BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE

Wg Maslowa zapewnienie bezpieczeństwa jest drugą w hierarchii potrzebą ludzką, oprócz takich potrzeb jak; potrzeby fizjologiczne, potrzeby miłości, uczuć, potrzebę szacunku, oraz potrzebę samorealizacji.

Wg słownika języka polskiego bezpieczeństwo to stan psychiczny lub prawny, w którym jednostka ma poczucie pewności, oparcie w drugiej osobie lub w sprawnie działającym systemie prawnym, nie odczuwa strachu przed rzeczywistością.

Bezpieczeństwo jest określane jako stan pozytywny, którego charakterystycznymi elementami są: poczucie pewności i brak zagrożenia…

-brak zagrożenia to element obiektywny, ten stan da się zdiagnozować,

-poczucie pewności to stan subiektywny, to wolność od zagrożeń.

O tym jak ważne jest bezpieczeństwo stanowi Konstytucja z 1997r. Używa się tego pojęcia wielokrotnie:

Art. 5 – Rzeczpospolita Polska…….. zapewnia… bezpieczeństwo obywateli,

Art..31 ust.3- ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej……,

Art.45 ust.2 – wyłącznie jawność rozprawy może nastąpić ze względu na moralność, bezpieczeństwo państwa, porządek publiczny…..,

Art..53 ust.5- wolność uzewnętrznienia religii może być ograniczone jedynie w drodze ustawy i tylko wtedy, gdy jest to konieczne dla ochrony bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego, zdrowia, moralności….

Art. 61 ust.3- ograniczenie prawa ( do uzyskania informacji o działalności organów władzy publicznej) może nastąpić wyłącznie ze względu na…. Ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa,

Art. 74 ust.1- władze prowadzą politykę zapewniającą bezpieczeństwo ekologiczne……..

Art. 76- władze publiczne chronią konsumentów….. przed działaniami zagrażającymi…. prywatności i bezpieczeństwu…..,

Art. 126 ust. 2 Prezydent RP… stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa…...,

Art. 146 ust.4- Rada Ministrów w szczególności… zapewnia bezpieczeństwo zewnętrzne i wewnętrzne państwa oraz porządek publiczny,

Art. 229- w razie zewnętrznego zagrożenia państwa….. Prezydent RP na wniosek Rady Ministrów może wprowadzić stan wojenny…,

Art. 230- w razie zagrożenia konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego Prezydent RP na wniosek Rady Ministrów może wprowadzić…. Stan wyjątkowy…

Pojęcie bezpieczeństwa publicznego

W.Kawka (1939) już w okresie międzywojennym uznawał bezpieczeństwo i porządek publiczny za niezbędne wymogi współżycia zorganizowanej grupy ludzkiej. Uważał, że „bezpieczeństwo publiczne jest to stan, w którym ogół społeczeństwa i jego interesy, jako też państwo wraz ze swymi celami mają zapewnioną ochronę od szkód, zagrażających z jakiegokolwiek źródła”

J.Litwin (1953) wskazywał, że b.p. ma na celu przede wszystkim ochronę podstaw społeczno-gospodarczego i politycznego ustroju państwa. Zwracał też uwagę, że pojęcie to pokrywa się i uzupełnia pojęcie porządku publicznego.

J.Zaborowski (1977)uważał, że b.p. to stan faktyczny wewnątrz państwa, który umożliwia – bez narażania na szkody z jakiegokolwiek źródła- normalne funkcjonowanie organizacji państwowej i realizację jej interesów, zachowanie życia, zdrowia i mienia jednostek żyjących w tej organizacji oraz korzystanie przez te jednostki z praw i swobód zagwarantowanych konstytucją i innymi przepisami prawa.

E.Smoktunowicz (1980) stwierdził, że b.p. obejmuje ogół warunków i instytucji chroniących życie, zdrowie i mienie obywateli oraz ustrój państwowy i majątek ogólnonarodowy.

E.Ochendowskiego (2006) uważa, że b.p oznacza ono utrzymanie nienaruszalności życia, zdrowia, godności, wolności, majątku i porządku prawnego oraz podstawowych urządzeń państwa.

Ed.Ura (1988) stwierdza, że b.p to taki stan , w którym ogółowi obywateli indywidualnie nieoznaczonemu, żyjącemu w państwie i społeczeństwie, nie grozi żadne niebezpieczeństwo i to niezależnie od tego, jakie byłyby jego źródła. Ochrona (….) należy do państwa, które zakreśla granice bezpieczeństwa i wypowiada się co jest niezgodne z bezpieczeństwem i co zakłóca lub może utrudnić normalne funkcjonowanie państwa.

S.Pikulski (2000) stwierdza, że b.p. to pewien pożądany stan rzeczy, gwarantujący niezakłócone funkcjonowanie urządzeń publicznych w państwie oraz bezpieczeństwo życia obywateli obejmujące ochronę ich życia i zdrowia oraz mienia.

S.Bolesta (1983) za b.p. uznaje system urządzeń prawnych i określonych stosunków społecznych, regulowany przez prawo, którego celem jest odwracanie niebezpieczeństwa grożącego życiu, zdrowiu i mienia ludzi oraz usuwających skutki tych zagrożeń.

Podsumowanie :

B.p. to pewien pozytywny stan w państwie. Zakres podmiotowo- przedmiotowy bezpieczeństwa publicznego to państwo wraz ze swoim ustrojem i innymi urządzeniami oraz obywatele, ich życie, zdrowie i mienie, (St. Pieprzny).

B.p. kształtowane jest przede wszystkim przez dobre prawo, dobrze funkcjonującą administrację publiczną i społeczeństwo.

Rodzajowość bezpieczeństwa publicznego :

Konstytucja z 1997r. : bezpieczeństwo obywateli, bezpieczeństwo państwa, bezpieczeństwo zewnętrzne, bezpieczeństwo wewnętrzne, bezpieczeństwo ekologiczne.

W ustawie z 6 czerwca 1997r. Kodeks karny wymienia się aż w 13 przepisach termin bezpieczeństwo:b. zewnętrzne i wewnętrzne państwa, bezpieczeństwo pracy i b. komunikacji.

Analizując przepisy prawa pozytywnego można wyróżnić następujące rodzaje bezpieczeństwa:

b.państwa,b.zewnętrzne państwa,bezpieczeństwo wewnętrzne państwa, bezpieczeństwo obywateli, bezpieczeństwo ludzi, bezpieczeństwo publiczne, bezpieczeństwo i porządek publiczny, bezpieczeństwo powszechne, bezpieczeństwo i higiena pracy, bezp.ekologiczne,bez. Żywności i żywienia, bezp.morskie,bezp.imprez masowych, bezp.eksploatacji statków powietrznych,ogólne bezpieczeństwo produktow,bezp.jądrowe,bezp.powodziowe,bezp. Użytkowania, bezp.konstrukcji, bezp.eksloatacji urządzeń technicznych, bezp. użytkowania dróg,bezp.ruchu na drogach,bezp.ruchu drogowego,bezp.operacji bankowych,bezp.przechowywanych dokumentów i danych,bezp.własne lub otoczenia,bezp.stosowania leków,bezp.energetyczne,bezp.uczestników badania klinicznego,bezpieczeństwo produktów leczniczych,bezp.stosowania leków,bezp.aktywów funduszu emerytalnego,bezp.obrotu towarami giełdowymi,bezp.pacjenta,bezp.ludzi i mienia,bezp.sanitarne,bezp.gromadzonych i przetwarzanych informacji kryminalnych,bezp.centralnej bazy ksiąg wieczystych…,

Rodzajowość bezpieczeństwa c.d

Rodzajowość b. ma charakter podmiotowy, przedmiotowy lub podmiotowo-przedmiotowy.

Gdy dotyczy ludzi ma charakter podmiotowy,np. bezpieczeństwo ludzi, bezpieczeństwo pacjenta,

Gdy dotyczy przedmiotu, ma charakter przedmiotowy, np.bezpieczeństwo konstrukcji,bezpieczeństwo energetyczne,

Gdy dotyczy podmiotu i przedmiotu, np. bezpieczeństwo w dziedzinie kultury fizycznej.

W literaturze najczęściej używanymi rodzajowymi formami bezpieczeństwa są:

Bezpieczeństwo międzynarodowe, bezp. państwa , bezp. publiczne, bezp. ekonomiczne, bezp. wewnętrzne , bezp. zewnętrzne, bezp. socjalne, bezp. obywateli, bezp. narodowe, bezp. militarne, bezp. powszechne, bezp. zdrowotne, bezp. pracy.

Główny ciężar za odpowiedzialności za bezpieczeństwo i porządek publiczny spoczywa na administracji rządowej.

Można mówić o administracji bezpieczeństwa i porządku publicznego w znaczeniu podmiotowym i przedmiotowym.

Kryterium przedmiotowe wyznacza zakres zadań publicznych ukierunkowanych na ochronę bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Kryterium podmiotowe wskazuje, że administracja bezpieczeństwa i porządku publicznego będą podmioty wykonujące zadania z zakresu bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Często te podmioty nazywane są "policją administracyjną".

Na określenie niektórych podmiotów wchodzących w skład administracji bezpieczeństwa używa sie pojęcia "służby, inspekcje i straże". Pojęcia tego używa ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie.

W języku potocznym używa sie pojęcia "służby mundurowe"

Przez pojęcie administracji publicznej rozumie się zespół działań, czynności i przedsięwzięć organizatorskich i wykonawczych, prowadzanych na rzecz interesu publicznego przez różne podmioty, organy i instytucje, na podstawie ustawy i w określonych formach (Izdebski, Kulesza)

E.Ochendowski wyróżnia administracje w sensie podmiotowym (organizacyjnym), przedmiotowym (materialnym), i formalnym.

Administracja w sensie podmiotowym to ogół podmiotów administracji, a więc organy adm. i inne podmioty wykonujące funkcje administracji, np. art 5 par. 2 k.p.a. Pod określeniem organów administracji publicznej rozumie się: ministrów, c.o.a.rz., wojewodów, t.o.a.rz., zespolone i niezespolone, organy jst

Także inne organy podmiotowe oraz inne podmioty, gdy są powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do załatwiania spraw indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych.

Administracja w sensie przedmiotowym to ta działalność państwa, której przedmiotem są sprawy administracyjne albo inaczej zadania i kompetencje władzy wykonawczej.

Administracja w rozumieniu formalnym to cała działalność wykonywania przez podmioty administracji bez względu na to, czy ma ona charakter administracyjny czy też nie.

Decentralizacja administracji wyraża się w ustawowym przeniesieniu odpowiedzialności publicznoprawnej za realizacje określonych zadań publicznych na samodzielne prawnie podmioty, władze lub instytucje administracyjne, nienależące do scentralizowanej administracji rządowej (Izdebski i Kulesza)

Główne sfery działania administracji publicznej wg Izdebskiego i Kuleszy

A - klasyczna administracja porządkowo - reglamentacyjna ( policja)

B - administracja świadcząca

C - administracja zarządzająca majątkiem publicznym

D - zarządzanie rozwojem

Funkcje administracji publicznej wg Izdebskiego i Kuleszy

(1) Misja programowa (polityczna) władzy publicznej - rządzenie

(2) Wykonywanie zadań publicznych określonych ustawami

(3) Zarządzanie zasobami administracji publicznej i jej rozwojem instytucjonalnym

Prezydent RP - art. 10 Konstytucji z 1997r. władzę wykonawczą sprawuje Prezydent RP i Rada Ministrów. Nie można powiedzieć, że jest n. o. a. rz..

Jest usytuowany poza strukturą administracji.

Jest najwyższym przedstawicielem państwa i gwarantem ciągłości władzy państwowej (art 126 ust. 1 Konstytucji).

Czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji, stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium (art. 126 ust.2 Konstytucji). Zadania wykonywane w ramach tych funkcji określa art.4 ust. 1 ustawy z dnia 21 list 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony RP. Zgodnie z nim Prezydent RP:

1. Zatwierdza na wniosek Prezesa RM, strategie bezpieczeństwa narodowego plany krajowych ćwiczeń systemu obronnego i kieruje ich przebiegiem,

1. Wydaje na wniosek Prezesa RM, w drodze postanowienia, Polityczno-Strategiczną Dyrektywne Obronną RP oraz inne dokumenty wykonawcze do strategii bezpieczeństwa narodowego,

1. Zatwierdza na wniosek Prezesa RM, plany krajowych ćwiczeń systemu obronnego i kieruje ich przebiegiem,

1. Postanawia na wniosek Prezesa RM, o wprowadzeniu lub zmianie określonego .........

4a. W razie konieczności obrony państwa postanawia, na wniosek RM, o dniu, w którym rozpoczyna sie czas wojny na terytorium RP. W tym samym trybie postanawia o dniu, w którym czas wojny kończy się,

Czas wojny to termin odnoszący sie do czasu rzeczywistych działań wojennych, tzn. konfliktu zbrojnego na duża skalę prowadzonego na terytorium naszego państwa. To Prezydent postanawia na wniosek RM o dniu rozpoczęcia i zakończenia czasu wojny.

4b. Kieruje obroną państwa, we współdziałaniu z RM, z chwilą mianowania Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i przejęciu przez niego dowodzenia. W myśl art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 29 sier 2002 r. o stanie wojennym oraz kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych "NDSZ dowodzi Siłami Zbrojnymi oraz innymi jednostkami organizacyjnymi, podporządkowanymi mu zgodnie z narodowymi planami użycia Sił Zbrojnych do obrony państwa".

Ust. 1a Postanowienia, o których mowa w ust. 1 pkt 4a, niezwłocznie ogłasza się w Dzienniku Ustaw RP.

