Elementy analizy technicznej
kontakt 404B; na zaliczenie kolokwium; pytania testowe i graficzne;
Zakres wykładu:
Wprowadzenie – rodzaje analiz wykorzystywanych na rynku finansowym
Rodzaje wykresów
Pojęcie trendu, linii wsparcia i oporu
Rodzaje średnich ruchomych
Wskaźniki analizy technicznej
Wybrane formacje zmainy oraz kontynuacji i trendu
Techniczne systemy transakcyjne
Analiza techniczna – badanie zachowań rynku, głównie w oparciu o wykresy, którego celem jest prognozowanie trendów cenowych; jej zadaniem jest wyznaczanie momentów, w których warto dany papier wartościowy kupić lub sprzedać; w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych nie są brane pod uwagę wskaźniki makroekonomiczne, analizy branśowe, raporty ogłaszane przez spólki;
Wszystkie dane potrzebne do prognozy otrzymuje się z wykresu historycznej zmienności cen; modele analizy technicznej zakładają, że ceny zmieniają się według możliwych do zaobserwowania, powtarzalnych schematów; można zauważyć powtarzalność pewnych figur geometrycznych lub zachowanie wskaźników statystycznych;
Analiza techniczna, mówiąca kiedy kupić lub sprzedać, powinna być stosowana równolegle z analiza fundamentalną, która mówi co kupić lub sprzedać;
Analiza makroekonomiczna – w czasie hossy należy inwestować w akcjach, a w bessie w obligacjach;
Założenia analizy technicznej
Bieżąca cena odzwierciedla wszystkie czynniki wpływające na cenę, dlategoi wystarczy analizowac tylko ceny, zawierające skutki działania, a nie przyczyny
Na rynku występują pewne wzory zachowań, które można interpretować narzędziami analizy technicznej i które powtarzają się w różnych okresach
Hossa i bessa
I faza hossy – wzrastają kursy niedowartościowanych akcji, co wykorzystuja najbardziej doświadczeni inweestorzy; C/Z i C/WK są jeszcze na niskim poziomie
II faza hossy – przyspieszenie wzrostu kursów; pojawiają się mniej doświadczeni inwestorzy;
II faza hossy – optymizm sięga zenitu; dołącza coraz więcej niedoświadczonych inwestorów, którzy uwierzyli, że giełda to maszynka do robienia pieniędzy; wskaźniki rynkowe przekraczają rozsądne poziomy; chciwość odbiera umiejętnośćrozsądnego myślenia; pojawiają się dzieci hossy (nowi gracze, którzy dopiero co weszli na rynek i kupują akcje w ostatnim momencie); test warzywniaka (gdy jest zbyt głośno o giełdzie to trzeba uciekać, a gdy zbyt cicho to inwestować);
I faza bessy – prefesjonaliści sprzedają akcja (oni zarobili najwięcej); niedoświadczeni inwestorzy nie wiedzą jeszcze o zagrożeniu;
II faza bessy – coraz większa liczba inwestorów uświadamia sobie, że może stracić część kapitału; rozpoczyna się paniczna wyprzedaż akcji; wzrastająca podaż akcji przyspiesza deprecjację cen;
III faza bessy – kursy akcji nadal zniżkują, lecz w wolniejszym tempie; wskaźniki rynkowe akcji osiągają niskie wartości początek I fazy hossy
3 tezy analizy technicznej
Ceny polegają trendom
Na rynku nie ma powtarzających sie trendów
Rynek doskontuje wszystko – zmiany cen rynkowych dokonują sie wcześniej niż zmiany sytuacji gospodarczej; okres dyskontowania to 6-9 miesięcy;
Rodzaje wykresów
Punktowy – pokazuje wartości końcowe po zakończeniu sesji giełdy;
Liniowy – połączenie punktów z wykresu punktowego; nie pokazuje różnicy między ceną minimalną i maksymalną; najczęściej podaje ceny zamknięcia; łatwiejszy do analizowania;
Punktowo-symboliczny – „kółko-krzyżyk”; pokazuje zmiany cen; kółko=spadek, krzyżyk=wzrost; eliminują nieznaczne ruchy, które często „zaśmiecają” wykresy słupkowe; usuwają często wprowadzający w błąd efekt upływu czasu;
Słupkowy – pokazuje zmiany cen w czasie; kreska pionowa to zakres wahań kursów najwyższego i najniższego; kreski poziome po lewej=kurs otwarcia, po prawej=kurs zamknięcia;
Świecowy – najważniejszy i najczęściej używany; składa się z prostokąta i wypustek; prostokąt/korpus to różnica między ceną otwarcia i zamknięcia; biały kolor=kurs zamknięcia>kurs otwarcia; kolor czerwony= kurs zamknięcia<kurs otwarcia; linie poniżej korpusu to cienie (górny to kurs max., a dolny do kurs min.);długie białe korpusy po większym spadku oznaczają siłę rynku lub zapowiedź zmiany trendu; krótkie górne cienie lub ich brak potwierdzają siłę zjawiska;
Interwał czasowy
Najpopularniejsze są dane dzienne i tygodniowe
