BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE – WYKŁADY
17.04.2013
1. Prewencja kryminalna – ogół bezpośrednich działań instytucji państwowych, społecznych i obywateli mających na celu uniemożliwienie lub utrudnienie podjęcia akcji przestępczej, poprawę bezpieczeństwa i jakości życia osób poprzez eliminowanie ich lęku przed staniem się ofiarą.
2. System przeciwdziałania przestępczości i patologii:
a) Polityka społeczna – system środków i metod mających na celu usuwanie przyczyn ujemnych zjawisk społecznych i stworzenie warunków prawidłowego funkcjonowania i rozwoju jednostek oraz grup społecznych.
b) Polityka kryminalna – stanowi całokształt zagadnień zapobiegania przestępczości i ukierunkowana jest na potencjalnych przestępców, przestępców rzeczywistych i ofiary przestępstw.
- Profilaktyka kryminalistyczna – zespół metod i środków mających na celu uniemożliwienie lub utrudnienie przestępstwa,
- Profilaktyka kryminologiczna – zajmuje się zagadnieniami genezy i etiologii czynu przestępczego operując głównie metodami z zakresu psychologii i pedagogii społecznej i ma na celu nadanie pozytywnego kierunku aktywności ludzkiej oraz wywarcie wpływu na zmianę ujemnych postaw i intencji,
- Profilaktyka karna – dostosowanie kary do rodzaju i okoliczności przestępstwa oraz osobowości sprawcy tak aby kara przyczyniła się do spełnienia zadania ochrony społeczeństwa a jednocześnie gwarantowała powrót skazanego do życia społeczeństwa. Kara powinna być nieuchronna, natychmiastowa i surowa,
- Profilaktyka penitencjalna – sprowadza się do samego wykonania kary i ma na celu takie ukształtowanie jej przebiegu aby w optymalnym stopniu zrealizować funkcję resocjalizacji.
3. Klasyfikacja metod zapobiegania przestępczości:
- Profilaktyka pierwszorzędowa – ukierunkowanie na źródła i przyczyny przestępstw – zbieżne z profilaktyką społeczną i kryminologiczną,
- Prewencja drugorzędowa – obejmuje ograniczenie ryzyka wystąpienia przestępstw – zbieżna z profilaktyką kryminalistyczną,
- Prewencja trzeciorzędowa – ogranicza ryzyko powrotu do przestępczości, resocjalizacja – odnosi się do polityki karnej i penitencjalnej.
4. Polityka społeczna:
- Socjalne ubezpieczenia społeczne,
- Ochrona pracy,
- Zatrudnienia,
- Ochrona zdrowia,
- Polityka mieszkaniowa,
- Polityka oświatowa,
- Polityka kulturalna,
- Ochrona środowiska naturalnego,
- Polityka prewencji i zwalczania patologii społecznej,
- Polityka ludnościowa,
- Polityka rodzinna,
- Polityka wobec młodzieży,
- Polityka wobec ludzi starych.
5. Pomoc społeczna – instytucja polityki społecznej państwa, mająca na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości:
- Świadczenia społeczne,
- Usługi społeczne.
6. Akcje i programy:
- Akcje – krótkotrwałe działania związane z ograniczeniem zagrożenia pojawiającego się jednorazowo, okresowo,
- Programy prewencyjne – plany przedsięwzięć, czynności i metody działania, których celem jest zabezpieczenie przed szkodą lub likwidacją przyczyn powstawania zagrożeń.
7. Rodzaje programów prewencyjnych:
- Programy informacyjne,
- Programy edukacyjne,
- Programy alternatywne,
- Programy interwencyjne.
8. Obszary programu „Razem bezpieczniej”:
- Bezpieczeństwo w miejscach publicznych i miejscu zamieszkania,
- Przemoc domowa,
- Bezpieczeństwo w szkole,
- Bezpieczeństwo w środkach komunikacji publicznej,
- Bezpieczeństwo ruchu drogowego,
- Bezpieczeństwo w działalności gospodarczej,
- Ochrona dziedzictwa narodowego.