Ust. 1b Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego jest organem pomocniczym Prezydenta w procesie kierowania obroną państwa.

W myśl art. 134 ust.1 Konstytucji Prezydent jest najwyższym zwierzchnikiem Sił zbrojnych za pośrednictwem Ministra Obrony Narodowej ( art 134 ust. 2 Konstytucji)

W myśl art 5 ustawy o powszechnym obowiązku obrony, Prezydent sprawując zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi, w szczególności:

1.określa na wniosek MON, główne kierunki rozwoju SZ oraz ich przygotowań do obrony państwa

1a. wskazuje na wiosek Prezesa Rm, osobę przewidzianą do mianowania na stanowisko Naczelnego Dowódcy Sił zbrojnych,

2. Może uczestniczyć w odprawach kierowniczej kadry MON i SZ

3. Zatwierdza, na wniosek MON, w drodze postanowienia:

a) narodowe plany użycia SZ do obrony państwa

b) organizację i zasady funkcjonowania wojennego systemu dowodzenia SZ

PRZYGOTOWANIA

Art. 5a ust.1. Osoba, o której mowa w atr 5 pkr 1a, przygotowuje sie do realizacji zadań wynikających z kompetencji NDSZ, do czasu mianowania NDSZ lub wskazania przez Prezydenta innej osoby przewidzianej do mianowania na to stanowisko.

2. Przygotowania, o których w ust.1, obejmują w szczególności udział w strategicznych grach i ćwiczeniach obronnych, planowaniu użycia sił zbrojnych do obrony państwa oraz w przygotowaniu wojennego systemu dowodzenia SZ.

Siły Zbrojne

Siły Zbrojne RP staja na straży suwerenności i niepodległości Narodu Polskiego oraz jego bezpieczeństwa i pokoju. Mogą ponadto brać udział w zwalczaniu klęsk żywiołowych, działaniach antyterrorystycznych i z zakresu ochrony mienia, akcjach poszukiwawczych oraz ratowania lub ochrony zdrowia lub życia. Składają się z jednostek wojskowych i związków organizacyjnych (korpus, dywizja, brygada, występujące samodzielnie albo w składzie SZ), które są rozmieszczone w garnizonach.

W skład SZ wchodzą jako ich rodzaje:

1) Wojska Lądowe

2) Siły Powietrzne

3) Marynarka Wojenna

4) Wojska Specjalne

Dowódcami rodzajów SZ są:

Dowódca Generalny Rodzajów Sił Zbrojnych jest właściwy w zakresie dowodzenia jednostkami wojskowymi i związkami organizacyjnymi SZ z wyłączeniem jednostek wojskowych lub związków organizacyjnych SZ:

- bezpośrednio podporządkowanych MON albo innym organom lub podmiotom,

- podporządkowanych Dowódcy Operacyjnemu,

Do zakresu działań Dowódcy Generalnego w szczególności należy:

- realizacja programów rozwoju SZ

- planowanie, organizowanie prowadzenie szkolenia podległych jednostek wojskowych i związków organizacyjnych SZ

- organizowanie mobilizacyjnego rozwinięcia wojsk

- szkolenie rezerw osobowych

- realizacja zadań dotyczących logistyki wojskowej

- współpraca z innymi organami i podmiotami w sprawach związanych z obronnością

Dowódca Generalny wykonuje swoje zadania przy pomocy Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych.

Dowódca Operacyjny Rodzajów Sił Zbrojnych jest właściwy w zakresie dowodzenia operacyjnego częścią SZ podporządkowana mu na podstawie decyzji MON

Do zakresu działania Dowódcy Operacyjnego w szczególności należy:

- planowanie, organizowanie i prowadzenie operacji w ramach użycia Sił Zbrojnych do czasu mianowania Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych

- wykonywanie zadań MON w zakresie ochrony granicy państwowej w przestrzeni powietrznej RP w czasie pokoju, w sytuacjach kryzysowych lub w czasie wojny

- planowanie, organizowanie i prowadzenie szkolenia organów dowodzenia SZ

- określenie wymagań operacyjnych dla SZ

- przygotowanie stanowiska dowodzenia NDSZ

- zarządzenie i przeprowadzenie kontroli w podległych jednostkach wojskowych i związkach organizacyjnych

- przewodniczenie Radzie SAR

Dowódca Operacyjny wykonuje swoje zadania przy pomocy Dowództwa Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych.

W Siłach Zbrojnych tworzy sie stanowisko Szefa Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, który podlega Dowódcy Generalnemu Rodzajów Sił Zbrojnych (art.13c ust 2)

Do zakresu działania Szefa należy:

- organizowanie i kierowanie systemem wsparcia logistycznego SZ

- kierowanie procesem planowania i realizacji zadań wynikających z pełnienia funkcji państwa- gospodarza i państwa wysyłającego

- zarządzanie obrona terytorialna, wydzielonymi siłami inżynierii wojskowej i obrony przed bronią masowego rażenia

- dowodzenie podległymi związkami operacyjnymi i jednostkami wojskowymi niewydzielonymi w podporządkowanie Dowódcy Operacyjnego

- szkolenie podległych związków organizacyjnych jednostek wojskowych

Kierowanie sprawami obronności w województwie należy do wojewody (art. 20 ust 1)

- określa szczegółowe kierunki działania dla kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży, organów administracji niezespolonej oraz jest w zakresie realizacji zadań obronnych

- kieruje realizacja przedsięwzięć związanych z podwyższeniem gotowości obronnej wykonywanych przez marszałków województwa, starostów, wójtów, burmistrzów, przedsiębiorców oraz inne jednostki organizacyjne, organizacje społeczne

- koordynuje przedsięwzięcia niezbędne do zabezpieczenia mobilizacji jednostek wojskowych i wykonywania świadczeń na rzecz obrony

- kieruje realizacją przedsięwzięć związanych z przygotowaniem stanowisk kierowniczych dla organów terenowych

W myśl art. 22 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, wojewoda jako przedstawiciel RM w województwie odpowiada za wykonywanie polityki RM w województwie.

Art. 22 pkt 2 - Wojewoda zapewnia współdziałanie wszystkich organów administracji rządowej i samorządowej działających w województwie i kieruje ich działalnością w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymanie porządku publicznego, ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków, na zasadach określonych w odrębnych ustawach

Pkt 3 dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy

Pkt 4 wykonuje i koordynuje zadania obronności i bezpieczeństwa państwa oraz zarządzania kryzysowego, wynikające z odrębnych ustaw.

W myśl art. 25 ust 1 Wojewoda może wydawać polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej działające w województwie, a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 22 pkt 2 obowiązujące również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda niezwłocznie informuje właściwego ministra.

Polecenia te traktowane są w literaturze przedmiotu jako polecenia celu, stosowane w sytuacjach nadzwyczajnych. Polecenia te nie mogą mieć charakteru szczegółowej dyspozycji wykonawczej.

Polecenia te nie mogą dotyczyć rozstrzygnięć co do istoty sprawy załatwianej w drodze decyzji administracyjnej, a także nie mogą dotyczyć czynności operacyjno - rozpoznawczych, dochodzeniowo - śledczych oraz czynności z zakresu ścigania wykroczeń.

Wojewoda jest zwierzchnikiem administracji zespolonej w województwie

W skład tej administracji wchodzą służby, inspekcje i straże:

- Komendant Wojewódzki Policji

- Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej

- Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony Środowiska

- Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej

- Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno- Spożywczych

- Wojewódzki Konserwator Ochrony Zabytków

- Wojewódzki Inspektor Geodezji i Kartografii

- Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny

- Wojewódzki Inspektor Ochrony Roślin

- Wojewódzki Inspektor Weterynarii

- Wojewódzki Inspektor Sanitarny

- Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

- Kurator Oświaty

- Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego

Wojewoda jako zwierzchnik rządowej administracji zespolonej w województwie (art 51)

- kieruje nią i koordynuje jej działalność

- kontroluje jej działalność

- zapewnia warunki skutecznego jej działania

- ponosi odpowiedzialność za rezultaty jej działania

Organy rządowej administracji zespolonej w województwie przekazują wojewodzie informacje o wynikach prowadzonych na podstawie odrębnych ustaw, kontroli ich dotyczących.

Terenowymi organami wykonawczymi MON w sprawie operacyjno - obronnych i rządowej adm. niezespolonej są:

1. Szefowie Wojewódzkich Sztabów Wojskowych

1. Wojskowi Komendanci Uzupełnień

Centralnym organem administracji rządowej w sprawach obrony cywilnej jest Szef Obrony Cywilnej KRaju , powołany przez Prezesa RM na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych, któremu podlega.

Do zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju należy:

- przygotowanie projektów założeń i zasad działania obrony cywilnej

- ustalenie ogólnych zasad realizacji zadań obrony cywilnej

- koordynowanie określonych przedsięwzięć i sprawozdanie kontroli realizacji przez organy adm. rządowej i organy st zadań OC

- sprawowanie nadzoru nad odbywaniem zasadniczej służby w Obronie Cywilnej

Terenowymi organami Obrony Cywilnej sa wojewodowie, starostowie, wójtowie lub burmistrzowie ( prezydenci)

Szefowie Wojewódzkich Sztabów Wojskowych wykonują zadania z zakresu:

- organu wyższego stopnia w rozumieniu kpa, w stosunku do komendantów WKU

- zapewnia operacyjnego i mobilizacyjnego rozwinięcia jednostek wojskowych

- koordynacji rozwijania i użycia oddziałów i pododdziałów wojskowych na potrzeby zwalczana klęsk żywiołowych i likwidacji ich skutków, ochrony mienia, akcji poszukiwawczych oraz ratowniczych lub ochrony zdrowia i życia ludzkiego

- gromadzenia informacji na potrzeby realizacji przedsięwzięć wykonywanych w ramach obowiązków państwa - gospodarza oraz planowania użycia przydzielonych sił i środków do wsparcia wojsk sojuszniczych

- zapewniania uzupełnienia potrzeb osobowych jednostek wojskowych

- koordynacji czynności realizowanych w ramach gromadzenia zasobów osobowych na potrzeby NRS

- planowania wykorzystania sił układu pozamilitarnego na potrzeby obronne.

Organy podległe Sejmowi, Zaliczane w Konstytucji do organów kontroli państwowej i ochrony prawa:

1. Najwyższa Izba Kontroli - ustawa z dnia 23 grudnia 1994 o NIK

1. Rzecznik Praw Obywatelskich - ustawa z dnia 15 lipca 1987 o RPO

1. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji - ustawa z dnia 29 grudnia 1992 o KRRiTv

1. Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych - ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 o ochronie danych osobowych

Wymienione organy w różnym stopniu wykonują też zadania z zakresu administracji bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Wojskowi Komendanci Uzupełnień wykonują zadania z zakresu:

- zapewnienia mobilizacyjnego rozwinięcia jednostek wojskowych

- administrowania rezerwami osobowymi

- współpracy z innymi organami i podmiotami w sprawach związanych z obronnością państwa

- świadczeń na rzecz obrony

- rekrutacji i naboru ochotników do czynnej służby wojskowej, w tym do zawodowej służby wojskowej i służby kandydackiej

- udziału w realizacji zadań z zakresu zarządzania kryzysowego w ramach terytorialnego zasięgu działania WKU

- promocji obronności i służby wojskowej.

Rada Ministrów

Art.146 ust. 2 zapewnienie polityki wewnętrznej i zagranicznej Konstytucja powierza Radzie Ministrów

W ramach tej funkcji do RM należy zapewnienie wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa oraz porządku publicznego, a także realizowanie ogólnego kierownictwa w dziedzinie obronności kraju.

Kompetencje RM wynikają także z ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów a także innych aktów normatywnych

Przy RM działa:

- Kolegium ds Służb Specjalnych jako organ doradczy w sprawach programowania, nadzorowania i koordynowania Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Agencji Wywiadu Wojskowego i Kontrwywiadu Wojskowego oraz podejmowanych dla ochrony bezpieczeństwa państwa działań Policji, Straży Granicznej, Żandarmerii Wojskowej, Służby Więziennej, Biura Ochrony Rządu

Do zadań RM wykonywanych w ramach zapewnienia zewnętrznego bezpieczeństwa państwa i sprawowania ogólnego kierownictwa w dziedzinie obronności kraju należy w szczególności:

- opracowanie projektów strategii bezpieczeństwa narodowego

- planowanie, realizacja przygotowań obronnych państwa

- przygotowanie systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym, w tym obroną państwa i organów władzy publicznej do funkcjonowania na stanowiskach kierowania

- utrzymywanie stałej gotowości obronnej państwa

- określanie obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa państwa

- przygotowanie systemu stałych dyżurów

- zapewnienie funkcjonowania systemu szkolenia obronnego w państwie

- prowadzenie kontroli stanu przygotowań obronnych

Policja

Policja w myśl ustawy z dnia 6 kiwetnia 1990r. jest umundurowaną i uzbrojoną formacją służącą społeczeństwu i przeznaczoną do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz do utrzumania bezpieczeństwa i porządku publicznego ( art 1 ust 1)

Do podstawowych zadań Policji należą (art 1 ust 2)

- ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia

- ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego

- zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym

- wykrywanie przestępstw i wykroczeń

- nadzór nad specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami ochronnymi

- kontrola postrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych

- współdziałanie z Policjami innych państw

- gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji kryminalnych

- prowadzenie bazy danych zawierających informacje o wynikach analizy kwasu dezoksyrybonukleinowego (DNA)

Policja składa się z 3 rodzajów służb

Służby kryminalnej- zajmującej się rozpoznawaniem, zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości za pomocą metod i form pracy operacyjno- rozpoznawczej. Przestępczością gospodarczą zajmują się wydziały do spraw przestępczości gospodarczej.

