprawną i wyraźną artykulacją oraz dykcją, akcentowaniem, intonacją, pauzowaniem
i tempem (w tym wygłaszanie tekstów z pamięci).
2. Słuchanie
a) uważne i ze zrozumieniem,
b) rozmaitych wypowiedzi, w różnych celach i sytuacjach.
3. Czytanie
a) głośne i wyraziste, z uwzględnieniem zasad kultury żywego słowa,
b) różnych rodzajów tekstów z uwzględnianiem celu (np. informacja, przeżycie, perswazja itp.).
4. Pisanie
a) z dążnością do odkrywania ich dosłownego, przenośnego i symbolicznego sensu,
b) wykorzystaniem różnych kontekstów,
c) z uwzględnieniem obserwacji swoistości ich tworzywa.
Środki i materiały dydaktyczne:
Łuczek A, Murdzek A. Język polski 5, Między nami – podręcznik. GWO, 2007.
Pytania do tekstu,
Fikcyjny list z Domu Dziecka.
Bibliografia metodyczna:
Okoń W. Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa 1995.
Chrząstowska B. Lektura i poetyka. Zarys problematyk kształcenia. Warszawa 1987.
Uryga Z. Lekcja literatury w szkole podstawowej„Ojczyzna Polszczyzna” 1995, nr 2.
Bibliografia merytoryczna:
Lipska E. Dom dziecka [w:] Łuczek A, Murdzek A. Język polski 5, Miedzy nami – podręcznik, str. 216.
Kaczorowski B (red.). Encyklopedia PWN T1. Hasło: Dom Dziecka.
Tok lekcji:
Faza przygotowawcza
Czynności organizacyjno – porządkowe.
Uczniowie podają skojarzenia ze słowem DOM i zapisują je na tablicy.
Odczytanie przez nauczyciela wiersza Ewy Lipskiej „Dom Dziecka” (podręcznik str. 216).
Faza realizacyjna
Uczniowie samodzielnieanalizują treść utworu odpowiadając na pytania.
Kto mówi w wierszu?
(osoba mówiąca i troje dzieci)
Jak się czują dzieci w domu dziecka?
(są samotne, smutne, nieszczęśliwe)
Co mają, a czego im brak?
(mają zapewnioną opiekę i zaspokojone podstawowe potrzeby, ale brakuje im domu
i prawdziwej, pełnej rodziny)
Co kryje się za wypowiedziami dziecipisanymi pochyłą czcionką?
(idealizacja rodziców z powodu ich braku, tęsknota za nimi, próba usprawiedliwienia tego, że ich opuścili, próba wytłumaczenia sobie swojego losu)
Jak rozumiecie ostatni wers wiersza?
(pesymizm, brak nadziei na lepsze, wyraz tragicznej sytuacji osieroconych dzieci)
Uczniowie samodzielnie tworzą definicję Domu Dziecka.
Nauczyciel odczytuje definicję Domu Dziecka z Encyklopedio PWN.
Dom dziecka – zakład opiekuńczo-wychowawczy dla dzieci i młodzieży w wieku 3–18 lat, osieroconych lub pozbawionych opieki rodziny.
Zapisanie tematu lekcji.
Wyobraźcie sobie, że przez pomyłkę otrzymaliście list od jednego z wychowanków domu dziecka. Chłopiec jest bardzo smutny i samotny.
Mamo i Tato!
Niedługo będą Święta Wielkanocne, a później wakacje na które czekają wszyscy, a w szczególności dzieci. Już wiem, że nikt nie zaprosił mnie do siebie. Czuję się bardzo samotny. Wiem, że jest Wam bardzo ciężko, ale może uda się zabrać mnie do domu chociaż na kilka dni. O niczym innym nie marzę. Zabierzcie mnie do siebie, proszę. Adaś
Podajcie swoje pomysły jak można pomóc takiemu dziecku?
zaprosić chłopca do siebie na święta lub wakacje,
całą klasą odwiedzić go w Domu Dziecka,
utrzymywać z nim stały kontakt listowny,
wpłacić pieniądze na jego Dom Dziecka itp.
Faza podsumowująca
Dyskusja na temat wartości jakie daje prawdziwy dom i rodzina.
Dom i rodzina dają:
- poczucie bezpieczeństwa,
- wsparcie w trudnych chwilach,
- opiekę i pomoc,
- azyl i miejsce odpoczynku.
Zadanie pracy domowej. Odpowiedz w kilku zdaniach na pytania:
Dlaczego mimo wszelkich plusów Domu Dziecka czegoś w nim brakuje?
Co stanowi największą wartość Domu Rodzinnego?