Notowania intraday – w trakcie dnia; może dotyczyć każdej zmiany ceny (wykres liniowy) lub być aktualizowany co 15 min (wykreś świeczkowy);
Notowania dzienne
Notowania tygodniowe
Notowania miesięczne
Hossa i Bessa
Hossa – inaczej rynek byka; długoterminowy wzrost kursu giełdowego papierów wartościowych lub towarów; z reguły dłuższa niż bessa;
Bessa – inaczej rynek niedźwiedzia; długoterminowa dominacja podaży; bardziej gwałtowna; długoterminowy spadek kursów giełdowych papierów wartościowych lub towarów;
Kluczem jest trend; linia trendu spadkowa (łączymy szczyty) lub wzrostowa (łączymy dołki); im więcej punktów połączy linia tym trend jest silniejszy; nie można grać wbrew trendowi;
Trend to regularna tendencja, według której kształtują się ceny akcji na rynku;
Rodzaje trendu
Trend malejący – szczyty i dołki układają się coraz niżej; bessa; rynek niedźwiedzia;
Linia oporu – pewien poziom cen, na którym presja ze strony sprzedającycj jest silniejsza od popytu; prowadzi do spadków; inwestorzy stwierdzają, że akcja jest przewartościowana
Trend wzrostowy – szczyty i dołki układają się coraz wyżej; hossa; jest go najwięcej; rynek byka;
Linie wsparcia - punkty odbicia zniżek to tzw. wzparcie; obszar lub poziom, na którym zainteresowanie ze strony kupujących jest dostatecznie silne, aby przezwyciężyć presję sprzedających; w rezultacie spadek zostaje powstrzymany a instrument rozpoczyna wzrost
Trend boczny – szczyty i dołki układają się horyzontalnie; neutralny; jest go najmniej; wskaźniki w kanale popełniają najwięcej błędów;
Pojęcie kanału – gdy trend biegnie między 2 równoległymi liniami (trendu i kanału);
Przykład – ceny miedzi
Podział trendu według czasu (mogą się na siebie nakładać)
Długoterminowy – przyjmuje się na GPW długi termin to 5 lat, po tym czasie teoretycznie powinniśmy się odbić;
Średnioterminowy – miesiące;
Krótkoterminowy – dni tygodnia;
Generalne zasady podejmowania decyzji na podstawie trendu
Inwestor kupuje akcje, jeśli trend jest wzrostowy;
Inwestor sprzedaje akcje, gdy trend jest spadkowy;
Inwestor czeka z podjęciem decyzji przy trendzie bocznym;
A
Linie oporu działa, gdy nie działają siły fundamentalne. Gdy się pojawiają, linia oporu może być przerwana; analiza techniczna pokazuje tylko niedowartościowanie spółki; przystpieszona linia trendu jest mniej ważna od linii trendu
Formacje to wzory powstające na wykresach odzwierciedlających relacje popytu i podaży, na nich podstawie można przewidywać reakcje rynku; nie sa gwarantem, mogą się załamać; systemy nie umieją znajdywać formacji;
Podstawowym narzędziem generującym sygnały o spadkowym lub wzrostowym trendzie są formacje techniczne; inwestor identyfikujący formację w trakcie jej trwania, pośrednio formułuje prognozę kształtowania się kursów akcji w najbliższym okresie, co pozwala na podjęcie odpowiedniej decyzji (zakup / sprzedaż / wstrzymanie się z decyzją)
Niektóre formacje mogłą przewidzieć koniec spadków wzrostów
Formacje zapowiadające zmiany trendu
Po kilkuletnin wzroście nie ma od razu przejścia do spadku, ale następuje okres trendu bocznego; im jest dłuższy, tym większa siła nowej tendencji
Głowy i ramion – po wzrostach zapowiada spadki; ceny przeważnie zbliżają się do wyskokości prawego ramienia (im jest ono wyższe tym lepsza ocena spółki)
Odwrócona głowa i ramiona – pierwsza fala spadkowa kończy się korektą słabszy spadek korekta wolniejszy spadek do poziomu prawego ramienia
Podwójnego szczytu
Podwójnego dna
Odwrócone V
Spodka
Podstawowe zasady:
Identyfikacja trendu, w ramach którego znajduje się formacja
Wielkość formacji oraz czas trwania tendecji - im większa formacja i poprzedzający ją ruch, tym większe zmiany z niej wynikające; długotrwały wzrost może oznaczać późniejszy długi spadek; szybkie wybicia wcane nie muszą oznaczać
Wielkość formacji odwrócenia i kontynuacji – zazwyczaj formacje zmiany kształtują się dłużej niż formacje kontynuacji; większość inwestorów musi uwierzyć w zmianę trendu; szybciej uwierzymy w kontunuację trendu niż w zmianę trendu (i co za tym idzie nastawienia i przyzwyczajenia
Rozkład wolumenu podczas powstawania formacji – potwierdzenie formacji przez kształtowanie woluentu; wybicie na obrocie na małym obrocie (poniżej średniej) może być sztuczne wykorzystują to spekulanci małym kapitałem powodujący sztuczne zmiany cen; wybicie poparte wysokim obrotem oznacza, że kierunek jest właściwy;