Prewencyjnej- obejmującej większość służb, ogniw, komórek należących do tzw. Policji mundurowej. Komórki te noszą różne nazwy; prewencji kryminalnej, wywiadowczej, patrolowej, interwencyjnej lub patrolowo- interwencyjnej, sztab policji, stanowisko kierowania, komórka dyżurnych, organizacji służby, zarządzania kryzysowego, operacji policyjnych, negocjacji policyjnych, policji sądowej, konwojowej, prewencji na wodach, lotnictwa policyjnego, konnej. W jej skład wchodzi również Policja Ruchu Drogowego.

Wspomagającej działalność Policji w zakresie organizacyjnym, logistycznym i technicznym. Tworzą je komórki; inspektorat komendanta lub inspekcji, prawna kadr, szkolenia, organizacji policji lub organizacyjno- etatowa, prezydialna, finansów, zaopatrzenia, gospodarki materialno-technicznej, administracyjno- gospodarcza, transportu, inwestycji, łączności, informatyki, prasowa, bezpieczeństwa i higieny pracy.

Ponadto w skład policji wchodzi Policja Sądowa. Celem jej jest ochrona pomieszczeń sądów i ich niezakłóconej działalności.

Jej działalność określa rozporządzenie MSWiA z 16 sierpnia 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu zadań i zasad organizacji Policji Sądowej. ( Dz.U. z 2007, Nr 155,poz. 1093)

W skład Policji wchodzą również:

Wyższa Szkoła Policji ( Szczytno), ośrodki szkolenia i szkoły policyjne np. Centrum Szkolenia Policji w Legionowie, Specjalistyczna Szkoła Policji w Pile.

Wyodrębnione oddziały prewencji np. Stołeczny Oddział Prewencji i pododdziały antyterrorystyczne.

Jednostki badawczo- rozwojowe.

Organizacja Policji;

Komendant Główny Policji- podległy MSW, centralny organ administracji rządowej, właściwy w sprawach ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego.

c.o.a.rz. funkcjonują na podstawie ustaw szczególnych, nie wchodzą w skład Rady Ministrów. Ich obszar działania obejmuje terytorium całego państwa. Organy te zwykle mają charakter monokratyczny. Powoływane są przez naczelne o.a.rz. np. Prezesa Rady Ministrów. Nadzór nad nimi sprawuje Prezes Rady Ministrów lub właściwy minister. Zwykle są to organy zwierzchnie wobec organów terenowych.

KGP jest przełożonym wszystkich funkcjonariuszy, mianuje go i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek Ministra Spraw Wewnętrznych. Strukturą pomocniczą jest Komenda Główna Policji.

Komendant Główny Policji kieruje pracą Komendy Głównej Policji. Komenda jest urzędem do którego należy stwarzanie warunków sprawnej i skutecznej działalności Policji. Komenda Główna wykonuje zadania Krajowego Biura Interpolu.

Komendant Główny Policji kieruje Komenda przy pomocy:

- Zastępców do spraw; kryminalnych, prewencji i logistyki

- Kierowników jednostek organizacyjnych: dyrektorów i naczelników poszczególnych wydziałów

Zastępcy są powoływani przez Ministra Spraw Wewnętrznych na wniosek Komendanta Głównego Policji.

Organem administracji rządowej w województwie w sprawach ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego jest wojewoda przy pomocy komendanta wojewódzkiego Policji działającego w jego imieniu albo komendant wojewódzki policji działający w imieniu własnym w sprawach:

- Wykonywania czynności operacyjno- rozpoznawczych, dochodzeniowo śledczych i czynności z zakresu ścigania wykroczeń

- Wydawania indywidualnych aktów administracyjnych.

KWP działa zawsze pod zwierzchnictwem wojewody i jest włączony do administracji zespolonej w województwie. W konsekwencji KW wykonuje zadania w imieniu wojewody. A gdy wykonuje zadania w imieniu własnym staje się wówczas samoistnym organem administracji rządowej.

Wojewoda jako zwierzchnik rz.a.z. kieruje ją i koordynuje jej działalność, kontroluje jej działalność, zapewnia warunki skutecznego jej działania oraz ponosi odpowiedzialność za rezultaty jej działania (ustawa z 23.01.2009 o wojewodzie i adm. Rządowej w województwie, art. 51 pkt 1-4)

Komendant W. (stołeczni) Policji jest powoływany przez Ministra SW na wniosek Komendanta Głównego Policji, po zasięgnięciu opinii wojewody a w przypadku Komendanta Stołecznego po zasięgnięciu opinii Prezydenta Miasta Stołecznego.

Do organów Policji w terenie zalicza się;

Komendantów Powiatowych Policji podlegającym Komendantom Wojewódzkim. KP zawsze działa w imieniu własnym, ponieważ starosta jest przedstawicielem samorządu powiatowego. KP są przełożonymi wszystkich Policjantów na obszarze powiatu . KP powołuje i odwołuje Komendant Wojewódzki Policji po zasięgnięciu opinii starosty.

Komendant Powiatowy Policji obok Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego, Powiatowego Inspektora Sanitarnego, Komendanta Powiatowego PSP, także Powiatowy Urząd Pracy i Starostwo Powiatowe stanowią powiatową administracje zespoloną pod zwierzchnictwem starosty. Zgodnie z art. 33a ustawy z dnia 5.06.1998 o samorządzie powiatowym kierownicy powiatowych służb, inspekcji i straży wykonują określone zadania i kompetencje przy pomocy jednostek organizacyjnych- komend i inspektoratów.

W myśl art. 35 ust. usp. Starosta sprawując zwierzchnictwo w stosunku do powiatowych służb, inspekcji i straży:

1.Powołuje i odwołuje kierowników tych jednostek, w uzgodnieniu z wojewodą , a także wykonuje wobec nich czynności w sprawach z zakresu prawa pracy.

2.Zatwierdza programy ich działania

3.Uzgadnia wspólne działanie tych jednostek na obszarze powiatu.

4.W sytuacjach szczególnych kieruje wspólnymi działaniami tych jednostek

5.Zaleca w uzasadnionych przypadkach przeprowadzenie kontroli.

Najniższym ogniwem w systemie terenowych organów Policji jest komendant komisariatu Policji. Jest powołany przez komendanta powiatowego Policji po zasięgnięciu opinii właściwego terytorialnie wójta ( wójtów).

Opiniowanie to nie dotyczy komendanta komisariatu specjalistycznego, który jest powoływany przez komendanta wojewódzkiego Policji.

W terenie mogą być tworzone, w razie potrzeby komisariaty specjalistyczne: komisariaty kolejowe, wodne, lotnicze. Tworzy je komendant wojewódzki policji w porozumieniu z Komendantem Głównym Policji. Komendanci komisariatów specjalistycznych podlegają właściwymi terytorialnie komendantowi wojewódzkiemu Policji.

Komendant Powiatowy (miejski) Policji może tworzyć rewiry dzielnicowych oraz posterunki Policji.

Kierownika Rewiru oraz kierownika posterunku policji mianuje i zwalnia ze stanowiska Komendant Powiatowy( miejski) Policji po zasięgnięciu opinii wójta ( burmistrza, prezydenta).

Do zadań Kierownika Rewiru oraz Kierownika Posterunku Policji należy:

1.Rozpoznawanie zagrożeń i przeciwdziałanie przyczynom ich powstawania

2.Inicjowanie i organizowanie działań społeczności lokalnych mających na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz innym zjawiskom kryminogennym

3.Wykonywanie czynności administracyjno- porządkowych oraz innych niecierpiących zwłoki czynności związanych z zawiadomieniem o przestępstwie i zabezpieczeniem miejsca zdarzenia.

Komendanci Policji składają roczne sprawozdania ze swojej działalności, a także informacje o stanie porządku i bezpieczeństwa publicznego właściwym wojewodom, starostom, wójtom, a także radom powiatu i radom gmin.

W razie zagrożenia bezpieczeństwa publicznego lub zakłócenia porządku publicznego sprawozdania i informacje składa się tym organom niezwłocznie na każde ich żądanie. (art. 10 ust. 1)

Rada powiatu( miasta) oraz rada gminy na podstawie sprawozdań i informacji, może określić w drodze uchwały, istotne dla wspólnoty samorządowej zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego. Uchwała taka nie może dotyczyć wykonania konkretnej czynności służbowej oraz określać sposobu wykonywania zadań przez Policje. ( art. 10 ust. 3 i 4)

Wójt (burmistrz, prezydent)lub starosta może żądać od właściwego komendanta Policji przywrócenia stanu zgodnego z porządkiem prawnym lub podjęcia działań zapobiegających naruszeniu prawa, a także zmierzających do usunięcia zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego ( art.11 ust.1). Żądanie nie może dotyczyć czynności operacyjno- rozpoznawczych, dochodzeniowo- śledczych oraz czynności z zakresu ścigania wykroczeń.

STRAŻ GRANICZNA

Reguluje ustawa z dnia 12 października 1990 r o straży granicznej (t.j. Dz.U. z 2014 r poz.1402 z późn. Zm.).

Straż graniczna jest jednolitą, umundurowaną i uzbrojoną formacją przeznaczoną do ochrony granicy państwowej, kontroli ruchu granicznego oraz zapobiegania i przeciwdziałania nielegalnej migracji.

Do zadań SG należy:

1.Ochrona Granicy państwowej

2.Organizowanie i dokonywanie kontroli ruchu granicznego

3.Wydawanie zezwoleń na przekraczanie granicy państwowej, w tym wiz

4.Rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich sprawców

5.Zapewnienie bezpieczeństwa w komunikacji międzynarodowej i porządku publicznego w zasięgu terytorialnym przejścia granicznego

6.Przeprowadzanie kontroli bezpieczeństwa w środkach transportu w komunikacji międzynarodowej ( transport drogowy, kolejowy, morski i rzeczny, porty lotnicze).

Organizacja Straży Granicznej

Centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach ochrony granicy państwowej jest Komendant Główny SG, podległy ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.

KGSG powołuje i odwołuje prezes rady Ministrów na wniosek MSW. KG jest przełożonym wszystkich funkcjonariuszy SG. KG wykonuje swoje zadania przy pomocy podległego mu urzędu: Komendy Głównej Straży Granicznej.

Do zakresu działania komendanta GSG należy:

1.Kierowanie prowadzonymi przez SG działaniami w zakresie ochrony granicy państwowej oraz kontroli ruchu granicznego.

2.Analizowanie zagrożeń bezpieczeństwa granicy państwowej

3.Nadawanie regulaminów organizacyjnych komendantów oddziałów SG oraz komórkom organizacyjnym Komendy Głównej SG

4.Organizowanie i określanie zasad szkolenia zawodowego funkcjonariuszy

5.Sprawowanie nadzoru nad terenowymi organami SG

6.Udział w przygotowaniu projektu budżetu państwa w zakresie dotyczącym SG

7.Współdziałanie w zakresie realizowanych zadań z właściwymi organami państwowymi jak i organizacjami społecznymi

8.Prowadzenie współpracy z organami i instytucjami Unii Europejskiej

Terenowe organy straży granicznej:

1.Komendanci oddziałów SG

2.Komendanci placówek i dywizjonów SG

Komendantów oddziałów SG powołuje MSW na wniosek Komendanta Głównego SG

Komendanta placówki i dywizjonów SG powołuje i odwołuje Komendant Główny SG na wniosek komendanta oddziału SG

Zakres uprawnień straży granicznej

W celu rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw i wykroczeń funkcjonariusze SG pełnią służbę graniczną, prowadzą działania graniczne, wykonują czynności operacyjno-rozpoznawcze i administracyjno- porządkowe i prowadzą postępowania przygotowawcze według przepisów KPK

Służby specjalne

Definicje pojęcia służby specjalne zwykle podnoszą, że służby specjalne ,, tradycyjnie wykonują zadania wywiadowcze i kontrwywiadowcze” . Na gruncie prawa pozytywnego brak jest legalnej definicji tego pojęcia, niemniej ustawodawca nim się posługuje.

Bezpieczeństwem publicznym zajmuje się tzw. Ustawodawstwo policyjne, mianowicie:

Ustawa z dnia 6. Kwietnia 1990 o Policji

Ustawa z dnia 12 Października 1990 o Straży Granicznej

Ustawa z dnia 28 Września 1991 o kontroli skarbowej

Ustawa z dnia 16 Marca 2001 o Biurze Ochrony Rządu

Ustawa z dnia 24 Sierpnia 2001 o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych

Ustawa z dnia 24 Maja 2002 o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu

Ustawa z dnia 9 Czerwca 2006 o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym

Ustawa z dnia 9 Czerwca 2006 o Służbie kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu

Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego w myśl ustawy z dnia 24 Maja 2002 o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu jest właściwą w sprawach ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i jego porządku konstytucyjnego. Z kolei Agencja Wywiadu jest właściwą w sprawach ochrony bezpieczeństwa zewnętrznego państwa. Szefów ABW i AW powołuje i odwołuje Prezes RM, po zasięgnięciu opinii Prezydenta RP, Kolegium do spraw Służb Specjalnych oraz Sejmowej Komisji do spraw Służb Specjalnych.

Szefowie ABW i AW są centralnymi organami administracji rządowej, działającymi odpowiednio przy pomocy ABW i AW, które są urzędami administracji rządowej. Szefowie ABW i AW podlegają bezpośrednio Prezesowi RM oraz podlegają kontroli Sejmu.

Do zadań ABW należy:

1.Rozpoznawanie, zapobieganie i zwalczanie zagrożeń godzących w bezpieczeństwo wewnętrzne państwa i jego porządek konstytucyjny , a w szczególności w suwerenność, i międzynarodową pozycje, niepodległość i nienaruszalność jego terytorium, a także obronność państwa.

2.Rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw szpiegostwa

Godzących w podstawy ekonomiczne państwa

Korupcji osób pełniących funkcje publiczne

W zakresie produkcji i obrotu towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa.

Nielegalnego wytwarzania, posiadania i obrotu bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi

3.Realizowania zadań związaną z ochroną informacji niejawnych oraz wykonywania funkcji krajowej władzy bezpieczeństwa w zakresie ochrony informacji niejawnych.

Do zadań AW należy:

1.Uzyskiwanie, analizowanie, przetwarzanie i przekazywanie właściwym organom informacji mogących mieć istotne znaczenie dla bezpieczeństwa i międzynarodowej pozycji RP oraz jej potencjału ekonomicznego i obronnego.

2.Rozpoznawanie i przeciwdziałanie zagrożeniom zewnętrznym godzących w bezpieczeństwo, obronność, niepodległość i nienaruszalność terytorium RP

3.Ochrona zagranicznych przedstawicieli RP, i ich pracowników przed działaniami obcych służb specjalnych.

4.Zapewnienia ochrony kryptograficznej łączności z Polskimi placówkami dyplomatycznymi i konsularnymi oraz poczty kurierskiej.

5.Rozpoznawanie międzynarodowego terroryzmu, ekstremizmu oraz międzynarodowych grup przestępczości zorganizowanej

6.Rozpoznawanie międzynarodowego obrotu Broniu, amunicja i materiałami wybuchowymi .

Prezes Rady Ministrów określa kierunki działania Agencji w drodze wytycznych.

Działalność Agencji jest finansowana z budżetu państwa.

Kolegium do Spraw Służb Specjalnych

Działa przy Radzie Ministrów. Jest organem opiniodawczo- doradczym w sprawach programowania, nadzorowania i koordynowania działalności ABW,AW, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego i Centralnego Biura Antykorupcyjnego oraz podejmowanych dla ochrony bezpieczeństwa państwa działań Policji, Straży Granicznej, Żandarmerii Wojskowej, Służby Więziennej, Biura Ochrony Rządu, Służby Celnej, urzędów skarbowych , izb skarbowych, organów kontroli skarbowej, organów informacji finansowej oraz służb rozpoznania sił zbrojnych.

W skład kolegium wchodzą:

1.Przewodniczący- prezes RM

2.Sekretarz Kolegium

3.Członkowie: MSW, MSZ, MON, MFP, Szef BBN

4.Minister- członek RM właściwy do spraw koordynowania działalności służb specjalnych

W posiedzeniach kolegium uczestniczą także:

Szefowie ABW, AW, CBA, SKW, SWW, Przewodniczący Sejmowej Komisji do spraw Służb Specjalnych.

Do zadań Kolegium należy formułowanie ocen lub wyrażania opinii w sprawach:

1.Powoływania i odwoływania Szefów Służb Specjalnych ABW, AW, SKW, SWW, CBA.

2.Kierunków i planów działania służb specjalnych

3.Szczegółowych projektów budżetów służb

4.Wykonywania przez służby powierzonych im zadań

5.Rocznych sprawozdań przedstawianych przez Szefów z działalności podległych im służb

6.Koordynowania działalności służb

7.Współdziałania podmiotów( adm. Rządowej, jest, instytucji państwowych, przedsiębiorców)

Uprawnienia funkcjonariuszy ABW i AW

Realizując swoje zadania funkcjonariusze ABW wykonują:

1.Czynności operacyjno- rozpoznawcze i dochodzeniowo- śledcze w celu rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw oraz ścigania ich sprawców

2.Czynności operacyjno- rozpoznawcze i analityczno- informacyjne w celu uzyskiwania i przetwarzania informacji istotnych dla ochrony bezpieczeństwa państwa i jego porządku konstytucyjnego.

Funkcjonariusze AW realizując swoje zadania wykonują czynności operacyjno- rozpoznawcze i analityczno- informacyjne.

Centralne Biuro Antykorupcyjne

CBA to służba specjalna funkcjonująca na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2006 o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, służąca do spraw zwalczania korupcji w życiu publicznym i gospodarczym, w szczególności w instytucjach państwowych i samorządowych, a także do zwalczania działalności godzącej w interesy ekonomiczne państwa.

Do zadań CBA należy:

1.Rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw przeciwko: działalności instytucji państwowych i samorządu terytorialnego, wymiarowi sprawiedliwości, finansowaniu partii politycznych, obowiązkom podatkowym, zasadom rywalizacji sportowej, obrotowi lekami.

2.Ujawnianie i przeciwdziałanie przypadkom nieprzestrzegania przepisów ustawy z 21.08.1997 o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne.

3.Kontrola prawidłowości i prawdziwości oświadczeń majątkowych.

CBA kieruje szef, który jest centralnym organem administracji rządowej, nadzorowanym przez prezesa RM. CBA jest urzędem administracji rządowej.

Prezes RM lub wyznaczony przez niego członek Rady Ministrów koordynuje działalność CBA, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego.

Działalność Szefa CBA podlega kontroli Sejmu

Szefa CBA powołuje na czteroletnią kadencje i odwołuje prezes RM, po zasięgnięciu opinii Prezydenta RP, Kolegium do Spraw Służb Specjalnych oraz Sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych.

Funkcjonariusze CBA wykonują:

1.Czynności operacyjno- rozpoznawcze w celu zapobiegania popełnianiu przestępstw, ich rozpoznania i wykrywania.

2.Czynności kontrolne w celu ujawniania przypadków korupcji w instytucjach państwowych

3.Czynności operacyjno rozpoznawcze i analityczno- informacyjne w celu uzyskiwania i przetwarzania informacji istotnych dla zwalczania korupcji.

Działalność SKW i SWW reguluje ustawa z 9 czerwca 2006 o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i Służbie Wywiadu Wojskowego.

SKW to służba specjalna właściwa w sprawach ochrony przed zagrożeniami wewnętrznymi dla obronności Państwa, bezpieczeństwa i zdolności bojowej Sił Zbrojnych RP oraz innych jednostek organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez MON.

SWW to służba specjalna właściwa w sprawach ochrony przed zagrożeniami zewnętrznymi dla obronności państwa, bezpieczeństwa i zdolności bojowej SZ RP oraz innych jednostek organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez MON.

Szefowie SKW i SWW są centralnymi organami administracji rządowej, działającymi przy pomocy SKW i SWW, będącymi urzędami administracji rządowej.

Szefowie SKW i SWW podlegają MON oraz kontroli Sejmu.

Ochrona przeciwpożarowa

Problematykę ochrony przeciwpożarowej reguluje ustawa z dnia 24 sierpnia 1991r o ochronie przeciwpożarowej a działalność PSP porusza ustawa z dnia 24 sierpnia 1991r o PSP.

Ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem poprzez:

1.Zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia

2. Zapewnieniu sił i środków do zwalczania pożaru, klęski żywiołowej, lub innego miejscowego zagrożenia

3.Prowadzenie działań ratowniczych

Jednostki ochrony przeciwpożarowej realizuja działania ratownicze, przez które rozumie się każdą czynność podjętą w celu ochrony życia, zdrowia, mienia lub środowiska, a także likwidację przyczyn powstawania pożaru, wystapienia klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia.

Osoba fizyczna, osoba prawna, organizaja lub instytucja korzystające ze środowiska, budynku, obiektu lub terenu są obowiązane zabezpieczyc je przed zagrożeniami pożarowymi lub innym miejscowym zagrożeniem (art3 ust 1 ) Właściciel budynku, obiektu budowlanego lub terenu, zapewniając ich ochronę przeciwpożarową, jest obowiązany (art 4 ust1):

1. Przestrzegać przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instaacyjnych i technologicznych

2. Wyposazyć budynek, obiekt budowlany lub teren w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnicze

3.Zapewnic konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie

Jednostkami ochrony przeciwpożarowej są: - jednostki organizacyjne PSP- jednostki organizacyjne Wojskowej Ochrony Przeciwpozarowej- zakładowa straż pożarna- zakładowa służba pożarnicza- gminna zawodowa straz pożarna- powiatowa (miejska) zawodowa straz pożarna- terenowa słuzba ratownicza- ochotnicza straz pożarna- związek ochotniczych strazy pożarnych- inne jednostki ratownicze.

Zadania i organizację PSP okresla ustwa z 24 sierpnia 1991r. o PSP

W większości jednostki ochrony p.poż. tworzy sie jako jednostki umundurowane i wyposażone w specjalistyczny sprzęt, przeznaczone do walki z pożarami, klęskami żywiołowymi lub innymi miejscowymi zagrożeniami.

Integralna częścią wewnętrznego bezpieczeństwa państwa jest Krajowy System Ratowniczo- Gaśniczy

KRSG ma na celu ratowanie życia, zdrowia, mienia lub środowiska, prognozowanie, rozpoznawanie i zwalczanie pożarów, klęsk żywiołowych lub innych miejscowych zagożeń. System ten skupia jednostki ochrony przeciwpożarowej, iine służby, inspekcje, straże, instytucje oraz podmioty, które dobrowolnie w drodze umowy cywilnoprownej zgodziły sie wsółdziałać w akcjach ratowniczych.

KRSG ma na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska poprzez:

- walkę z pożarami lub innymi klęskami żywiołowymi

- ratownictwo techniczne

- ratownictwo chemiczne

- ratownictwo ekologiczne

- ratownictwa medyczne

- współpracę z jednostkami systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego oraz system powiadamiania ratunkowego

Działania ratownicze obejmują w szczególonści :

- rozpoznanie i identyfikacje zagrożenia

- zabezpieczenie strefy działań ratowniczych

- włączenie lub wyłączenie instalacji, urządzen i mediów

- ewakuację i ratowanie osób i zwierząt

- ocenę rozmiarów zagrożenia pożarowego

KRSG w zakresie walki z klęskami żywiołowymi obejmuje planowanie, organizowanie i realizacje działań ratowniczych niezbędnych do ratowania życia, zdrowia, mienia lub środowiaska. Działania ratownicze obejmują w szczególności:

- rozpoznanie i identyfikacje zagrożenia

- zabezpieczenie strefy działań ratowniczych, w tym wyznaczenie i oznakowanie strefy zagrożenia

- włączenie lub wyłączenie instalacji, urządzeń i mediów

- priorytetowe wykonanie czynności umozliwiających dotarcie i wykonanie dostępu do zagrożonych lub poszkodowanych osób, przygotowanie dróg ewakuacji, zapewnienie bezpieczeństwa zagrożonym

- likwidacje zagrożeń

- dostosowanie sprzętu oraz technik ratowniczych do rozmiaru i rodzaju klęski żywiołowej.

Zadania KSRG okreslaja Komendant Głowny PSP, wojewoda lub starosta odpowiednio na obszarze kraju, województwa lub powiatu, koordynuja jego funkcjonowanie i kontrolują wykonywanie wynikających stąd zadań, a w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń życia, zdrowia lub środowiska kieruja tym systemem.

Wojewoda i starosta wykonują swoje zadania przy pomocy odpowiednio wojewódzkiego i powuatowego zespołu zarządzania kryzysowego działającego na podstawie ustway z dnia 26 kwietnia 2007r. o zarządzaniu kryzysowym.

Wójt (burmistrz, prezydent miasta) koordynują funkcjonowanie KRSG na obszarze gminy w zakresie ustalonym przez wojewodę.

Rola Ochotniczej Strazy Pożarnej w systemie ochrony przeciwpożarowej

OSP i związek OSP funkcjonuja w oparciu o przepisy ustawy z dnia 7 kiwetnia 1989r. Prawo o stowarzyszeniach. W mysl art. 2 ust 1 stowrzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych. Stowarzyszenie samodzielnie okresla swoje cele, programy działania i struktury organizacyjne oraz uchwala akty wewnętrzne dotycz ace jego działalności.

OPS jest jednoską umundurowana, wysposażona w specjalistyczny sprzęt, przeznaczoną w szczególności do wali z pożarami, klęskami żywiołowymi oraz innymi zagrożeniami. Od strony przedmiotowej zakres działalności OSP jest tożsamy z PSP.

Bezpośredni udział w działaniach ratowniczych mogą brać członkowie OSP, którzy ukończyli 18 lat i nie przekroczyli 65lat, posiadający aktualne badania lekarskie dopuszczające do udziału w działaniach ratowniczych oraz odbyli szkolenie pożarnicze.

Koszty wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia i zapewnia gotowości bojowej jednostek ochrony przeciwpożarowej ponoszą podmioty tworzace te jednoski. Gmina ma również obowiązek:

- bezpłatnego umundurowania członków OSP

- ubezpieczenia w instytucji ubezpieczeniowej członków OSP i młodzieżowej druzyny pożarniczej, ubezpieczenie może byc imienne lub zbiorowe nieimienne.

- ponoszenia kosztów okresowych badań lekarskich

JST moga przekazywać OSP środki pieniężne w formie dotacji. Szkolenie członków OSP prowadzi nieodpłatnie PSP.

Organizacja Państwowej Straży Pożarnej

PSP to wg art 1 ust 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991r. o PSP zawodowa, umundurowana i wyposazona w specjalistyczny sprzet formacja, przeznaczona do walki z pozarami, klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami.

Do podstawowych zadań PSP należy :

- rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń

- organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w czasie pożarów, klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń

- wykonywanie pomocniczych specjalistycznych czynności ratowniczych w czasie klęsk żywiołowych lub likwidacji innych miejscowych zagrożeń przez inne słuzby ratownicze

- kszatłcenie kadr dla potrzeb PSP i innych jednostek ochrony przecipozarowej

- nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych

- prowadzenie prac naukowo- badawczych w zakresie ochrony przeciwpożaroej

- współpraca z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych

Organizacja PSP

Jednostkami organizacyjnymi PSP są :

- Komenda Główna

- Komenda Wojewódzka

- Komenda Powiatowa ( miejska) oraz wchodzące w skład tych komend jednostki ratowniczo- gaśnicze

- Szkoła Główna Słuzby Pożarowej i pozostałe szkoły

- Centralne Muzeum Pożarnictwa

Jednostki ratowniczo-gasnicze realizuja zadania ratownicze na obszarze i w zakresie ustalonych w porozumieniu z właściwymi miejscowo komendantem powiatowym (miejskim) PSP.

Centralnym organem administracji rządowej w sprawach organizacji Krajowego Systemu Ratowniczo- Gaśniczego oraz ochrony przeciwpożarowej jest Komendant Główny PSP, podległy ministrowi właściwemu ds wewnętrznych. Głownego Komendanta powołuje spośród oficerów PSP i odwołuje Prezes RM, na wniosek ministra właściwego ds wewnętrznych. Zastępców Komendanta Głównego powołuje i odwołuje minister ds wewnętrznych na wniosek komendanat PSP.

Do zadań Komendanta Głównego PSP należy :

- kierowanie praca Komendy Głownej PSP

- kierownia KSRG

- analizowanie zagrożeń pożarwych i innych miejscowych zagrożeń

- inicjowanie przedsięwzięć oraz prac naukowo-badawczych

Zadania ikomprtencje PSP na obszarze województwa wykonują:

- Wojewoda przy pomocy Komendanta Wojedzwódzkiego PSP, jako kierownika straży wchodzącego w skłąd zespolonej administracji rządowej w województwie. Komendant Wojewódzki wykonuje w imieniu Wojewody zadania i kompetencje okreslone w ustawach.

- Komendant Powiatowy ( miejski) PSP

W poste powaniu administracyjnym w sprawach związanych z wykonywaniem zadań i kompetwncji PSP, jezeli ustawy nie stanowia inaczej, organem właściwym jest Komendant Powiatowy PSP. Organem wyższego stapnia w stasunku do Komendanta Powiatowego jest Komendant Wojewódzki. W stosunku do Komendanta Wojewódzkiego - Komendant Główny PSP.

Komendanta Wojewódzkiego PSP powołuje, spośród oficerów PSP, minister właściwy ds wewnętrznych na wniosek Komendanta Głównego PSP złożony po uzyskaniu zgody wojewody. Odwołuje go MSW - po zaciągnięciu opini wojewody.

Do zadań KW należy :

- kierowanie pracą Komendy Wojewódzkiej PSP

- opracowywania planów ratowniczych na obszarze wojewodztwa

- organizowanie KSRG, w tym odwodów operacyjnych

- dysponowowanie oraz kierowanie siłami i środkami KSRG na obszarze wojewodzwa

- kierowanie jednostek organizacyjnych PSP da akcji ratowniczych i humanitarnych poza granice państwa

Komendanta Powiatowego ( miejskiego) powołuje spośród oficerów PSP Komendant Wojewódzki PSP w porozumieniu ze starostą. Przepisu art. 35 ust.3 pkt 1 ustawy 1998r. o s.p. nie stosuje sie . Przepis ten dotyczy kompetencji starosty w kwestii powoływania i odwoływania kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży a tażke wykonywania wobec nich czynności w sprawach z zakrsu prawa pracy. W razie niezajęcia stanowiska lub niezaakceptowania zgłoszonej kondydatury na stanowisko Komendanta Powiatowego (miejskiego) PSP, w terminie 30 dni od dnia jej przedstaiwnia staroście, przedstawia si niezwłocznie kolejna kondydaturę. W przypadku braku porozumienia w stosunku do tej kandydatury w terminie 14 dni od dnia jej przedstawienia staroście, na stanowisko Komendanta Powiatowego PSP Komendant Wojewódzki PSP powołuje wskazanego przez wojewodę oficera PSP. Komendanta Powiatowego PSP odwołuje Komendant Wojewódzki PSP po zaciągnięciu opinii starosty.

Państwowe Ratownictwo Medyczne

W myśl art. 1 ustawy z dnia 8 września 2006r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym to realizacja zadań państwa polegających na zapewnieniu pomocy każdej osobie znajdującej się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego.

Ustawa wyróżnia kkwalifikowana pierwsza pomoc oraz medyczne czynności ratunkowe. Przez tą pierwszą rozumie się czynności podejmowane wobec osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego przez ratownika ( art, 3 pkt 3). Medyczne czynności ratunkowe świadczenia opieki zdrowotnej w rozumieniu przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze srodków publicznych, udzielane przez jednostkę systemu, o której mwa w ary.32 ust.1 pkt 2 w waruknach pozaszpitalnych, w celu ratowania osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego .

Państwowe Ratownictwo Medyczne

Stan nagłego zagrożenia zdrowotnego to stan polegający na nagłym lub przewidywanym w krótkim czasie pojawieniu się objawów pogarszania zdrowia, którego bezpośrednim następstwem może być poważne uszkodzenie funkcji organizmu lub uszkodzenie ciała lub utrata życia, wymagający podjęcia natychmiastowych medycznych czynności ratunkowych i leczenia ( art.3 pkt.8).

Szpitalny Oddział Ratunkowy to komórka organizacyjna szpitala w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, stanowiącą jednostkę systemu, o której mowa w art. 32 ust1 pkt 1, udzielająca świadczeń opieki zdrowotnej osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, spełniającą wymagania określone w ustawie(art3 pkt 9)

System Wspomagania Dowodzenia Państwowego Ratownictwa Medycznego to system teleinformatyczny umożliwiający przyjęcie z centrum powiadamiania ratunkowego, o którym mowa w ustawie z dnia 22. listopada 2013r. o systemie powiadamiania ratunkowego (s.p.r.), zgłoszeń alarmowych, dysponowanie zespołów ratownictwa medycznego, rejestrowanie zdarzeń medycznych, prezentacje miejsca zdarzenia alarmowego oraz pozycjonowanie zespołów ratownictwa medycznego (pkt 15).

System powiadamiania ratunkowego w mysl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 22 listopada 2013r. o systemie powiadamiania ratunkowego składa się z: centrów powiadamniania ratunkowego, tworzących jednolity system obsługi zgłoszeń alarmowych, kierowanych do numerów 112, 997, 998 i 999, umozliwiający przekazanie zgłoszenia alarmowego w celu zaangażowania właściwych zasobów ratowniczych. System współpracuje z Policją, PSP i dysponentami zespołów ratownictwa medycznego, w celu podjęcia działań ratowniczych w związku z otrzymanym zgłoszeniem alarmowym, przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego i sieci teleinformatycznej na potrzeby obsługi numerów alarmowych(art 3 ust 5 s.p.r.). Centrum tworzy wojewoda, który określa jego lokalizację i szczegółową organizację centrum z uwzględnieniem kwestii finansowych, społecznych i terytorialnych w celu zapewnienia skuteczności działania systemu (art.6 s.p.r.). Centrum znajduje sie w strukturze urzędu wojewódzkiego.

Do zadań centrum należy :

1) obsługa zgłoszeń alarmowych, z wyłączeniem systemów organizacji pożarowej

- odbiór zgłoszenia alarmowego

- powiązania zgłoszenia alarmowego z danymi teleadresowymi miejsca zgłoszenia oraz jego pozycja geograficzną

- wybór odpowiedniej grupy podmiotów, do której zostana skierowane zgromadzone dane o zgłoszeniu alarmowym

- przekazanie, gdy zachodzi taka potrzeba, zgromadzonych danych drogą elektroniczną z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego, a w uzasadnionych przypadkach wraz z przekierowaniem połączenia telefonicznego, zgodnie z kwalifikacją zgłoszenia, do Policji, PSP, dysponentów zespołów ratownictwa medycznego

- wymiana danych o zgłoszeniach alarmowych przetwarzanych w systemie teleinformatycznym z Policją, PSP, dysponentami zespołów ratownictwa medycznego

2) ewidencjonowanie i przechowywanie w systemie teleinformatycznym przez 3 lata, danych dotyczących treści zgłoszeń alarmowych, w tym nagrań rozmów telefonicznych obejmujących całość zgłoszenia alarmowego, danych osób zgłaszających i innych osób innych osób wskazanych w trakcie przyjmowania zgłoszenia

3) wykonywanie analiz związanych z funkcjonowaniem systemu na obszarze obsługiwanym przez centrum

4) współpraca oraz wymiana informacji z centrami zarządzania kryzysowego

5) wymiana informacji i danych, z wyłączeniem danych osobowych, na potrzeby analiz z Policją, PSP, dysponentami zespołów ratownictwa medycznego

Centra są połączone z publiczną siecią telekomunikacyjną. Do obsługi zgłoszeń alarmowych są zatrudniani operatorzy numerów alarmowych w liczbie zapewniającej sprawną obsługe tych zgłoszeń ( art. 16 ust. 1 s.p.r.).

Państwowe Ratownictwo Medyczne

Kto zauważy osobę lub osoby znajdujące się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego lub jest światkiem zdarzenia powodującego taki stan, w miarę posiadanych możliwości i umiejętności ma obowiązek niezwłocznego podjęcia działań zmierzających do skutecznego powiadomienia o tym zdarzeniu podmiotów ustawowo powołanych do niesienia pomocy w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego.(art.4). Osoba udzielająca pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz podejmująca medyczne czynności ratunkowe korzysta z ochrony przewidzianej w ustawie z dnia 6 czerwca 1997r. - Kodeks karny dla funkcjonariuszy publicznych. Osoba ta może poświęcić dobra osobiste innej osoby, inne niz życie lub zdrowie, a także dobra majątkowe w zakresie, w jakim jest to niezbędne dla ratowania życia lub zdrowia osoby znajdującej sie w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego (art.5 ust2). W myśl art. 23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks Cywilny, dobra osobiste człowieka to w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tojamnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego.

Zawód ratownika może wykonywać osoba (art.10):

1) posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych

2) posiada stan zdrowia pozwalający na wykonywanie tego zawodu

3) wykazuje znajomość języka polskiego w stopniu wystarczającym do wykonywania tego zawodu

4) spełnia następujące wymagania:

- ukończyła studia wyższe na kierunku ratownictwo medyczne lub

- ukończyła publiczną szkołę policealną lub niepubliczną szkołę policealną o uprawnieniach szkoły publicznej i posiada dyplom potwierdzający uzyskanie tytułu zawodowego " ratownik medyczny" lub

- posiada dyplom wydany w państwie innym niż: państwo członkowskie UE

Ratownikiem może być osoba (art. 13) :

1) posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych

2) zatrudniona lub pełniąca służbę w jednostkach współpracujących z systemem, o którym mowa w art.15, lub będącą członkiem tych jednostek

3) posiadająca ważne zaświadczenie o ukończeniu kursu w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy, i uzyskaniu tytułu ratownika

4) której stan zdrowia pozwala na udzielenie kwalifikowanej pierwszej pomocy

Wykonywanie zawodu ratownika medycznego polega na (art. 11 ust.1) :

1) zabezpieczeniu osób znajdujących sie w miejscu zdarzenia oraz podejmowaniu dziłąń zapobiegających zwiększeniu ofiar i degradacji środowiska

2) dokonywaniu oceny stanu zdrowia osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego i podejmowaniu medycznych czynności ratunkowych

3) transportowaniu osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego

4) komunikowaniu sie z osobą w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego i udzielaniu jej wsparcia psychicznego w sytuacji powodującej stan nagłego zagrożenia zdrowotnego

5) organizowaniu i prowadzeniu zajęć z zakresu pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych.

Zakres czynności wykonywanych przez ratownika w ramach kwalifikowanej pierwszej pomocy obejmuje ( art14) :

1) resuscytację krążeniowo-oddechową, bezprzyrządową i przyrządową, z podaniem tlenu oraz zastosowaniem według wskazań defibrylatora zautomatyzowanego;

2) tamowanie krwotoków zewnętrznych i opatrywanie ran;

3) unieruchamianie złamań i podejrzeń złamań kości oraz zwichnięć;

4) ochronę przed wychłodzeniem lub przegrzaniem;

5) prowadzenie wstępnego postępowania przeciwwstrząsowego poprzez właściwe ułożenie osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, ochronę termiczną osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego;

6) stosowanie tlenoterapii biernej;

7) ewakuację z miejsca zdarzenia osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego

Jednostkami współpracującymi z systemem są służby ustawowo powołane do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, w szczególności: jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej, jednostki ochrony przeciwpożarowej włączone do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, podmioty uprawnione do wykonywania ratownictwa górskiego, podmioty uprawnione do wykonywania ratownictwa wodnego, inne jednostki podległe lub nadzorowane przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych i Ministra Obrony Narodowej. Art.15 ust 1

Jednostkami współpracującymi z systemem mogą być społeczne organizacje ratownicze, które, w ramach swoich zadań ustawowych lub statutowych, są obowiązane do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, jeżeli zostaną wpisane do rejestru jednostek współpracujących z systemem. art 15 ust.2

Jednostkami systemu są:

1) szpitalne oddzialy ratunkowe - komórki organizacyjne szpitala w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, stanowiącą jednostkę systemu, o którym mowa w art. 32 ust.1 pkt 1 udzielająca świadczeń opieki zdrowotnej osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, spełniającą wymagania określone w ustawie

2) zespoły ratownictwa medycznego, w tym lotnicze zespoły ratownictwa medycznego - jednostka sytsemu, o której mowa w art. 32 ust.1 pkt.2, pozaszpitalnych, spełniaja wymagania określone w ustawie.

Zespoły dzielą się na :

- zespoły specjalistyczne

- zespoły podstawowe

Organizacje pozarządowe i podmioty niepubliczne(prywatne) realizujące zadania publiczne z zakresu bezpieczeństwa i porządku publicznego

Rola organizacji pozarządowych i podmiotów prywatnych w realizacji zadań publicznych pozostających w gestii administarcji publicznej stale wzrasta. Wynika to bezpośrednio z Konstytucją RP z dnia 2 kwietnia 1997r. jak i ustawodawstwa. Prawo do zrzeszania wynika z art.58 ust.1 Konstytucji, który stanowi, że " Każdemu zapenia sie wolność zrzeszania się. UST.2 Zakazane są zrzeszania, których cel lub działalność są sprzeczne z Konstytucją lub ustawą." W preambule Konstytucji wprowadza sie zasade pomocniczości ( substydiarności) "umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot" Na jej istote składaja sie dwa założenia:

- muszą istniec dwa układy odniesienia, np. większa wspólnota - mniejsza wspólnota ( gmina - państwo)

- między tymi dwoma wspólnotami istnieje relacja, polegająca na tym, że każda z nich ma zabezpieczoną prawnie samodzielność.

Organizacje pozarządowe i podmioty niepubliczne(prywatne) realizujące zadania publiczne z zakresu bezpieczeństwa i porządku publicznego

Rola organizacji pozarządowych i podmiotów prywatnych w realizacji zadań publicznych pozostających w gestii administarcji publicznej stale wzrasta. Wynika to bezpośrednio z Konstytucją RP z dnia 2 kwietnia 1997r. jak i ustawodawstwa. Prawo do zrzeszania wynika z art.58 ust.1 Konstytucji, który stanowi, że " Każdemu zapenia sie wolność zrzeszania się. UST.2 Zakazane są zrzeszania, których cel lub działalność są sprzeczne z Konstytucją lub ustawą." W preambule Konstytucji wprowadza sie zasade pomocniczości ( substydiarności) "umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot" Na jej istote składaja sie dwa założenia:

- muszą istniec dwa układy odniesienia, np. większa wspólnota - mniejsza wspólnota ( gmina - państwo)

- między tymi dwoma wspólnotami istnieje relacja, polegająca na tym, że każda z nich ma zabezpieczoną prawnie samodzielność.

Jakie są w praktyce konsekwencje prawne zasady pomocniczości?

1) podział władzy publicznej co wynika z art. 10 ust. 1 Konstytucji, że ustrój RP opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wykonawczej i władzy sądowniczej

2) podział zadań i kompetencji oraz środków finansowych i rzeczowych na różne szczeble organizacyjne administarcji publicznej

3) domiemanie kompetencji na rzecz gminy (art 164 ust 1 Konstytucji)

4) decentralizacja władzy publicznej (art 15 uts. 1 Konstytucji)

Kierując się zasada pomocniczości, w niektórych sytuacjach państwo rezygnuje z wykonywania bezpośrednio zadań publicznych, stwarzając możliwości prawne tych zadań przez podmioty prywatne, przyznając im niejednokrotnie uprawnienia władcze. Ochendowski uważa, że taka osoba upoważniona bądź upowazniony przedsiębiorac są podmiotami prawa prywatnego, którym określone zadania zdministracji zostają przekazane do samodzielnego, władczego wykonywania. Ponieważ - stwierdza Ochendowski - sa to osoby prawne samodzielnie i działające na własną odpowiedzialność można je zaliczyc do podmiotów administracji. Adminstracja może dziłąc także w formach prawa cywilnego, np. wystepują jako podmioty administracji zorganizowane wg prawa prywatnego. Taki podmiot może zostać upowazniony (np. poprzez ustawę) do wykonywania określonych zadań admnistracyjnych.

M. Wierzbowski i A. Wiktorowska wyróżniają nietypowe podmioty administrujące oraz funkcje zlecone administracji publicznej. Do pierwszej grupy zaliczają osoby prawne w postaci korporacji ( spółki handlowe) i fundacji. Przykładem podmiotu o złożonym statusie prawnym Narodowy Bank Polski. Kolejnymi formami są fundacje prawa publicznego, np. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Centrum Badania Opinii Społecznej, Zakłady Kórnickie. Innym przykładem sa fundusze, np. Bankowy Fundusz Gwarancyjny czy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Zółożony charakter mają także agencje, np. Państwowa Agencja Atomistyki czy Agencja Nieruchomości Rolnych. Ze zleceniem funkcji administracji mamy do czynienia wówczas - uważają autorzy, gdy podmiotowi niezbędnemu częścią aparatu pństwa przepisy przyznają kompetencje do stosowania rozstrzygnięć jednostronnych, w formach takich , jak czynią to organy administracji.

Polski Czerowny Krzyż

Najstarsza polska organizacja hmanitarna (1919), członek Międzynarodowego Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca.

Działa na podstawie ustawy z dnia 16 listopada 1964 r. o Polskim Czerwonym Krzyżu

PCK kieruje się siedmioma zasadami Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca:

1) Humanitaryzm

2) Bezstronność

3) Neutralność

4) Niezalezność

5) Dobrowolność

6) Jedność I

7) Powszechność

PCK ma na celu organizowanie i prowadzenie działalności humanitarnej i wychowawczej, zmierzającej do utrwalenia pokoju między narodami, poprzez szerzenie zasad humanitaryzmu, rozwijanie poszanowania czci i godności ludzkiej, ochronę zdrowia i życia ludzkiego, oraz niesienia pomocy we wszystkich okolicznościach, gdy dobra te są zagrożone (art.1 ust 2 ustawy z 16 list 1964r. o PCK)

PCK zajmuje się :

- udzielanie pomocy humanitarnej w czasie klęsk i wojen

- udzielanie pomocy socjalnej

- nauką udzielania pierwszej pomocy

- prowadzeniem zabezpieczeń medycznych imprez masowych

- propagowaniem ideii honorowego krwiodawstwa

- rozpowszechnianiem znajomości prawa międzynarodowego konfliktów zbrojnych

Struktura organizacyjna:

- Jednostki podstawowe - koła, kluby, grupy i inne zespoły, np. Szkolne Koła PCK, Akademickie Koła PCK, Kluby Honorowych Dawców Krwi, Grupy Ratownictwa, Grupy Pomocy Humanitarnej

- Jednostki podstawowe wchodzą w skład struktury rejonowej, obejmujące zwykle teren powiatu. Organem zarzadzającym jest Oddział Rejonowy PCK. Nadrzędnym organem jest Zjazd Rejonowy. W okresie między zjazdami władzę uchwałodawczą pełni Rejonowa Rada Reprezentantów.

- Rejony wchodzą w skład struktury okręgowej PCK. Organem wykonawczym jest Oddział Okręgowy PCK, najwyższą władzą jest Zjazd Okręgowy, wybierający Okregową Radę Reprezentantów

- Okręgi wchodzą w skład struktury krajowej PCK. Najwyzszy organ to Krajowy Zjazd PCK, organem wykonawczym jest Zarząd Główny PCK z prezesem na czele

PCK na zlecenie państwa prowadzi KRAJOWE BIURO INFORMACJI I POSZUKIWAŃ

KBIiP zajmuje się:

- poszukiwaniem i ustaleniem losu ofiar wojen i klęsk żywiołowych

- wystawieniem zaświadczeń o losach poszukiwanych

- poszukiwaniem mogił wojennych w kraju i poza granicami

- przedstawiciele PCK uczestnicza w ekshumacjach mogił wojennych

- poszukiwaniem uchodźców zaginionych na terenie Polski

- zasobami archiwalnymi, np. oryginalne kartoteki jeńców wojennych osadzonych w obozach jenieckich, oryginalne kartoteki więźniów obozów koncentracyjnych i więzień hitlerowskich

Polska Akcja Humanitarna

jest organizacją pozarządową, działającą od 1992r. Prezesem Zarządu Fundacji jest Janina Ochojska. Misją PAH jest uczynić świat lepszym przez zmniejszenie cierpienia i promowanie wartości humanitarnych. Swoje zadania PAH realizuje poprzez udzialnie pomocy humanitarnej, rozwojowej, prowadzenie edukacji społeczeństwa. PAH współpracuje ze społecznościami dotkniętymi przez kataklizmy naturalne, konflikty zbrojne, prześladowania i ubóstwo aby zagwarantować im prawa do: życia i zdrowia, wody i należytych warunków sanitarnych, żywności, edukacji, życia w godnych warunkach, zabezpieczenia zycia i zdrowia w trakcie katastrof naturalnych i konfliktów zbrojnych. Pomaga uchodźcom i repartiantom w Polsce.

Początki CARITAS Polska sięgaja 1985r. gdy we Lwowie powastał związek Katolickich Towarystw i Zakładów Dobroczynnych, który koordynował prace stowarzyszeń Św. Wincentego oraz innych towarzystw i dzieł charytatywnych. W 1907 r. ks. Stanisław Adamski wraz z ks. Piotrem Wawrzyniakiem zwołal w Poznaniu zebranie organizacyjne Związków Polsko-Katolickich Towarzystw Dobroczynnych. Poznański Związek CARITAS odegrał pionierska rolę w działalności charytatywnej . W 1939 r. powołał projekt stworzenia centrali diecezjalnych związków na przszkodzie stanęła II wojna światowa. W 1949r. Rada Ministrów wydala uchwałę o upństwowieniu szpitali będących własnością Kościoła a centrala ogólnopolska zwiazku CARITAS otrzymała zarząd państwowy z powodutzw. nadużyć. Działaność Caritas Polskazostała reaktywowana 10 paćdziernika 1990r. Działa w oparciu o ustawe z dnia 17 maja 1989r. o stasunku państwa do Koscioła katolickiego.

Od 2004r. Caritas Polska posiada status organizacji pożytku publicznego. Caritas Polska koordynuje pracę 44 Caritas diecezjalnych i archidiecezjalnych w Polsce. Udziela pomocy materialnej doraźnej i długofalowej, materialnej i finansowej osobom bezrobotnym, bezdomnym, chorym, starszym, dzieciom z rodzin ubogich a także emigrantom i uchodźcom. Caritas również udziela pomocy humanitarnej ofiarom wojen, kataklizmów i nieszczęść naturalnych poza granicami Polski. Roczna wartość pomocy sięga około 50 milionów zł. UTWORZYŁA RÓWNIEŻ PLACÓWKI OPIEKUŃCZO- WYCHOWAWCZE: Stacje Opieki Caritas, ośrodki rehabilitacyjne, Zakłady Pielęgnacyjno-Opiekuńcze, Domy Pomocy Społecznej, kuchnie dla ubogich, świetlice dziennego pobytu dla dzieci i osób w podeszłym wieku.

UNICEF to od 1953 r. fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci, organizacja humanitarna będąca częścią systemu ONZ. UNICEF powstał z inicjatywy Polaka Ludwika Rajchmana 11 grudnia 1946r. uchwała ONZ. Siedziba główna znajduje sie w Nowym Jorku, natomiast Polski Komitet Narodowy UNICEF mieści sie w Warszawie. Głównym celem organizacji jest pomoc dzieciom w zakresie wyżywienia, ochrony zdrowia, ochrony przed przemocą i wykorzystywaniem oraz edukacji. Polski Komitet Narodowy UNICEF jest obecny w Polsce od 1962r. Obecnie głónym celem UNICEF Polska jest pomoc dzieciom w najbiedniejszych krajach świata oraz propagowanie przestrzeganie prwa dziecka w Polsce. Polski Komitet powołał trzech ambasadorów dobrej woli wspierających kampanie medialne: Małgorzata Foremniak, Natalia Kukulska, Artur Żmijewski. UNICEF w Poslce prowadzi sprzedaż kartek i produktów charytatywnych poprzez swój sklep internetowy. Jest organizacją pożytku publicznego.

Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy

fundacja o charakterze filantropijnym, której celem jest działalność w zakresie ochrony zdrowia. Fundację założył Jerzy Owsiak 2 marca 1993r. Od 1 wrzesnia 2004r. fundacja ma status organizacji pożytku publicznego. Fundacja zbierała pieniądze na Centrum Zdrowia Dziecka, a także na 10 oddziałów Kardiochirurgii Dzieciecej w Polsce. Dotychczas odbyby sie 22 edycja podczas której zebrano łącznie ok 170 milionów dolarów ( bez ostatniej)

Liga Obrony Kraju

powstała 13 listopada 1962 r. przez przekształcenie Ligi Przyjaciół Żołnierza, a wcześniej Towarzystwa Przyjaciół Żołnierza. Była stowarzyszeniem paramilitarnym i patriotycznym o charakterze masowym - skupiała ok 2 miln członków. LOK przetrwała zmiany ustrojowe. Obowiązujący statut z 6 maja 2011r. określa LOK jako ogólnopolskie, patriotyczne stowarzyszenie skupiające w swoich szeregach obywateli dążących do umacniania onbronności RP oraz gotowych do jej obrony. Stowarzyszenie kultywujetradycje narodowe i tradycje oręża polskiego. W Lidze działa 177 klubów Oficerów Rezerwy zrzeszających ponad 7968 oficerów, chorążych i podoficerów rezerwy, w szczególności absolwentów SOR i SPR. Obecnie LOK zrzesza 132 tyś członków, zorganizowanych w 4620 klubów i kołach LOK. Kierunki działania LOK:

- organizowanie samoobrony

- szkolenie przedpoborowych dla niektórych służb technicznych wszystkich rodzajów sił zbrojnych

- prowadzenie kursów politechnicznych dla potrzeb społeczeństwa

LOK posiada 242 strzelnice do broni małokalibrowej, 238 strzelnic do broni pneumatycznej, W 100 klubach sportowych zarejestrowanych w Polskim Związku Stzrelnictwa Sportowego uprawia wyczynowo tę dziedzinę sportu 2498 zawodników. W 1992r. na Mistrzostwach Europy zawodnicy klubów LOK zdobyli 2 zlote medale i 1 srebrny. W LOK działa 77 klubów płetwonurkowych, 63 kluby żeglarskie, 135 klubów łączności oraz kluby modelarskie.

W sferze zadań publicznych organizacje pozarzadowe mogą prowadzic działalność pożytku publicznego. W myśl art.3 ust.1 ustawy z dnia 24 kiwetnia 2003r. o działalności poztyku publicznego i wolontariacie, działalnością pożtyku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarzadowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie.

Organizacjami pozarządowymi są:

- niebędące jednostami sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku, w tym fundacje i stowarzyszenia. W 2010r. w Polsce zarejestrowano 71 tyś stowarzyszeń i 12 tys fudacji, natomiast OPP było 7654

- działalność pożytku publicznego może być prowadzona także przez: osoby prawne i jednostki organizacyjne Kościoła, stowarzyszenia jst, spółdzielnie socjalne, spółki akcyjne, spółki z.o.o., kluby sportowe, które nie działają w celu osiągnięcia zysku.

Strefa zadań publicznych obejmuje 34 zadania publiczne (art.4 ust.1 ), w tym:

20) porządku i bezpieczeństwa publicznego

21) obronności Państwa i działalności Sił Zbrojnych RP

23) ratownictwa i ochrony ludności

24) pomocy ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i zagranicą

Organizacje c.d

Oprócz zalecania zadań współpraca odbywa się również w następujących formach:

1. Wzajemnego informowania się o planowanych kierunkach działalności

2. Konsultowania projektów aktów normatywnych

3. Tworzenia wspólnych zespołów o charakterze doradczym i inicjatywnym

4. Umowy o wykonanie inicjatywy lokalnej

Współpraca odbywa się na zasadach :pomocniczości, suwerenności stron, partnerstwa, efektywności, uczciwej konkurencji i jawności.

Organizacje c.d

Rada gminy, rada powiatu, sejmik województwa uchwala po konsultacjach z organizacjami pozarządowymi roczny program współpracy z organizacjami pozarządowymi i podmiotami wymienionymi w art. 3 ust 3. Program jest uchwalany do dnia 30 listopada roku poprzedzającego okres obowiązywania programu. Program jest przekładany, nie później niż do 30 kwietnia organowi stanowiącemu jst oraz opublikowany w BIP. Program zawiera w szczególności:

1. Cel główny i cele szczegółowe

2. Zasady współpracy

3. Zakres przedmiotowy

4. Formy współpracy

5. Priorytetowe zadania publiczne

6. Okres realizacji programu

Organizacje cd

Wspieranie oraz powierzanie odbywa się po przeprowadzeniu otwartego konkursu ofert, w sposób zapewniający wysoką jakość wykonania danego zadania.

W razie wystąpienia klęski żywiołowej, katastrofy naturalnej lub awarii technicznej w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy z dnia 18 kwietnia 2002 o stanie klęski żywiołowej, w kraju lub poza jego granicami organ a.p., w celu zapobieżenia ich skutkom, może zalecać organizacjom pozarządowym oraz podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3 realizacje zadania publicznego z pominięciem otwartego konkursu ofert(art.11a)

Prezes RM, jeżeli jest to niezbędne ze względu na ochronę życia lub zdrowia ludzkiego albo ze względu na ważny interes społeczny lub ważny interes publiczny, może zalecić organizacjom pozarządowym realizacje zadań publicznych z pominięciem otwartego konkursu ofert. ( art.11b)

Organizacje cd

Termin składania ofert nie może być krótszy niż 21 dni od dnia ukazania się ostatniego ogłoszenia.

Organ organizacji p. przy rozpatrywaniu ofert:

1. Ocenia możliwości realizacji zadania publicznego przez organizacje pozarządową

2. Ocenia przedstawioną kalkulacje kosztów zadania publicznego

3. Ocenia proponowaną jakość wykonania zadania i kwalifikacje osób przy udziale których org. Pozarządowa będzie realizować zadania publiczne

4. Uwzględnia udział środków finansowych własnych

5. Uwzględnia wkład rzeczowy, osobowy

6. Uwzględnia analizę i ocenę realizacji zleconych zadań publicznych.

Organizacje c.d

Podstawowymi formami organizacyjno- prawnymi realizującymi zadania publiczne są stowarzyszenia i fundacje. Stowarzyszenie w myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 prawo o stowarzyszeniach jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych. Stowarzyszenie samodzielnie określa swoje cele, programy działania i struktury organizacyjne oraz uchwala akty wewnętrzne dotyczące jego działalności. Swoją działalność opiera na pracy społecznej członków. Stowarzyszenie zarejestrowane mające osobowość prawną może utworzyć co najmniej 15 osób, które uchwalają statut stowarzyszenia i wybierają komitet założycielski. Najważniejszą władzą stowarzyszenia jest walne zebranie członków. Stowarzyszenie jest obowiązane posiadać zarząd i organ kontroli wewnętrznej ( art. 11 ust. 3). Stowarzyszenie uzyskuje osobowość prawną i może rozpoczynać działalność z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.

Nadzór nad działalnością stowarzyszeń należy do wlaściwego starosty w stosunku do stowarzyszeń ze względu na ich siedzibę (art.8 ust.5 pkt.2). Wojewoda nadzoruje stowarzyszenia j.s.t.

Organ nadzorujący ma prawo (art25) :

- żądać dostarczenia przez zarząd stowarzyszenia, w wyznaczonym terminie, odpisów uchwał walnego zebrania członków

- żądć od władz stowarzyszenia niezbędnych wyjaśnień

W razie niezastosowania sie do stowarzyszenia do wymagań określonych w art.25, sąd na wniosek organu nadzorującego może nałożyć grzywnę w wyskokości jednorazowo nie wyżej niż 5000zl. W razie stwierdzenia, że działalność stowarzyszenia jest niezgodna z prawem lub narusza postanowienia statutu w sprawach, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 2, organ nadzorujący, może wystapić o ich usunięcie w określonycm terminie, udzielić ostrzeżenia władzom stowarzyszenia, wystąpić do sądu.

Dzałalność fundacji reguluje ustawa z dnia 6 kwietnia 1984r. o fundacjach. Fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami RP celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami(art.1). Fundacje mogą ustanawiać osoby fizyczne niezależne od ich obywatelstwa i miejsca zameszkania bądź osoby prawne mające siedziby w Polsce lub za granicą.

Oświadczenie woli o ustanowieniu fudacji powinno być założone w formie aktu notarialnego. W oświadczeniu woli fundator powinien wskazać cel fundacji oraz składniki majątkowe przeznaczone na jego realizację. Fundator ustala statut fundacji określający jej nazwę, siedzibę i majątek, cele, zasady, formy i zakrs działalności fundacji, skład i organizację zarządu, sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia tego organu i jego członków.

Fundacja podlega obowiązkowi wpisu do KRS, i z tą chwilą uzyskuje osobowiość prawną

Zarząd fundacji kieruje jej działalnością oraz reprezentuje fundację na zewnątrz.

Właściwy minister lub starosta może wystąpić do sądu o uchylenie uchwały zarządu fundacji, pozostałej w rażącej sprzeczności z jej celem albo z postanowieniami statusu fundacji lub z przepisami prawa. Organ ten może jednocześnie zwrócić się do sądu o wstrzymanie wykonania uchwały do czasu rozstrzygnięcia sprawy.

Przez ratownictwo wodne - w myśl srt.2 pkt.4 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych, rozumie się prowadzenie działań ratowniczych, polegających w szczególności na organizowaniu i udzielaniu pomocy osobom, które uległy wypadkowi lub są narażone na niebespieczeństwo utraty życia lub zdrowia na obszarze wodnym. Ratownictwo wodne może wykonywać Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe oraz inne podmioty, jeżeli uzyskały zgodę ministra właściwego ds wewnętrznych, zwane "podmiotami uprawnionymi do wykonywania ratownictwa wodnego". MSW udziela w drodze decyzji administracyjnej zgody, na wniosek podmiotu ubiegającego się o jej udzielenie.

WOPR to specjalistyczne stowarzyszenie o zasięgu ogólnokrajowym, powstałym w 1962r. na podstawie decyzji MSW. Działanośc WOPR jest finansowana ze środków MSW.

Zadaniem jest czuwanie nad bezpieczeństwem zycia ludzkiego na wodach śródlądowych oraz morskich a w szczególości :

- pobudzanie, popieranie i rozwijanie wszelkiej inicjatywy zmierzającej do zapewnienia odpowiednich warunków bezpieczeństwa życia ludzkiego na wodach

- zwiekszenie udzialu spoleczeństwa w ratowaniu tonących i upowszechnianiu nauki oraz umiejętności pływania

- niesienia bezpośredniej pomocy tonącym

Podmioty uprawnione do wykonywania ratownictwa wodnego (art.14 ust.1) :

- organiuzują, kierują, koordynują i bezpośrednio prowadzą działania ratownicze w ramach ratownictwa wodnego

- prowadzą działalność profilaktyczną i edukacyjną dotyczącą bezpieczeństwa na obszarach wodnych

- prowadzą dokumantację działań ratowniczych, w tym rejestr działań ratowniczych

- ujawniają zagrożenia w zakresie bezpieczeństwa osób przebywających na obszarach wodnych

- przekazuja informację o zagrożeniach właściwej radzie gminy

Ratownictwo Górskie

W myśl art.5 ust.1 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011r. o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich mogą wykonywać Górskie Ochotnicze Pogotowia Ratunkow, Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowia Ratownicze oraz inne podmioty, jeżeli uzyskały zgodę Ministra Spraw Wewnętrznych

Podmioty uprawnione do wykonywania ratownictwa gorskiego :

- organizują, kierują, koordynują i bezpośrednio prowadzą działania ratownicze w ramach ratownictwa górskiego

- organizują i prowadzą szkolenia ratowników górskich i narciarskich oraz psów ratowniczych, w tym psów lawinowych wraz z ich przewodnikami

- nadaja uprawnienia ratownicze i i instruktorskie w zakresie ratownictwa górskiego

- prowadzą dokumentację działań ratowniczych

- prowadzą działalność prafilaktyczna i edukacyjną

Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratownicze

to polskie stowarzyszenie zajmujące się za zgodą MSW ratownictwem górskim na obszarze polskich Tatr. Projekt powołania stowarzyszenia pojawił się w 1908r. a organizacja została zarejestrowana w 1909r. we Lwowie. W 1952r. TOPR został włączony w strukturę GOPRu. 1991r. ponownie sie usamodzielnił. 1992r. TOPR otrzymało od Prezydenta Wałęsy śmigłowiec. W 1999 r. TOPR został przyjęty w poczet członkow Międzynarodowego Komitetu Ratownictwa Alpejskiego (IKAR). W 2014r. ratownicy TOPR podjęli 472 interwencje. Zarejestrowano 19 wypadków Smiertelnych.

Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (GOPR)

to polska organizacja, stowarzyszenie, prowadząca akcje ratownicze, szkolenia i zapobiegająca wypadkom na terenach górskich Polski. W 1952 r. w jego struktury zostało włączone TOPR.

Obecnie GOPR tworzy siedem grup regionalnych: Bieszczadzka, Krynicka, Podhalańska, Jurajska, Beskidzka, Wałbrzysko-Kłodzka, Karkonowska

Ratownik GOPRu musi przejść intensywne szkolenie oraz testy i egzaminy kwalifikacyjne i posiadać dobrą kondycję fizyczną. Ratownicy GOPRu pełnią 24- godzinne dyżury przez wszystkie dni w roku w stacjach ratunkowych. Mają na wyposażeniu nowoczesny sprzęt ratowniczy np. samochody terenowe, skutery snieżne, quady, detektory lawinowe, GPSy.

Ustawa z 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia stwarza mozliwości prawne do tworzenia podmiotów niepublicznych (prywatnych) świadczących usługi w zakresie ochrony osób i mienia. Te specjalistyczne uzbrojone formacje ochronne obejmuja wewnetrzne służby ochrony oraz przedsiębiorców, którzy uzyskali koncesje na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia, posiadających pozwolenia na broń na okaziciela, wydane na podstawie odrębnych przepisów. W mysl art.15 ust.1 ustawy, pojęcie działalności gospodarczej w w tym zakresie wymaga uzyskania koncesji, określającej zakres i formy prowadzenia tych usług. KOncesji wymaga działalnośc gospodarcza, która jest realizowana w formie bezpośredniej ochrony fizyczne, stałej lub doraźnej, polegającej na stałym dozorze sygnałów przesyłanych, gromadzonych i przetwarzanych w elektronicznych urządzeniach i systemach alarmowych. Polegającej także na konwojowaniu wartości pieniężnych oraz innych przedmiotów wartościowych.

Koncesję wydaje Minister Spraw Wewnętrznych, po zasięgnięciu opinii właściwego Komendanta Wojewódzkiego Policji, jest on organem właściwym do udzielenia, odmowy udzielenia, ograniczenia zakresu działalności gospodarczej lub formy usług oraz cofania koncesji na działalność gospodarczą w zakresie usług ochrony osób i mienia. Koncesję wydaje sie na wniosek:

1) przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, jeżeli jesy on wpisany na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej lub kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia technicznego

2) przedsiębiorcy innego niż osoba fizyczna, jeżeli na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej lub kwalifikowanych pracowników zapezpieczenia technicznego jest wpisana co najmniej jedna osoba będąca wspólnikiem spółki jawnej lub komndytowej, członkiem organu zarządzającego, prokurentem lub pełnomocnikiem.

Na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej wpisuje się osobę, która: (art.26 ust 2):

1) posiada obywatelstwo polskie lub obywatelstwo innego państwa członka UE

2) ukończyła 21 lat

3) ukończyła przynajmniej gimnazjum

4) posiada pełną zdolność do czynności prawnych

5) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne i nie toczy się przeciwko niej postępowanie karne o takie przestępstwo

6) posiada nienaganną opinie wydaną przez właściwego ze względu na jej miejsce zamieszkania Komendanta Powiatowego Policji

7) posiada zdolnośc fizyczną i psychiczną do wykonywania zadań

8) posiada przygotowanie teoretyczne i praktyczne w zakresie wyszkolenia strzeleckiego, samoobrony, technik interwencyjnych.

Właściwy Komendant Wojewódzki Policji dokonuje wpisu na listy ( kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej, kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia technicznego), na pisemny wniosek osoby, której dane te dotyczą. Liste kwalifikowanych pracowników prowadzi Komendant Główny Policji w systemie teleinformatycznym.

Do wniosku dołącza się (art.29 ust.2):

1) dokument potwierdzający wymagane wykształcenie

2) oświadczenie wnioskodawcy o zdolności do czynności prawnych i o niekaralności

3) zaświadczenie lub świadectwo potwierdzające przygotowanie teoretyczne i praktyczne w zakresie wyszkolenia strzeleckiego, technik interwencyjnych

4) zaświadczenie potwierdzające odbycie kursu pracownika zabezpieczenia technicznego

Organizacje c.d.

Skreślenie z listy następuje w formie decyzji administracyjnej właściwego komendanta wojewódzkiego, a decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu. Kwalifikowani pracownicy są obowiązani do zawiadomienia właściwego komendanta wojewódzkiego Policji o zmianie danych objętych wpisem w terminie 14 dni od dnia jej powstania.

Prawa i obowiązki pracownika ochrony. Pracownik ma prawo (art. 36 ust.1 ):

1. Ustalania uprawnień do przebywania na obszarach lub w obiektach chronionych oraz legitymowania osób w celu ustalania ich tożsamości

2. Wezwania osób do opuszczenia obszaru lub obiektu

3. Ujęcia w granicach obszarów lub obiektów chronionych lub poza ich granicami osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego, a także chronionego mienia.

Organizacje c.d.

Prawa pracownika ochrony c.d.

1. Użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpośredniego

2. Użycia lub wykorzystania broni palnej

Obowiązki pracownika ochrony ( art. 38a ust.1 )

1. Posiadać przy sobie legitymacje

2. Wykonywać polecenia osób działających w imieniu instytucji państwowych lub samorządowych wydane na podstawie przepisów prawa

Nadzór nad specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami ochronnymi sprawuje Komendant Główny Policji.

Organizacje c.d.

Ustawa z 22 sierpnia 1997 o ochronie osób i mienia wyróżnia również obszar podlegający obowiązkowej ochronie. W myśl art.2 pkt.3 ustawy, jest to obszar określony przez ministrów, kierowników urzędów centralnych i wojewodów, wydzielony i odpowiednio oznakowany. Ten drugi obejmuje transport broni, amunicji, materiałów wybuchowych, uzbrojenia urządzeń i sprzętu wojskowego , wysyłany z obszarów i obiektów podlegających obowiązkowej ochronie( pkt. 3a). Obszary i ten transport podlegają ochronie wykonywanej przez wewnętrzne służby ochrony tz. Uzbrojone i umundurowanezespoły pracownikówprzedsiębiorców lub jednostekorganizacyjnych, powołane do ich ochrony ( art. 2 pkt. 8). Zdaniem S. Pieprznego , wewnętrzne służby ochrony stanowią jedną z form organizacyjnych tzw. Policji prywatnych ( Administracja bezpieczeństwa i porządku publicznego , Rzeszów 2012, s 174)

Organizacje c.d.

Obszary, obiekty, urządzenia i transporty ważne dla obronności, interesu gospodarczego państwa, bezpieczeństwa publicznego i innych ważnych interesów państwa podlegają obowiązkowej ochronie przez specjalistyczne, uzbrojone formacje ochronne lub odpowiednie zabezpieczenie techniczne ( art. 5 ust.1 ). Wewnętrzne służby ochrony wg S Pieprznego dziela się ze względu na zakres wykonywanych zadań ochronnych na:

1. Wewnętrzne służby ochrony utworzone w celu ochrony obszarów, obiektów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochrony i umieszczonych w ewidencji prowadzonej przez wojewodę.

2. Wewnętrzne służby ochrony powołane na podstawie zezwolenia właściwego komendanta wojewódzkiego Policji do ochrony obszarów, obiektów i urządzeń nie podlegającej obowiązkowej ochronie ( utworzenie następuje po złożeniu wniosku przez kierownika jednostki).

Ochrona c.d.

….. ochrony , których właściciel( przedsiębiorca) ma koncesje na wykonywanie usług ochrony usług i mienia ( służby te oprócz ochrony swojej jednostki mogą wykonywać usługi ochrony osób i mienia i dla innych podmiotów)

Do podstawowych zadań wewnętrznych służb ochrony należy ( art. 8 ust.1 )

1. Zapewnienie ochrony mienia w granicach chronionych obszarów i obiektów

2. Zapewnienie ochrony ważnych urządzeń jednostki, znajdujących się poza granicami chronionych obszarów i obiektów

3. Konwojowanie mienia jednostki

4. Wykonywanie innych zadań wynikających z planu ochrony jednostki

Organizacje c.d.

Podstawowym dokumentem określającym zakres zadań wewnętrznej służby ochrony jest plan ochrony jednostki, który powinien zawierać (art. 7 ust.2)

1. Uwzględniać charakter produkcji lub rodzaj działalności jednostki

2. Zawierać analizę stanu potencjalnych zagrożeń i aktualnego stanu bezpieczeństwa jednostki

3. Podawać ocenę aktualnego stanu ochrony jednostki

4. Zawierać dane dotyczące specjalistycznej uzbrojonej formacji ochronnej, w tym: stan etatowy, rodzaj oraz ilość uzbrojenia i wyposażenia, sposób zabezpieczenia broni i amunicji.

5. Zawierać dane dotyczące rodzaju zabezpieczeń technicznych

6. Zawierać zasady organizacji i wykonywania ochrony jednostki.

Organizacje c.d.

Koleją grupą realizująca zadania publiczne są podmioty realizujące usługi detektywistyczne. W myśl art. 2 ust.1 ustawy z dnia 6 Lipca 2001 o usługach detektywistycznych, usługami detektywistycznymi są czynności polegające na uzyskiwaniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji o osobach, przedmiotach i zdarzeniach, realizowane na podstawie umowy zawartej ze zleceniodawcą w formach i zakresach niezastrzeżonych dla organów i instytucji państwowych na mocy odrębnych przepisów a w szczególności:

1. W sprawach wynikających ze stosunków prawnych dotyczących osób fizycznych

2. W sprawach wynikających ze stosunków gospodarczych dotyczących:

1. Wykonywania zobowiązań majątkowych, zdolności płatniczych lub wiarygodności w tych stosunkach

2. Bezprawnego wykorzystywania nazw handlowych lub znaków towarowych, nieuczciwej konkurencji bądź ujawnienia wiadomości stanowiących tajemnice przedsiębiorstwa lub tajemnicę handlową.

1. Sprawdzanie wiarygodności informacji dotyczących szkód zgłaszanych zakładom ubezpieczeniowym

2. Poszukiwanie osób zaginionych lub ukrywających się

3. Poszukiwania mienia

4. Zbieranie informacji w sprawie, w której toczy się postepowanie karne, postepowanie w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe albo inne, jeżeli w toku postepowania można zastosować przepisy prawa karnego.

Organizacje c.d.

Czynności wymienione wyżej ( art. 2 ust. 1), w ramach prowadzonej działalności, wymaga posiadania licencji detektywa. Tytułu zawodowego ,,detektyw” może używać jedynie osoba posiadająca licencje. Detektyw powinien, przy wykonywaniu tych czynności kierować się zasadami etyki, lojalnością wobec zlecającego usługę i szczególna starannością, aby nie naruszać wolności i praw człowieka i obywatela. Wykonując usługi detektywistyczne, detektyw nie może stosować środków technicznych oraz metod i czynności operacyjno- rozpoznawczych, zastrzeżonych dla upoważnionych organów na mocy odrębnych przepisów.

O wydanie licencji może ubiegać się osoba, jeżeli(art.29 ust.1):
1) posiada obywatelstwo polskie lub obywatelstwo innego państwa Unii Europejskiej
2) ukończyła 21 lat;
3) posiada wykształcenie co najmniej średnie;
4) ma pełną zdolność do czynności prawnych;
5) nie toczy się przeciwko niej postępowanie o umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
6) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
7) nie została zwolniona dyscyplinarnie z Policji, Straży Granicznej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Biura Ochrony Rządu, wojska, prokuratury, sądu lub z innego urzędu administracji publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej lub innym państwie, w okresie ostatnich 5 lat;
8) posiada pozytywną opinię komendanta powiatowego (rejonowego, miejskiego) Policji właściwego ze względu na jej miejsce zamieszkania, sporządzoną na podstawie aktualnie posiadanych informacji przez Policję
9) posiada zdolność psychiczną do wykonywania czynności, o których mowa w art. 2 ust. 1, stwierdzoną orzeczeniem lekarskim;
10) legitymuje się dokumentem potwierdzającym odbycie szkolenia w zakresie zagadnień ochrony danych osobowych, ochrony informacji niejawnych, przepisów regulujących prawa i obowiązki detektywa oraz zasad wykonywania działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych.

Przedsiębiorca może wykonywać usługi detektywistyczne jeżeli : (art.15)
1) posiada licencję:
a) przedsiębiorca lub ustanowiony przez niego pełnomocnik - w przypadku przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną,
b) co najmniej jedna osoba uprawniona do reprezentowania przedsiębiorcy lub pełnomocnik ustanowiony przez przedsiębiorcę do kierowania działalnością detektywistyczną - w przypadku przedsiębiorcy niebędącego osobą fizyczną;
2) nie jest wpisany do rejestru dłużników niewypłacalnych Krajowego Rejestru Sądowego;
3) osoby nieposiadające licencji, wchodzące w skład organu zarządzającego przedsiębiorcy oraz ustanowieni przez ten organ prokurenci oraz przedsiębiorca będący osobą fizyczną nie byli karani za przestępstwa umyślne lub umyślne przestępstwa skarbowe;
4) zawarł umowę ubezpieczenia

Organem prowadzącym rejestr jest Minister SW. Licencję wydaje, odmawia jej wydania właściwy komendant wojewódzki Policji w przypadku osoby niemającej miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - Komendant Stołeczny Policji. Licencję wydaje się na czas nieoznaczony. Komendant wojewódzki Policji odmawia wydania licencji jeżeli osoba ubiegająca się o jej wydanie nie spełnia wymogów, o których mowa w art.29.ust.1

Komendant wojewódzki Policji cofa i zatrzymuje licencję, jeżeli detektyw:

1. przestał spełniać jeden z warunków, o których mowa w art. 29 wymagania wobec kandydata na detektywa, ust. 1 pkt 4, 6 lub 9;
   2) wniósł zawiadomienie na piśmie o zaprzestaniu wykonywania czynności detektywa.

Komendant wojewódzki Policji może zawiesić prawa wynikające z licencji w przypadku powzięcia wiadomości o wszczęciu postępowania karnego przeciwko detektywowi o przestępstwo przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, życiu, zdrowiu, mieniu, obrotowi gospodarczemu lub wolności(art.38 ust.1)

Osoby posiadające licencję są obowiązane poddawać się okresowym badaniom lekarskim i psychologicznym.

Zadania policji prywatnych realizują również służby porządkowe i informacyjne o których mówi ustawa z dnia 20 marca 2009r. o bezp.imprez masowych. Przez imprezę masową

imprezie masowej – należy przez to rozumieć imprezę masową artystyczno-rozrywkową, masową imprezę sportową, w tym mecz piłki nożnej z wyjątkiem imprez: organizowanych w teatrach, operach, operetkach, filharmoniach, kinach, muzeach, bibliotekach, domach kultury i galeriach sztuki lub w innych podobnych obiektach. Nie jest również imprezą masową imprezy organizowanych w szkołach i placówkach oświatowych przez zarządzających tymi szkołami i placówkami, organizowanych w ramach współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży,

sportowych organizowanych dla sportowców niepełnosprawnych, sportu powszechnego o charakterze rekreacji ruchowej, ogólnodostępnym i nieodpłatnym, organizowanych na terenie otwartym, zamkniętych organizowanych przez pracodawców dla ich pracowników. Przez zabezpieczenie imprezy masowej należy rozumieć ogół skoordynowanych przedsięwzięć podejmowanych w celu zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego w związku z imprezą masową.